Νέου τύπου ζητήματα, πιθανόν ανυπέρβλητα, δημιουργεί στην Ε.Ε. η πολιτική απόφαση απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, όπως φάνηκε στη Σύνοδο Κορυφής της περασμένης εβδομάδας.
Ε.Ε. και ΗΠΑ ανακοίνωσαν μεν πανηγυρικά συμφωνία για επιπλέον προμήθεια 15 δισ. κυβικών μέτρων (ΚΜ) αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) που θα αυξηθεί σε 50 δισ. ΚΜ στο μέλλον, αλλά η απλή αριθμητική δείχνει ότι οι ποσότητες αυτές δεν επαρκούν για να καλυφθεί ο στόχος της απεξάρτησης, ενώ είναι βέβαιο ότι θα παρασχεθούν σε υψηλότερες τιμές.
Συνολικά η Ε.Ε. εισάγει περί τα 375 δισ ΚΜ φυσικού αερίου ετησίως, από τα οποία περίπου το 40% (150 δισ. ΚΜ) προέρχονται από τη Ρωσία. Για να καλυφθεί ο στόχος της απεξάρτησης θα χρειάζονταν πολύ μεγαλύτερες εισαγωγές από τα 50 δισ. ΚΜ που θεωρητικά προγραμματίζονται, τα οποία άλλωστε οι ΗΠΑ δεν έχουν τη δυνατότητα να παράγουν.
Πέρσι, οι εξαγωγές αμερικανικού LNG συνολικά διαμορφώθηκαν σε 74 δισ. ΚΜ ενώ περίπου τα μισά έφτασαν στην Ευρώπη. Ενδεικτικό της παγκόσμιας αναταραχής στην εφοδιαστική αλυσίδα LNG είναι το γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες πολλές εταιρείες άλλαζαν ρότα εν πλω στα φορτία LNG που είχαν άλλο προορισμό για να τα στείλουν στην Ευρώπη λόγω των υψηλών τιμών, προτιμώντας να πληρώσουν πρόστιμο στους αρχικούς παραλήπτες. Λόγω της αυξημένης ζήτησης το κόστος του αμερικανικού LNG έχει αυξηθεί 30% τον τελευταίο χρόνο.
Μεγάλα κέρδη έχουν προκύψει και για το στόλο μεταφοράς LNG, ο οποίος ελληνοκρατείται, καθώς τα ναύλα έχουν ακολουθήσει και αυτά ανοδική πορεία.
Συνολικά οι παγκόσμιες εξαγωγές LNG υπολογίζονται σε 380 δισ. ΚΜ, από τα οποία πάνω από τα μισά διοχετεύονται σε μεγάλους πελάτες στην Ασία (Κίνα, Ιαπωνία, Κορέα) οπότε γίνεται σαφές ότι για να καλύψει η Ε.Ε. τα ⅔ του ρωσικού αερίου που εισάγει, θα πρέπει να απορροφήσει σχεδόν το μισό LNG που εξάγεται παγκοσμίως.
Και δεν είναι βέβαια μόνο θέμα ποσοτήτων, αλλά και υποδομών, καθώς το άλλο μεγάλο πρόβλημα, που έχει αναδείξει και ειδική μελέτη του ινστιτούτου Bruegel είναι ότι δεν υπάρχουν οι υποδομές για υποδοχή και διακίνηση του LNG στην ευρωπαϊκή αγορά. Μεγάλοι καταναλωτές, όπως η Γερμανία έχουν κυρίως αγωγούς που τη συνδέουν με τη Ρωσία και δεν διαθέτει επαρκείς υποδομές υποδοχής LNG για τις νέες ποσότητες που σχεδιάζονται. Χώρες όπως η Ισπανία έχουν λιμενικές υποδομές υποδοχής, αλλά όχι σύνδεση με τις χώρες που καταναλώνουν. Τα εθνικά δίκτυα πολλών χωρών είναι τεχνικά ασύμβατα, όπως π.χ. της Γαλλίας με τη Γερμανίας.
«Σημείο των καιρών» είναι ότι ο Κρίστιαν Λίντνερ, υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας δήλωσε χθες ότι υποστηρίζει την αξιοποίηση των υφιστάμενων κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης κατά προτεραιότητα για την αντιμετώπιση των συνεπειών του πολέμου, ήτοι για επενδύσεις στην ενέργεια και την άμυνα, που έχουν αναδειχθεί σε προτεραιότητες της Ε.Ε.
Η Γερμανία είναι κατ’ εξοχήν χώρα με τεράστιες ανάγκες σε επενδύσεις και στους δύο τομείς καθώς καλύπτει με ρωσικές εισαγωγές πάνω από το 50% των αναγκών της σε φυσικό αέριο.
Είναι δεδομένο ότι η αναθεώρηση του ενεργειακού μείγματος της Ε.Ε. απαιτεί τεράστιες επενδύσεις ενώ αυξάνει και το κόστος προμήθειας και ο τρόπος κάλυψης των αναγκαίων δαπανών είναι το επόμενο μεγάλο θέμα συζήτησης που διχάζει τις χώρες μέλη της Ε.Ε.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υποστηρίζει νέο δανεισμό με ευρωομόλογα, όπως έγινε με το Ταμείο Ανάκαμψης για την πανδημία, ενώ άλλες χώρες μεταξύ των οποίων η Γερμανία, όπως προαναφέρθηκε, αλλά και η Ολλανδία, η Αυστρία υποστηρίζουν ότι υπάρχουν ήδη διαθέσιμα χρήματα από το υφιστάμενο Ταμείο.
Τα ζητήματα προμήθειας LNG συζητούνται εντατικά μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ εδώ και μήνες, πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και ήδη από τον περασμένο Φεβρουάριο είχε πραγματοποιηθεί ευρωαμερικανική ενεργειακή διάσκεψη στην Ουάσιγκτον με τη συμμετοχή αξιωματούχων και από τις δυο πλευρές αλλά και εκπροσώπων μεγάλων πολυεθνικών της ενέργειας (Exxon, Chevron, Total, Eni κ.ά) και οι επιφυλάξεις των παραγωγών σχιστολιθικού αερίου στις ΗΠΑ είχαν διατυπωθεί και εκεί΄. Στην πραγματικότητα, ο στόχος των ΗΠΑ είναι να λειτουργήσουν ως συντονιστές για την προμήθεια φυσικού αερίου στην Ε.Ε. από διάφορους παραγωγούς όπως το Κατάρ και η Αλγερία.
Διαβάστε ακόμη
Οι Γερμανοί που μεταμορφώνουν το ιστορικό κτίριο του ΔΟΛ στη Χρήστου Λαδά (pics)
Λέον Αβιγκάδ: Ο Ισραηλινός με τα μεγάλα σχέδια για την Ελλάδα – Ήδη «τρέχει» 15 νέα ξενοδοχεία