Η βελτίωση της θέσης της γυναίκας στη ναυτιλιακή βιομηχανία, η προσέλκυση της νεολαίας στη θάλασσα, η Γαλάζια Οικονομία και η προστασία του περιβάλλοντος είναι από τα βασικά θέματα-προκλήσεις με τα οποία ασχολείται επισταμένως η Ελληνική Ένωση Προστασίας του Θαλασσίου Περιβάλλοντος – HELMEPA.

Σε ένα δυναμικά όσο και ανησυχητικά μεταβαλλόμενο παγκοσμίως γεωπολιτικο-οικονομικό πλαίσιο, η πρόεδρος της Ενωσης Σεμίραμις Παληού επικοινωνεί το έργο της HELMEPA, που είναι αποτέλεσμα μιας δυναμικής ομάδας και των μελών του Δ.Σ. με στόχο να λειτουργούν προληπτικά και όχι να ακολουθούν τις εξελίξεις. Η HELMEPA αυτή τη χρονική περίοδο υλοποιεί τρία προγράμματα με βασικό άξονα τη νέα γενιά και έμφαση στα επαγγέλματα της θάλασσας και τη Γαλάζια Οικονομία.

«Big Blue Accelerator»

Σε συνεργασία με την Κοινωνική Επιχείρηση για τη Διά Βίου Μάθηση KNOWL και την υποστήριξη του μη κερδοσκοπικού οργανισμού ανθρωπιστικής βοήθειας και οικονομικής ανάπτυξης The Hellenic Initiative υλοποιούν το Πρόγραμμα Ενίσχυσης Δεξιοτήτων «Big Blue Accelerator» με στόχο την επαγγελματική ενδυνάμωση νέων στους ανερχόμενους τομείς της Γαλάζιας Οικονομίας. Η συμμετοχή στο πρόγραμμα είναι δωρεάν και κάθε ωφελούμενος/η του προγράμματος λαμβάνει μία σειρά εξατομικευμένων και ομαδικών υπηρεσιών επαγγελματικής καθοδήγησης και ενδυνάμωσης. Το πρόγραμμα ξεκίνησε τον Μάρτιο και θα συνεχιστεί μέχρι και τον Μάιο. Αρχική περιοχή υλοποίησης είναι τα Δωδεκάνησα και τα νησιά Βορείου Αιγαίου με 25 συμμετέχοντες/ουσες από 9 νησιά: Κάλυμνος, Κάρπαθος, Κάσος, Κως, Ρόδος, Σύμη, Τήλος, Σάμος και Χίος.

Μέχρι στιγμής οι συμμετέχοντες/ουσες έχουν λάβει 21 ώρες διαδικτυακών εκπαιδεύσεων και καθοδήγησης με τη συμμετοχή 15 εκπαιδευτών. Το πρόγραμμα έχει καλύψει 13 θέματα στους τομείς της Γαλάζιας Οικονομίας σε ήπιες και ψηφιακές δεξιότητες, παράλληλα με εξατομικευμένες συνεδρίες που ακολούθησαν τα Τεστ Δυνατών Σημείων (Strength Test Analysis). Με αυτή την ολοκληρωμένη προσέγγιση, το πρόγραμμα έχει στόχο να δώσει τη δυνατότητα στους/στις νέους/ες να διεκδικήσουν τη θέση τους στο επαγγελματικό τοπίο της Γαλάζιας Οικονομίας, αλλά και να τους δοθούν ευκαιρίες δικτύωσης μέσω της σύνδεσης με επαγγελματίες του κλάδου, μέντορες και εταιρείες.

«Blue Horizons»

Ο Ναυτικός Ομιλος Ελλάδος και η HELMEPA ένωσαν τις δυνάμεις τους με σκοπό να εμπνεύσουν, να καθοδηγήσουν και να μεταφέρουν γνώση στους νέους ανθρώπους ώστε να διερευνήσουν την προοπτική επαγγελματικής σταδιοδρομίας στα επαγγέλματα της θάλασσας. Πρόκειται για έναν νέο θεσμό, με τίτλο «Γαλάζιοι Ορίζοντες», που φιλοξενεί νέους άνω των 15 ετών σε ανοιχτά εργαστήρια γνωριμίας, γνώσης και διασύνδεσης με τη ναυτιλιακή κοινότητα. Στο πλαίσιό του γίνονται παρουσιάσεις, εργαστήρια, mentoring, δικτύωση και επιτόπιες συναντήσεις για ερωταπαντήσεις με ανθρώπους της ναυτιλίας που ενδιαφέρονται να μεταφέρουν γνώση και να βοηθήσουν τη νέα γενιά να αξιοποιήσει τους επαγγελματικούς ορίζοντες που ανοίγει η θάλασσα.

Εφαρμόζοντας τη μεθοδολογική προσέγγιση της HELMEPA, το τριήμερο ανοιχτό εργαστήριο δομήθηκε με μια σειρά από συμπληρωματικές παρουσιάσεις και εργαστήρια για τις θαλάσσιες μεταφορές, τα γαλάζια επαγγέλματα, τη βιώσιμη ανάπτυξη, τις ήπιες δεξιότητες (soft skills), καθώς και on-the-spot mentoring, ευρεία δικτύωση και επιτόπιες συναντήσεις με πλήθος ερωταπαντήσεων από τους πρωταγωνιστές της ναυτιλίας, αλλά και θαλάσσια αθλήματα, όπως η ιστιοπλοΐα και η κολύμβηση.

«Blue Generation»

Το έργο «Blue Generation» έχει σκοπό την ενημέρωση και κινητοποίηση νέων ανθρώπων μεταξύ 15-29 ετών προκειμένου να αναζητήσουν μια βιώσιμη καριέρα σε έναν από τους τομείς της Γαλάζιας Οικονομίας – και συγκεκριμένα: τον παράκτιο τουρισμό, τις υδατοκαλλιέργειες, την ωκεάνια ενέργεια, τη θαλάσσια βιοτεχνολογία, τη ναυπηγική, τις θαλάσσιες μεταφορές και την αλιεία. Το έργο προσφέρει εμπεριστατωμένη πληροφόρηση σχετικά με προοπτικές καριέρας στην Ελλάδα, στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, στη Βουλγαρία, στην Πολωνία και τη Ρουμανία, όπου και υλοποιείται, προγράμματα mentoring, εργαλεία πιστοποίησης δεξιοτήτων προκειμένου οι νέοι και οι νέες να αντεπεξέλθουν στις επαγγελματικές απαιτήσεις του κλάδου, καθώς και study visits για την απόκτηση εμπειρίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, το «Blue Generation» φέρνει κοντά ειδικούς της Γαλάζιας Οικονομίας και οργανώσεις νεολαίας με στόχο το μοίρασμα γνώσης γύρω από τις αναγκαίες δεξιότητες, τα διαθέσιμα μονοπάτια καριέρας, ανοιχτές θέσεις εργασίας και ευκαιρίες κατάρτισης. Το έργο «Blue Generation» υλοποιήθηκε από το 2018 έως το 2023, φτάνοντας συνολικά σε 17 εκατομμύρια νέους και νέες, με τη χρηματοδότηση της Ισλανδίας, του Λιχτενστάιν και της Νορβηγίας μέσω των EEA Grants για τη Νεανική Απασχόληση.

Ο Γιώργος Π. Λιβανός υπογράφει την πράξη ίδρυσης της HELMEPA τον Ιούνιο του 1982

Η θέση της γυναίκας στη ναυτιλία

Τη θέση της γυναίκας στη σημερινή πραγματικότητα της διεθνούς ναυτιλίας και τις ανισότητες που συνεχίζει να αντιμετωπίζει, παρά τα βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση που έχουν γίνει, περιέγραψε πρόσφατα με λόγια σταράτα, χωρίς ωραιοποιήσεις, η πρόεδρος της HELMEPA και της INTERMEPA, Σεμίραμις Παληού.

Μιλώντας στο πλαίσιο της 9ης Διεθνούς Διάσκεψης «Our Ocean Conferance», η κυρία Παληού αναφέρθηκε σε έρευνα της Ελληνικής Ενωσης Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος για τον ρόλο της γυναίκας στη ναυτιλία. «Η ναυτιλιακή βιομηχανία αντικατοπτρίζει επίσης τις ανισότητες μεταξύ των φύλων που εξακολουθούν να υφίστανται παρά τα δυνητικά οφέλη για τον τομέα μας. Εξακολουθεί να είναι ανδροκρατούμενη, με επικρατούσα την πεποίθηση ότι οι θέσεις εργασίας που σχετίζονται με τη θάλασσα είναι πιο κατάλληλες για τους άνδρες», είπε και συνέχισε: «Στην Ελλάδα οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν το 30%-40% του εργατικού δυναμικού γραφείου στις ναυτιλιακές εταιρείες, αλλά αντιμετωπίζουν άνιση εκπροσώπηση σε διοικητικές θέσεις. Επιπλέον, εξακολουθεί να υπάρχει έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με την έννοια της Γαλάζιας Οικονομίας, με 1 στις 4 γυναίκες που εργάζονται στον τομέα της ναυτιλίας να μη γνωρίζει τον ορισμό της. Στις θαλάσσιες μεταφορές οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν μόλις το 2% του συνολικού αριθμού των ναυτικών και των σχετικών ηγετικών θέσεων. Βρίσκονται κυρίως σε βοηθητικούς ρόλους, οι οποίοι προσφέρουν περιορισμένες ευκαιρίες εξέλιξης σε διευθυντικές ή επιχειρηματικές θέσεις. Τα στερεότυπα και η χαμηλή αποδοχή, δε, αποτελούν σημαντικά εμπόδια για τις γυναίκες που αναζητούν ευκαιρίες, ενώ τα αποτελέσματα της έρευνας αναδεικνύουν πρόσθετες προκλήσεις, όπως οι περιορισμένες προοπτικές προαγωγής, οι δυσκολίες στην εξισορρόπηση επαγγελματικών και οικογενειακών υποχρεώσεων και οι περιορισμένες ευκαιρίες απασχόλησης».

Οπως ανέφερε η πρόεδρος της HELMEPA, «παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, τα γεγονότα μιλούν από μόνα τους: η Γαλάζια Οικονομία παραμένει ανδροκρατούμενη, με τις γυναίκες να κατατάσσονται συχνά σε θέσεις χαμηλότερου κύρους, να λαμβάνουν χαμηλότερες αμοιβές και λιγότερη αναγνώριση για τη συμβολή τους. Κάθε φορά δε που υπάρχει μια κρίση που θέτει σε κίνδυνο τις θέσεις εργασίας, οι γυναίκες φαίνεται να πλήττονται περισσότερο, είτε πρόκειται για μια οικονομική κρίση, είτε για μια πανδημία, είτε για τη συνεχιζόμενη κλιματική κρίση. Επιπλέον, καθώς η ναυτιλιακή βιομηχανία υφίσταται μετάβαση προς την απαλλαγή από τον άνθρακα ως απάντηση στην κλιματική αλλαγή, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι δεν παραβλέπουμε τις γυναίκες – όχι μόνο όσον αφορά την αύξηση της παρουσίας τους, αλλά και την προστασία τους από τις δυσμενείς επιπτώσεις και τη διασφάλιση ότι δεν θα μείνουν πίσω».

Οπως επεσήμανε η ίδια, «πρέπει να αναγνωρίσουμε την παγκόσμια πραγματικότητα πέρα από το άμεσο περιβάλλον μας. Ενώ είναι ενθαρρυντικό να βλέπουμε πολλές γυναίκες να ξεπερνούν τα εμπόδια και να διαπρέπουν, δεν μπορούμε να παραβλέπουμε την ευρύτερη εικόνα του ρόλου των γυναικών παγκοσμίως».

Η κυρία Παληού τόνισε ότι «το 2024, εν μέσω πρωτοποριακών εξελίξεων στην επιστήμη και την τεχνολογία, πολλές γυναίκες δεν έχουν ίση πρόσβαση σε ευκαιρίες, πόρους, κατάρτιση, υποστήριξη και διαπραγματευτική δύναμη. Η προώθηση της ισότητας των φύλων δεν είναι απλώς μια ηθική επιταγή, είναι επίσης μια οικονομική ευκαιρία». Και συνέχισε: «Μελέτες δείχνουν ότι η εξάλειψη του χάσματος μεταξύ των φύλων δεν θα ωφελήσει μόνο τις ίδιες τις γυναίκες, αλλά την οικονομία και την κοινωνία στο σύνολό της. Οι οργανισμοί με σημαντική παρουσία γυναικών σε ηγετικές θέσεις τείνουν να έχουν καλύτερες επιδόσεις από τους ομολόγους τους, τόσο σε οικονομικό όσο και σε λειτουργικό επίπεδο». Επεσήμανε ακόμη ότι «η αυτοματοποίηση, η ψηφιοποίηση, η Τεχνητή Νοημοσύνη και η κοινωνική ευθύνη για βιώσιμα οικοσυστήματα και οικονομίες καθιστούν λιγότερο κυρίαρχες τις ειδικές, σκληρές, τεχνικές δεξιότητες. Η παροχή στους εκπαιδευτές επαγγελματικής εκπαίδευσης εργαλείων και μεθοδολογιών για την ανάπτυξη των ήπιων δεξιοτήτων των γυναικών, όπως απαιτείται σε μια έξυπνη ναυτιλιακή βιομηχανία, είναι ζωτικής σημασίας».

Υπογράμμισε, δε, ότι «πρέπει να διατεθούν διαδρομές χαρτογράφησης της σταδιοδρομίας ώστε να παρέχονται στις γυναίκες σαφέστερες πληροφορίες σχετικά με την επαγγελματική ανάπτυξη και να τις ωθούν να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους σε μια καριέρα στη ναυτιλία. Στην προσπάθειά μας για την ισότητα των φύλων στη Γαλάζια Οικονομία, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε πληροφορίες που βασίζονται σε δεδομένα για να αφυπνίσουμε την κοινωνία για τον επείγοντα χαρακτήρα του θέματος. Ο παγκόσμιος ρόλος των γυναικών πρέπει να είναι ένας ρόλος ισότητας και δικαιοσύνης, ένα θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι γυναίκες θα φαίνονται, θα ακούγονται και θα έχουν τη δυνατότητα να ηγηθούν ανεξάρτητα από την καταγωγή τους ή την επιλεγμένη πατρίδα τους. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αμφισβητήσουμε τα παραδοσιακά στερεότυπα και να προωθήσουμε μια νοοτροπία χωρίς αποκλεισμούς».

Η νεολαία

Η νεολαία είναι ένα ακόμη κεφάλαιο που απασχολεί τη HELMEPA. Φέτος διοργάνωσε το «Blue Horizons» στο πλαίσιο του 9th «Our Ocean Conference». Η HELMEPA μοιράζεται έναν βαθύ δεσμό με τη νεολαία. Εναν δεσμό που αρχίζει από το νηπιαγωγείο και γίνεται ισχυρότερος με κάθε γενιά που περνάει.

«Ακούμε προσεκτικά αυτά που λέτε, διασφαλίζοντας ότι έχετε τον χρόνο, τον χώρο και την υποστήριξη για να ακουστείτε. Αναγνωρίζουμε το πάθος για την έρευνα, τις φρέσκες ιδέες, την τεχνολογική κατάρτιση και τις καινοτόμες λύσεις που φέρνετε στο τραπέζι.

Το όραμα και η αποφασιστικότητά σας καθοδηγούν την αποστολή μας και είναι καθήκον μας να διασφαλίσουμε ότι οι φωνές σας ακούγονται δυνατά και καθαρά. Επειδή εσείς είστε οι δημιουργοί του μέλλοντος. Ενός βιώσιμου μέλλοντος με υγιείς ωκεανούς», ήταν τα λόγια της κυρίας Παληού προς τους νέους και τις νέες. «Μία από τις κύριες προτεραιότητές μας στη HELMEPA είναι να δημιουργήσουμε μια κοινωνία με γνώση των ωκεανών, μια κοινωνία που εκτιμά και φροντίζει τους ωκεανούς. Στόχος μας είναι να εμφυσήσουμε σε όλους την αίσθηση της προσωπικής σύνδεσης με τον ωκεανό, εμπνέοντας άτομα και κοινότητες να συμμετάσχουν σε επιστημονικές πρωτοβουλίες και να συμβάλουν θετικά στις προσπάθειες διατήρησης των ωκεανών. Οποιαδήποτε περαιτέρω αναβλητικότητα μπορεί να επιφέρει κλιματικό χάος», πρόσθεσε και κατέληξε: «Γιατί δεν είστε απλώς οι ηγέτες του αύριο, είστε οι αρχιτέκτονες του σήμερα».

Η κυρία Παληού τονίζει σε κάθε ευκαιρία την προσπάθεια και ανάγκη προσέλκυσης νέων ανθρώπων στη ναυτιλία, των νέων ταλέντων του μέλλοντος: «Πρέπει να δημιουργήσουμε τις ευκαιρίες που θα εμπνεύσουν τη νέα γενιά να έρθει μαζί μας και να συμβάλει στο μέλλον της βιώσιμης ναυτιλίας». Υπογραμμίζει δε ότι η ναυτιλία έχει αγκαλιάσει ως κλάδος τη συμμετοχικότητα, την ποικιλομορφία και τη διαφορετικότητα. Η HELMEPA γιορτάζει 42 χρόνια σε μια ιστορική πορεία στην οποία πρωτοστατεί -σε Ελλάδα και εξωτερικό- στην προστασία του θαλάσσιου και παράκτιου περιβάλλοντος, στην ασφάλεια στη θάλασσα και τη βιώσιμη ανάπτυξη και αειφορία.

Γέννημα θρέμμα της ναυτιλίας, ιδρύθηκε το 1982 από οραματιστές Ελληνες πλοιοκτήτες και ναυτικούς με χαρακτηριστικό σύνθημα «Να σώσουμε τις θάλασσες», σε μια εποχή μάλιστα όπου η περιβαλλοντική συνείδηση δεν ήταν στις πρωταρχικές ανάγκες της κοινωνίας. Σε αυτή την πρωτοβουλία καθοριστικός ήταν ο ρόλος του αείμνηστου Ελληνα πλοιοκτήτη Γιώργου Π. Λιβανού, με όραμα για να κληροδοτηθεί ένα υγιέστερο θαλάσσιο περιβάλλον στις επόμενες γενιές.

Η HELMEPA έχει εξελιχθεί σε μια ανοιχτή και συμμετοχική πλατφόρμα, με ένα συνεχώς αναπτυσσόμενο δίκτυο μελών που αποτελείται από περισσότερους από 14.000 ναυτικούς, περίπου 2.000 πλοία και 240 εταιρείες και οργανισμούς, κυρίως από τη ναυτιλιακή κοινότητα, αλλά και από σχεδόν όλους τους κλάδους της οικονομίας που έχουν ως προτεραιότητα τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης.

«Παιδική HELMEPA»

Σημαντική είναι και η προσέγγιση και ευαισθητοποίηση σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος της νέας γενιάς. Από το 1993 λειτουργεί το εκπαιδευτικό περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Παιδική HELMEPA» για παιδιά ηλικίας 5-13 ετών σε σχολεία της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, με έγκριση του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και την πολύτιμη συμμετοχή της εκπαιδευτικής κοινότητας που αποτελείται από 7.700 εθελοντές εκπαιδευτικούς και 133.000 «Γλαρόπουλα», μαθητές και μαθήτριες, βοηθούς του Γλάρου της HELMEPA.

Στην κεντρική φωτογραφία: H πρόεδρος της HELMEPA και της INTERMEPA, Σεµίραµις Παληού

Διαβάστε ακόμη 

Στο τραπέζι η αύξηση των ορίων ηλικίας μετά το 2027

Κοντράρει τα ύψη των κτιρίων και ο δήμος της Αθήνας

Γιώργος Νίκας: Ξανά στο στόχαστρο για μεζονέτα στην Τήνο (pics)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ