Φωτο: Το ΔΣ του ΕΛΙΝΤ, Νίκος Θέμελης, Κώστας Καλογερόπουλος Αντιπρόεδρος, Μιχάλης Μαντζαφός πρόεδρος, Γρηγόρης Γρηγορόπουλος Γενικός Γραμματέας, Ελένη Πολυχρονοπούλου, Ανδρέας Βαμβακάρης Ταμίας και Νίκος Λιάπης

Του Μηνά Τσαμόπουλου

Η τεχνολογία αποτελεί πλέον ένα από τα βασικά συστατικά στοιχείο της ναυτιλίας. Η ελληνική και ελληνόκτητη ναυτιλία, η οποία κυριαρχεί στη ναυτιλιακή βιομηχανία, πρωτοπορεί στην καινοτομία και στην εφαρμογή τεχνολογιών αιχμής, σεβόμενη τους κανονισμούς ασφαλείας και προστασίας του περιβάλλοντος.

Τα νέα δεδομένα αναδείχθηκαν στη διάρκεια τού 12ου ετήσιου συνεδρίου του Ελληνικού Ινστιτούτου Ναυτικής Τεχνολογίας (ΕΛΙΝΤ). Οι συμμετέχοντες με εξειδικευμένες γνώσεις και εμπειρία επεσήμαναν ότι το μέλλον του κλάδου είναι εξαιρετικά πολύπλοκο και οι παράγοντες που θα το επηρεάσουν είναι πολλαπλοί.

Τόνισαν ότι η στροφή προς τις νέες μορφές ενέργειας είναι μονόδρομος για την προστασία του περιβάλλοντος, ενώ και η χρήση της νέας τεχνολογίας μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερες αποδόσεις και να καταστήσει πιο βιώσιμο τον κλάδο.

Επισημάνθηκε δε ότι η προστασία του περιβάλλοντος και η βιωσιμότητα της ναυτιλίας. είναι αλληλένδετοι και συμπλέοντες παράγοντες, δεδομένου ότι αμφότερα αφορούν τον περιορισμό της επιβάρυνσης των μελλοντικών γενεών από τις τρέχουσες δραστηριότητες.

«Όλοι όσοι δραστηριοποιούμαστε στη ναυτιλία θα συμφωνήσουμε ότι εδώ και μία δεκαετία η παγκόσμια ναυτιλία έχει εισέλθει σε μία φάση προοδευτικής μετάβασης, σε μία διαδικασία τεχνολογικής μεταμόρφωσης. Η παγκόσμια κρίση και οι περιβαλλοντικοί κανονισμοί οδήγησαν τα πλοία να γίνουν πιο «πράσινα», η ανάγκη δεδομένων για την πιο αποτελεσματική διαχείριση του στόλου ανέδειξε την τάση τα πλοία να γίνουν πιο ψηφιακά και πιο έξυπνα, ενώ η τάση για περισσότερη ασφάλεια και προστασία της ανθρώπινης ζωής έχει δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για περισσότερο «αυτόνομα» πλοία» επεσήμανε ο πρόεδρος του ΕΛΙΝΤ, Μιχάλης Μαντζαφός:

«Η έρευνα προχωρά ταχύτατα, και ολοένα νέα συστήματα και υλικά δημιουργούνται τα οποία μπορούν να βελτιώσουν την απόδοση και την αποτελεσματικότητα του ναυτιλιακού κλάδου. Το ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι ότι οι πολιτικές αποφάσεις που αφορούν στην ναυτιλιακή κοινότητα δημιουργούν νέους κύκλους έρευνας και το τελικό ερώτημα είναι ποιες τεχνολογίες θα είναι περισσότερο αποτελεσματικές και προσιτές ώστε να επικρατήσουν διεθνώς. Φυσικά το μέλλον θα καθοριστεί από τις ανάγκες της αγοράς όπως αυτές διατυπώνονται στους διεθνείς οργανισμούς αλλά και την αποδοχή των νέων τεχνολογιών από τις ίδιες τις ναυτιλιακές εταιρείες, τους ναυλωτές αλλά και τις απαιτήσεις και πρότυπα των μεταφορέων».

Ο Γιάννης Πλατσιδάκης, Πρόεδρος της Intercargo-Διεθνούς Ένωσης Πλοιοκτητών Πλοίων Μεταφοράς Χύδην Ξηρού φορτίου, αναφερόμενος στις τεχνολογικές εξελίξεις εστίασε στον ανθρώπινο παράγοντα:

«Η εφαρμογή της τεχνολογίας επαφίεται, σε μεγάλο βαθμό, στους ναυτικούς μας. Συνέχεια ακούμε παροτρύνσεις για την βελτίωση της ναυτικής εκπαίδευσης στην χώρα μας και για την δέσμευση όλων μας για την αναβάθμιση της. Αν δεχθούμε ότι γίνονται ορισμένα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, είναι η γνώμη μου ότι η όποια πρόοδος είναι πολύ αργή. Έχουν παρέλθει 25 χρόνια από τότε που ενασχολούμαι με το θέμα αυτό, κάποια στιγμή θα ολοκληρώσω την επαγγελματική μου σταδιοδρομία και, φοβάμαι, ότι τα τότε ισχύοντα θα είναι λίγο πολύ τα ίδια με τα ισχύοντα στην αρχή. Ολοκληρωμένο πρόγραμμα με στόχους, τακτές ημερομηνίες και απολογισμούς δεν υπάρχει. Πως μπορεί ο καπετάνιος αλλά και το πλήρωμα να μην γνωρίζει το λιμάνι προορισμού του πλοίου τους;» αναρωτήθηκε και προσέθεσε:

«Η έντονη εσωστρέφεια που έχουμε, όχι μόνο στο θέμα αυτό αλλά και σε πάρα πολλά άλλα, μας οδηγεί σε αναβολή αποφάσεων, καθυστερημένη λήψη αυτών και βαθμηδόν στην τελμάτωση των σχετικών συζητήσεων.

Η προσπάθεια να εφεύρουμε τον τροχό είναι είτε αφελής και άκαρπη, είτε απλώς παρέχει ενασχόληση σε παραδημούντες χωρίς όμως ουσιαστικό αποτέλεσμα».

Τα κύρια συμπεράσματα

• Η βιωσιμότητα και η προστασία του περιβάλλοντος είναι αλληλένδετοι και συμπλέοντες παράγοντες δεδομένου ότι η αμφότερες αφορούν στον περιορισμό της επιβάρυνσης των μελλοντικών γενεών από τις τρέχουσες δραστηριότητες.

• Το LNG σαν καύσιμο έχει προοπτικές παρά το περιορισμένο δίκτυο διανομής και τους κινδύνους που ελλοχεύουν από τυχόν διαρροές του, διότι οδηγεί στην εισαγωγή τεχνολογίας στους κινητήρες που επιτρέπει τη χρήση των βιοκαυσίμων ως ποσοστό των καυσίμων. Τα τελευταία εντάσσονται στις ήπιες μορφές ενέργειας.

• Προσπάθεια γίνεται για επέκταση της χρήσης ήπιων μορφών ενέργειας και την μείωση του κόστους αυτών σε λογικά πλαίσια.

• Η ψηφιοποίηση των παραμέτρων λειτουργίας των πλοίων και η διαχείριση μεγάλου όγκου δεδομένων θα βελτιώσει σημαντικά τη λειτουργία των πλοίων και θα περιορίσει το κόστος διαχείρισής τους. Θέματα που αφορούν την ασφάλεια των δεδομένων (safety and security) πρέπει να να αντιμετωπισθούν επαρκώς.

• Μόνο μέσω των απαιτήσεων κανονισμών ή οδηγιών αναμένεται ότι οι διαχειριστές των πλοίων θα θυσιάσουν δυνατότητες που χρησιμοποιούν στα πλαίσια του ανταγωνισμού υπέρ της μελλοντικής βιωσιμότητα της δράσης.

• Σύγχρονες τεχνολογίες όπως καταγραφή της απόδοσης και συντήρηση σε συνάρτηση με αυτή, βελτιστοποίηση πορείας πλοίου, αυτοματισμοί για περιορισμό του πληρώματος, συστήματα υποστήριξης αποφάσεων κλπ, μπορούν άμεσα να εισαχθούν και να βελτιώσουν την οικονομική εκμετάλλευση των πλοίων.

• Πρέπει οι εταιρείες να διαθέτουν προσωπικό ή να χρησιμοποιούν εξωτερικούς συνεργάτες για τον καθορισμό ενός σχεδίου βιωσιμότητας της διαχείρισης των πλοίων, που θα αποτελεί πυξίδα για τις μελλοντικές δραστηριότητες και την οργάνωσή τους.

• Οι διεθνείς οργανισμοί και οι νηογνώμονες υποστηρίζουν τη ασφαλή λειτουργία των πλοίων, πρέπει όμως να αναπροσαρμόζουν τους κανονισμούς και τις οδηγίες τους ώστε η εφαρμογή τους να είναι εφικτή ανάλογα με τις δυνατότητες της τεχνολογίας κατά την περίοδο εφαρμογής τους.

 

 

Για το 2018 το Βραβείο ΕΛ.Ι.Ν.Τ απονεμήθηκε στην Ελληνική Ένωση Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος – HELMEPA για τη συμβολή της στην καλλιέργεια και την προαγωγή της περιβαλλοντικής συνείδησης της Ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας. Το Βραβείο παρέλαβε ο Πρόεδρος της HELMEPA Δρ. Γιώργος Γράτσος, ο οποίος τόνισε πως η ένωση θα συνεχίσει την προσπάθεια περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης τόσο των ναυτιλλόμενων όσο και της νέας γενιάς στη χώρα μας.

Το Ελληνικό Ινστιτούτο Ναυτικής Τεχνολογίας συστάθηκε το 1972, συμπληρώνοντας δηλαδή συμπληρώνει ήδη 46 χρόνια διαρκούς λειτουργίας και επιστημονικής προσφοράς στη ναυτική τεχνολογία.