Μπορεί η ελληνική κυβέρνηση να πέρασε μέτρα για να κάνει πιο ανταγωνιστικό το ελληνικό νηολόγιο, την ελληνική σημαία, στέλνοντας μήνυμα στους Έλληνες πλοιοκτήτες, όμως ο ανταγωνισμός με τα άλλα νηολόγια-σημαίες καλά κρατεί.
Με τον ελληνόκτητο στόλο να ξεπερνάει τα 6.000 πλοία, στο ελληνικό νηολόγιο το 2022 είναι εγγεγραμμένα 806, συνολικής χωρητικότητας 35,58 εκατομμυρίων gross tonnage και σε σύγκριση με το 2021 έχει σημειωθεί πτώση 2,6% με βάση τη χωρητικότητα. Τα στοιχεία προκύπτουν από την ετήσια έρευνα της Lloyd’s List μέχρι και τον Νοέμβριο του 2022. Πέρσι ήταν 831 πλοία συνολικής χωρητικότητας 36,52 εκατομμυρίων gross tonnage.
Το αξιοσημείωτο είναι ότι από αυτά τα 806 πλοία υπό ελληνική σημαία τα 119 είναι του Ομίλου Αγγελικούση με επικεφαλής την Μαρία Αγγελικούση, ποσοστό 14,7%.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι στην πράξη τα οφέλη για την ελληνική οικονομία δεν επηρεάζονται από τη σημαία των πλοίων εφόσον η διοίκηση της πλοικτήτριας-διαχειρίστριας εταιρείας γίνεται από την Ελλάδα. Άλλοι κάνουν λόγο για έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού στο ελληνικό νηολόγιο.
Το ελληνικό νηολόγιο διατηρήθηκε στην 9η θέση παγκοσμίως το 2022.
Παγκοσμίως, με βάση τη χωρητικότητα του στόλου, στην 1η θέση βρίσκεται το νηολόγιο του Παναμά με 8.341 πλοία, χωρητικότητας 245,8 εκατ. τόνων, με ποσοστό αύξησης 3,1% από πέρσι.
2. Η Λιβερία με 5.413 πλοία και χωρητικότητα 234,6 εκατ. τόνων με ρυθμό ανάπτυξης 13% σε σύγκριση με το 2021.
3. Νησιά Μάρσαλ με 4.299 πλοία χωρητικότητας 186,4 εκατ. τόνων
4. Το Χόνγκ Κόνγκ με 2.376 πλοία χωρητικότητας 127,5 εκατ. τόνων
5. Η Σιγκαπούρη με 3.595 πλοία χωρητικότητας 94,8 εκατ. τόνων
6. Η Μάλτα με 1.992 πλοία και 82,2 εκατ. τόνους
7. Η Κίνα με 4.941 πλοία μεν αλλά χωρητικότητας 70,3 εκατ. τόνων
8. Οι Μπαχάμες με 1.316 πλοία χωρητικότητας 63,4 εκατ. τόνων
9. Η Ελλάδα με 806 πλοία, συνολικής χωρητικότητας 35,58 εκατομμυρίων
10. Η Ιαπωνία με 1,642 πλοία μεν, όμως με χωρητικότητα 29,7 εκατομμύρια τόνους.
Όπως έχει επισημάνει ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννης Πλακιωτάκης, « έχουμε δρομολογήσει σειρά πρόσθετων πρωτοβουλιών και δράσεων στην εκπαίδευση, στον ψηφιακό μετασχηματισμό, στη ναυτική εργασία, καθώς και στην εισαγωγή νέων τεχνολογιών στην εξυπηρέτηση της ελληνικής πλοιοκτησίας και του Ελληνα ναυτικού. Επιλογή μας είναι η σταθερή βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής ναυτιλίας, ώστε το βήμα που έγινε το 2021 να έχει ακόμα καλύτερη συνεχεία, προκειμένου να αντιστραφεί η τάση μείωσης του ελληνικού νηολογίου, που κρατά -δυστυχώς-30 ολόκληρα χρόνια”.
Η δέσμη περιλαμβάνει τα εξής μέτρα:
- Εφαρμογή των διεθνώς αναγνωρισμένων και εκάστοτε ισχυουσών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (Collective Agreements),σε συγκεκριμένες κατηγορίες του πληρώματος
Μεταρρυθμίστηκε το καθεστώς ναυτολόγησης στα πλοία υπό ελληνική σημαία καθιστώντας το ελληνικό νηολόγιο πιο ελκυστικό. Παράλληλα οι νέοι-νέες, που επιζητούν ελκυστικές ευκαιρίες εργασίας και επαγγελματικής αποκατάστασης, μπορούν να έχουν τη ναυτιλία ως βασική επιλογή. Για τον σκοπό αυτό νομοθετήθηκε (Ν. 4714/2020) η εφαρμογή των διεθνώς αναγνωρισμένων και εκάστοτε ισχυουσών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (Collective Agreements) PNO-ITF-TCC ή PNO-IBF, κατά την ελεύθερη κρίση της πλοιοκτήτριας εταιρείας, εξαιρετικά για τις ναυτολογήσεις ειδικοτήτων κατώτερου πληρώματος (σύνολο ειδικοτήτων), καθώς και των ειδικοτήτων του ανθυποπλοιάρχου και γ’ μηχανικού. Κατά μέσο όρο και αναλόγως του τύπου πλοίου, η δυνατότητα αυτή αφορά τα 2/3 του πληρώματος.
Ανταποκρινόμενη η κυβέρνηση και ειδικότερα το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στις σύγχρονες ανάγκες της ναυτιλίας για άμεση εξεύρεση πληρωμάτων, οι οποίες εντάθηκαν λόγω αδυναμίας αντικατάστασής τους στην εποχή της πανδημίας, έδωσαν τη δυνατότητα ναυτολόγησης αλλοδαπού πλοιάρχου (Ν. 4714/2020), εφόσον αποδεδειγμένα δεν προσφέρεται Έλληνας για τις ανάγκες της πλοιοκτήτριας ή της διαχειρίστριας εταιρείας του πλοίου και εφόσον η διαχείριση του πλοίου γίνεται από την Ελλάδα.
- Ορθολογικότερη μεταχείριση της μη συμμόρφωσης με απαιτήσεις στελέχωσης
Οι συνέπειες της παράβασης της υποχρέωσης ναυτολόγησης σπουδαστή σε ελληνικά πλοία εξορθολογίστηκαν και κατέστη λειτουργικότερη η δυνατότητα μεταχρέωσης σπουδαστών, ζητήματα που είχαν δημιουργήσει αρκετά προβλήματα στην ελληνική σημαία. Ειδικότερα:
Χωρίς να αίρεται η υποχρέωση ναυτολόγησης σπουδαστή Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ) -πλοιάρχου ή μηχανικού-, η παράβασή της συνεπάγεται πλέον επιβολή προστίμου εις βάρος της εταιρείας, αντί της υποχρέωσης του πλοιοκτήτη για την καταβολή εισφορών στο ΝΑΤ και τα λοιπά Ταμεία για το σύνολο της οργανικής σύνθεσης.
Ορίζεται επίσης ρητώς ότι λόγω της φύσης και λειτουργίας του σπουδαστή ως εκπαιδευομένου, τόσο η εταιρεία όσο και ο σπουδαστής απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών, χωρίς να θίγονται τα ασφαλιστικά δικαιώματα του σπουδαστή από τη θαλάσσια υπηρεσία του στο πλοίο. Το σχετικό κόστος θα βαρύνει τον προϋπολογισμό του ΝΑΤ.
Επίσης, μετά από έγκριση της Αρχής, ο πλοιοκτήτης μπορεί να εξαντλεί την υποχρέωση για ναυτολόγηση σπουδαστή ΑΕΝ, με τη ναυτολόγηση ενός επιπλέον σπουδαστή σε άλλο πλοίο ελληνικής ή ξένης σημαίας.
Τέλος, για τη διευκόλυνση της ναυτιλιακής κοινότητας, ιδίως σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας όπως αυτές που προκάλεσε η πανδημία, τέθηκε σε ορθολογικότερη βάση και η μη συμμόρφωση με απαιτήσεις περί οργανικής σύνθεσης των πλοίων (όρος 8), η οποία θεωρείται δικαιολογημένη στις περιπτώσεις: α) τεκμηριωμένης ανωτέρας βίας, β) μεταχρέωσης σπουδαστών, και γ) στις περιπτώσεις όπου προβλέπονται από τις κείμενες περί ΝΑΤ διατάξεις.
- Ανταγωνιστικότητα μέσω εκσυγχρονισμού του ναυτιλιακού θεσμικού πλαισίου
Ένταξη του θεσμού της ναύλωσης γυμνού πλοίου στο εθνικό μας δίκαιο.
Στο θεσμικό πεδίο ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο ο θεσμό της ναύλωσης γυμνού πλοίου, ώστε να διευκολύνεται η χρηματοδότηση νέων επενδύσεων στην ελληνική ποντοπόρο ναυτιλία.
- Αναμόρφωση του καθεστώτος φορολογίας των αλλοδαπών ναυτικών
Tο καθεστώς φορολογίας των αλλοδαπών πληρωμάτων αποτελούσε σημαντικό ουσιαστικό και γραφειοκρατικό πρόσκομμα της ελληνικής σημαίας και διαχρονικό αίτημα της ναυτιλιακής κοινότητας.
Τον Δεκέμβριο του 2020 (Ν. 4758/2020) αναμορφώθηκε το καθεστώς φορολογίας των αλλοδαπών ναυτικών, που αποτελούσε σημαντικό παράγοντα ανάσχεσης για την επιλογή της ελληνικής σημαίας. Πλέον οι αλλοδαποί ναυτικοί που απασχολούνται σε ποντοπόρα πλοία υπό ελληνική σημαία απαλλάσσονται τόσο από τον φόρο εισοδήματος όσο και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Με τον τρόπο αυτό αφαιρέθηκε από τις εταιρείες ένα σημαντικό, ουσιαστικό και γραφειοκρατικό βάρος που δεν είχαν οι ανταγωνιστικές μας σημαίες.
Διαβάστε ακόμη
Ποιες επιδοτήσεις τρέχουν για όσους δεν τα «βγάζουν πέρα» με τις τράπεζες
Η επιστροφή της… Επιστρεπτέας Προκαταβολής: Ποιοι γλιτώνουν και ποιοι πληρώνουν