Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ναυτιλιακής Ασφάλειας (EMSA) δημοσίευσε μια έκθεση που παρέχει μια πραγματική ανάλυση των περιβαλλοντικών πιέσεων και των εκπομπών που ασκούνται από τον ναυτιλιακό τομέα στην ΕΕ.

Αυτή η δεύτερη έκδοση της Ευρωπαϊκής Έκθεσης Περιβαλλοντικής Ναυτιλιακής Μεταφοράς (EMTER 2025) εξετάζει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί για την επίτευξη των στόχων αποανθρακοποίησης και περιβαλλοντικών στόχων της Ευρώπης για τον ναυτιλιακό τομέα, ενώ υποδεικνύει τις πιο σημαντικές τάσεις, κύριες προκλήσεις και ευκαιρίες.

Η ναυτιλία μεταφέρει περισσότερα από τα δύο τρίτα των εμπορικών ροών εντός της ΕΕ και το κάνει με αποδοτικότητα όσον αφορά στην κατανάλωση ενέργειας. Ωστόσο, μπορούμε να κάνουμε ακόμα περισσότερα. Για το κλίμα και το περιβάλλον, όλοι οι τομείς της οικονομίας πρέπει να συμβάλλουν στη μείωση της πίεσης στο κλίμα και τους πόρους του πλανήτη εξήγησαν οι Αποστόλης Τζιτζικώστας, Επίτροπος για τη Βιώσιμη Μεταφορά και Τουρισμό, Γεσίκκα Ρόσβαλ, Επίτροπος για το Περιβάλλον, την Ανθεκτικότητα του Νερού και την Ανταγωνιστική Κυκλική Οικονομία, και Κώστας Κάδης, Επίτροπος για την Αλιεία και τους Ωκεανούς.

Εκπομπές Αερίων

Σύμφωνα με την έκθεση, η ναυτιλία ευθύνεται για το 14,2% των εκπομπών CO2 από τις μεταφορές στην ΕΕ, μετά τον τομέα των οδικών μεταφορών και σχεδόν ισοδύναμο με τον τομέα της αεροπορίας. Οι εκπομπές CO2 από τη ναυτιλία στην ΕΕ αυξάνονται ετησίως από το 2015 (εκτός του 2020), φτάνοντας τους 137,5 εκατομμύρια τόνους το 2022, αυξημένες κατά 8,5% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Οι εκπομπές μεθανίου (CH4) από τη ναυτιλία έχουν τουλάχιστον διπλασιαστεί μεταξύ 2018-2023 και αποτελούν το 26% των συνολικών εκπομπών μεθανίου του τομέα των μεταφορών το 2022.

Οι εκπομπές οξειδίων του θείου (SOx) στην ΕΕ έχουν μειωθεί περίπου κατά 70% από το 2014, κυρίως λόγω της εισαγωγής Περιοχών Ελέγχου Εκπομπών για τα SOx (SECAs) στη Βόρεια Ευρώπη. Η Μεσογειακή SECA, η οποία θα τεθεί σε εφαρμογή την 1η Μαΐου 2025, αναμένεται να αναπαράγει αυτή την επιτυχία στην περιοχή, ενώ οι χώρες της Βόρειας-Ανατολικής Ατλαντικής εξετάζουν τη δυνατότητα θέσπισης μιας ECA, πιθανόν έως το 2027.

Αντίθετα, οι εκπομπές οξειδίων του αζώτου (NOx) από τον ναυτιλιακό τομέα αυξήθηκαν σημαντικά την περίοδο 2015-2023, κατά μέσο όρο 10% σε όλη την ΕΕ, παρά το γεγονός ότι οι Θάλασσες Βόρειας και Βαλτικής έχουν χαρακτηριστεί ως NOx ECAs από το 2021, λόγω των χαμηλών ποσοστών διείσδυσης, καθώς οι απαιτήσεις αφορούν μόνο τα νέα πλοία.

Ρύπανση Νερών

Η ναυτιλία συμβάλλει στη ρύπανση των υδάτων μέσω της εκπομπής επικίνδυνων ουσιών, κυρίως πετρελαιοκηλίδων, αλλά και μέσω λειτουργικών απορρίψεων, όπως τα γκρίζα ύδατα και τα απόβλητα από συστήματα καθαρισμού καυσαερίων (ECGS). Σημαντικά, τα ανοιχτού τύπου ECGS αποτελούν το 98% των επιτρεπόμενων απορρίψεων νερού, με το υπόλοιπο 2% να περιλαμβάνει γκρίζα ύδατα, λύματα, νερό από τα αμπάρια και κλειστού τύπου ECGS. Επιπλέον, η απόρριψη γκρίζων υδάτων έχει αυξηθεί κατά 40% από το 2014 έως το 2023, κυρίως λόγω της αύξησης των δραστηριοτήτων κρουαζιέρας.

Η τεχνολογία δορυφόρων έχει εξελιχθεί σημαντικά και πλέον μπορεί να ανιχνεύει μικρότερες πιθανές πετρελαιοκηλίδες στην επιφάνεια της θάλασσας. Οι περισσότερες από τις πιθανές περιστατικά που ανιχνεύθηκαν το 2023 από το σύστημα CleanSeaNet καλύπτουν μια περιοχή μικρότερη από 2 τ.χλμ.

Θόρυβος Υποθαλάσσιας Ακτινοβολίας

Νέα δεδομένα από πανευρωπαϊκά μοντέλα επιτρέπουν ποσοτικές συγκρίσεις του υποθαλάσσιου ακτινοβολούμενου θορύβου από τη ναυτιλία, αποκαλύπτοντας υψηλές τιμές πίεσης ήχου σε περιοχές του Καναλιού της Μάγχης, του Στενού του Γιβραλτάρ, μέρη της Αδριατικής Θάλασσας, του Στενού των Δαρδανελίων και κάποιες περιοχές στη Βαλτική Θάλασσα.

Βιοποικιλότητα

Η ναυτιλία επηρεάζει τη βιοποικιλότητα μέσω δραστηριοτήτων όπως η επέκταση λιμανιών, οι εκσκαφές και η αγκυροβόληση, που επηρεάζουν το 27% του παράκτιου βυθού της Ευρώπης και οδηγούν σε φυσικές διαταραχές ή απώλεια ενδιαιτημάτων. Υπάρχει επίσης αυξημένος κίνδυνος σύγκρουσης πλοίων με θαλάσσια ζωή σε περιοχές Natura 2000.

Η διεθνής Σύμβαση Διαχείρισης Νερού Μπαλλασμάτων εισήλθε σε ισχύ το 2017, και έως το 2023, το 31% των πλοίων κατείχαν Διεθνές Πιστοποιητικό Διαχείρισης Μπαλλασμάτων, ενώ το 23% είχαν συστήματα συμβατά με την εν λόγω διαχείριση.

Αποανθρακοποίηση, Εναλλακτικά Καύσιμα και Τεχνολογίες

Η πρόσφατη νομοθεσία της ΕΕ, όπως η επέκταση του Συστήματος Εμπορίας Εκπομπών (ETS) στη ναυτιλία και η πρωτοβουλία FuelEU Maritime, αναμένεται να προχωρήσουν την αποανθρακοποίηση του τομέα. Όλο και περισσότερα πλοία εξοπλίζονται με συστήματα εναλλακτικών καυσίμων, υποδεικνύοντας μια στροφή προς πιο φιλικές προς το περιβάλλον ενεργειακές λύσεις.

Τουλάχιστον 44 λιμάνια της ΕΕ έχουν ήδη εφαρμόσει συνδέσεις με την ηλεκτρική ενέργεια από τις ακτές (OPS), με 352 θέσεις πρόσδεσης να διαθέτουν υποδομές ηλεκτρικής ενέργειας από τις ακτές. Ωστόσο, μόνο περιορισμένος αριθμός πλοίων διαθέτει τον απαραίτητο εξοπλισμό για να συνδεθεί με υψηλής τάσης OPS.

Διαβάστε ακόμη

Anemos RES: «Φουλ επίθεση» με δύο νέα projects αντλησιοταμίευσης

Apple: Οι προκλήσεις από την τεχνητή νοημοσύνη και ο σκληρός ανταγωνισμός από την Κίνα

Επικουρικές συντάξεις: Οι αυξήσεις που δικαιούνται οι συνταξιούχοι με βάση τις εισφορές τους

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα