Έναρξη σήμερα το πρωί, μέσω τηλεδιάσκεψης, των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, και στη Βιέννη παρατηρητές αναρωτώνται ποια τελικά θα είναι η στάση του ομοσπονδιακού καγκελάριου της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς, τόσο απέναντι στο “Ταμείο Ανάκαμψης” των Μακρόν-Μέρκελ για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας του κορονοϊού, όσο και στο αντίστοιχο Σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για βοήθεια ανασυγκρότησης.
Την πρόταση για ένα Ταμείο Ανάκαμψης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ, προς απάλυνση, μέσω επιχορηγήσεων, των επιπτώσεων της πανδημίας, είχαν παρουσιάσει στα μέσα Μαΐου ο Γάλλος πρόεδρος και η Γερμανίδα καγκελάριος, ενώ, μία εβδομάδα αργότερα, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είχε εξαγγείλει για τον ίδιο σκοπό το δικό της Σχέδιο ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ο Αυστριακός καγκελάριος διακηρύσσοντας επανειλημμένα την απορριπτική στάση του, εμφανίζεται επικεφαλής μιας ομάδας τεσσάρων χωρών των αυτοαποκαλούμενων “οικονόμων” , οι οποίες συνεισφέρουν καθαρά στον κοινοτικό προϋπολογισμό — Αυστρία, Δανία, Ολλανδία και Σουηδία – και οι οποίες κρατούν μία ιδιαίτερα περιοριστική όσο και σκληρή, στάση.
Και αυτό, τόσο στο θέμα του επόμενου επταετούς δημοσιονομικού πλαισίου (2021-2027) της ΕΕ, όσο και τώρα στο Ταμείο Ανάκαμψης και στο Σχέδιο της Επιτροπής, αντιπροτείνοντας την παροχή μόνον επιστρεπτέων δανείων και όχι επιχορηγήσεων στις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο από την πανδημία,
“Προτείνουμε ένα προσωρινό, ταμείο έκτακτης βοήθειας για τη στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης και της ανθεκτικότητας των δομών της υγείας σε πιθανά μελλοντικά κύματα, αλλά εκεί που δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε, είναι οποιαδήποτε εργαλεία ή μέτρα, τα οποία οδηγούν σε κοινοτικοποίηση χρεών ή σε σημαντικές αυξήσεις στον προϋπολογισμό της ΕΕ”, διαμηνύουν οι “τέσσερις” στην “αντιπρότασή” τους, που είχε παρουσιαστεί επίσημα στη Βιέννη.
Η αρνητική αυτή στάση είχε επαναληφθεί από τη Βιέννη στις εβδομάδες που ακολούθησαν, με την επισήμανση πως “η Αυστρία δεν πρόκειται να εγκρίνει την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Ταμείο Ανάκαμψης”, και ζητώντας ταυτόχρονα επαναδιαπραγματεύσεις τόσο όσον αφορά το ποσό των 750 δισεκατομμυρίων ευρώ όσο και την αναλογία μεταξύ επιχορηγήσεων και δανείων.
Το πρόγραμμα ανοικοδόμησης αποσκοπεί στην καταπολέμηση των συνεπειών της κρίσης του κορονοϊού, αλλά ταυτόχρονα, σηματοδοτώντας μία “ιστορική στιγμή”, με τον δανεισμό από την Επιτροπή και την κοινή ευθύνη των μελών, θα επιτρέψει μια πραγματική, κοινή, στρατηγική οικονομική πολιτική, και αυτό, προκειμένου η ΕΕ “να επιβιώσει πραγματικά” απέναντι στις ΗΠΑ και στην Κίνα, όπως τονίζει ο πολιτικός επιστήμονας Ιβάν Κράστεφ από το βιεννέζικο Ινστιτούτο Επιστημών του Ανθρώπου.
“Θα διακινδυνεύσει ο Σεμπάστιαν Κουρτς να τορπιλίσει αυτή την ιστορική στιγμή στην ΕΕ, είναι ο ίδιος πραγματικά Ευρωπαίος, όπως ήταν ο κομματικός του φίλος ‘Αλοϊς Μοκ (σ.σ. ο εκλιπών πρώην αρχηγός του Λαϊκού Κόμματος και πρώην υπουργός Εξωτερικών) ή όπως είναι ο Σοσιαλδημοκράτης Φραντς Βρανίτσκι (σ.σ. ο πρώην επί 11 χρόνια ομοσπονδιακός καγκελάριος της Αυστρίας μεταξύ 1986 και 1997) οι οποίοι μαζί — παρά τις μεγάλες πολιτικές διαφορές — είχαν οδηγήσει την Αυστρία στην ΕΕ πριν από 25 χρόνια”, διερωτάται ο Χανς Ράουσερ, ο διακεκριμένος Αυστριακός αρθρογράφος και αναπληρωτής αρχισυντάκτης της έγκυρης εφημερίδας Der Standard.
Σύμφωνα με τον Χανς Ράουσερ, ο Σεμπάστιαν Κουρτς έχει εντυπωσιάσει έως τώρα μάλλον με μία δεξιά λαϊκίστικη κριτική απέναντι στην ΕΕ, χρησιμοποιώντας τη ρητορική των αντιπάλων της Ένωσης, όπως “εξάρτηση από τις Βρυξέλλες”, ή “ανάγκη μείωσης της γραφειοκρατίας”, ή “ανάγκη συρρίκνωσης της Επιτροπής”, η “μανία των ρυθμίσεων”.
Όπως επισημαίνει ο αρθρογράφος, παραμονές των περυσινών Ευρωεκλογών, ο Σεμπάστιαν Κουρτς από τη μια ζητούσε την περικοπή κονδυλίων για τις χώρες-μέλη που παραβιάζουν το κράτος δικαίου, όμως από την άλλη δεν επέτρεψε καν στον εαυτό του να καταδικάσει επίσημα τον αυταρχισμό του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπάν.
Ο λέκτορας Πολιτικών Επιστημών και πρώην γραμματέας του ιστορικού καγκελάριου της Αυστρίας Μπρούνο Κράισκι, ο Τόμας Νοβότνι, επικρίνει μάλιστα τον Σεμπάστιαν Κουρτς ότι οδηγεί την Αυστρία στο “εθνικο-λαϊκίστικο περιθώριο της Ευρώπης”.
Ο Χανς Ράουσερ σημειώνει πως η δεξιολαϊκίστικη ρητορική είναι η μία υπόθεση όταν έχει κίνητρα εσωτερικής πολιτικής και με αυτή ο Κουρτς θέλει σαφώς να κρατήσει στο κόμμα του πρώην ψηφοφόρους του ακροδεξιού εθνικιστικού Κόμματος των Ελευθέρων.
Το πόσο όμως αυτό χαρακτηρίζει έναν ηγέτη, είναι η άλλη υπόθεση, όπως επίσης είναι κάτι άλλο το εάν ένας Αυστριακός καγκελάριος μπορεί να αναλάβει συνυπευθυνότητα στην αποφασιστικά κρίσιμη αυτή στιγμή για την Ευρώπη, αναφέρει.
Ο αρθρογράφος της Der Standard θεωρεί ότι μπορεί — ή ότι θα υπάρξει — στην τωρινή Σύνοδο Κορυφής ένας συμβιβασμός, ωστόσο, όπως σημειώνει, εάν ο Αυστριακός καγκελάριος αποδείξει πολύ λίγη κρίση και μαζί με άλλους επιμένει, για πολύ και με λάθος ερωτήματα, να ασκήσει βέτο, διατρέχει τον κίνδυνο να παραβλέψει τα στρατηγικά συμφέροντα της ΕΕ λόγω λαϊκίστικου κοντοφθαλμισμού.
Πέραν τούτων, ιδιαίτερη αίσθηση έχουν προξενήσει οι πρόσφατες τοποθετήσεις του πρώην ομοσπονδιακού καγκελάριου της Αυστρίας και πρώην αρχηγού του Λαϊκού Κόμματος Βόλφγκανγκ Σιούσελ, στις οποίες επαινεί ως “μία πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα” την πρόταση Μακρόν-Μέρκελ για το Ταμείο Ανάκαμψης, και εκτιμά ως “καλό” το αντίστοιχο Σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για βοήθεια ανασυγκρότησης.
Παρατηρητές στη Βιέννη “βλέπουν” στις τοποθετήσεις του θεωρούμενου “σκληροπυρηνικού” πρώην καγκελάριου, μία έμμεση πλην σαφή διαφοροποίηση του από την επίμονη απόρριψη τόσο της πρότασης Μακρόν-Μέρκελ, όσο και του Σχεδίου της Επιτροπής, από την πλευρά του νυν Αυστριακού καγκελάριου και νυν αρχηγού του Λαϊκού Κόμματος Σεμπάστιαν Κουρτς, του οποίου “πολιτικός μέντορας” θεωρείται ο Βόλφγκανγκ Σιούσελ.