Στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων “Fit for 55”, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την 14/7/2021 δύο προτάσεις για την απεξάρτηση της ναυτιλίας από τον ορυκτό άνθρακα: την ένταξη της ναυτιλιακής βιομηχανίας στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της ΕΕ (EU ETS) και την πρόταση FuelEU Maritime.
Οι προτάσεις αποσκοπούν στην επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης του τομέα σε καθαρότερα καύσιμα, αλλά, σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να διασφαλιστούν η αποτελεσματικότητα των προβλεπόμενων κανόνων ως προς την επίτευξη πραγματικής μείωσης των εκπομπών και η βιωσιμότητα του ναυτιλιακού τομέα.
Ως περιφερειακό αγορακεντρικό μέτρο, το EU ETS είναι ασύμβατο με τον παγκόσμιο χαρακτήρα των θαλάσσιων μεταφορών, καθώς και με τον τρόπο λειτουργίας της ναυτιλίας, ενώ υπονομεύει σοβαρά τις συνεχιζόμενες διεθνείς προσπάθειες και διαπραγματεύσεις για την απανθρακοποίηση του τομέα. Ένα σύστημα εμπορίας εκπομπών είναι ανεφάρμοστο για τις χιλιάδες ναυτιλιακές Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ) που απαρτίζουν το μεγαλύτερο μέρος του κλάδου.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ένωσις Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) σημειώνει το γεγονός ότι η εμβληματική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναγνωρίζει, σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», τον δομικό ρόλο του ναυλωτή, ο οποίος είναι κατά κύριο λόγο υπεύθυνος για την επιλογή των καυσίμων του πλοίου, της διαδρομής, του φορτίου, της ταχύτητας και του σχετικού κόστους του καυσίμου που καταναλώνεται.
«Η αναγνώριση της ευθύνης των ναυλωτών, για την κάλυψη του κόστους συμμόρφωσης στο πλαίσιο του EU ETS, δείχνει τη σωστή κατεύθυνση που θα πρέπει να έχουν οι συζητήσεις κατά την επόμενη φάση της νομοθετικής διαδικασίας, με τη συμμετοχή και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου», δήλωσε ο Πρόεδρος της ΕΕΕ, κ. Θεόδωρος Βενιάμης. «Ωστόσο, συμμεριζόμαστε πλήρως τις βαθιές ανησυχίες των εμπορικών διεθνών εταίρων της ΕΕ και την αντίθεσή τους κατά της επιβολής αυτού του μονομερούς μέτρου στο διεθνές εμπόριο, το οποίο εκλαμβάνεται ως ένα μέτρο εισροής εσόδων, και όχι ένα μέτρο με πραγματικά περιβαλλοντικά οφέλη».
Παράλληλα και δυστυχώς, η πρόταση FuelEU Maritime, η οποία στοχεύει στην προώθηση της χρήσης καθαρότερων ναυτιλιακών καυσίμων, φαίνεται ότι έχει αγνοήσει τα εγγενή χαρακτηριστικά της διεθνούς ναυτιλίας και την αλληλεπίδραση διαφορετικών φορέων της ναυτιλιακής μεταφορικής αλυσίδας.
Ο κ. Βενιάμης σχολίασε: «Αντί να επιβάλει την υποχρέωση στους προμηθευτές καυσίμων, όπως συμβαίνει σε άλλους κλάδους των μεταφορών, καθιστώντας τους υπεύθυνους για την ένταση άνθρακα του καυσίμου που παρέχουν στα πλοία, οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στοχοποιούν άδικα και αδικαιολόγητα τα πλοία και τους διαχειριστές τους, οι οποίοι δε μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνοι για την ποιότητα ή τη διαθεσιμότητα καυσίμων καθορισμένων προδιαγραφών.
Η ένταση του άνθρακα στα ναυτιλιακά καύσιμα θα πρέπει να ρυθμίζεται σε παγκόσμιο επίπεδο και υπό την προϋπόθεση της επαρκούς διαθεσιμότητας μη ορυκτών εναλλακτικών καυσίμων, τα οποία δεν είναι επί του παρόντος διαθέσιμα για την ποντοπόρο ναυτιλία και δε θα είναι ούτε στο άμεσο μέλλον. Χωρίς σημαντικές επενδύσεις στην Έρευνα και Ανάπτυξη από εμπλεκόμενους φορείς εκτός τομέα, όπως κατασκευαστές μηχανών, παραγωγούς καυσίμων και προμηθευτές ενέργειας, η ναυτιλιακή βιομηχανία θα παραμείνει εξαρτημένη από τον άνθρακα».
Σχολιάζοντας περαιτέρω την πρόταση, ο κ. Βενιάμης δήλωσε: «Δυστυχώς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εισάγει ένα δεύτερο σύστημα MRV και έναν σύνθετο συγκεντρωτικό μηχανισμό συμμόρφωσης, όπου, σε συνδυασμό με τις κυρώσεις για τις εταιρείες που δεν επιτυγχάνουν τους στόχους του προτεινόμενου Κανονισμού, επιβαρύνουν περαιτέρω και αδικαιολόγητα τον κλάδο μας».
H EEE στρέφει πλέον το βλέμμα προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα Κράτη Μέλη για το επόμενο στάδιο της νομοθετικής διαδικασίας σχετικά με αυτές τις αμφιλεγόμενες προτάσεις. «Ελπίζουμε ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θα υιοθετήσουν μία συνετή και ρεαλιστική προσέγγιση. Είμαστε έτοιμοι να συνδράμουμε εποικοδομητικά στη διαδικασία για να διασφαλίσουμε ότι οι μελλοντικοί κανόνες της ΕΕ δεν θα είναι μόνο περιβαλλοντικά φιλόδοξοι στην θεωρία, αλλά και εφαρμόσιμοι στην πράξη καθώς και συμβατοί με τα διεθνή χαρακτηριστικά της ναυτιλίας, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι χιλιάδες ΜΜΕ που απαρτίζουν την bulk/tramp ναυτιλία θα παραμείνουν βιώσιμες σε ένα περιβαλλοντικά βιώσιμο μέλλον», τόνισε ο κ. Βενιάμης.
Διαβάστε ακόμη:
«Sky is the limit» για τις εταιρείες με container ships
Χρήστος Σταϊκούρας: 36 ή έως 72 μήνες εξόφληση για τα «κορωνοχρέη»
Σοκ στην αγορά κρύπτο: Εγκαταλείπει για πάντα τα κρυπτονομίσματα ο δημιουργός του dogecoin