Κυριακή απόγευμα. Στο λιμάνι του Οσλο, στην περίφημη περατζάδα, την προβλήτα Ακερ Μπρίγκε, καθόμασταν μια παρέα από Νορβηγούς και Ελληνες απολαμβάνοντας τις εικόνες, τα ιστιοφόρα, τις θαλαμηγούς και στο βάθος το κάστρο Ακερσους. Εκεί που κάποτε ήταν το παλιό ναυπηγείο σήμερα σφύζει από νεολαία και μαγαζιά εστίασης, ενώ τη ματιά μαγνητίζουν τα υπερπολυτελή κτίρια όπου στεγάζονται γραφεία αλλά και οικίες που έχουν υψωθεί τα τελευταία χρόνια καθιστώντας την περιοχή την πιο ακριβή της νορβηγικής πρωτεύουσας. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει το οικοδομικό τετράγωνο όπου εδράζεται ο ναυτιλιακός όμιλος του ισχυρότερου ιδιώτη πλοιοκτήτη στον κόσμο, Τζον Φρέντρικσεν.
Tην επομένη θα χτυπούσε το κουδούνι στο Χρηματιστήριο του Οσλο ανακοινώνοντας την έναρξη της μεγάλης διεθνούς ναυτιλιακής έκθεσης Nor-Shipping, που φιλοξενήθηκε στο εκθεσιακό κέντρο Λίλστρομ.
Απέναντί μου είχα τον αντιπρόεδρο του Τμήματος Επιθεωρητών του Νηολογίου των Νήσων Μάρσαλ, Χανς Μόλβερ, ένα από τα εμπειρότερα στελέχη της διεθνούς ναυτιλιακής βιομηχανίας στον τομέα του. Ενώ συζητούσαμε για τη ναυτιλιακή έκθεση Nor-Shipping με ρώτησε χαμογελώντας: «Ακούς κάτι;». Του απάντησα πως όχι. Και τότε με ένα νεύμα του κεφαλιού με προέτρεψε να γυρίσω προς τη μεριά της θάλασσας. Δύο επιβατηγά πλοία περνούσαν εκείνη τη στιγμή χωρίς να κάνουν θόρυβο. «Είναι ηλεκτροκίνητα», μου είπε έχοντας πάντα το ίδιο χαμόγελο. «Τα πλοία που εξυπηρετούν τους εσωτερικούς πλόες κινούνται με μπαταρίες». Να ο “Βασιλιάς”, να και η “Βασίλισσα”!» μου μετέφρασε τα ονόματα που ήταν γραμμένα στην πλώρη τους. Ο «Βασιλιάς» απέπλεε, ενώ η «Βασίλισσα» πήγαινε για να δέσει. Αργότερα είδα και άλλα πλοία, τη «Βαρόνη» και την «Πριγκίπισσα».
Η νορβηγική ναυτιλία έχει εστιάσει στην πράσινη ναυτιλία και την τεχνολογία, τα οποία ήταν και τα κύρια θέματα της Nor-Shipping. Οι Νορβηγοί έχουν εμμονή με τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Οπου κι αν πήγα στη Nor-Shipping αυτή η συζήτηση κυριαρχούσε: σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις, σε πάνελ, αλλά και σε παρουσιάσεις που γίνονταν από τους εκθέτες.
Η Nor-Shipping φέτος ξεπέρασε τον εαυτό της. Η αρχική εκτίμηση ήταν συνολικά για 30.000 συμμετοχές στους εκθεσιακούς χώρους. Τελικά, οι επισκέπτες γνώρισαν περίπου 892 εταιρείες-εκθέτες, με τον συνολικό αριθμό των συμμετεχόντων να ξεπερνά τις 50.000, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που πήραν μέρος σε συνέδρια, εκδηλώσεις δικτύωσης και επίσημες κοινωνικές συγκεντρώσεις. Οσον αφορά την ανταλλαγή απόψεων στα πάνελ, το επίπεδο των ομιλητών, συμπεριλαμβανομένων του Αμερικανού διπλωμάτη Τζον Κέρι, του δρος Αντριου Φόρεστ του Fortescue Metals Group, του νομπελίστα οικονομολόγου Τζόζεφ Στίγκλιτς και του γενικού γραμματέα του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) Κίτακ Λιμ, οι οποίοι εμφανίστηκαν στο συνέδριο Ocean Leadership, σίγουρα ανέβασε τον πήχη.
Τα συμπεράσματα
Τα συμπεράσματα από όσα ακούσαμε στην έκθεση είναι:
1. Η Νορβηγία και η Ευρωπαϊκή Ενωση αποτελούν μια σημαντική γεωγραφική οντότητα, αλλά δεν αρκεί η λήψη μέτρων σε περιφερειακό επίπεδο, όπως συμβαίνει με το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών, το ΕU-ETS. Χρειάζεται λήψη μέτρων παγκόσμιας ισχύος για την απανθρακοποίηση της ναυτιλίας, και γι’ αυτό τον λόγο πρέπει να ενισχυθεί ο ρόλος του ΙΜΟ. Οπως είπε και ο κ. Λιμ, «η Ε.Ε. αποτελείται από 27 κράτη-μέλη που ανήκουν στην ίδια ευρύτερη γεωγραφική περιοχή ενώ ο ΙΜΟ έχει 175 κράτη-μέλη σε ολόκληρο τον πλανήτη. Θέλουμε κανονισμούς που να έχουν παγκόσμια ισχύ και όχι τοπικού χαρακτήρα λύσεις».
2. Οι ναυλωτές και οι πελάτες πρέπει να πληρώσουν το κόστος προς την πράσινη μετάβαση, που υπολογίζεται ότι θα κυμανθεί μεταξύ 1-1,5 τρισ. δολαρίων, και όχι μόνο οι πλοιοκτήτες. Τα πράσινα καύσιμα θα είναι πιο ακριβά και οι επενδύσεις στην αναβάθμιση του στόλου χρειάζονται τεράστια κεφάλαια. «Μέχρι οι ναυλωτές και οι τελικοί πελάτες να συμφωνήσουν να πληρώσουν, οι πλοιοκτήτες θα συνεχίσουν να κάνουν το ελάχιστο που απαιτείται, σύμφωνα με τους υφιστάμενους κανονισμούς», άκουσα να υποστηρίζουν στελέχη της διεθνούς ναυτιλίας σε πάνελ αλλά και σε μεταξύ τους συζητήσεις.
3. Τα πράσινα καύσιμα θα είναι πιο ακριβά και θα χρειαστούν χρόνο για να παραχθούν σε επαρκείς ποσότητες. Επίσης, πρέπει να είναι εμπορικά διαθέσιμα σε λιμάνια σε όλο τον κόσμο προτού υιοθετηθούν ευρέως.
Ελληνορβηγικές σχέσεις
Οσον αφορά τις σχέσεις μεταξύ Ελλήνων και Νορβηγών εφοπλιστών, οι επιχειρηματικοί δεσμοί είναι ισχυροί. Οι νορβηγικές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου είναι πολύ ισχυρές στους συγκεκριμένους βιομηχανικούς κλάδους και είναι εκ των βασικών ναυλωτών των ελληνόκτητων δεξαμενόπλοιων και LNG carriers. Οι Ελληνες πλοιοκτήτες έχουν αντλήσει για τις επενδύσεις τους μεγάλα κεφάλαια τόσο από Νορβηγούς επενδυτές όσο και από νορβηγικές τράπεζες. Παράλληλα υπάρχει μια δυνατή εμπορική σχέση ανάμεσα στις ελληνικές εταιρείες τεχνολογίας και τις νορβηγικές ναυτιλιακές εταιρείες. Για τους λόγους αυτούς το ελληνικό στοιχείο ήταν έντονο στην έκθεση.
Βαγγέλης Μαρινάκης
Ειδικότερα, στο Οσλο βρέθηκε ο κ. Βαγγέλης Μαρινάκης, ο οποίος μίλησε για την πράσινη μετάβαση και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πλοιοκτήτες. Μάλιστα, έκανε ειδική αναφορά στον «μαύρο στόλο» των δεξαμενόπλοιων που παραβιάζουν τους κανονισμούς και τις κυρώσεις προκαλώντας προβλήματα ανταγωνισμού, αλλά συνάμα εγείροντας θέματα θαλάσσιας ασφάλειας. Ως επικεφαλής του ομίλου Capital με στόλο που μαζί με τις ναυπηγήσεις αριθμεί πλέον 125 πλοία, με επενδύσεις άνω των 5,5 δισ. δολαρίων για 68 νεότευκτα, η αγοραία αξία των οποίων έχει εκτοξευτεί στα 8 δισ. δολάρια, ο κ. Μαρινάκης έστρεψε πάνω του τα φώτα της δημοσιότητας στη διάρκεια του forum για τους πλοιοκτήτες, του Shipowners Forum της TradeWinds με τίτλο «Η ναυτιλία στην εποχή της μετάβασης: Συνταιριάζοντας τη φιλοδοξία με τον ρεαλισμό».
Μιλώντας για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η ναυτιλιακή βιομηχανία επεσήμανε: «Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να αποφασίσεις τι τύπο πλοίου θα ναυπηγήσεις και ποια μηχανή θα τοποθετήσεις για να καταναλώνει εναλλακτικά καύσιμα. Δεν υπάρχουν όμως ακόμα στο εμπόριο για τη ναυτιλία τα βιοκαύσιμα, η αμμωνία, το μεθάνιο κ.ά. Ως εταιρεία παίρνουμε πληροφορίες από τη βιομηχανία, τις επεξεργαζόμαστε και αποφασίζουμε. Επίσης, δεν υπάρχουν οι υποδομές για μεθανόλη και αμμωνία. Το πιο σίγουρο, αν μπορείς να πεις αυτή τη λέξη όταν αναφέρεσαι στη ναυτιλία, είναι το LNG και με αυτό προχωράμε σε βάθος χρόνου 10 ετών». Για το αν πρέπει να επενδύουν οι ναυτιλιακές εταιρείες στην τεχνολογία ο κ. Μαρινάκης είπε:
«Εχουμε επενδύσει σε νεότευκτα τελευταίας τεχνολογίας με προσανατολισμό φιλικό προς το περιβάλλον πάνω από 5,5 δισ. δολάρια τα τελευταία πέντε χρόνια. Πρέπει όμως να δίνουμε προσοχή και να αναβαθμίζουμε τον υπάρχοντα στόλο γιατί αυτός μας φέρνει τα έσοδα τα οποία στη συνέχεια επενδύουμε. Πρέπει να βελτιώνουμε την απόδοση του υπάρχοντος στόλου και αυτό κάνουμε. Το έχουμε πετύχει ως εταιρεία μειώνοντας το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα και είμαι πολύ χαρούμενος γι’ αυτό».
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο ποιος πληρώνει το μάρμαρο για τη μετάβαση στην πράσινη εποχή και με αφορμή την ερώτηση που του έγινε μίλησε και για τον «σκοτεινό στόλο» των δεξαμενόπλοιων που παραβιάζουν κάθε έννοια νόμου παρακάμπτοντας και τις κυρώσεις σε βάρος του ρωσικού πετρελαίου και των πετρελαϊκών προϊόντων:
«Το θέμα είναι ποιος πληρώνει. Και προς το παρόν πληρώνουν οι πλοιοκτήτες κάνοντας επενδύσεις προκειμένου να εναρμονιστούν στα νέα δεδομένα. Βγαίνουμε μπροστά και παραγγέλνουμε ακριβότερα και αποδοτικότερα πλοία, αλλά οι ναυλωτές δεν συμμετέχουν σε αυτό. Για να αντέξεις και να προχωρήσεις πρέπει να έχεις ρευστότητα και σωστή δομή ως εταιρεία. Ολοι μιλάμε και μιλάνε για την προστασία του περιβάλλοντος, όμως την ίδια ώρα το 20% του παγκόσμιου στόλου των δεξαμενόπλοιων παραβιάζει τις κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας μεταφέροντας πετρέλαιο και πετρελαϊκά προϊόντα. Ο “σκοτεινός στόλος” -the dark fleet- αντιπροσωπεύει πλέον το 20% του παγκόσμιου. Και αν συμβεί μια καταστροφή δίπλα μας, τότε όλα όσα συζητάμε δεν θα έχουν καμία σημασία. Ο “σκοτεινός στόλος” πρέπει να φύγει από την αγορά και να μην επιστρέψει ως κανονικός όταν λήξει ο πόλεμος στην Ουκρανία».
Σεμίραμις Παληού
Η κυρία Σεμίραμις Παληού, επικεφαλής της εισηγμένης στην αμερικανική χρηματαγορά Diana Shipping, συμμετείχε στη Nor-Shipping σε πάνελ με θέμα «Μοχλοί τεχνολογικής και λειτουργικής αποτελεσματικότητας».
Η ίδια ανέφερε ότι η εταιρεία ακολουθεί στρατηγικές για τη μείωση του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος και την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του στόλου της. «Εχουμε ήδη πετύχει να μειώσουμε κατά 25% τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και να βελτιώσουμε κατά 12% την αποτελεσματικότητα χρήσης καυσίμων», επεσήμανε μπροστά σε ένα διεθνές ακροατήριο προερχόμενο από το ευρύτερο φάσμα της ναυτιλιακής βιομηχανίας.
Επίσης, υπογράμμισε ότι στο ίδιο πλαίσιο η εταιρεία έχει σε εξέλιξη επενδυτικό πρόγραμμα ανανέωσης του στόλου της με πιο σύγχρονα πλοία, ενώ έχει υιοθετήσει τη μείωση της ταχύτητας πλεύσης. Παράλληλα συμμετείχε σε ερευνητικά προγράμματα. Για τα εναλλακτικά καύσιμα επεσήμανε: «Το θέμα είναι πότε θα είναι διαθέσιμα αλλά και πότε θα κατασκευαστούν οι κατάλληλες υποδομές για την αποθήκευση και διάθεσή τους στα πλοία σε πολλά λιμάνια ανά τον κόσμο και σε συμφέρουσες τιμές». Ακόμη, έθιξε ένα σοβαρό θέμα που αντιμετωπίζει η ναυτιλία στον δρόμο για την πράσινη μετάβαση: «Θα πρέπει να εκπαιδευτούν 100.000 ναυτικοί ώστε να μπορούν να διαχειρίζονται με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα τα νέα εναλλακτικά καύσιμα».
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην ανάγκη επιμερισμού του κόστους προς την πράσινη μετάβαση: «Θα πρέπει να μοιραστούν το ρίσκο και το κόστος μεταξύ των ναυτιλιακών εταιρειών, των ναυπηγείων, των λιμανιών και των ναυλωτών. Επενδύουμε σε νέες τεχνολογίες και τελικά τα κέρδη τα καρπώνεται ο ναυλωτής. Γι’ αυτό πρέπει να συνεργαστούμε όλοι».
Ως πρόεδρος της HELMEPA, η κυρία Παληού έκανε ειδική αναφορά στις δραστηριότητες και τους στόχους της Ενωσης. Πλέον η HELMEPA έχει εξελιχθεί σε μια ανοιχτή και συμμετοχική πλατφόρμα, με συνεχώς αναπτυσσόμενο δίκτυο μελών που αποτελείται από περισσότερους από 14.000 ναυτικούς, περίπου 2.000 πλοία και 240 εταιρείες και οργανισμούς, κυρίως από τη ναυτιλιακή κοινότητα, αλλά και από σχεδόν όλους τους κλάδους της οικονομίας που έχουν ως προτεραιότητα τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης.
Δυναμική ήταν η παρουσία στη Nor-Shipping του Νηολογίου των Νήσων Μάρσαλ με αποστολή 19 στελεχών του απ’ όλο τον κόσμο – κάτι για το οποίο υπήρχε σοβαρός λόγος, τον οποίο εξήγησε στο «business stories» ο πρόεδρος του Νηολογίου των Νήσων Μάρσαλ, Γουίλιαμ Γκάλαχερ:
«Προσωπικά, έρχομαι από το 2001 στην έκθεση. Η Νορβηγία είναι μια αγορά πολύ υποστηρικτική στο νηολόγιο και οι Νορβηγοί είναι η τρίτη μεγαλύτερη δύναμη στο νηολόγιο, μετά την Ελλάδα και τις ΗΠΑ. Υποστηρίζουμε την έκθεση ανταποδίδοντας μέρος της στήριξης που έχουμε ως Νηολόγιο από τη νορβηγικών συμφερόντων ναυτιλία όλα αυτά τα χρόνια. Φυσιολογικά, λοιπόν, κάνουμε διάφορα events στην έκθεση. Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι μαθαίνοντας ότι συνολικά 50.000 επισκέπτες βρέθηκαν στη Nor-Shipping. Ακόμη και στην εποχή της εξ αποστάσεως επικοινωνίας, σε έναν κόσμο υψηλής τεχνολογίας, τίποτε δεν είναι καλύτερο απ’ το να συναντάς προσωπικά τους φίλους και τους συνεργάτες σου».
Θεόφιλος Ξενακούδης
Από την πλευρά του, ο κ. Θεόφιλος Ξενακούδης, Chief Commercial Officer, Managing Director του Γραφείου του Νηολογίου των Νήσων Μάρσαλ στον Πειραιά, που είναι το πολυπληθέστερο του ομίλου μετά τα κεντρικά στις ΗΠΑ, δήλωσε στο «b.s.»:
«Είμαστε πολύ χαρούμενοι που ήρθαμε σε μία ακόμη Nor-Shipping και πολύ περήφανοι ταυτόχρονα που τα Νησιά Μάρσαλ είναι η μεγαλύτερη ξένη σημαία στη νορβηγική αγορά όσον αφορά τη χωρητικότητα (gross tonnage). Η Nor-Shipping είναι ένα πολύ μεγάλο γεγονός διεθνώς και είχαμε μια μεγάλη ομάδα στο περίπτερό μας υποστηρίζοντας και την τοπική αγορά. Tαυτόχρονα, είδαμε και πολλούς πελάτες μας από άλλες χώρες. Η έκθεση είχε μεγάλη επιτυχία. Διοργανώσαμε ένα event με μεγάλη προσέλευση απ’ όλα τα μεγάλα ναυτιλιακά κράτη. Ξεχωριστή ήταν η παρουσία και των Ελλήνων, τόσο εφοπλιστών όσο και υψηλόβαθμων στελεχών απ’ όλο το ναυτιλιακό cluster».
Διαβάστε ακόμα
Μόλις στο 3,5% η απόδοση στα ελληνικά ομόλογα – Η πολιτική σταθερότητα φέρνει την επενδυτική βαθμίδα
Ανταρσία στη Ρωσία: «Ασταθές το Κρεμλίνο, ταπεινωμένος ο Πούτιν» – Τι αναφέρει αμερικανική έκθεση
250 κορυφαίες ταβέρνες στην Ελλάδα σε πόλεις, χωριά, βουνά, παραλίες και στη μέση του πουθενά
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ