Με το δεύτερο κύμα πανδημίας να έχει ενσκήψει οι διοικήσεις των ακτοπλοϊκών Ομίλων και επιχειρήσεων προσπαθούν να κάνουν σχέδια για την επόμενη χρονιά.
Τα πάντα θα εξαρτηθούν από την εξέλιξη των ερευνών για το εμβόλιο και την πορεία μέχρι τότε της πανδημίας.
Ανάλογα με τον συνομιλητή και πόσο αυτός έχει θιγεί στη διάρκεια του 2020, οι προβλέψεις διαφέρουν.
Το αισιόδοξο σενάριο
Μια ήπια πρόβλεψη-«το ποτήρι μισογεμάτο» είναι ότι το 2021 από πλευράς τουριστικής κίνησης και συνακόλουθα ζήτησης για ακτοπλοϊκά δρομολόγια θα είναι περίπου +40%-45% των χαμηλών επιδόσεων του 2020. Δηλαδή, πολύ μακρυά από τα ρεκόρ του 2019. Προβλέπεται με το πρώτο έτος «σχετικής» κανονικότητας να είναι σύμφωνα με τις προβλέψεις μόλις το 2022.
Αυτά τα στοιχεία οφείλονται κυρίως στο αναμενόμενο σταδιακό άνοιγμα των μακρινών αγορών -Βορεια Αμερική, Άπω Ανατολή, Αυστραλία-που ήταν γνωστές για τις υψηλές κατά κεφαλή καταναλωτικές δαπάνες στους τόπους διακοπών και για την συγκριτικά μεγαλύτερη σε σχέση με τους Ευρωπαίους τουρίστες διάρκεια διαμονής στους προορισμούς που επέλεγαν για τις διακοπές τους.
Πρόκειται για 12-18 μήνες οικονομικής δυσπραγίας και για τις ακτοπλοϊκές εταιρείες, όπου πρέπει να βασιστούν στην εσωτερική αγορά και κυρίως σε μεμονωμένους Ευρωπαίους ταξιδιώτες!
«Για το χρονικό διάστημα από τώρα και μέχρι τα τέλη του 2021, χρειάζονται τολμηρές και συνδυασμένες λύσεις, προκείμενου οι ακτοπλοϊκές συνδέσεις να διατηρηθούν-στη λογική ότι είναι θαλάσσιοι δρόμοι επικοινωνιακοί της νησιωτικής Ελλάδας με τη συγκοινωνία να αποτελεί δημόσιο αγαθό αλλά και εθνική επιταγή στις δύσκολες γεωπολιτικές συνθήκες που επικρατούν και ίσως εκτός σημαντικού απρόοπτου συνεχίσουν να επικρατούν στην περιοχή μας και οι εταιρείες που θα αποφασίσουν να εκτελέσουν δρομολόγια να είναι σε θέση να λειτουργήσουν μέχρι η επιχειρηματική ορατότητα να αποκατασταθεί σε ικανοποιητικό βαθμό», επισημαίνει στο ΝΜ ο Πυθαγόρας Νάγος ανεξάρτητος Σύμβουλος Επιχειρήσεων, στον ευρύτερο Τομέα του Τουρισμού με ειδίκευση στην εκπόνηση και υλοποίηση καινοτόμων στρατηγικών στον Τομέα των Θαλάσσιων Μεταφορών – Κρουαζιέρα, Ακτοπλοία.
«Η Ελληνική Κυβέρνηση και οι διοικήσεις των ακτοπλοϊκών εταιρειών οφείλουν να σκεφτούν δημιουργικά και ”out of the box” τα παρακάτω:
1) Εξωστρέφεια: Θεωρούμε ότι οι ελληνικές ακτοπλοϊκές εταιρείες οφείλουν να σχεδιάσουν το μέλλον με εξωστρέφεια και να αναζητήσουν νέες δρομολογιακές γραμμές εκτός Ελλάδος και εκτός του διαδρόμου της Αδριατικής -Ανατολική Μεσόγειο, επιλεγμένες γραμμές της Δυτικής Μεσογείου.
Υπάρχουν γραμμές εκτός Ελλάδος στις οποίες ήδη ναυλώνονται με επιτυχία ελληνόκτητα πλοία, και πριν την κρίση που προκάλεσε η πανδημία. Μήπως έχει έρθει η χρονική στιγμή οι ελληνικές εταιρείες να εξετάσουν σοβαρά την δρομολόγηση μέρους του πλεονάζοντος τονάζ τους σε νέες γραμμές του εξωτερικοί , εκτός φυσικά της Αδριατικής.
Τα ελληνικά ακτοπλοϊκά πλοία μπορούν να καλύψουν με επιτυχία το μεταφορικό έργο τόσο μεγάλες αποστάσεις, έως 700 μίλια, όσο και μικρές αποστάσεις, έως 350 μίλια.
2) Επανασχεδιασμός του εσωτερικού δικτύου ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών με βάση την εμπειρία των ακτοπλοϊκών εταιρειών και χωρίς τις αγκυλώσεις ενός κατά γενική ομολογία απαρχαιωμένου δικτύου δρομολογιακών συνδέσεων.
Η Ελληνική πολυνησία ευνοεί για συγκεκριμένα νησιωτικά συμπλέγματα (Κυκλάδες, Βόρειο Αιγαίο, Δωδεκάνησα) ένα σύστημα ακτινωτών συνδέσεων (hubs and spikes system).
Στο παρελθόν έχουν υπάρξει άρτιες μελέτες που ουδέποτε υλοποιήθηκαν, λόγω πολιτικών και άλλων τοπικών/μικροκομματικών σκοπιμοτήτων.
Μήπως είναι η χρονική στιγμή της επανεξέτασης της ιδέας με την δημιουργία συγκεκριμένων λιμένων-hubs για την άρτια εξυπηρέτηση των μικρότερων νησιών».
Κύκλοι της ακτοπλοΐας καταθέτουν προτάσεις για την επόμενη ημέρα:
1.«Χειμερινή εμπορικά συμφωνημένη ακινησία»: Τη δυνατότητα να μοιραστεί η χειμερινή δρομολογιακή περίοδος ακριβοδίκαια μεταξύ των δραστηριοποιούμενων ακτοπλοϊκών εταιρειών, με παρούσα μια εταιρεία κάθε φορά ανά γραμμή για συγκεκριμένο πάντα χρονικό διάστημα (πχ για δυο μήνες), με κυκλική εναλλαγή των εταιρειών στις δρομολογιακές υποχρεώσεις (πχ ανά δίμηνο) για το χρονικό διάστημα μέχρι και τα τέλη Απριλίου 2021.
Με αυτό τον τρόπο θα αποφευχθεί η οικονομική αιμορραγία όλων των εταιρειών, θα ενισχυθεί το cash flow τους στο χρόνο που θα είναι μόνες τους στις εκάστοτε γραμμές και το ήδη συρρικνωμένο μεταφορικό φορτίο θα κατευθύνεται σε μια εταιρεία στη λογική του «τόσο, όσο».
Οι κυριότεροι πελάτες, δλδ οι μεταφορικές εταιρείες θα γνωρίζουν επακριβώς το πλάνο δραστηριοποίησης και οι ακτοπλοϊκές εταιρείες για αυτό ακριβώς το χρονικό διάστημα ύπαρξης της «χειμερινής εμπορικά συμφωνημένης ακινησίας» θα πρέπει να προσπαθήσουν να έχουν ειλικρινή σχέση και διαφανείς εμπορικές πολίτικες μεταξύ τους που θα βασίζονται στην λογική του «open book”.
2. Ευελιξία στη σύνθεση των πληρωμάτων: Η Κυβέρνηση οφείλει να εξετάσει τη δυνατότητα οι ακτοπλοϊκές εταιρείες να έχουν το ελεύθερο να ανοίγουν / κλείνουν ναυτολογία ανάλογα με διαφαινόμενη μεταφορική κίνηση σε ορίζοντα 15μερου.
Οι τυχόν επιδοτήσεις που η κυβέρνηση θα αποφασίσει να κατευθύνονται κυρίως στην κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών / εργοδοτικοί κόστους των απασχολούμενων πληρωμάτων (με στόχο την αντιμετώπιση της ανεργίας) και εφόσον αυτά καλυφθούν να χρησιμοποιούνται για άλλα έξοδα λειτουργίας.
3. Πιστωτική πολίτικη προμηθευτών: στη λογική του ρολού τους ως αξιόπιστων κοινωνικών εταίρων, οι διοικήσεις των ακτοπλοϊκών εταιρειών οφείλουν να συζητήσουν με τους προμηθευτές τους για την εξεύρεση κοινά αποδεκτών λύσεων για τους χειμερινούς μήνες.
4. Δρομολόγια της θερινής σαιζόν 2021 να είναι on line τον Νοέμβριο 2020: Με τη λογική ότι οι ξένοι τουρίστες ενημερώνονται για τις εναλλακτικές λύσεις διακοπών εγκαίρως αλλά θα αποφασίζουν τον τελικό προορισμό τους για το 2021 στην λογική του last minute, τα δρομολόγια της θερινής περιόδου 2021 (Απρίλιος- τέλη Σεπτεμβρίου) θα πρέπει να είναι διαθέσιμα προς πώληση από το Νοέμβριο 2020.
5. Στενή και κυρίως τακτική συνεργασία των κατά τόπους stakeholders των διάφορων προορισμών, των ακτοπλοϊκών εταιρειών και των κυριότερων DMCs (Destination Management Companies), προκείμενου να υπάρχει πλήρης και συνολική εικόνα για τις δυναμικές συνθήκες ζήτησης που διαμορφώνονται στην τουριστική αγορά. Ανάλογα θα διαμορφώνονται όταν χρειάζεται τα δρομολόγια!
6. Συνδυασμός των Early Booking Campaigns: Εφόσον υπάρχουν Early Booking Campaigns από πλευράς ξενοδοχειακών καταλυμάτων στους διάφορους προορισμούς, θα ήταν κάλο αυτές να συμπληρώνονται από ανάλογες early booking εκπτώσεις εκ μέρους των ακτοπλοϊκών εταιρειών (win – win λύση), με στόχο μια σφαιρική εμπορική καμπάνια προς τα εξω (B2B, B2C).
7. Cash Flow injections: Οι πιστώτριες ελληνικές τράπεζες, εν μεσώ της γενικής οικονομικής κρίσης εξαιτίας της πανδημίας οφείλουν να εξετάσουν αιτήματα χορήγησης κεφαλαίων κίνησης εκ μέρους των ακτοπλοϊκών εταιρειών τουλάχιστον για την χειμερινή περίοδο, με όρους και προϋποθέσεις που θα επιτρέπουν την αποπληρωμή τους εντός 12 μηνών (πάντα σε συνεννόηση με τις ακτοπλοϊκές εταιρείες).
8. Αυστηρή επανεξέταση της καταλληλότητας πλοίων για τις διάφορες δρομολογιακές γραμμές, με βάση το επιτυγχανόμενο ανά σενάριο δρομολόγησης EBITDA.