Η κρουαζιέρα βουλιάζει ολοένα περισσότερο στην κινούμενη άμμο που την έσπρωξε η πανδημία. Μπορεί οι διάφοροι φορείς να προσπαθούν να προσθέσουν μια νότα αισιοδοξίας στη θλιβερή μουσική επένδυση του συγκεκριμένου τουριστικού κλάδου, όμως η πραγματικότητα παραμένει σκληρή καταδικάζοντας στην ανεργία εκατοντάδες χιλιάδες ναυτικούς και μέλη του ξενοδοχειακού προσωπικού, επιβαρύνοντας με δισεκατομμύρια δολάρια τις εταιρείες-κολοσσούς και διαλύοντας την εμπιστοσύνη του κόσμου σε αυτή τη μορφή διακοπών σε μια εποχή που η κρουαζιέρα ανέβαινε με αλματώδεις ρυθμούς.
Στην Ελλάδα το οικονομικό πλήγμα από το λουκέτο στην κρουαζιέρα θα είναι ισχυρό σε νησιά όπως η Σαντορίνη, η Μύκονος, η Κρήτη (Ηράκλειο), ενώ πρόβλημα δημιουργείται και στον Πειραιά όπου είναι η ατμομηχανή του κλάδου.
«Δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Καθόμαστε και περιμένουμε να δούμε πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση», επισημαίνουν κύκλοι του λιμανιού στο «business stories». O ΟΛΠ μέσα στο 2020 ανέμενε πάνω από 800 προσεγγίσεις πλοίων. Σύμφωνα με έρευνα της Τραπέζης της Ελλάδος, για το 2019 οι συνολικές εισπράξεις από επιβάτες κρουαζιέρας αυξήθηκαν κατά 14,3% σε σύγκριση με το 2018 και ανήλθαν σε 556 εκατ. ευρώ.
Παγκοσμίως έχουν ακυρωθεί όλες οι προγραμματισμένες κρουαζιέρες από τον Μάρτιο μέχρι τουλάχιστον και τον Αύγουστο και σε πολλές περιπτώσεις ακόμα και μέχρι το τέλος του έτους.
Σύμφωνα με υπολογισμούς διεθνών οίκων αξιολόγησης, το σταθερό κόστος των τεσσάρων μεγαλύτερων εταιρειών κρουαζιέρας από την ακινητοποίηση του στόλου τους κυμαίνεται από 150 εκατ. έως 1 δισ. δολάρια τον μήνα.
«Σήμερα η κατάσταση που επικρατεί σε αυτό τον τομέα σε παγκόσμιο επίπεδο είναι ακόμα πιο απογοητευτική από τότε που ξεκίνησε η πανδημία, πριν από περίπου τρεις μήνες.
Από τα 450 κρουαζιερόπλοια όλων των κατηγοριών που κυκλοφορούσαν σχεδόν μέχρι το τέλος του 2019 και μετέφεραν επιβάτες για πρώτη χρονιά άνω των 30 εκατομμυρίων και με πρόβλεψη για το 2020 γύρω στα 32 εκατομμύρια, σήμερα τα περίπου 300 κρουαζιερόπλοια είναι παροπλισμένα και άλλα περίπου 100 βρίσκονται σε κατάσταση αργίας, αγκυροβολημένα σε διάφορα λιμάνια του κόσμου χωρίς επιβάτες, αλλά δυστυχώς με τεράστιο αριθμό πληρωμάτων που ακόμη αδυνατεί να επαναπατριστεί λόγω των ακυρώσεων των αεροπορικών δρομολογίων στις χώρες τους», επισημαίνει ο κ. Μιχάλης Λάμπρος.
Οι μεγάλες εταιρείες κρουαζιερόπλοιων, όπως η Carnival, η Royal Caribbean, η Norwegian Cruise Line κ.ά., αναγκάστηκαν εκ των πραγμάτων να ακυρώσουν παραδοσιακές κρουαζιέρες τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2020, όπως οι κρουαζιέρες προς Αλάσκα με 600 δρομολόγια και με 1.400.000 επιβάτες. Επίσης, η Carnival και η Royal Caribbean έχουν ακυρώσει όλες τις προγραμματισμένες κρουαζιέρες στη Βόρεια Ευρώπη μέχρι το τέλος του 2020.
Επιπλέον, κρουαζιέρες σε Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, καθώς επίσης στην Ασία, με προορισμούς κυρίως λιμάνια της Κίνας και της Ινδίας, ακυρώθηκαν μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.
Στο τραπέζι έχουν πέσει προτάσεις για κάποιες μορφές επανέναρξης κρουαζιέρων: «Υπάρχουν σκέψεις από την Carnival και τη Royal Caribbean για νέο ξεκίνημα προς το τέλος του έτους ή πιθανόν και νωρίτερα, μόνο για τριήμερες-τετραήμερες κρουαζιέρες από Μαϊάμι προς Μπαχάμες και Μεξικό, με κρουαζιερόπλοια μικρής δυναμικότητας και με αρκετά μειωμένο κόστος, καθώς επίσης και με άλλες ειδικές προσφορές για να προσελκύσουν επιβάτες. Οι μεγάλης διάρκειας κρουαζιέρες άνω των δέκα ημερών έχουν ακυρωθεί όλες και υπάρχουν ελπίδες ότι, αν οι συνθήκες βελτιωθούν, πιθανόν να ξαναρχίσουν δειλά-δειλά στο τέλος αυτού του έτους ή στις αρχές του 2021. Ακόμα κι αν ξεκινήσουν αυτές οι κρουαζιέρες, τα προγράμματα θα τροποποιηθούν ριζικά αφιερώνοντας πολύ περισσότερο χρόνο στο ταξίδι και περιορίζοντας την παραμονή στα λιμάνια σε πολύ λιγότερο χρόνο, ούτως ώστε να αποφεύγονται πιθανές επικίνδυνες επαφές με τον έξω κόσμο».
Φυσικά οι συνθήκες γι’ αυτού του είδους τις κρουαζιέρες θα είναι εντελώς διαφορετικές από την προ κορωνοϊό περίοδο. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας πρόκειται να εκδώσει σύντομα οδηγίες για περιορισμό του αριθμού των επιβατών στα υπάρχοντα κρουαζιερόπλοια, καθώς επίσης και άλλες διατάξεις που θα αφορούν την προστασία της υγείας πληρωμάτων και επιβατών.
Φυσικά η ανεργία πλήττει δραματικά τον κλάδο. «Η κατάσταση της παγκόσμιας κρουαζιέρας, δυστυχώς, είναι απελπιστική. Η Carnival και όλες οι αδελφικές της εταιρείες έχουν απολύσει μέχρι σήμερα πάνω από 10.000 ανθρώπους που εργάζονταν ως προσωπικό γραφείου, ενώ η Royal Caribbean πάνω από 2.000. Παράλληλα, αναγκάστηκαν να συνάψουν δανειακές συμβάσεις δισεκατομμυρίων δολαρίων με υπέρογκα επιτόκια για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις τεράστιες οικονομικές υποχρεώσεις τους λόγω της αναγκαστικής αργίας των κρουαζιερόπλοιών τους και της ακύρωσης των μελλοντικών προγραμματισμένων κρουαζιέρων για το 2020», δηλώνει ο κ. Λάμπρος, ο οποίος αναφερόμενος στην Ελλάδα σκιαγραφεί μια γκρίζα πραγματικότητα:
«Εξίσου απογοητευτική είναι και η κατάσταση στις κρουαζιέρες Μεσογείου που αφορούν άμεσα τις προσεγγίσεις και σε ελληνικά λιμάνια. Η επίσημη θέση των αρμόδιων υπουργείων στη χώρα μας, παρά τις επαναλαμβανόμενες επεμβάσεις της Ενωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας (ΕΕΚΦΝ), δεν ενισχύει με κανέναν τρόπο τον μελλοντικό προγραμματισμό για την επανέναρξη των κρουαζιερόπλοιων στα ελληνικά λιμάνια. Σήμερα ορισμένες από τις εταιρείες κρουαζιερόπλοιων που εκτελούσαν κρουαζιέρες σε λιμάνια στη Μεσόγειο, με έμφαση στην MSC και στην Costa, έχουν διαφημίσει δειλά-δειλά επταήμερες κρουαζιέρες από τον Ιούλιο, με μικρής χωρητικότητας κρουαζιερόπλοια και με αφετηρία ιταλικά λιμάνια και προορισμούς, εκτός αυτών της Ιταλίας, λιμάνια της Μάλτας και της Γαλλίας, σε τιμές πολύ κατώτερες από το κόστος τους. Μόνο η Costa περιλαμβάνει ένα ή δύο ελληνικά λιμάνια χωρίς όμως προσέγγιση στον Πειραιά». Και καταλήγει:
«Διερωτώμεθα πώς θα προχωρήσουν αυτές οι προσεγγίσεις, εάν βέβαια πραγματοποιηθούν αυτές οι κρουαζιέρες, χωρίς να έχουν ληφθεί οι απαραίτητες αποφάσεις από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές, δίνοντας το πράσινο φως για προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων σε ελληνικά λιμάνια. Θα μου επιτρέψετε να επαναλάβω την προσωπική μου άποψη, ότι το φως στο τούνελ για τον κλάδο της κρουαζιέρας σε παγκόσμιο αλλά και σε τοπικό επίπεδο για επαναδραστηριοποίηση και νέο ξεκίνημα θα καθυστερήσει σημαντικά και ίσως χρειαστούν τρία με τέσσερα χρόνια για να επανέλθουμε στην κατάσταση προ του 2019. Εύχομαι να διαψευστώ».