Μία ακόμη σημαντική διεθνής διάκριση για την ελληνική ναυτιλία ήρθε πριν από λίγο καιρό για να πιστοποιήσει ότι παραμένουν αδιαμφισβήτητες τόσο η τεχνογνωσία όσο και η δυναμική των Ελλήνων στην πιο σημαντική βιομηχανία παγκοσμίως, τη ναυτιλία, η οποία κινεί την οικονομία του πλανήτη εξυπηρετώντας το 90% της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας.
Ο κ. Γιάννης Α. Ξυλάς, παραδοσιακός Ελληνας πλοιοκτήτης, εξελέγη στα μέσα του περασμένου Οκτωβρίου πρόεδρος της Διεθνούς Ενωσης Πλοιοκτητών Φορτηγών Πλοίων (Intercago) διαδεχόμενος έναν άλλον παραδοσιακό πλοιοκτήτη, τον κ. Δημήτρη Φαφαλιό. Είναι από τους πιο αναγνωρίσιμους Ελληνες πλοιοκτήτες στον κόσμο αφού έχει έντονη ενασχόληση με τα τεκταινόμενα στη ναυτιλιακή βιομηχανία και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για περισσότερο από τρεις δεκαετίες. Χαμηλών τόνων χαρακτήρας, αποφεύγει τα φώτα της δημοσιότητας – εκτός αν αφορούν τη ναυτιλία. Και τότε, όμως, μιλάει όταν έχει να πει κάτι ουσιώδες.
«Εχουμε την τάση να σκεφτόμαστε τους εαυτούς μας ως επαγγελματίες του ναυτιλιακού τομέα, αλλά ο βασικός μας ρόλος είναι η συμβολή μας σε μια ζωτικής σημασίας παγκόσμια βιομηχανία που τροφοδοτεί το εμπόριο, την ευημερία και τη συνδεσιμότητα», λέει χαρακτηριστικά, και από τα λόγια του συμπεραίνει κανείς τη φιλοσοφία του ως επιχειρηματία και ως ανθρώπου.
38 χρόνια εμπειρίας
Συμμετέχει στο διοικητικό συμβούλιο της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) από το 2006. Από το 2015 μετέχει στο εκτελεστικό συμβούλιο ως ταμίας της ΕΕΕ και της ΣΥΝ-ΕΝΩΣΙΣ. Είναι επίσης μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ελληνικής Ένωσης Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος (HELMEPA) και μέλος του Management Committee της Intercargo. Επιπλέον, είναι μέλος των Hellenic National Committees των νηογνωμόνων ABS, που είναι ο αμερικανικός, και του βρετανικού Lloyd’s Register, ενώ για δύο θητείες υπήρξε πρόεδρος της Ναυτιλιακής Λέσχης Πειραιώς.
Σε ηλικία 61 ετών, είναι πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Ariston Navigation Corp. από την ίδρυσή της, το 2002. Αποφοίτησε από το Κολλέγιο Αθηνών το 1982 και έλαβε πτυχίο Οικονομικών Επιστημών από το Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια το 1986, όπου παρακολούθησε επίσης μαθήματα στο Wharton School of Business. Το 1987 παρακολούθησε ένα 9μηνο πρόγραμμα Executive Account Officers στη CitiCorp στη Νέα Υόρκη.
Με πάνω από 38 χρόνια πείρας στη ναυτιλία, άρχισε την καριέρα του το 1987 αναλαμβάνοντας διάφορους διοικητικούς ρόλους στην Astron Maritime S.A., μια οικογενειακή εταιρεία που διαχειρίζεται 20 πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου. Το 2002 ίδρυσε την Ariston Navigation Corp. με ειδίκευση στα πλοία μεταφοράς ξηρού χύδην φορτίου, ενώ το 2003 ακολούθησε η ίδρυση της Melissa Shipping Company, η οποία επικεντρώνεται στα πλοία μεταφοράς ασβεστόλιθου. Σήμερα, η Ariston διαχειρίζεται έναν στόλο 11 σύγχρονων πλοίων μεταφοράς χύδην φορτίου. Επιπλέον, ήταν συνιδρυτής της TMA Bulk Pool (Inc.) με έδρα το Αμβούργο, η οποία πραγματοποιεί την εμπορική διαχείριση περίπου 30 σύγχρονων Handysize Bulk Carriers, και της Axiom Womar, μιας εταιρείας διαχείρισης πλοίων μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου που επικεντρώνεται κυρίως στον τομέα των Panamaxes, με έδρα το Λονδίνο.
Οι προκλήσεις
Την περασμένη Τρίτη έκανε την πρώτη του επίσημη ομιλία μετά την εκλογή του στον προεδρικό θώκο της Intercargo, όπου αναλαμβάνει καθήκοντα από την 1η Ιανουαρίου 2025. Μίλησε στο πλαίσιο του συνεδρίου Greener Shipping Summit November 2024 με τίτλο «Reshaping Shipping: Challenges and Opportunities Ahead» (αναδιαμορφώνοντας τη Ναυτιλία: προκλήσεις και Ευκαιρίες).
Εκεί, ανέδειξε τη σημασία της ελληνικής ναυτιλίας για την παγκόσμια οικονομία και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος. «Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η απανθρακοποίηση δεν αποτελεί μονάχα έναν περιβαλλοντικό στόχο. Αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη αλλαγή στον τρόπο που λειτουργούμε, συνεργαζόμαστε και καινοτομούμε ως κλάδος», επεσήμανε για ένα θέμα που απασχολεί τη ναυτιλιακή βιομηχανία, αλλά και ολόκληρο τον πλανήτη. «Οραματιζόμαστε ένα βιώσιμο και ανθεκτικό μέλλον. Αυτό θα απαιτήσει κάτι περισσότερο από τη συμμόρφωση με τους εξελισσόμενους κανονισμούς. Θα απαιτήσει συνεργασία σε ολόκληρη τη ναυτιλιακή αλυσίδα αξίας για την αξιοποίηση των ευκαιριών για καινοτομία και αριστεία», υπογράμμισε. Oπως εξήγησε, «μία από τις πιο πιεστικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι το εξελισσόμενο ρυθμιστικό τοπίο. Ο ναυτιλιακός τομέας υφίσταται σημαντικό μετασχηματισμό με γνώμονα τους φιλόδοξους στόχους απαλλαγής από τον άνθρακα που έχουν τεθεί από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) και την Ευρωπαϊκή Ενωση».
Για τη θέση της ελληνικής ναυτιλίας διεθνώς στο θέμα της πράσινης μετάβασης ξεκαθάρισε: «Καθώς πλοηγούμαστε στην αβέβαιη πορεία προς την απεξάρτηση από τον άνθρακα, η θέση της Ελλάδας παραμένει ξεκάθαρη: ουδετερότητα καυσίμων και τεχνολογίας για τα νεότευκτα πλοία. Αυτό, κατά τη γνώμη μου, είναι το κλειδί, καθώς η επόμενη γενιά πράσινων καυσίμων πρέπει να πληροί διάφορα κρίσιμα κριτήρια: τα καύσιμα αυτά πρέπει να είναι ασφαλή, παγκοσμίως διαθέσιμα και κλιμακούμενα».
Στη συνέχεια έθεσε το πλαίσιο μέσα στο οποίο δραστηριοποιείται η ελληνική ναυτιλία: «Είναι σημαντικό να θυμόμαστε τον αναντικατάστατο ρόλο της ναυτιλίας στην υποστήριξη της παγκόσμιας ευημερίας και της γεωπολιτικής σταθερότητας. Η ναυτιλία μεταφέρει σχεδόν το 90% των παγκοσμίως διακινούμενων αγαθών, διασφαλίζοντας την ευημερία δισεκατομμυρίων ανθρώπων και εξασφαλίζοντας βασικές αλυσίδες εφοδιασμού.
Η ελληνική ναυτιλία ελέγχει πάνω από το 20% του παγκόσμιου εμπορικού στόλου με βάση τη χωρητικότητα νεκρού βάρους και πάνω από το 60% του ελεγχόμενου από την Ε.Ε. στόλου. Οντας σε μεγάλο βαθμό επικεντρωμένη στη ναυτιλία χύδην φορτίου και τη ναυτιλία tramp (σ.σ.: τα πλοία πάνε όπου υπάρχει ναύλος και όχι σε σταθερά δρομολόγια), είναι μοναδικά τοποθετημένη για να ανταποκριθεί σε επείγουσες ανάγκες, όπως απέδειξε ο καθοριστικός της ρόλος κατά τη διάρκεια της πανδημίας και της κρίσης στην Ουκρανία». Οπως σχολίασε, «οι Ελληνες πλοιοκτήτες έχουν επιδείξει ισχυρή δέσμευση στην πράσινη καινοτομία, οδηγώντας τον κόσμο με τον μεγαλύτερο στόλο πλοίων που μπορούν να χρησιμοποιούν εναλλακτικά καύσιμα. Οι Ελληνες κατέχουν επίσης την πρώτη θέση στο παγκόσμιο βιβλίο παραγγελιών με πάνω από 500 νέα πλοία, σημαντικό μέρος των οποίων είναι πλοία με δυνατότητα χρήσης εναλλακτικών καυσίμων, ενώ το 35% του υπάρχοντος στόλου είναι εξοπλισμένο με τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας. Αυτά τα στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν την ηγετική θέση της Ελλάδας στη βιώσιμη ναυτιλία και τη δέσμευσή μας για την απαλλαγή από τον άνθρακα».
Τα προβλήματα
Ο κ. Ξυλάς ανέδειξε τα προβλήματα που προκύπτουν από την υιοθέτηση περιφερειακών μέτρων όπως αυτά που έλαβε η Ε.Ε., με τα οποία υπάρχει κίνδυνος να πληγεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής ναυτιλίας: «Ενώ ο στόχος της ολοκλήρωσης της πράσινης μετάβασης είναι ζωτικής σημασίας, παρουσιάζονται δυσλειτουργίες, ιδίως όταν πρόκειται για τη λήψη περιφερειακών μέτρων όπως οι κανονισμοί FuelEU Maritime ως βασικό μέρος της δέσμης Fit for 55 της Ε.Ε. και EU ETS (Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών), οι οποίοι δεν είναι πλήρως προσαρμοσμένοι στον παγκόσμιο χαρακτήρα του κλάδου μας. Τέτοια μέτρα κινδυνεύουν να υπονομεύσουν την ανταγωνιστικότητα της ναυτιλίας της Ε.Ε.».
Και πρόσθεσε: «Ο κλάδος χαιρετίζει την πρόσφατη δέσμευση του νέου επιτρόπου της Ε.Ε. να αυξήσει την παραγωγή πράσινων ναυτιλιακών καυσίμων στην Ευρώπη. Ωστόσο, η μελλοντική αποδοχή των καυσίμων από τους πελάτες θα εξαρτηθεί από το αν ο ΙΜΟ θα συμφωνήσει το επόμενο έτος ένα σύστημα τιμολόγησης που θα εξισώνει το κόστος των πράσινων καυσίμων και των συμβατικών ναυτιλιακών λιπαντικών. Είναι σημαντικό να υποστηρίξουμε μια ισορροπημένη ρυθμιστική προσέγγιση, η οποία θα ευθυγραμμίζεται με το παγκόσμιο πλαίσιο και θα υποστηρίζει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του τομέα. Στο πνεύμα αυτό, ελπίζουμε ότι η επικείμενη σύνοδος της Επιτροπής Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (MEPC) τον Απρίλιο θα συμβάλει στην ευθυγράμμιση των διεθνών μέτρων μείωσης των εκπομπών με τους κανονισμούς της Ε.Ε., δημιουργώντας μια συνεκτική και αποτελεσματική προσέγγιση».
Στο σημείο αυτό επεσήμανε: «Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο ΙΜΟ έχει αποκτήσει ισχύ όχι μόνο για τη ναυτιλιακή βιομηχανία, αλλά και για κάθε άλλη βιομηχανία, καθώς θα καθορίσει τις εκπομπές Scope 3 κάθε άλλης βιομηχανίας. Πρόκειται για εκπομπές που είναι απόρροια δραστηριοτήτων της εταιρείας, αλλά προέρχονται από πηγές που δεν ανήκουν ή δεν ελέγχονται από την ίδια».
Με βαθιά γνώση του θέματος, ο κ. Ξυλάς, που είναι πραγματιστής, εστίασε στο τι θα πρέπει να πράξουν οι stake holders μέχρι να ολοκληρωθεί η πράσινη μετάβαση: «Μέχρι να φτάσει ο κλάδος μας σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να συνεχίσουμε να επικεντρωνόμαστε σε πρακτικές λύσεις για τον υπάρχοντα στόλο». Και εξήγησε: «Τα drop-in καύσιμα, όπως τα βιοκαύσιμα και το BioLNG, προσφέρουν συμβατότητα με τους υπάρχοντες κινητήρες, επιτρέποντάς μας να μειώσουμε τις εκπομπές χωρίς την ανάγκη δαπανηρών μετασκευών. Επιπλέον, η δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα επί του σκάφους (CCS) μπορεί να αποτελέσει εναλλακτική λύση που θα μπορούσε να βοηθήσει τη βιομηχανία να μειώσει τις εκπομπές, αν και πρέπει να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις της αποθήκευσης και της ασφαλούς διάθεσης.
Σε αυτό το σημείο θέλω να τονίσω τη συμμετοχή της Ελλάδας στην πρωτοβουλία Clean Energy Marine Hubs (CEM Hubs), συμμετέχοντας μαζί με τον Καναδά, τη Βραζιλία και άλλες χώρες σε αυτή τη σημαντική προσπάθεια για τη δημιουργία μιας παγκόσμιας αλυσίδας εφοδιασμού για καύσιμα χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Με δεδομένο ότι ο τομέας των χύδην φορτίων/μεταφορικών μέσων, στον οποίο κυριαρχεί η ελληνική ναυτιλία, λειτουργεί με βάση τη ζήτηση της αγοράς και όχι με βάση σταθερά χρονοδιαγράμματα, πρωτοβουλίες όπως οι CEM – Hubs είναι ιδιαίτερα πολύτιμες για τη βιομηχανία μας».
Οπως δήλωσε στη συνέχεια, «δίνοντας προτεραιότητα στα πράσινα καύσιμα για τα νεότευκτα πλοία, στα drop-in καύσιμα για τον υπάρχοντα στόλο, στην υιοθέτηση CCS (Carbon Capture and Storage) αποθήκευση άνθρακα και στην υποδομή CEM – Hubs, μπορούμε να εξισορροπήσουμε τους στόχους βιωσιμότητας με την ανθεκτικότητα του κλάδου και την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα. Η πρωτοβουλία CEM – Hubs στοχεύει στην επιτάχυνση και τη ρύθμιση της παραγωγής και στη μεταφορά και τη χρήση καυσίμων χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που θα μεταφέρονται με τη ναυτιλία για τον κόσμο».
Η Τεχνητή Νοημοσύνη
Μιλώντας για τη συμβολή της Τεχνητής Νοημοσύνης και τις εξελίξεις της τεχνολογίας στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ανέφερε: «Καθώς προχωράμε μπροστά, τα μεγάλα δεδομένα και η Τεχνητή Νοημοσύνη θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη της απεξάρτησης από τον άνθρακα. Οι αναλύσεις δεδομένων και η Τεχνητή Νοημοσύνη επεξεργάζονται τα πρότυπα του καιρού, τα ωκεάνια ρεύματα και την κατανάλωση καυσίμων για τη βελτιστοποίηση των διαδρομών, της ταχύτητας και του χρόνου, μειώνοντας τη χρήση καυσίμων. Οι προηγμένες ψηφιακές τεχνολογίες επιτρέπουν την παρακολούθηση της κατανάλωσης καυσίμων και των εκπομπών σε πραγματικό χρόνο, προσφέροντας τη δυνατότητα για άμεση ανάληψη δράσης για τη μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας των πλοίων και τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα. Αυτές οι τεχνολογίες όχι μόνο μας βοηθούν να ανταποκριθούμε στις κανονιστικές απαιτήσεις, αλλά και να επιτρέψουμε την πιο έξυπνη και βιώσιμη λήψη αποφάσεων σε ολόκληρο τον κλάδο».
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι «οι τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας, όπως για παράδειγμα οι αποδοτικότεροι σχεδιασμοί και οι επικαλύψεις της γάστρας και ο αγωγός των ελίκων, καθίστανται κυρίαρχες, ενώ τεχνολογίες όπως τα συστήματα λίπανσης με αέρα και η υποβοηθούμενη από τον άνεμο πρόωση δοκιμάζονται όλο και περισσότερο σε πραγματικές συνθήκες».
Ειδική αναφορά έκανε ο κ. Ξυλάς στη χρήση της πυρηνικής ενέργειας: «Λίγο πιο μακριά στο μέλλον είναι η πυρηνική ενέργεια. Η πυρηνική ενέργεια φυσικά δεν είναι κάτι καινούριο για τη ναυτιλία, ωστόσο οι αντιδραστήρες τηγμένου άλατος νέας γενιάς κερδίζουν την προσοχή ως μια πιθανή καθαρή και αποδοτική πηγή ενέργειας για τη ναυτιλία. Οι MSR διαφέρουν από τους παραδοσιακούς πυρηνικούς αντιδραστήρες χρησιμοποιώντας λιωμένο άλας τόσο ως ψυκτικό μέσο όσο και ως μέσο για το πυρηνικό καύσιμο, γεγονός που επιτρέπει ασφαλέστερη και υψηλής απόδοσης λειτουργία». Και συνέχισε: «Η πυρηνική ενέργεια προσφέρει μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, υψηλή ενεργειακή πυκνότητα, βελτιωμένη ασφάλεια και λειτουργική αποδοτικότητα. Ταυτόχρονα, θέτει σημαντικές προκλήσεις: ρυθμιστικά ζητήματα και ζητήματα ασφάλειας, δύσκολη υποδομή και υψηλό αρχικό κόστος, για να μην αναφέρουμε την αρνητική αντίληψη του κοινού – είναι μερικές μόνο από αυτές. Αυτή η νέα γενιά αντιδραστήρων βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο πειραματικό στάδιο για τη ναυτιλία και η ένταξή της στο ενεργειακό μείγμα απέχει τουλάχιστον 5 έως 10 χρόνια».
Διαβάστε ακόμη
Ξενοδόχοι κατά Booking – Στο τραπέζι από το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο ομαδικές αγωγές (pics)
Volkswagen: Πόσους μισθούς θυσιάζουν οι εργαζόμενοι για να αποφύγουν τις απολύσεις
Γιατί γερνάει ο παγκόσμιος στόλος των φορτηγών πλοίων
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα