Σύσσωμη η ευρωπαϊκή ναυτιλιακή κοινότητα κάνει αγώνα για να της αναγνωριστεί ο κομβικής σημασίας ρόλος της στην οικονομία της Ε.Ε. και στην εξασφάλιση της αυτονομίας-επάρκειας της Ευρώπης. Χωρίς ναυτιλία η Γηραιά Ηπειρος θα εξαρτάται από τρίτες δυνάμεις και θα γίνει έρμαιο οικονομικο-πολιτικών και γεωστρατηγικών παιχνιδιών παγκόσμιας εμβέλειας.
Σε ευαίσθητες και επικίνδυνες εποχές το να καταστεί η Ευρώπη ο φτωχός συγγενής θα προκαλέσει τεράστια δεινά για τους πολίτες της.
Πρόσφατο παράδειγμα η ενεργειακή κρίση με τον πόλεμο στην Ουκρανία που γονάτισε την υπερδύναμη Γερμανία· έσπευσαν τότε κυρίως ελληνικών συμφερόντων πλοία μεταφοράς LNG για να την κάνουν να σταθεί στα πόδια της.
Οι Ευρωπαίοι τεχνοκράτες έως τώρα αντιμετωπίζουν τη ναυτιλία σαν παχιά αγελάδα που την αρμέγουν. Από την 1/1/2024 επιβάλλονται νέοι φόροι με τη μορφή του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (EU ETS). Τα δισεκατομμύρια που θα μπουν στα ευρωπαϊκά ταμεία, όμως, δεν θα πάνε για έρευνες σχετικά με τα εναλλακτικά καύσιμα που πρέπει να καίνε τα πλοία στον δρόμο προς την πράσινη μετάβαση και την εξέλιξη της τεχνολογίας, αλλά για να καλύψουν άλλες ανάγκες.
«Η Ευρώπη πυροβολεί τα πόδια της», είπε πριν από λίγες ημέρες ο Γιώργος Προκοπίου σχολιάζοντας το σύστημα αυτό. Τα ευρωπαϊκά λιμάνια με τη νέα περιφερειακή νομοθεσία που επιβάλλει η Ε.Ε., η οποία φυσικά δεν έχει παγκόσμια ισχύ, κινδυνεύουν με απομόνωση που θα επηρεάσει την εφοδιαστική αλυσίδα της Ευρώπης. Σύμφωνα με στοιχεία της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ), η ναυτιλία μεταφέρει περισσότερο από το 72% του εξωτερικού εμπορίου της Ε.Ε. Για πολλές κατηγορίες βασικών προϊόντων διατροφής, ενέργειας και πρώτων υλών, περισσότερο από το 80% του συνολικού όγκου του εξωτερικού εμπορίου της Ε.Ε. μεταφέρεται διά θαλάσσης – όπως ρύζι (90%), δημητριακά (86%), λιπάσματα (86%), καφές, τσάι και μπαχαρικά (83%), ζωικά ή φυτικά λίπη και έλαια (83%), τεχνητά υφάσματα (83%), ενώ για ορισμένα μεταλλεύματα (νικέλιο, αλουμίνιο και χαλκός) περισσότερο από το 97% των φορτίων μεταφέρεται διά θαλάσσης.
Οπως συμβαίνει και με το παγκόσμιο εμπόριο, τα προϊόντα που μεταφέρονται από τον τομέα της bulk/tramp ναυτιλίας αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των φορτίων που διακινούνται στα λιμάνια της Ε.Ε.
Οι Ελληνες εφοπλιστές
Η ελληνική ναυτιλία είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της ευρωπαϊκής ναυτιλίας, καθώς αντιπροσωπεύει το 60% του στόλου που ελέγχεται από την Ε.Ε. Στους τύπους πλοίων στρατηγικής σημασίας, δηλαδή φορτηγά, δεξαμενόπλοια, μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, οι Ελληνες πλοιοκτήτες ελέγχουν πάνω από το 70% της συνολικής χωρητικότητας του στόλου της, διασφαλίζοντας τον εφοδιασμό της με βασικά αγαθά και κρίσιμα υλικά.
Ειδικότερα, οι Ελληνες πλοιοκτήτες ελέγχουν το 80% των πλοίων μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου που ελέγχονται από την Ε.Ε., το 73% των πετρελαιοφόρων, το 85% των πλοίων μεταφοράς LNG και το 17% των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Περισσότερο από το 1/3 του ελληνόκτητου στόλου φέρει σημαία κράτους-μέλους της Ε.Ε., ενισχύοντας περαιτέρω την προστιθέμενη αξία του τομέα για την ευρωπαϊκή οικονομία.
Η ελληνική ναυτιλία παίζει καθοριστικό ρόλο στη διασφάλιση του αδιάλειπτου εφοδιασμού των ευρωπαϊκών χωρών με ενεργειακά προϊόντα. Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. βασίζονται σχεδόν αποκλειστικά σε εισαγωγές για την κάλυψη των αναγκών τους σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Πιο συγκεκριμένα, η Ε.Ε. εισάγει το 91,7% των αναγκών της σε πετρέλαιο και προϊόντα πετρελαίου, το 83,4% των αναγκών της σε φυσικό αέριο και το 37,5% των αναγκών της σε στερεά ορυκτά καύσιμα, με το μεγαλύτερο μέρος των ποσοτήτων αυτών να μεταφέρεται διά θαλάσσης. Η εισαγόμενη ενέργεια διά θαλάσσης αναμένεται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο τα επόμενα χρόνια, καθώς η πολιτική της Ε.Ε. (π.χ. RePowerEU / Green Deal Industrial Plan) επιδιώκει λόγω γεωπολιτικών εξελίξεων να διευρύνει τις επιλογές της σε σχέση με τις χώρες από τις οποίες εισάγεται ενέργεια.
Μέσα στις συνθήκες αυτές, η πρόεδρος της ΕΕΕ Μελίνα Τραυλού μαζί με τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου Δημήτριο Φαφαλιό, Μαρίλυ Φραγκίστα και Βασίλη Παπαγιαννόπουλο πραγματοποίησαν στα τέλη Σεπτεμβρίου σειρά σημαντικών συναντήσεων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης για τη Ναυτιλία στις Βρυξέλλες. «Η στρατηγική σημασία της ναυτιλίας για την ενεργειακή και επισιτιστική ασφάλεια και την ευρωστία της Ε.Ε. είναι αδιαμφισβήτητη. Απαιτείται όμως ισχυρή πολιτική βούληση και σταθερή δέσμευση για να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής ναυτιλίας σε διεθνές επίπεδο και να διασφαλιστεί τόσο η βιωσιμότητα του κλάδου όσο και η ενεργειακή αυτονομία της Ε.Ε.», δήλωσε η Μελίνα Τραυλού.
Στην Ευρωπαϊκή Διάσκεψη για τη Ναυτιλία όλοι οι ομιλητές επεσήμαναν με σαφήνεια ότι η περαιτέρω αναγνώριση του ναυτιλιακού κλάδου σε στρατηγικό εταίρο αποτελεί επιτακτική ανάγκη για την Ε.Ε., καθώς η ναυτιλία αναδεικνύεται σε αδιαμφισβήτητο εγγυητή της ενεργειακής και επισιτιστικής ασφάλειας και της ευημερίας της.
Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς ανέδειξε τη σημαντική και πολύπλευρη συνεισφορά της ναυτιλίας: «Ο τομέας της ναυτιλίας διαδραματίζει κεντρικό και στρατηγικό ρόλο για την ασφάλεια και την ευημερία της Ευρώπης, συνδέοντας την ήπειρό μας με τον υπόλοιπο κόσμο και προωθώντας την παγκόσμια τάξη που βασίζεται σε κανόνες, βασική αξία της Ευρώπης. Θα ήθελα επίσης να τονίσω ότι όχι μόνο εκτιμούμε τη συμβολή του κλάδου της ευρωπαϊκής ναυτιλίας στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά ταυτόχρονα λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη την απειλή της ανταγωνιστικότητάς της».
Ο Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο
Στην κεντρική ομιλία της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης για τη Ναυτιλία, ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο αναρωτήθηκε πόσοι από τους Ευρωπαίους πολίτες γνωρίζουν ότι η ευρωπαϊκή ναυτιλία αντιστοιχεί στο 40% του παγκόσμιου στόλου, ενώ επεσήμανε: «Η ναυτιλία αποτελεί στρατηγικό πυλώνα για την ασφάλεια της Ευρώπης. Συνιστά τον πιο φιλικό προς το περιβάλλον και ενεργειακά αποδοτικό τρόπο μεταφοράς και διασφαλίζει το ελεύθερο εμπόριο που αποτελεί καίριο παράγοντα για την ευημερία των πολιτών. Θα ήθελα να συγχαρώ την ευρωπαϊκή ναυτιλία καθώς στηρίζει εμπράκτως τους στόχους της Ε.Ε. προς την απανθρακοποίηση. Είναι υποχρέωσή μας να εξασφαλίσουμε παροχή οικονομικής και χρηματοδοτικής βοήθειας για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της ναυτιλίας. Η ευρωπαϊκή ναυτιλία αντιμετωπίζει σήμερα μια σημαντική απειλή λόγω του αυξανόμενου ανταγωνισμού κυρίως από τις χώρες της Ανατολικής Ασίας, ο οποίος έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα στον κλάδο. Η διασφάλιση ίσων όρων ανταγωνισμού με την Κίνα αποτελεί κύρια προτεραιότητα. Η επίτευξη της σωστής ισορροπίας μεταξύ της ατζέντας για το κλίμα και της ανταγωνιστικότητας αποτελεί μείζον ζήτημα για την Ε.Ε. Δεν έχουμε στρατηγική για την ανταγωνιστικότητά μας και θα πρέπει να υιοθετήσουμε επειγόντως μία σε ευρωπαϊκό επίπεδο».
Η πρόεδρος της ΕΕΕ είχε μια σειρά εποικοδομητικών συναντήσεων και επαφών με Ευρωπαίους αξιωματούχους, αλλά και θεσμικούς παράγοντες του ναυτιλιακού κλάδου τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και παγκόσμιο επίπεδο. Η κυρία Τραυλού συναντήθηκε, μεταξύ άλλων, με:
■ τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτη Σχοινά
■ τον πρόεδρο του Διεθνούς Ναυτικού Επιμελητηρίου (ICS) Εμανουέλε Γκριμάλντι
■ την πρόεδρο της Ενωσης Γερμανών Εφοπλιστών Γκάμπι Μπορνχάιμ
■ την Γενική Διευθύντρια της Γενικής Διεύθυνσης Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μάγκντα Κοπκζίνσκα
■ τον πρόεδρο του BIMCO Νίκο Σίες
■ καθώς και τον πρώην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2004-2014) και κεντρικό ομιλητή της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης για τη Ναυτιλία Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.
Επίσης, αντιπροσωπεία της ΕΕΕ με επικεφαλής την πρόεδρό της και αποτελούμενη από τους Δ. Ι. Φαφαλιό και Β. Παπαγιαννόπουλο συναντήθηκε με την επίτροπο Μεταφορών της Ε.Ε. Αντίνα Βάλεν. Οι συζητήσεις εστίασαν στον ζωτικό ρόλο που διαδραματίζει η ευρωπαϊκή ναυτιλία για την Ε.Ε. και την ανάγκη για διατήρηση και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της σε διεθνές επίπεδο. Επισημάνθηκε ότι η ναυτιλία της Ε.Ε. θα πρέπει να παραμείνει ηγέτιδα δύναμη στον παγκόσμιο χάρτη και να αναβαθμιστεί σε στρατηγικό εταίρο για την Ε.Ε. ώστε να συνεχίσει να διασφαλίζει, μέσω της πρωτοκαθεδρίας της, την ευημερία της Ευρώπης.
Ο Δημήτρης Φαφαλιός
Στην κεντρική συζήτηση στρογγυλής τραπέζης της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης συμμετείχε ο γραμματέας της ΕΕΕ Δημήτριος Φαφαλιός, ο οποίος τόνισε τα εξής: «Σε αυτή την περίπλοκη γεωπολιτική κατάσταση την οποία βιώνουμε, η βιομηχανία μας διαθέτει την ευελιξία και την ικανότητα να ανταποκρίνεται άμεσα στις εξελισσόμενες προκλήσεις θωρακίζοντας τα συμφέροντα της Ε.Ε. Ωστόσο ο τομέας μας, και ιδιαίτερα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αντιμετωπίζουν σοβαρό ανταγωνιστικό μειονέκτημα ιδιαίτερα σε σχέση με τις χώρες της Ανατολικής Ασίας, οι εθνικές πολιτικές των οποίων περιλαμβάνουν τον ναυτιλιακό τομέα ως αναπόσπαστο μέρος τους».
Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης για τη Ναυτιλία, η EEE σε συνεργασία με την Ενωση Γερμανών Εφοπλιστών (VDR) διοργάνωσαν κοινή εκδήλωση στις Βρυξέλλες με την παρουσία των προέδρων τους, της Μελίνας Τραυλού και της Γκάμπι Μπορνχάιμ. Πρόκειται για προσπάθεια για σύμπλευση των δύο μερών, που συνενώνουν τις δυνάμεις τους για την ανάδειξη του στρατηγικού ρόλου της ναυτιλίας στην προστασία και την ευημερία των ευρωπαϊκών οικονομιών και κοινωνιών.
Εκ μέρους της ΕΕΕ, ο Δημήτριος Ι. Φαφαλιός, γραμματέας του διοικητικού συμβουλίου της ΕΕΕ και πρόεδρος/διευθυντής της Fafalios Shipping S.A., δήλωσε: «Η ναυτιλία έχει αποδειχθεί ανθεκτικός πυλώνας στήριξης σε δύσκολους καιρούς, διασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα και την ευημερία της Ευρώπης σε διάφορες κρίσεις, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί και το πιο φιλικό προς το περιβάλλον μέσο μεταφορών. Η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να αναγνωρίσει τη ναυτιλία ως στρατηγικό εταίρο στη χάραξη της πολιτικής της και να εξασφαλίσει τη διατήρηση και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της σε παγκόσμιο επίπεδο».
Τέλος, ο κ. Λούκιους Μπανκ, ιδρυτής/διευθύνων σύμβουλος της Auerbach Shipping και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της VDR, επισήμανε: «Η ναυτιλία χρειάζεται επειγόντως ασφάλεια ρυθμιστικού πλαισίου λόγω της ανομοιογένειάς της. Σε αντίθετη περίπτωση, ο κίνδυνος άστοχων επενδύσεων είναι πολύ υψηλός και θα αποδυναμώσει την ανταγωνιστικότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων».
Διαβάστε ακόμη
Η υπογεννητικότητα αλλάζει τον χάρτη του ελληνικού επιχειρείν
Οι Έλληνες προτιμούν τα βόρεια προάστια για αγορά πολυτελών κατοικιών
ΔΕΗ: Πέφτουν οι υπογραφές για την εξαγορά της ρουμανικής Enel
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ