Η απανθρακοποίηση της ναυτιλιακής βιομηχανίας έως το 2050 με τον μηδενισμό της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου αποτελεί τη μεγάλη πρόκληση. Η χρηματοδότηση, παγκοσμίως, των νέων επενδύσεων που θα χρειαστεί να γίνουν θα ξεπεράσουν το αστρονομικό ποσό του 1-1,5 τρισ. δολαρίων. Και όταν αναφερόμαστε στην παγκόσμια ναυτιλία μιλάμε για τη βιομηχανία που μεταφέρει το 85%-90% του παγκόσμιου εμπορίου, η συνολική αξία του οποίου ανέρχεται στα 28,5 τρισ. δολάρια.
Στα μέσα της εβδομάδας που πέρασε πραγματοποιήθηκε στο Ιδρυμα Ευγενίδου το 2ο Συνέδριο Ενδιαφερόμενων Φορέων στη Βιώσιμη «Γαλάζια Οικονομία». Το συνδιοργάνωσαν ο διακυβερνητικός οργανισμός «Ενωση για τη Μεσόγειο (Union for the Mediterranean – UfM)» και η Γενική Διεύθυνση Θαλάσσιων Υποθέσεων και Αλιείας (DG MARE) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε συνεργασία με το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και τη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής.
Η συγκεκριμένη διοργάνωση συνιστά σημαντικό γεγονός για τη Μεσόγειο και μετείχαν τουλάχιστον 23 χώρες με επίσημες αντιπροσωπείες, κατά τη διάρκεια της οποίας πραγματοποιήθηκαν δύο ολομέλειες και 11 ειδικές συνεδρίες πάνω σε κρίσιμα ζητήματα, όπως νησιωτικότητα, θαλάσσιες μεταφορές μηδενικών εκπομπών, απανθρακοποίηση, θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός, γαλάζια επαγγέλματα κ.λπ.
Στο συνέδριο συναντήσαμε τον Γιαπ Γκεμπράντ, γενικό γραμματέα της Τεχνολογικής Πλατφόρμας Waterborne, προσανατολισμένης στη ναυτιλιακή βιομηχανία, που σκοπό έχει τη διατύπωση προτάσεων πολιτικής προς τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.
Η Τεχνολογική Πλατφόρμα Waterborne συντονίζει την Ευρωπαϊκή Σύμπραξη για τις Θαλάσσιες Μεταφορές Μηδενικών Εκπομπών από την πλευρά του ιδιωτικού τομέα στο πλαίσιο του Horizon Europe. Επί του παρόντος, 107 οργανισμοί είναι μέλη της Πλατφόρμας, εκπροσωπώντας τον ευρύτερο τομέα των θαλάσσιων και εσωτερικών πλωτών μεταφορών.
Από την Ελλάδα μέλη της είναι είναι, μεταξύ άλλων, η Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών, το Ιδρυμα Ευγενίδου, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Εθνικό Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης, ενδεικτικό του σημαντικού ρόλου της Waterborn.
Τον πρόεδρο συνόδευε η κυρία Μαρία Μποϊλέ, η οποία επανεξελέγη συντονίστρια της Τεχνολογικής Πλατφόρμας, ρόλος κομβικής σημασίας.
Η Πλατφόρμα διαχειρίζεται έναν προϋπολογισμό ύψους 530 εκατ. για το διάστημα από 2021 έως το 2027, που αφορά έρευνες για την πράσινη μετάβαση της ναυτιλίας.
Ο ρόλος της ναυτιλίας
Ο Γιαπ Γκεμπράντ στη διάρκεια της συζήτησης τόνισε τον σημαντικότατο ρόλο της ευρωπαϊκής ναυτιλίας, και ειδικότερα της ελληνικής ναυτιλίας, που ελέγχει το 60% του ευρωπαϊκού στόλου για την εξασφάλιση της επάρκειας της Ευρώπης σε ενέργεια και σε εμπορεύματα. «Είμαστε ένας ευρωπαϊκός συμβουλευτικός οργανισμός και σε συνεργασία με την Κομισιόν κάνουμε έρευνες που αφορούν την επίτευξη του στόχου των μηδενικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Εχουμε προϋπολογισμό 530 εκατ. ευρώ για το χρονικό διάστημα από το 2021 έως το 2027. Είμαστε εμείς που λέμε ποια είναι τα θέματα που πρέπει να συζητηθούν και να ερευνηθούν», ήταν τα πρώτα του λόγια, για να προσθέσει:
«Η συμμετοχή και ο ρόλος της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας στο Waterborne είναι καταλυτικής σημασίας για να προχωρήσουμε. Μας απασχολούν θέματα όπως η ψηφιοποίηση, το πρασίνισμα της βιομηχανίας, η ανταγωνιστικότητα κ.ά. Η συνδρομή του γενικού γραμματέα Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής Μανώλη Κουτουλάκη και της δρος Μαρίας Μποϊλέ για να ενταχθεί η ελληνική ναυτιλία στην πλατφόρμα ήταν πολύ σημαντική».
Για τους βασικούς άξονες είπε: «Δύο πράγματα θεωρώ σημαντικά. Το ένα είναι ο προϋπολογισμός που έχουμε για την έρευνα. Το δεύτερο, εξίσου σημαντικό, είναι να βάλουμε τις θαλάσσιες μεταφορές υψηλότερα στην ατζέντα της Ε.Ε. Χωρίς τη ναυτιλία η Ευρώπη δεν μπορεί να είναι λειτουργική. Και ειδικότερα πιστεύω ότι χωρίς την ελληνική ναυτιλία η Ευρώπη δεν μπορεί να είναι λειτουργική.
Για πρώτη φορά στην ιστορία της Ε.Ε. δόθηκαν χρήματα για έρευνες που αφορούν αποκλειστικά τη ναυτιλία και αυτά είναι τα 530 εκατ. ευρώ που διαχειρίζεται η Πλατφόρμα. Αρχίζει να υπάρχει μία κατανόηση, αλλά μετά τις ευρωεκλογές η Κομισιόν και τα κράτη-μέλη θα πρέπει να πάρουν μέτρα για να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής ναυτιλιακής βιομηχανίας».
Επίσης, έκανε ειδικό σχολιασμό στη συμμετοχή των μικρομεσαίων ναυτιλιακών εταιρειών:
«Το επίσης σημαντικό που προκύπτει από τη συμμετοχή της Ελλάδας στην Πλατφόρμα είναι ο αριθμός των μικρών ναυτιλιακών εταιρειών που έχουμε. Εταιρείες με ένα ή δύο πλοία. Και η Ελλάδα έχει πολλές τέτοιου μεγέθους εταιρείες – Small and Medium Enterprises.
Οι μικρές αυτές εταιρείες δεν έχουν τη δυνατότητα -τόσο την οικονομική όσο και τη στελεχιακή- για να συμμετέχουν σε μελέτες για την απανθρακοποίηση. Χρειάζονται βοήθεια».
Το κόστος εφαρμογής
Ο κ. Γκεμπράντ μίλησε επίσης για το χάσμα μεταξύ των καινοτόμων λύσεων και του κόστους εφαρμογής τους:
«Οταν οι έρευνες ολοκληρωθούν θα πρέπει να τις εφαρμόσουμε. Από 1-1-2024 η ναυτιλία έχει ενταχθεί στο EU-ETS, στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας εκπομπών, και μέρος των χρημάτων που θα συγκεντρωθούν θα αποδίδεται στο Ταμείο Καινοτομίας – Innovation Fund. Υπολογίζεται ότι 1,2 δισ. ευρώ θα δοθούν στη ναυτιλία έως το τέλος του 2030 από το Ταμείο Καινοτομίας. Και μπορεί η καινοτομία να είναι έτοιμη, αλλά οι μηχανές που θα καίνε εναλλακτικά καύσιμα είναι πιο ακριβές. Και αυτό το χάσμα θα πρέπει με κάποιον τρόπο να το γεφυρώσουμε». Οπως επεσήμανε ο Γιαπ Γκεμπράντ, πολύ σημαντικός είναι ο ρόλος των θαλάσσιων μεταφορών στην καθημερινότητα των Ευρωπαίων πολιτών:
«Η εικόνα για τη ναυτιλία που υπάρχει στην Ευρώπη είναι ότι πλοία εισάγουν και εξάγουν εμπορευματοκιβώτια. Ομως η ναυτιλία έχει έναν ρόλο πολύ πιο σημαντικό. Αποτελεί τις φλέβες για τη διάχυση του εμπορίου και τη μεταφορά του κόσμου σε κάθε γωνιά της ηπείρου. Χωρίς ναυτιλία τα νησιά δεν θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση σε προμήθειες, ενώ δεν θα μπορούσαν να μετακινηθούν οι πολίτες. Στο σημείο αυτό πρέπει να πω ότι τα ferries-επιβατηγά/οχηματαγωγά είναι ένα μεγάλο μέρος της ατζέντας μας».
Κλείνοντας τη συζήτηση επεσήμανε: «Ειδικά για τη Μεσόγειο, πρέπει να βρούμε καλές λύσεις για τις θαλάσσιες μεταφορές, όπως χρήση μπαταριών, υβριδικά και ηλεκτρικά».
Διαβάστε ακόμη
Ναθάνιελ Ρότσιλντ: Το κακό παιδί που έγινε «χρυσός» κληρονόμος και λατρεύει την Ελλάδα (pics)
Πλειστηριασμοί: Εβδομάδα μεγάλων ανατροπών και… αναστολών (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ