Πρωταγωνιστούν διεθνώς τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης παρά τις γεωπολιτικές αναταράξεις με τον πόλεμο στην Ουκρανία να συνεχίζεται όπως και οι συρράξεις στη Μέση Ανατολή.
Την απεικόνιση αυτή κάνουν οι καθηγητές Γιώργος Βαγγέλας και Θάνος Πάλλης στην έκθεση GrePort 2024 που δημοσίευσαν.
Το πρώτο τρίμηνο του 2024 παρά τις εμφανείς δυσκολίες που συνέχισε να παράγει η γεωπολιτική ένταση στη Μέση Ανατολή και ιδιαίτερα οι επιθέσεις σε πλοία και οι δυσκολίες των ναυτιλιακών εταιριών τακτικών γραμμών να υλοποιήσουν τα δρομολόγια με διάπλου της Ερυθράς Θάλασσας η συνδεσιμότητα του λιμένα Πειραιά, που εξυπηρετεί ορισμένα από τα μεγαλύτερα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, αυξήθηκε σε ποσοστιαία βάση 3% σε σχέση με το αντίστοιχο πρώτο τρίμηνο του 2023 και κατά 6% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του έτους 2022.
Όσον αφορά στο λιμένα της Θεσσαλονίκης, οι εξελίξεις της συνδεσιμότητας με τα δίκτυα τακτικών ναυτιλιακών γραμμών ήταν ακόμα πιο δυναμικές. Ο δείκτης Liner Shipping Connectivity Index, LSCI για λιμάνια ξεκινά τη διετία 2022-2023 έχοντας καταγράψει το υψηλότερο ιστορικά επίπεδο της τελευταίας δεκαπενταετίας, με τον λιμένα να επιτυγχάνει να βελτιώσει τη συνδεσιμότητα του καθ’ όλη τη διάρκεια της υπό εξέταση περιόδου. Το 2021 έκλεισε για τον λιμένα της Θεσσαλονίκης με τον LSCI να διαμορφώνεται 9,9% υψηλότερα από το κλείσιμο του 2022. Τα επίπεδα συνδεσιμότητας του λιμένα συνεχίζουν να βελτιώνονται και το τρέχον έτος. Παραμένουν όμως, όπως είναι αναμενόμενο, αρκετά χαμηλότερα από εκείνα του Πειραιά, καθώς τα χαρακτηριστικά των δύο λιμένων διαφέρουν σημαντικά.
Την ίδια περίοδο, αλλά και καθ’ όλη τη διάρκεια της διετίας 2022-2023 δεν υπήρξε καμία μεταβολή στη συνδεσιμότητα των λιμένων Ηρακλείου και Βόλου.
Εμπορευματοκιβώτια
Σύμφωνα με τη λιμενική αγορά εμπορευματοκιβωτίων συνεχίζει να κυριαρχεί το λιμάνι του Πειραιά. Οι δύο σταθμοί εμπορευματοκιβωτίων του λιμένα διακινούν σχεδόν το 90% του συνόλου της διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων της χώρας– αν και την τελευταία δεκαετία το ποσοστό αυτό μειώθηκε από 91,7% το 2019 σε 89,8% το 2023.
Με βάση τα εξυπηρετούμενα φορτία, ο Πειραιάς κατέλαβε την 4η θέση το 2023 – από την 5η θέση το 2022- ανάμεσα στα 15 μεγαλύτερα λιμάνια διαχείρισης εμπορευματοκιβωτίων στην Ευρώπη, καθώς ξεπέρασε τo λιμάνι της Βαλένθια ενώ στην πρώτη τριάδα βρίσκουμε τα λιμάνια του Ρότερνταμ, της Αμβέρσας και του Αμβούργου.
Ο Πειραιάς παραμένει ο δεύτερος μεγαλύτερος λιμένας συνολικά στη Μεσόγειο μετά το Tangier Med στο Μαρόκο. Σε παγκόσμια κλίμακα, το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας υποχώρησε το 2023 στη 37η θέση παγκοσμίως, από την 26η θέση το 2019 και την 33η θέση το 2020.
Στο λιμένα του Πειραιά, η διακίνηση στο σύνολο των Σ.ΕΜΠΟ. (Προ-βλήτες Ι, ΙΙ & ΙΙΙ) το 2023 αυξήθηκε κατά 2% σε σχέση με το έτος 2022, αγγίζοντας τα 5,1 εκ. TEUs.
Σε επίπεδα διαχειριστών τερματικών λιμένων, οι τάσεις ήταν διαμετρικά αντίθετες.
Η αυξητική τάση κατά την περίοδο 2022-2023 στη διαχείριση εμπορευματοκιβωτίων είναι εμφανής σε τρεις από τους υπόλοιπους Οργανισμούς Λιμένων που εξυπηρετούν εμπορευματική κίνηση.
Στο λιμένα Θεσσαλονίκης διακινήθηκαν το 2023 520 χιλ. TEUs, αριθμός αυξημένος κατά 12,3% σε σχέση με το 2022. Αύξηση σημειώθηκε και στον αριθμό των εμπορευματοκιβωτίων που εξυπηρετήθηκαν και στους μικρότερους (όσο αφορά το σύνολο των εξυπηρετούμενων εμπορευματοκιβωτίων) λιμένες του Ηρακλείου, της Πάτρας και του Λαυρίου.
Τόσο στο λιμένα του Πειραιά, όσο και στο λιμένα της Θεσσαλονίκης, οι δύο διαχειρίστριες εταιρείες αναζητούν την επέκταση της δυναμικότητας τους, μέσω νέων συμφωνιών με ναυτιλιακές εταιρίες τακτικών γραμμών, όσο και μέσω νέων επενδύσεων σε εξοπλισμό διαχείρισης φορτίων.
Συνδεσιμότητα
Για τη λεπτομερή ανάλυση των στοιχείων συνδεσιμότητας του λιμένα Πειραιά, συγκεντρώθηκαν δεδομένα για τις προσεγγίσεις πλοίων στο λιμάνι του Πειραιά για χρονική περίοδο ενός μήνα.
Συνολικά το Νοέμβριο του 2023 καταγράφηκαν 256 προσεγγίσεις πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, 38 περισσότερες σε σχέση με το ίδιο χρονικό διάστημα του 2021.
Η μέση χωρητικότητα των πλοίων εμπορευματοκιβωτίων που προσέγγισαν τον Πειραιά το 2023 ανήλθε σε 4.938 TEUs, αυξημένη κατά 4,5% σε σχέση με το 2021 (4.724 TEUs). Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει την κατανομή των προσεγγίσεων που καταγράφηκαν, ανά κατηγορία χωρητικότητας πλοίου (σε TEUs).
Σε σύγκριση με την αντίστοιχη ανάλυση του 2021, το ποσοστό των προσεγγίσεων της κατηγορίας πλοίων ULCS, διπλασιάστηκε το 2023 και διαμορφώθηκε στο 8%.
Τα πλοία με χωρητικότητα πάνω από 12.500 TEUs αποτελούν το 15% των συνολικών προσεγγίσεων.
Ο Πειραιάς συνεχίζει να εξυπηρετεί τα μεγαλύτερα πλοία στον παγκόσμιο στόλο εμπορευματοκιβωτίων.
Το 2023 το συνδεσιμότητας σε πλοίο εμπορευματοκιβωτίων που προσέγγισε το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας είχε χωρητικότητα 21.188 TEUs.
Τα χαρακτηριστικά των λιμενικών υποδομών αλλά και η περαιτέρω ενσωμάτωση του λιμένα στα παγκόσμια δίκτυα θαλάσσιων μεταφορών, δίνουν την δυνατότητα στον Πειραιά να εξυπηρετεί κάθε χρόνο ολοένα και μεγαλύτερα πλοία, ανταποκρινόμενος στις ναυπηγικές εξελίξεις.
Εξετάζοντας τη συνδεσιμότητα του Πειραιά στη βάση των λιμένων πριν και μετά την προσέγγιση των πλοίων στο λιμάνι, διαπιστώνουμε ότι το Νοέμβριο του 2023, το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας συνδεόταν απευθείας με 72 διαφορετικούς λιμένες, 30 διαφορετικών χωρών (μία λιγότερη σε σχέση με το 2021).
Οι 16 χώρες ήταν ευρωπαϊκές, 10 ασιατικές και 4 αφρικανικές.
Το 24,8% των προσεγγίσεων στο λιμένα Πειραιά είχε προέλευση ή προορισμό λιμένα της Τουρκίας, με την γειτονική χώρα να κατέχει την πρώτη θέση στην σχετική κατάταξη, λόγω και της γεωγραφικής εγγύτητας.
Στην δεύτερη θέση είναι η Ιταλία με 11,8% (από 14% το 2021) και στην τρίτη θέση η Αίγυπτος με 8,7%. Τις πρώτες πέντε θέσεις συμπληρώνουν η Ελλάδα με 7,5% και η Ισπανία με 7,1%.
Ο Πειραιάς συνδέεται άμεσα με ορισμένους από τους κυριότερους λιμένες κόμβους στα παγκόσμια δίκτυα μεταφορών.
Τον Νοέμβριο του 2023 ο Πειραιάς συνδέονταν (προέλευση-προορισμός) με τη Σιγκαπούρη με 20 συνδέσεις, το Colombo (Sri Lanka) με τρεις συνδέσεις, το Tajung Pelepas (Μαλαισία) με μία σύνδεση και με τα ευρωπαϊκά λιμάνια της Αμβέρσας και του Ρότερνταμ με 15 και 10 μηνιαίες συνδέσεις αντίστοιχα.
Το λιμάνι με το οποίο ο Πειραιάς είχε τις περισσότερες συνδέσεις είναι η Θεσσαλονίκη, και ακολουθούν η Λεμεσός, η Αλεξάνδρεια, το Nemrut (Τουρκία) και το Ambarli (Τουρκία).
Το 25,5% των μηνιαίων προσεγγίσεων στο λιμάνι του Πειραιά, προέρχονται ή κατευθύνονται σε κάποιο από αυτά τα πέντε λιμάνια.
Συμμαχίες
Σε ότι αφορά τις συμμαχίες που χρησιμοποιούν το λιμένα Πειραιά, η Ocean Alliance ήταν ο βασικός χρήστης του λιμένα το 2023 καθώς τα μέλη της (COSCO, EVERGREEN, CMA CGM, OOCL) πραγματοποίησαν το 39,1% των προσεγγίσεων (από 40,5% το 2021).
Στην δεύτερη θέση ήταν η συμμαχία 2Μ (MSC και MAERSK) με το 27% των προσεγγίσεων (από 22% το 2021) ενώ την τρίτη θέση κατέλαβε η συμμαχία The Alliance (Hapag-Lloyd, ONE, Yang Ming) με 12,1% των προσεγγίσεων (14% το 2021).
Σε ότι αφορά στην κατανομή των προσεγγίσεων μεταξύ των τριών προβλητών εξυπηρέτησης εμπορευματοκιβωτίων που λειτουργούν στον λιμένα Πειραιά, ο Προβλήτας Ι (που διαχειρίζεται η Ο.Λ. Πειραιώς Α.Ε.) δέχθηκε το 21,1% των προσεγγίσεων το 2023.
Ο Προβλήτας ΙΙ και ο Προβλήτας ΙΙΙ που διαχειρίζεται η Σ.Ε.Π. Α.Ε., εξυπηρέτησαν το 46,9% και το 32,0% των προσεγγίσεων πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων αντίστοιχα.
Βασικός χρήστης του λιμένα είναι η MSC, πλοία της οποίας πραγματοποίησαν το 23,6% των προσεγγίσεων στο λιμάνι του Πειραιά τον Νοέμβριο του 2023.
Δεύτερος σημαντικότερος χρήστης είναι η COSCO με 17,3%, εταιρεία που συνδέεται με την εταιρεία διαχείρισης του λιμένα.
Σε σχέση με το Νοέμβριο του 2021, η MSC αύξησε σημαντικά τις προσεγγίσεις της, με αποτέλεσμα η COSCO να περάσει στην δεύτερη θέση το 2023 από την πρώτη το 2021.
Θεσσαλονίκη
Στο λιμένα Θεσσαλονίκης το Νοέμβριο του 2023 καταγράφηκαν 49 προσεγγίσεις πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
Η μέση χωρητικότητά τους διαμορφώθηκε στα 1.916 TEUs, αυξημένη κατά 21,8% σε σχέση με την αντίστοιχη μέση χωρητικότητα του 2021 (1.573 TEUs).
Σε σχέση με το ίδιο χρονικό διάστημα το 2021, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης εξακολουθεί να χρησιμοποιείται από πλοία feeder όμως δέχεται πλέον περισσότερες προσεγγίσεις από πλοία τύπου Panamax και Post Panamax Ι, με χωρητικότητα από 3.001-6.000 TEUs.
H τάση επιβεβαιώθηκε και το 2024 όταν το λιμάνι της Θεσσαλονίκης εξυπηρέτησε το μεγαλύτερο πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που έχει προσεγγίσει ποτέ το λιμένα.
Η σχετική εικόνα δείχνει τις χώρες με τις οποίες συνδέεται το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, λαμβάνοντας υπόψη το λιμάνι προσέγγισης πριν ή μετά το λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
Διαβάστε ακόμη
ΕΚΤ: Καμπανάκι για τους δασμούς Τραμπ και τις συνέπειες ενός εμπορικού πολέμου
Πλειστηριασμοί: Με ποια «βαριά σφυριά» κάνει «ποδαρικό» το 2025 (pics)
Νέα εφαρμογή της ΑΑΔΕ «κουρεύει» πρόστιμα έως και 50%
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα