Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο παρατηρείται η χρήση κλειστών κυκλωμάτων επιτήρησης με εγκατεστημένες κάμερες (CCTV) σε πλοία. Κάμερες οι οποίες καταγράφουν ό,τι συμβαίνει σε βασικά μέρη του πλοίου, ενώ ένα σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης αντιλαμβάνεται αν αυτό που «βλέπει» είναι ένα συμβάν που απαιτεί την προσοχή του πληρώματος. Πρόκειται για έναν machine learning αλγόριθμο, ο οποίος έχει εκπαιδευτεί και εκπαιδεύεται συνεχώς σε διάφορα θέματα. Η απλή κάμερα μέσα από τον αλγόριθμο μετατρέπεται σε μία «έξυπνη» κάμερα.
Στο ερώτημα «γιατί οι πλοιοκτήτες στράφηκαν σε αυτή τη λύση» η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Για να πλέουν τα πλοία ασφαλέστερα. Η δυνατότητα επιτήρησης μέσα από ολοκληρωμένα συστήματα ήρθε στα πλοία όχι μόνο για να έχουν οι υπεύθυνοι των ναυτιλιακών καλύτερη εικόνα και έλεγχο για το τι γίνεται στα πλοία τους, αλλά κυρίως για να βοηθήσει τους ναυτικούς να αισθανθούν μεγαλύτερη ασφάλεια στο απομονωμένο και επικίνδυνο περιβάλλον όπου επιχειρούν.
«Η τεχνολογία δεν θα αντικαταστήσει τους ναυτικούς, αλλά θα τους δώσει νέα εργαλεία για να ανταποκριθούν καλύτερα στα πολλά και συνεχώς αυξανόμενα καθήκοντά τους. Ωστόσο, η επιτυχία θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο οι ναυτικοί και γενικότερα η ναυτιλία διατίθεται να γίνει δεκτική και να υιοθετήσει θετική στάση απέναντι στην προηγμένη τεχνολογία ώστε αυτή να προσφέρει πραγματική αξία στις ανάγκες της αγοράς και όχι μόνο ένα “tick in the box”. Αναγνωρίζοντας αυτό, ο ανθρώπινος παράγοντας δεν θα έχει φόβο να αντικατασταθεί από μηχανές, ρομπότ και αλγόριθμους», επισημαίνει ο Φιλίπ Νίλσεν, συνιδρυτής της Oriani, εταιρείας η οποία πρωτοπορεί στην ψηφιακή μεταμόρφωση της ναυτιλίας, και προσθέτει: «Ωστόσο, όπως και σε κάθε πρωτοπορία και αλλαγή, υπάρχουν εμπόδια που πρέπει να ληφθούν υπόψη προκειμένου να υιοθετηθούν οι λύσεις αυτές».
Δύο παράγοντες
«Στην περίπτωση των καμερών υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη», αναφέρει ο Φιλίπ Νίλσεν, και επισημαίνει τους προβληματισμούς που υπάρχουν:
1/ Η αποδοχή από τα πληρώματα. Τα πληρώματα, έχοντας μάθει να λειτουργούν με συγκεκριμένο τρόπο και να αντιμετωπίζουν μόνοι τους διάφορες καταστάσεις, μπορεί να αντιδράσουν στην εγκατάσταση CCTV. Πιθανόν να τη δουν ως μια μορφή ελέγχου από τη διοίκηση των εταιρειών, αλλά και των κυβερνητών. Μπορεί να το θεωρήσουν ως έναν τρόπο συνεχούς επιτήρησης, είτε από τον καπετάνιο είτε από το γραφείο. Δηλαδή σαν έναν άλλο Big Brother.
Τα πληρώματα ενδέχεται να νιώσουν ότι απειλείται η ιδιωτικότητά τους, παρόλο που οι χώροι στους οποίους θα γίνεται η καταγραφή είναι αποκλειστικά οι κοινόχρηστοι χώροι εργασίας και όχι οι προσωπικοί (καμπίνες). Τελικά, μήπως η τεχνολογία δημιουργεί περισσότερα προβλήματα απ’ όσα λύνει;
2/ Υπάρχει όμως και ένα δεύτερο πιο λειτουργικό θέμα. Εάν έχεις 10-20 απλές κάμερες CCTV σε ένα πλοίο που καταγράφουν επί 24 ώρες καθημερινά, δημιουργείς ένα τεράστιο πρωτογενές υλικό το οποίο χρήζει μιας παρακολούθησης και ανάλυσης. Αυτό επιφορτίζει με μία ακόμα εργασία το προσωπικό του πλοίου ή της ναυτιλιακής εταιρείας. Ποιος θα παρακολουθεί όλο αυτό το υλικό, μέσα στο οποίο λιγότερο από το 1% θα αφορά κάτι που θα είναι αξιοπρόσεκτο και θα χρήζει ανάλυσης; Συμπερασματικά, η απλή συνεχής καταγραφή μπορεί μεν να βοηθήσει στην εκ των υστέρων ανάλυση των αιτιών ενός συμβάντος, π.χ. μια πυρκαγιά στο πλοίο, αλλά δεν θα είναι αποδοτική καθώς θα απαιτεί ακόμα μια βάρδια για το πλήρωμα για να παρακολουθεί αυτές τις κάμερες. Τελικά, μήπως η τεχνολογία δημιουργεί περισσότερο φόρτο εργασίας παρά διευκολύνει;
«Η απάντησή και στα δύο ερωτήματα είναι αρνητική», ξεκαθαρίζει ο Φιλίπ Νίλσεν. «Η τεχνολογία ή καλύτερα η σύγχρονη τεχνολογία μπορεί να λύσει αυτά τα προβλήματα. Σήμερα υπάρχουν λύσεις για τα παραπάνω και μία από τις καλύτερες παγκοσμίως ονομάζεται Captain’s Eye. Αποτελεί μια λύση η οποία είναι πολύ απλή στην εγκατάστασή της και δεν απαιτεί ειδικές κάμερες. Είναι συμβατή και με απλές κάμερες των 100-150 ευρώ και λειτουργεί είτε έχεις 2-3 είτε 40-50 εγκαταστημένες σε όλο το πλοίο. Το μαγνητοσκοπημένο υλικό πηγαίνει σε πραγματικό χρόνο σε έναν Η/Υ, όπου ένα σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης αντιλαμβάνεται αν αυτό που “βλέπει” είναι ένα συμβάν που απαιτεί την προσοχή του πληρώματος. Πρόκειται για έναν machine learning αλγόριθμο, ο οποίος έχει εκπαιδευτεί και εκπαιδεύεται συνεχώς σε διάφορα θέματα. Η απλή κάμερα μέσα από τον αλγόριθμο μετατρέπεται σε “έξυπνη κάμερα” η οποία είναι εκπαιδευμένη για να αναγνωρίσει:
- Ακόμα και πολύ μικρή ποσότητα καπνού. Κατά την έναρξη μιας πυρκαγιάς σε ένα πλοίο η ενεργοποίηση του συναγερμού από τους αισθητήρες καπνού γίνεται μετά από συγκέντρωση ικανής ποσότητας καπνού. Αυτός ο χρόνος ανέρχεται σε μερικά λεπτά. Χρόνος που είναι σημαντικά μεγάλος, δυσχεραίνει την επιτυχή κατάσβεση μιας πυρκαγιάς και μπορεί να αποβεί μοιραίος για την υγεία και ασφάλεια του πληρώματος. Με μια απλή κάμερα, που έχει συνδεθεί με ένα έξυπνο σύστημα, ακόμα και ο παραμικρός καπνός θα σημάνει άμεσο συναγερμό.
- Ακόμα και πολύ μικρή διαρροή λαδιού ή ύδατος. Για τη σήμανση συναγερμού από τους αισθητήρες του πλοίου θα πρέπει να συγκεντρωθεί και πάλι ικανή ποσότητα. Με τον αλγόριθμο ενός έξυπνου συστήματος η διαρροή μπορεί να αντιμετωπιστεί από την αρχή, να αποτραπεί κάποια δυσλειτουργία και η καταστροφή.
- Αλλαγές στους χώρους που επιτηρούνται. Μπορεί, για παράδειγμα, να καταλάβει αν στον χώρο υπάρχει κάποια καταπακτή που έχει μείνει ανοιχτή και να αποτρέψει έτσι ένα πιθανό ατύχημα. Καταλαβαίνει επίσης την αλλαγή στις ρυθμίσεις των μηχανημάτων, αλλά και επιβεβαιώνει την ορθή λειτουργία τους, προλαβαίνοντας πιθανή αστοχία.
- Ατύχημα προσωπικού. Τα πλοία αποτελούν ένα εργασιακό περιβάλλον το οποίο εξυπηρετεί τις ανάγκες του από άτομα που εργάζονται και εκτελούν κυκλικές βάρδιες σε χώρους στους οποίους είναι μόνα τους. Σε περίπτωση ατυχήματος ενός ναυτικού, πολλές φορές αυτό θα γίνει αντιληπτό κατά την αλλαγή της βάρδιας. Αυτός ο χρόνος μπορεί να είναι ακόμα και 6 ώρες μετά! Το ζήτημα αυτό γίνεται ακόμα πιο επικίνδυνο και πολύπλοκο αν αναλογιστεί κανείς την περιορισμένη παροχή ιατρικής βοήθειας, τα όλο και μικρότερα σε αριθμό πληρώματα και το μέγεθος των πλοίων που μπορεί να ξεπερνά τα 300 μέτρα. Ο αλγόριθμος έχει τη δυνατότητα να καταλάβει π.χ. την απουσία κίνησης σε μέλος του πληρώματος και να ειδοποιήσει άμεσα. Αυτές οι 6 ώρες μπορούν πλέον να γίνουν λεπτά.
- Μη επιτρεπτή είσοδος είτε μέλους του πληρώματος, είτε επιβάτη σε χώρους που έχουν οριστεί από τον ίδιο τον καπετάνιο ως επικίνδυνοι. Στην περίπτωση αυτή θα έρθει alert και το πλήρωμα θα προβεί στις απαραίτητες ενέργειες. Αυτή η δυνατότητα του αλγόριθμου μπορεί να αποτρέψει ατυχήματα, αλλά και να λειτουργήσει ως δικλίδα ασφαλείας του πλοίου από εξωτερικούς κινδύνους, αποτρέποντας την παράνομη είσοδο κάποιων. Περιστατικά όπως η είσοδος παρείσακτων για παράνομη μεταφορά ναρκωτικών, αλλά και προσπάθειες πειρατείας μπορούν να αποτραπούν.
- Αναγνώριση χρήσης μέτρων ατομικής προστασίας (PPE). Για την εκτέλεση κάποιων εργασιών από το πλήρωμα είναι απαραίτητη η χρήση μέτρων, όπως π.χ. να φορούν κράνη, με στόχο την αποτροπή τραυματισμών. Γι’ αυτόν τον λόγο πρέπει να εξασφαλίζεται η χρήση τους. Με την έξυπνη κάμερα αυτή η εξασφάλιση θα επιτυγχάνεται με την αποστολή ειδοποίησης (alert) ώστε ο υπεύθυνος να επέμβει και να επιβάλει τα απαιτούμενα μέτρα προστασίας εάν κάποιος δεν τα τηρεί».
Οι εταιρείες
Οπως εξηγεί ο Φιλίπ Νίλσεν, «η χρήση τέτοιου είδους συστημάτων δεν περιορίζεται μόνο στο πλήρωμα. Με την κατάλληλη διασύνδεση του συστήματος με τη δορυφορική εγκατάσταση των πλοίων, όλες οι χρήσιμες βιντεοσκοπήσεις θα μπορούν να αποσταλούν στα γραφεία της ναυτιλιακής σε ελάχιστο χρόνο. Οι εταιρείες θα μπορούν να έχουν άμεσα μια πρώτη εικόνα των συμβάντων ασφαλείας, αλλά και καλύτερη επικοινωνία με τα πλοία τους. Είναι διαφορετικό να λαμβάνει κανείς εικόνα από το να περιορίζεται στη λεκτική επικοινωνία με το πλήρωμά του για να καταλάβει ένα συμβάν. Ενα βίντεο των 2 λεπτών μπορεί να δώσει περισσότερες πληροφορίες από 1.000 λέξεις.
Τα βίντεο αυτά, αν χρησιμοποιηθούν κατάλληλα, μπορούν να λειτουργήσουν και ως μαθήματα (lessons learnt). Τα λάθη που οδήγησαν σε ένα συμβάν είναι όλα καταγεγραμμένα και μέσα από την ανάλυσή τους μπορεί να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα. Με απλά λόγια, ξέρουν όλοι πλέον τι πήγε λάθος και τι να μην κάνουν ξανά. Οπως είναι γνωστό, τα λάθη ενός πλοίου μπορούν να σώσουν έναν στόλο. Αρα, γιατί τα γραφεία που είναι υπεύθυνα για την ασφάλεια να μην εκμεταλλευτούν όλες τις δυνατότητες που παρέχει η τεχνολογία σήμερα;».
Ο Φιλίπ Νίλσεν κλείνει τη συζήτησή μας λέγοντας: «Είναι πολύ σημαντικό για τους ναυτικούς και ιδιαίτερα για τους καπετάνιους να γίνει κατανοητό ότι δεν έχει χαθεί η εμπιστοσύνη των εταιρειών σε αυτούς. Τα πληρώματα είναι αυτά που φέρνουν σε πέρας την αποστολή του πλοίου και πρέπει να έχουν την κατάλληλη υποστήριξη. Δεν είναι απαραίτητο όλες οι ειδοποιήσεις να φτάνουν στα γραφεία των ναυτιλιακών. Κάποιες ειδοποιήσεις μπορούν να παραμένουν σε επίπεδο πλοίου και καπετάνιου. Η επιλογή και η κατανομή ειδοποιήσεων θα εξαρτάται από τη συμφωνία και την καλή συνεργασία στεριάς και θάλασσας. Ο ανθρώπινος παράγοντας είναι και θα πρέπει να παραμείνει κύριο μέλημα όλων στον χώρο της ναυτιλίας».
Διαβάστε ακόμη
Captain’s Eye: Κάμερες ασφαλείας με Τεχνητή Νοημοσύνη στα πλοία
Premia Properties AEEAΠ: Ανεκτέλεστο επενδυτικό πλάνο 100 εκατ. έως το 2025 (pic)
POS: Πέφτουν τα πρώτα πρόστιμα σε ταξί, λαϊκές και επιχειρήσεις
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ