Η ναυτιλία έχει να αντιμετωπίσει μία διπλή πρόκληση. Έναn κόσμο πάνω από 7 δισεκατομμύρια ο οποίος συνεχίζει να αναπτύσσεται ζητώντας περισσότερα πλοία και περισσότερα ταξίδια ώστε να εξυπηρετηθεί η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη και να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης ενώ παράλληλα πρέπει να μειώσει δραστικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ναυτιλία κινεί το 80% του παγκόσμιου εμπορίου με την ποντοπόρο ναυτιλία να καλύπτει το 85% από τις εκπομπές αερίων του παγκόσμιου στόλου.
Η ναυτιλία περνάει μία περίοδο συνεχούς μεταμόρφωσης και προσαρμογής λόγω των τεχνολογικών αλλαγών αλλά και απρόβλεπτων γεγονότων. Η μετά Covid-19 εποχή αλλά και η τεχνολογική επανάσταση αλλά και οι αλλαγές στους κανονισμούς έχουν έχουν και θα έχουν επιπτώσεις στη βιομηχανία. Περιλαμβάνει την ψηφιοποίηση των πάντων και απανθρακοποίηση.
“Μία ομαλή και αποτελεσματική προσαρμογή στα νέα δεδομένα απαιτεί αλλαγή του τρόπου σκέψης και δράσης και την προθυμία να διακινδυνεύσουμε τις comfort zones και να καθιερώσουμε νέες πρακτικές” επισημαίνει ο Δημήτρης Πατρίκιος CEO της ναυτιλιακής εταιρείας Kyklades Maritime Corporation συμφερόντων οικογένειας Αλαφούζου: “Όπως λέγεται πάντα, η Ναυτιλία παραμένει η πιο αποτελεσματική και οικονομικά αποδοτική μέθοδος για τη διεθνή μεταφορά εμπορευμάτων. Ωστόσο, προβλέπεται ότι οι εκπομπές από τη διεθνή ναυτιλία θα μπορούσαν να αυξηθούν μεταξύ 50% και 250% έως το 2050 κυρίως λόγω της ανάπτυξης του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου. Η προβλεπόμενη ζήτηση για θαλάσσιες μεταφορές θα αυξηθεί κατά 60% έως το 2050 με τον ρυθμό ανάπτυξης να είναι υψηλότερος έως το 2030 και με σημαντικές διαφορές μεταξύ των διαφόρων ναυτιλιακών κλάδων πλοίων. Η ναυτιλία πρέπει να προετοιμαστεί για ένα νέο πρότυπο κατανάλωσης που θα ενοποιήσει τη βιομηχανία, αλλά μπορεί να προσφέρει μεγάλες ευκαιρίες για καινοτομία” και συνεχίζει:
“Είναι γεγονός ότι η επικείμενη παγκόσμια στροφή προς πολιτικές φιλικές προς το περιβάλλον έχει χωρίσει τη ναυτιλιακή κοινότητα, επειδή το ρυθμιστικό τοπίο υπάρχει, αλλά ο τρόπος επίτευξης των στόχων δεν είναι σαφής. Η παρούσα κατάσταση μπορεί να εκφραστεί ως αδιέξοδο, αλλά πιστεύω ακράδαντα ότι, ενωμένοι και πρόθυμοι και προετοιμασμένοι να συνεργαστούν με ανοιχτό μυαλό η ναυτική κοινότητα θα βρει τους τρόπους για να επιτύχει αυτούς τους στόχους. Η ναυτιλία είναι επιχειρηματικός τομέας υψηλής έντασης κεφαλαίου, με μεγάλα περιουσιακά στοιχεία-τα πλοία- μεγάλης διάρκειας ζωής, περίπου 20 χρόνια, μικρά περιθώρια κέρδους ενώ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από ένα παγκόσμιο σύστημα εφοδιασμού καυσίμων. Η ενέργεια που απαιτείται για την τροφοδοσία της ναυτιλίας σήμερα και για ένα έτος θα ήταν αρκετή για να τροφοδοτήσει τη Nέα Υόρκη για πάνω από 60 χρόνια”.
Σύμφωνα με τον Δημήτρη Πατρίκιο αυτές οι παράμετροι καθιστούν την απανθρακοποίηση πολύπλοκη και δαπανηρή με μία μελέτη να εκτιμά το συνολικό κόστος στα 1,65 τρισεκατομμύρια δολάρια έως το 2050. Αναφερόμενος στα εναλλακτικά καύσιμα τονίζει: “Η βιομηχανία διερευνά επί του παρόντος διάφορα εναλλακτικά καύσιμα – όπως το υδρογόνο, η αμμωνία, η μεθανόλη, τα βιοκαύσιμα, καθώς και η εναλλακτική πρόωση – πανιά, rotosails, αλεξίπτωτο κ.λπ. – όλα έχουν εμπορικούς και τεχνικούς περιορισμούς. Το κόστος των εναλλακτικών καυσίμων είναι υψηλότερο από το σημερινό κυρίαρχο καύσιμο μεταφοράς, το πετρέλαιο, και τα περισσότερα έχουν χαμηλότερη ενεργειακή πυκνότητα, μεγαλύτερες απαιτήσεις αποθήκευσης, ανησυχίες ασφάλειας και περιορισμένη υποδομή για θαλάσσια χρήση” και καταθέτει τις προτάσεις του:
“Χρειάζεται μια νέα προσέγγιση για την απαλλαγή από τον άνθρακα και πρέπει να βασίζεται σε τρεις βασικές αρχές:
1) Υιοθέτηση μιας προσέγγισης οικοσυστήματος. Μια ολιστική και ολοκληρωμένη προοπτική με κάθε ενδιαφερόμενο κλάδο να παίζει ρόλο
2) Σκεφτείτε μεγάλα, ξεκινήστε με μικρά και σταθερά βήματα και κλιμακώστε γρήγορα
3) Εστίαση σε συμπεριφορές. Δημιουργήστε κίνητρα για να παρακινήσετε τα ενδιαφερόμενα μέρη στην αλυσίδα αξίας να λειτουργούν με μια μακροπρόθεσμη προοπτική”.
Ψηφιοποίηση
Η ψηφιοποίηση είναι η δεύτερη πρόκληση για τη ναυτιλία. “ Οι πολλαπλοί συμμέτοχοι στη ναυτιλιακή βιομηχανία θα απαιτήσουν υψηλότερο επίπεδο συμμόρφωσης, και διαφάνειας. Η Εταιρική Στρατηγική για επενδύσεις ψηφιακής τεχνολογίας θα πρέπει να ανταποκρίνεται σε αυτές τις απαιτήσεις και να εκπαιδεύει τους επιχιερηματίες ότι τέτοιες δαπάνες είναι επένδυση για ένα βιώσιμο μέλλον” υπογραμμίζει ο Δημήτρης Πατρίκιος: “Η Διεθνής Ένωση Θαλάσσιας Ασφάλισης (IUMI) χαρακτήρισε την ψηφιοποίηση ως βασικό θέμα για τη ναυτιλιακή κοινότητα, δημιουργώντας το Παγκόσμιο Ναυτιλιακό Φόρουμ για την αύξηση της ευαισθητοποίησης. Προσδιόρισε την ψηφιοποίηση ως μία από τις τρεις επικείμενες προκλήσεις της βιομηχανίας, παράλληλα με την ασφάλεια, τη γεωπολιτική και μακροπρόθεσμα την απαλλαγή από τον άνθρακα” και συνεχίζει: “Η ναυτιλία έχει ήδη βιώσει τον πολλαπλασιασμό και την ταχεία υιοθέτηση ψηφιακών εργαλείων και υπηρεσιών με την προσδοκία μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας και μειωμένου κόστους. Ωστόσο, η εφαρμογή δεν είναι χωρίς προκλήσεις” λέει και εξηγεί: “Η ψηφιοποίηση απαιτεί πλήρη δέσμευση από πάνω προς τα κάτω και πέρα από τα όρια της εταιρείας, με σαφή κατανόηση των ευκαιριών και των περιορισμών της και με μια ολιστική προσέγγιση. Αλλά οι αλλαγές επιτυγχάνονται μόνο όταν η ηγεσία αναγνωρίζει και προωθεί την ανάγκη για αλλαγή. Η ισχυρή δέσμευση και υποστήριξη από την ανώτατη διαχείριση, απαιτείται για αυτόν τον μετασχηματισμό, ούτως ώστε η διαχείριση όλων των επιχειρησιακών μονάδων, περιουσιακών στοιχείων ή λειτουργιών να γίνεται σε ένα σύστημα κοινών και απρόσκοπτων ψηφιακών εργαλείων, διαδικασιών και διαδικασιών”.
Μια άλλη πρόκληση είναι πώς η ψηφιοποίηση θα επηρεάσει και θα διαμορφώσει τη ναυτιλιακή βιομηχανία. Ο Δημήτρης Πατρίκιος αναλύει: “Ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα των ψηφιακών δεδομένων ότι βοηθάει στην αναβάθμιση των λειτουργιών των πλοίων, βελτιώνοντας σημαντικά την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ διαφορετικών συμμετεχόντων και στη διαχείριση της αλυσίδας εφοδιασμού, αυτοματοποιώντας διάφορες διαδικασίες. Το αναμενόμενο αποτέλεσμα στην υιοθέτηση ψηφιακών εργαλείων είναι η δημιουργία αξίας η οποία «μετριέται» από την αυξημένη ασφάλεια και συμμόρφωση, τη βελτιωμένη λειτουργική απόδοση ενώ – αντανακλάται σε λιγότερη κατανάλωση ενέργειας και καλύτερη εφοδιαστική λειτουργία των λιμανιών – με λιγότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις και γενικά υψηλότερη ποιότητα υπηρεσιών” και καταλήγει: “Σήμερα, πίσω από οποιαδήποτε σύγχρονη γέφυρα πλοίων υπάρχει ολόκληρος σχεδιασμός για βελτίωση της δρομολόγησης πλοίων, την αποφυγή καιρικών συνθηκών ή περιοχών κινδύνου, ο προγραμματισμός ακριβέστερων σχεδίων διέλευσης και αφίξεων, η ανταλλαγή δεδομένων για τον χάρτη πλοήγησης και η λήψη ενημερώσεων ασφαλείας. Όλα χωρίς παρέμβαση στο διαδίκτυο της γέφυρας. Σήμερα, η αδυσώπητη ανάγκη μείωσης του κόστους και η διατήρηση μίας εταιρείας σε υψηλό επίπεδο ανταγωνισμού ανέτρεψε την αντίληψη ότι η ναυτιλιακή βιομηχανία καθυστερεί στην υιοθέτηση καινοτομιών και νέων τεχνολογιών. Παρόλο που αυτό δεν συνέβαινε πάντα στο παρελθόν, φαίνεται ότι η ψηφιακή τεχνολογία έχει υιοθετηθεί από μεγάλα τμήματα του κλάδου, αλλά το πεδίο και ο βαθμός εξειδίκευσης ποικίλλουν σημαντικά”.
Διαβάστε περισσότερα:
«Σαρώνουν» οι διαδικτυακές επενδυτικές απάτες – Πώς αντιδρά η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς
Ξεκίνησαν οι προεργασίες για την υλοποίηση του project της VW στην Αστυπάλαια