Η συμφόρηση πλοίων έξω τα μεγάλα λιμάνια του κόσμου έχει προκαλέσει μέσα στο 2021 τεράστια προβλήματα στην ομαλή λειτουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας. Προβλήματα τα οποία διεθνείς οικονομικοί αναλυτές έχουν χαρακτηρίσει ως “άνευ προηγουμένου”.
Το θαλάσσιο αυτό “μποτιλιάρισμα” έχει ως αποτέλεσμα να μειωθεί η προσφερόμενη χωρητικότητα πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων αλλά και φορτηγών αφού πολλά από αυτά, σε ποσοστό που μπορεί να φθάνει μέχρι και το 20% του παγκόσμιου στόλου, είναι εγκλωβισμένα.
Οι σημαντικότερες αιτίες είναι από το κλείσιμο λιμανιών λόγω της πανδημίας Covid-19 και τη συνέχιση του Εμπορικού πολέμου Κίνας/Αυστραλίας που προκαλούν μακροχρόνιες καθυστερήσεις στα κινεζικά λιμάνια, έως τις συνέπειες από τον αποκλεισμό της διώρυγας του Σουέζ τον περασμένο Μάρτιο.
Η συμφόρηση των λιμανιών δεν έχει ακόμη υποχωρήσει καθώς ξεπεράσαμε τα μέσα του τέταρτου τριμήνου και ενόψει των Χριστουγέννων.
Φυσικά δεν μπορούσε να ξεφύγει από τον κανόνα το λιμάνι του Πειραιά που είχε να αντιμετωπίσει επιπροσθέτως προβλήματα με τον καιρό και τις δύο απεργιακές κινητοποιήσεις μέσα σε ένα μήνα που από την πλευρά των κύκλων του λιμανιού χαρακτηρίστηκαν ακραίες. Οι καθυστερήσεις εξυπηρέτησης ενός πλοίου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων έχει φθάσει τις επτά ημέρες. Σε αναμονή στο αγκυροβόλιο έξω από το λιμάνι βρίσκονται 25 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
Κάποιες εταιρείες liners αλλάζουν δρομολόγιο, omit όπως λέγεται. Αλλάζουν δρομολόγια κουβαλώντας μαζί αυτά που ήταν για Πειραιά, τα αφήνουν σε άλλο λιμάνι, εκτελούν το υπόλοιπο δρομολόγιό τους και στην επιστροφή τα ξαναπαίρνουν και τα αφήνουν στον Πειραιά. Είναι πλοία που κάνουν το λεγόμενο double call από Ασία προς τη δύση και μετά από τη δύση προς την Άπω Ανατολή.
“Αυτό επιφέρει καθυστέρηση άνω των 15 ημερών στην καλύτερη περίπτωση. Υπάρχουν φορτία που είναι παρατημένα στην Τουρκία από τέλος Οκτωβρίου με προγραμματισμένη ημερομηνία άφιξης στην Ελλάδα 20 Δεκεμβρίου. Είναι άχρηστα φορτία αφού έχασαν τη χριστουγεννιάτικη αγορά” επισημαίνει χρήστης του λιμανιού που αντιμετωπίζει μία τέτοια κατάσταση και προσθέτει: “Η εικόνα δραματική και θα συνεχίσει να είναι”
“Το λιμάνι έχει γεμίσει εμπορευματοκιβώτια “έχει τουμπανιάσει” όπως είπαν στο newmoney.gr κύκλοι του Πειραιά.
“Δεν έχουμε που να τα ακουμπήσουμε τα “κουτιά” και αυτό επηρεάζει τη ροή παραλαβής-παράδοσης των φορτιών, με λίγα λόγια την παραγωγικότητα παρά το γεγονός ότι δουλεύουμε με όλα τα μέσα.
Το πρόβλημα είναι σε όλα τα μεγάλα λιμάνια του κόσμου. Στις ΗΠΑ, 84 πλοία είναι σε αναμονή έξω από την Νότια Καρολίνα, 37 έξω από το λιμάνι του Λος Άντζελες και 47 κοντά σ το Λονγκ Μπιτς. Τα εμπορεύματα που είναι φορτωμένα στα πλοία που βρίσκονται σε αμερικανικά αγκυροβόλια υπολογίζεται ότι αξίζουν 24 δισεκατομμύρια δολάρια.
Σύμφωνα με την Goldman Sachs, η συμφόρηση έξω από τα λιμάνια μπορεί να συνεχιστεί μέχρι τα μέσα του 2022.
Σύμφωνα με αναλυτές η μετάλλαξη “Ομικρον” μπορεί να χειροτερέψει την κατάσταση την ώρα που η ζήτηση για προϊόντα εν όψει Χριστουγέννων είναι μεγάλη και οι τιμές των προϊόντων αυξημένες.
Ανησυχίες υπάρχουν και για τα κινεζικά λιμάνια. Αναμένονται αναστολές υπηρεσιών από τους χειριστές τροφοδοσίας για διάρκεια έξι εβδομάδων λόγω της αργίας του Σεληνιακού Νέου Έτους και των αυστηρών μέτρων καραντίνας λόγω της Covid-19 και των μεταλλάξεων.
Έρευνα
Ειδική έρευνα πραγματοποίησε η εταιρεία VesselsValue. “Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι πλοιοκτήτες, οι ναυλωτές, οι εξαγωγείς και οι εισαγωγείς ανησυχούν για το ενδεχόμενο να “παγιδευτεί” ένα πλοίο σε συμφόρηση, καθώς οι καθυστερήσεις στις μετακινήσεις των εμπορευμάτων μπορεί συχνά να είναι δαπανηρές” αναφέρεται.
Με συνολικά 2.366.401 TEU που είναι το 10% του στόλου πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και 181.635.500 DWT που είναι το 20% του στόλου φορτηγών πλοίων -Bulker να περιμένουν στα αγκυροβόλια των λιμανιών, παγκοσμίως, η συμφόρηση είναι ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει τη διαθεσιμότητα και τον αριθμό των πλοίων, καθώς οι παγκόσμιες οικονομίες συνεχίζουν να ανακάμπτουν φέτος στον απόηχο της πανδημίας.
Τα δεδομένα VesselsValue Trade και AIS μας επιτρέπουν να εξετάσουμε μερικά από τα σημαντικά γεγονότα συμφόρησης που έχουν συμβεί μέχρι στιγμής το 2021 και να αξιολογήσουμε τον πιθανό αντίκτυπο καθώς πλησιάζει γρήγορα το 2022.
Αναλυτικά στην έκθεση αναφέρονται τα εξής:
-Μέχρι στιγμής και μέσα στο 2021 υπήρξαν αρκετά γεγονότα που οδήγησαν σε συμφόρηση στους τομείς της ναυτιλίας. Ορισμένα ήταν σχετικά βραχύβια, όπως η διακοπή της απόφραξης της διώρυγας του Σουέζ, άλλα ήταν πιο παρατεταμένα, όπως η απαγόρευση εμπορίου του άνθρακα μεταξύ Κίνας -Αυστραλίας.
– Όπως συμβαίνει με πολλές βιομηχανίες, η Covid-19 είχε επίσης έντονες επιπτώσεις στη συμφόρηση της ναυτιλίας παγκοσμίως.
Αφού ο τομέας των εμπορευματοκιβωτίων σχεδόν ακινητοποιήθηκε το περασμένο καλοκαίρι, η συσσωρευμένη καταναλωτική ζήτηση και η πολιτική οικονομικής τόνωσης που εφάρμοσαν ορισμένες κυβερνήσεις προκάλεσαν αναζωπύρωση της ανάγκης για μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων παγκοσμίως, με γρήγορο ρυθμό.
Οι τερματικοί σταθμοί εμπορευματοκιβωτίων της Ασίας έχουν παλέψει με τους συνεχιζόμενους περιορισμούς του Covid-19, περιορίζοντας κατά καιρούς τη ροή των εξαγωγών.
Όμως η συμφόρηση των λιμανιών δεν έπαιξε ρόλο μόνο στη μειωμένη προσφορά χωρητικότητας αλλά έπληξε περαιτέρω τις αλυσίδες εφοδιασμού.
Εκτιμάται ότι θα μπορούσε να υπάρξει μία ύφεση στη ζήτηση την περίοδο των Χριστουγέννων μέχρι την Κινεζική Πρωτοχρονιά η οποία θα συνέβαλε στη μείωση ελαφρώς της συμφόρησης, όμως ο μεγάλος αριθμός πλοίων που περιμένει ακόμη έξω από τα λιμάνια, είναι πιθανόν να διατηρήσει την υπάρχουσα κατάσταση του “μποτιλιαρίσματος” τουλάχιστον μέχρι και το δεύτερο τρίμηνο του 2022.
Με τη μείωση της διαθέσιμης χωρητικότητας πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων είδαμε τις αξίες των Container vessels να ανεβαίνουν σε υψηλά ρεκόρ, με την τρέχουσα συμφόρηση να υποστηρίζει την άνοδο αυτή αφού οι ναύλοι είναι σε πρωτοφανή υψηλά επίπεδα. Ως απόρροια της κατάστασης αυτής είναι και ο εκπληκτικός αριθμός παραγγελιών για ναυπηγήσεις το 2021 που είναι κατά 570% υψηλότερες από τις παραγγελίες το 2019.
Φορτηγά
Η απαγόρευση της Κίνας για εισαγωγή άνθρακα από την Αυστραλία καθώς άρχισε να προωθεί τη χρήση εγχώριου άνθρακα και εναλλακτικών πηγών, δημιούργησε μία μακροπρόθεσμη συμφόρηση στα κινεζικά λιμάνια.
Εκατοντάδες φορτηγά-Bulkers από την Αυστραλία ξέμειναν στα κινεζικά λιμάνια περιμένοντας για το πότε θα ξεφορτώσουν τον άνθρακα που μετέφεραν.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα αποτέλεσμα, κατά τους πρώτους έξι μήνες του 2021, τα φορτηγά πλοία τύπου Capesize και Post Panamax να πραγματοποιήσουν κατά 17% λιγότερα ταξίδια από την Αυστραλία προς την Κίνα, μεταφέροντας 14% λιγότερο όγκο φορτίου, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2020. Παρά τη μείωση του εμπορίου μεταξύ Αυστραλίας και Κίνας, πολλά πλοία συνέχισαν τα ταξίδια τους προς την Κίνα, και αυτό είχε ως αποτέλεσμα σημαντικός αριθμός φορτωμένων Bulkers να αποκλειστούν στα κινεζικά λιμάνια, περιμένοντας να εκφορτώσουν τα φορτία τους.
Containers
Η συμφόρηση πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που σημειώθηκε μέσα στο 2021 είναι σε εξέλιξη.
Η κακοκαιρία και η επανεμφάνιση της πανδημίας με τη μορφή μεταλλάξεων συνέβαλαν στο lockdown των τερματικών σταθμών στην Κίνα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα υψηλά επίπεδα συμφόρησης εμπορευματοκιβωτίων, από τους κόμβους παραγωγής που βρίσκονται στην Κίνα έως τις πύλες εισαγωγών στις ΗΠΑ και τη Βορειοδυτική Ευρώπη.
Το 2021 ξεκίνησε σε παρόμοια επίπεδα με εκείνα των δύο προηγούμενων ετών χρόνια, με τον αριθμό των πλοίων που βρισκόντουσαν στο αγκυροβόλιο λιμανιών να είναι μόλις 88 τον αριθμό σε ημερήσια βάση. μεταξύ Ιανουαρίου και Απριλίου.
Ωστόσο, κατά τους τελευταίους έξι μήνες, σημειώθηκε σημαντική αύξηση στον αριθμό των πλοίων που αναμένουν και οι αριθμοί αυτοί εξακολουθούν να είναι υψηλότεροι από ό,τι στην αρχή του έτους.
Η συμφόρηση άρχισε να επιδεινώνεται φέτος τον Μάιο στο λιμάνι Γιαντιάν, μετά την αύξηση των κρουσμάτων Covid-19, με αποτέλεσμα η Κίνα να λάβει επιπλέον προληπτικά και αυστηρά μέτρα στα λιμάνια. Όμως έκλεισαν στη συνέχεια και άλλοι τερματικοί σταθμοί για λόγους που σχετίζονται με την Covid-19 όπως ο τερματικός σταθμός εμπορευματοκιβωτίων Ningbo στον οποίο μπήκε λουκέτο για δύο ολόκληρες εβδομάδες μετά το νέο ξέσπασμα της πανδημίας τον Αύγουστο.
Όμως ενός κακού μύρια έπονται. Τα επίπεδα συμφόρησης στην Κίνα κορυφώθηκαν στα τέλη Ιουλίου με 361 πλοία, καθώς ο τυφώνας In-Fa έπληξε την Ανατολική χώρα, περιορίζοντας την πρόσβαση σε μεγάλα λιμάνια όπως η Σαγκάη και το Ningbo.
Με τα πλοία να μην μπορούν να εισέλθουν με ασφάλεια σε ένα λιμάνι, σχηματίστηκαν ουρές οι οποίες προκάλεσαν περαιτέρω διαταραχές στα δρομολόγια. Από τότε και κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριών μηνών, είδαμε τη συμφόρηση εμπορευματοκιβωτίων να μειώνεται σταδιακά στην Κίνα, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν περίπου 180 πλοία, συνολικής μεταφορικής ικανότητας 936.073 TEU, έξω από κινεζικά λιμάνια (στοιχεία της 22ας Οκτωβρίου 2021).
Τα μισά από αυτά είναι συγκεντρωμένα στη θάλασσα της Ανατολικής Κίνας, γύρω από τη Σαγκάη/Νίνγκμπο, τα άλλα μισά συγκεντρώνονται στη θάλασσα της Νότιας Κίνας, ανοιχτά του Χονγκ Κονγκ/Σενζέν.
Δυτική Ακτή των ΗΠΑ
Σε υψηλά επίπεδα παραμένει η συμφόρηση στο Λονγκ Μπιτς και στο Λος Άντζελες. Πρόκειται για λιμάνια προορισμού εισαγωγών, ειδικά τα λιμάνια της Καλιφόρνια, του Λονγκ Μπιτς και του Λος Άντζελες, καθώς τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που βρίσκονται σε αναμονή αυξάνονται σημαντικά από τον Ιούλιο του 2021.
Ο αριθμός ρεκόρ που περιμένει να ξεφορτώσει, αφορά πλοία από τα τύπου Handy Containers έως και τα πολύ μεγάλης χωρητικότητας ULCV.
Υπάρχουν επί του παρόντος περίπου 75 πλοία που καθυστερούν, σε ποσοστό που είναι σχεδόν 20% περισσότερο από ό,τι ήταν πριν από έναν μήνα και πάνω από 100% από ό,τι περίμεναν πριν από δύο μήνες.
Η συμφόρηση στα ανοιχτά του λιμανιού δεν έχει ακόμη δείξει σημάδια χαλάρωσης και συμβάλλει στην περαιτέρω έλλειψη χωρητικότητας με τα ναύλα να απογειώνονται. Τον Οκτώβριο, τα ναύλα για τα Post Panamax έφτασαν τα 130.000 δολάρια την ημέρα, πάνω από 300% αύξηση σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Τα περισσότερα πλοία που περιμένουν διέσχισαν τον Ειρηνικό αποπλέοντας από κινεζικά λιμάνια και βρίσκονται στο αγκυροβόλιο αμερικανικών λιμανιών εδώ και έναν μήνα.
Το Zhong Gu Jiang Su (4.860 TEU) έχει το ρεκόρ αναμονής. Απέπλευσε από το Qingdao στις 29 Αυγούστου έφθασε στις ΗΠΑ στις 13 Σεπτεμβρίου και ξεφόρτωσε στις 25 Οκτωβρίου 2021.
Ο μέσος χρόνος αναμονής ήταν λίγο περισσότερο από 6 ημέρες τον μήνα πριν, έχει πλέον αυξηθεί σε πάνω από 8 ημέρες.
Κατά τη διάρκεια περιόδων υψηλής συμφόρησης, τα λιμάνια χρησιμοποιούν όσο το δυνατόν περισσότερα τερματικά για να μεγιστοποιήσουν την απόδοση.
Όμως εξακολουθούν να δυσκολεύονται να συμβαδίσουν με τις ανάγκες διεκπεραίωσης και αναγκάζονται να λειτουργούν 24 ώρες την ημέρα για να καθαρίσουν τα ανεκτέλεστα κιβώτια εμπορευματοκιβωτίων.
Τα λιμάνια δεν δίνουν προτεραιότητα στην επιστροφή των κενών εμπορευματοκιβωτίων πίσω στην Ασία, με πολλά λιμάνια εισαγωγής να έχουν χώρους αποθήκευσης γεμάτες κενά κουτιά. Αυτό σημαίνει ότι τα λιμάνια προέλευσης δεν έχουν εμπορευματοκιβώτια για να τα ξαναγεμίσουν με αγαθά, προκαλώντας περαιτέρω καθυστερήσεις και αυξημένο κόστος.
Με το 40% των εμπορευμάτων με εμπορευματοκιβώτια να εισέρχονται στις ΗΠΑ μέσω του Λονγκ Μπιτς/Λος Άντζελες, αυτές οι καθυστερήσεις είναι σημαντικές για τις εισαγωγές από τις ΗΠΑ.
Αυτή η συμφόρηση αναμένεται να διατηρηθεί για λίγο καιρό, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, με 46 ακόμη πλοία εμπορευματοκιβωτίων να έχουν δρομολογηθεί αυτή τη στιγμή για να φτάσουν στο Λονγκ Μπιτς/Λος Άντζελες τις επόμενες δύο εβδομάδες.
Μεγάλη Βρετανία
Καθυστερήσεις παρατηρούνται, προσφάτως, και στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς γίνεται προσπάθεια να γεμίσουν τα ράφια, εγκαίρως, για τα Χριστούγεννα. Όπως τα λιμάνια της Δυτικής Ακτής των ΗΠΑ, η πλειονότητα των Containerships στο Ηνωμένο Βασίλειο μεταφέρει βιομηχανικά αγαθά από εξαγωγικούς κόμβους στην Κίνα, από παιχνίδια, εξοπλισμό γυμναστικής, ηλεκτρικά και ρούχα μέχρι κατεψυγμένα τρόφιμα.
Το 40% των εισαγωγών εμπορευματοκιβωτίων του Ηνωμένου Βασιλείου διακινείται μέσω του Felixstowe.
Όμως το λιμάνι έχει λάβει περίπου 45% λιγότερα εμπορευματοκιβώτια αυτόν τον μήνα σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2020 και περίπου 50% λιγότερα από την ίδια περίοδο το 2019. Αυτό υποδηλώνει ότι “παλεύει” με τους χρόνους, καθώς υπάρχει σοβαρή έλλειψη οδηγών και συμφόρηση στους τερματικούς σταθμούς.
Τα εμπορευματοκιβώτια δεν φεύγουν αρκετά γρήγορα από το λιμάνι για να ελευθερωθεί χώρος για μια σταθερή ροή νέων εμπορευματοκιβωτίων.
Ορισμένες ναυτιλιακές εταιρείες εκτρέπουν τα πλοία σε άλλα ευρωπαϊκά λιμάνια για να αποφύγουν τη συμφόρηση του Felixstowe και να διατηρήσουν τα πλοία σε κίνηση. Το Marchen Maersk (18.340 TEU) έπλεε καθ’ οδόν από το Tanger Med, αλλάζοντας πορεία από το Felixstowe στο Wilhelmshaven της Γερμανίας, στις 13 Οκτωβρίου σε μια προσπάθεια για ταχύτερη εκφόρτωση.
Όμως η αναγκαστική λήψη αποφάσεων για αλλαγή των δρομολογίων και η παραμονή σε λιμάνια με συμφόρηση μπορεί να είναι δαπανηρή για τις ναυτιλιακές γραμμές. Αυτοί οι παράγοντες προκαλούν ολοένα και περισσότερα προβλήματα στους λιανοπωλητές και τους καταναλωτές, απειλώντας τις παραδόσεις Χριστουγέννων.
Υπό τις συνθήκες αυτές μπορεί επίσης επιλέγει η μεγαλύτερη χρήση εναλλακτικών τρόπων μεταφοράς, όπως οι σιδηροδρομικές και αεροπορικές μεταφορές, αν και τα ζητήματα διανομής επηρεάζουν ταυτόχρονα τα περισσότερα μέρη της αλυσίδας εφοδιασμού.
Διαβάστε ακόμη:
ΒΙΟΚΕΡ: Πώς «έσβησε» μια από τις μεγαλύτερες μονάδες παραγωγής κεριών στη χώρα
ΤΕΜΕΣ: Πώς προχωρούν οι επενδύσεις σε Costa Navarino και Hilton