Αν ο κορωνoϊός προκαλέσει μια νέα παγκόσμια οικονομική κρίση τότε αυτή μπορεί να ξεκινήσει με μια ιταλική τράπεζα Οπως σχολιάζει η WSJ πρόκειται για μια ρεαλιστική προοπτική επισημαίνοντας ότι καθώς η εμπορική δραστηριότητα στην όγδοη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου είναι σε φάση «παύσης» ο κίνδυνος μιας ευρύτερης μόλυνσης μπορεί να επηρεάσει τις τράπεζες της Ιταλίας – που θεωρούνται ο πιο αδύναμος κρίκος στην Ευρώπη.
Επιχειρήσεις και νοικοκυριά ενδέχεται να κηρύξουν στάση πληρωμών στα τραπεζικά τους δάνεια. Ταυτόχρονα, τα κρατικά ομόλογα που αποτελούν ένα μεγάλο κομμάτι τραπεζικών περιουσιακών στοιχείων μπορεί να εξαϋλωθούν καθώς οι δαπάνες της Ρώμης για την καταπολέμηση της κρίσης τρομάζουν τους επενδυτές. Δεν αποκλείεται οι εξελίξεις να «τρέξουν» με καταιγιστικούς ρυθμούς εάν το σοκ για την οικονομία είναι μεγαλύτερο από το αναμενόμενο.
Οι περισσότεροι αναλυτές δεν προβλέπουν ότι στην παρούσα φάση η πανδημία του κορωνοϊού θα προκαλέσει την κρίση του 2008. Οι παγκόσμιες τράπεζες είναι πιο υγιείς, υποχρεώθηκαν από τις ρυθμιστικές αρχές στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη να κρατήσουν περισσότερα κεφάλαια σε εφεδρεία και να αποφύγουν ορισμένες από τις πιο επικίνδυνες πρακτικές που πυροδότησαν τη φούσκα των ακινήτων. Ωστόσο, υπάρχουν κίνδυνοι που ελοχεύουν. Η συσσώρευση κόκκινων δανείων θα μπορούσε να γίνει ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος. Οι τράπεζες της Ιταλίας κατέχουν διπλάσια κόκκινα δάνεια σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Οι τράπεζες στο σύνολό τους κατέχουν περίπου το ένα τέταρτο του κρατικού χρέους της Ιταλίας ύψους 2,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
Οι ιταλικές αρχές ενδέχεται επίσης να μην είναι σε θέση να διαχειριστούν μια ξαφνική τραπεζική κρίση. Η ιταλική οικονομία αναμένεται να συρρικνωθεί φέτος κατά 2%. Ο Ιταλός πρωθυπουργός δήλωσε ότι η κυβέρνησή του θα διαθέσει 25 δισ. ευρώ για να ενισχύσει την οικονομία. Την περασμένη εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέκρινε τα σχέδια δαπανών της Ιταλίας, τα οποία παραβίαζαν τους δημοσιονομικούς κανόνες της Ένωσης για χώρες που χρησιμοποιούν το ευρώ.
Αιμορραγία στην πραγματική οικονομία
H Ρώμη και το Μιλάνο είναι έρημες πόλεις. Με 150 εκατομμύρια επιβάτες τον χρόνο, ο σταθμός Termini της Ρώμης είναι σχεδόν άδειος. Οι δρόμοι είναι άδειοι, μετά την ανακοίνωση και των νέων περιορισμών. Τα καταστήματα και τα εστιατόρια θα παραμείνουν κλειστά. Ο τουρισμός στη χώρα έχει παγώσει, με ελάχιστους ανθρώπους να κυκλοφορούν.
Η Ρώμη έχει ήδη βάλει στο τραπέζι μέτρα 25 δισ ευρώ. Όμως αυτό δεν είναι αρκετό. Η κρίση έχει συνέπειες στην πραγματική οικονομία. Φυσικά, από τη στιγμή που ο ιός θα μεταδοθεί στην πραγματική οικονομία, το ιταλικό τραπεζικό σύστημα θα υποστεί πίεση παρά τα μέτρα για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Ωστόσο, μετά από περισσότερο από μία δεκαετία κρίσης και χαμηλές οικονομικές επιδόσεις, η ΕΚΤ σχεδόν στερείται πυρομαχικών.
Ακόμα κι αν τα δρακόντεια μέτρα της Ιταλίας για να σταματήσουν την εξάπλωση του κορωνοϊού αποδειχθούν επιτυχημένα, θα αφήσουν πίσω τους μια βαριά πληγωμένη οικονομία με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να πλήττονται περισσότερο. Η ιταλική κυβέρνηση απαγόρευσε όλες τις εκδηλώσεις, ταξίδια και δημόσιες εκδηλώσεις έως τις 3 Απριλίου και έκλεισε σχολεία και πανεπιστήμια σε εθνικό επίπεδο.”Η σωστή απόφαση είναι να μείνουμε στο σπίτι”, δήλωσε ο πρωθυπουργός Κόντε όταν επέβαλε τα μέτρα καραντίνας. Οι περισσότεροι Ιταλοί ακολουθούν τις συμβουλές του. Δρόμοι και πλατείες στη χώρα των 90 εκατομμυρίων ανθρώπων είναι έρημες.
Στεγνώνουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ιταλία
Η ημερήσια παραγωγή στην τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ζώνης του ευρώ είναι περίπου 15% χαμηλότερη από τα κανονικά επίπεδα, σύμφωνα με τον οικονομολόγο Λορέντζο Κοντόνιο. Ο υπουργός Οικονομίας Ρομπέρτο Γκουαλτιέρι προειδοποίησε την Τετάρτη για μια “σημαντική πτώση” του ΑΕΠ φέτος. Πώς μεταφράζονται αυτά τα στοιχεία; Σε χιλιάδες επιχειρήσεις που κινδυνεύουν να κλείσουν καθώς η ζωτική τους καθημερινή ρευστότητα στεγνώνει, προκαλώντας τεράστια αμφιβολία στη υπόσχεση της ιταλικής κυβέρνησης ότι «κανείς δεν θα χάσει τη δουλειά του» εξαιτίας της επιδημίας.»
Τα μπαρ, τα εστιατόρια και ο τουρισμός είναι ίσως οι κλάδοι της αγοράς που πλήττονται περισσότερο. «Οι επόμενοι τρεις μήνες θα είναι τρομεροί», λέει στο Reuters ο Aντόνιο Μάρτζο, ιδιοκτήτης του Indaco Project, εταιρείας λογισμικού και υλικού για την αυτοματοποίηση της εργασίας στην Μπολόνια. «Οι πελάτες δεν ξοδεύουν επειδή φοβούνται ότι όλα θα σταματήσουν και δεν μπορούμε να τους επισκεφθούμε γιατί φοβούνται τον ιό», λέει προσθέτοντας ότι εάν η κατάσταση δεν βελτιωθεί μέσα σε ένα μήνα μπορεί να χρειαστεί να στείλει τους εργαζόμενους της εταιρείας σπίτι με μειωμένη αμοιβή.
Περίπου το 89% των Ιταλών υποστηρίζει τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση Κόντε σύμφωνα με δημοσκόπηση της εταιρείας Ixe αυτήν την εβδομάδα, με το 78% να υποστηρίζει ακόμη πιο σκληρά μέτρα. Ο Μάσιμο Καρμπονιέρι ιδιοκτήτης της Omera, μιας εταιρείας που κατασκευάζει μηχανικές και υδραυλικές πρέσες στην περιοχή του Βένετο, δήλωσε επίσης ότι εξαγωγικές εταιρείες όπως η δική του, εκτεθειμένες στον διεθνή ανταγωνισμό, θα πληγούν χειρότερα. Για τις επιχειρήσεις, η διατήρηση της ρευστότητας για την πληρωμή λογαριασμών, ενοικίου και μισθών είναι η πρώτη προτεραιότητα για να παραμείνουν εν ζωή. Το οξυγόνο όμως τελειώνει.
Ο Μάριο Μονφρέντα ιδιοκτήτης του εστιατορίου Larys λέει απελπισμένα: «Περισσότεροι άνθρωποι πρόκειται να πεθάνουν εξαιτίας της οικονομικής κρίσης που θα προκαλέσει ο ιός παρά από τον ίδιο τον ιό».