Η ΕΕ δεν πρέπει να συμβιβασθεί στους νόμους του κράτους δικαίου που θέτει ως όρο για να διαθέσει κεφάλαια προς τα κράτη μέλη. Ο τρόπος με τον οποίο η ΕΕ ανταποκρίνεται στο βέτο έναντι αυτών των νόμων που θέτουν τώρα Ουγγαρία και Πολωνία θα καθορίσει εάν θα επιβιώσει ως μια ανοιχτή κοινωνία, βασισμένη στις αξίες επάνω στις οποίες ιδρύθηκε, γράφει σε άρθρο του στο Project Syndicate ο Τζορτζ Σόρος, Ουγγροαμερικανοεβραίος κερδοσκόπος, επενδυτής, επιχειρηματίας, ευεργέτης και πολιτικός ακτιβιστής, όπως τον περιγράφουν τα ψηφιακά λεξικά.
Αναφέρεται φυσικά στο μπρα ντε φερ που έχει ξεκινήσει μεταξύ των δύο χωρών και της ΕΕ, μετά την κίνηση της Πολωνίας και της Ουγγαρίας να ασκήσουν βέτο στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό 2021-2027 ύψους 1,15 τρισ. ευρώ και στο ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού. Την ίδια ώρα, Βουδαπέστη και Βαρσοβία είναι υπόλογες απέναντι στις Βρυξέλλες για παραβιάσεις της ελευθερίας του Τύπου, της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης και των θεμελιωδών ελευθεριών.
Αν και οι δύο χώρες είναι οι πλέον ωφελημένες από τον προϋπολογισμό της ΕΕ , οι κυβερνήσεις τους αντιτίθενται στις προϋποθέσεις του κράτους δικαίου που έχει υιοθετήσει η ΕΕ κατόπιν εντολής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Όπως αναφέρει ο Σόρος στο άρθρο του και οι δύο γνωρίζουν ότι παραβιάζουν το κράτος δικαίου με τρομερούς τρόπους και δεν θέλουν να πληρώσουν τις συνέπειες.
«Δεν είναι τόσο στην αφηρημένη έννοια όπως το κράτος δικαίου που αντιτίθενται ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν και, σε μικρότερο βαθμό, ο de facto κυβερνήτης της Πολωνίας, Γιάροσλαβ Κατσιρίνσκι. Για αυτούς, το κράτος δικαίου αντιπροσωπεύει ένα πρακτικό όριο στην προσωπική και πολιτική διαφθορά. Το βέτο είναι ένα απελπισμένο στοίχημα για δύο κατά συρροήν παραβάτες», σχολιάζει ο Σόρος.
Πρόκειται για ένα πρωτοφανές βήμα που έρχεται σε μια στιγμή που η Ευρώπη υποφέρει από το επικίνδυνο άλμα των κρουσμάτων κορωνοϊού και προκάλεσε σύγχυση στους εκπροσώπους των υπόλοιπων χωρών της ΕΕ.
Όμως, όταν πέρασε το πρώτο σοκ, μια πιο στενή ανάλυση αποκάλυψε ότι υπάρχει τρόπος να αντιμετωπιστεί το βέτο.
Οι κανονισμοί για το κράτος δικαίου έχουν εγκριθεί. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει συμφωνία για νέο προϋπολογισμό, ο παλιός προϋπολογισμός, ο οποίος λήγει στο τέλος του 2020, παρατείνεται σε ετήσια βάση. Η Ουγγαρία και η Πολωνία δεν θα λάβουν καμία πληρωμή βάσει αυτού του προϋπολογισμού, επειδή οι κυβερνήσεις τους παραβιάζουν το κράτος δικαίου.
Παρομοίως, το Ταμείο Ανάκαμψης που τιτλοφορείται Next Generation EU, μπορεί να εφαρμοστεί με τη χρήση μιας ενισχυμένης διαδικασίας συνεργασίας, όπως πρότεινε ο Γκυ Φερχόφσταντ. Εάν η ΕΕ ακολουθήσει αυτόν τον δρόμο, το βέτο των Ορμπάν – Κατσιρίσκι θα μπορούσε να καταστρατηγηθεί. Το ερώτημα είναι εάν η ΕΕ, με προεξάρχουσα ίσως τη Γερμανίδα Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, μπορεί να συγκεντρώσει την πολιτική βούληση.
Οντας Ουγγροεβραϊκής καταγωγής, ο Σόρος λέει ότι ανησυχεί πολύ για την κατάσταση στην Ουγγαρία, όπου ασκεί φιλανθρωπία εδώ και πάνω από 30 χρόνια. Κι αυτό γιατί, όπως αναφέρει, ο Ορμπάν έχει εφαρμόσει ένα κλεπτοκρατικό σύστημα για να κατακλέβει τη χώρα. Καταγγέλλει δε ότι είναι δύσκολο να υπολογιστεί σε τι έκταση έχουν πλουτίσει η οικογένειά του και οι φίλοι του, κάποιοι εκ των οποίων έχουν γίνει εξωφρενικά πλούσιοι.
Στη συνέχεια δίνει παραδείγματα για το πώς ο Ορμπάν (που εκμεταλλευόμενος τον κορωνοϊό επιδιώκει να παραβιάσει το Σύνταγμα και και τον εκλογικό νόμο και να μείνει ισόβιος πρωθυπουργός), ληστεύει, όπως λέει, τον ουγγρικό λαό: έχει μεταφέρει τεράστια ποσά δημοσίου χρήματος σε μια σειρά ιδιωτικών ιδρυμάτων που εμμέσως ελέγχει ο ίδιος. Με ένα έξυπνο συνταγματικό τέχνασμα, η Orbán αφαιρεί μόνιμα αυτά τα περιουσιακά στοιχεία από τον δημόσιο τομέα. Θα χρειαζόταν η πλειοψηφία των δύο τρίτων του Κοινοβουλίου για να τα επιστρέψει στον ουγγρικό λαό. Τα σχετικά ποσά ανέρχονται σε περίπου 2,8 δισεκατομμύρια δολάρια!
Επίσης, με μια σειρά δόλιων συναλλαγών, εταιρείες κοντά στον Ορμπάν αγόρασαν περισσότερους από 16.000 αναπνευστήρες για λογαριασμό της Ουγγαρίας με τίμημα σχεδόν 1 δισ. δολαρίων υπερβαίνοντας κατά πολύ τον αριθμό των κλινών εντατικής θεραπείας και του ιατρικού προσωπικού που θα μπορούσαν να τα χειριστούν. Ανάλυση των παγκόσμιων στοιχείων για το εμπόριο δείχνουν ότι η Ουγγαρία πλήρωσε στην ΕΕ τα περισσότερα για αναπνευστήρες από την Κίνα, πληρώνοντας πάνω από 50 φορές αυτά που έδωσε η Γερμανία.
Μια από αυτές τις εταιρείες εξασφάλισε παραγγελία και από τη Σλοβενία, ο πρωθυπουργός της οποίας έχει στενούς δεσμούς με τον Ορμπάν.
Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) πρέπει να διερευνήσει εάν η ΕΕ εξαπατήθηκε. Το πρόσφατο συμβόλαιο για το ρωσικό εμβόλιο που θα κάνει την Ουγγαρία την πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που το χρησιμοποιεί, αξίζει επίσης να διερευνηθεί, σύμφωνα με τον Σόρος.
Ο Ορμπάν επιδιώκει να αποφύγει τη λογοδοσία για αυτές τις ενέργειες, και λαμβάνει μέτρα για να αποτρέψει την επανάληψη αυτού που συνέβη με τις τοπικές εκλογές το 2019, όταν το κόμμα του έχασε τον έλεγχο της δημοτικής κυβέρνησης της Βουδαπέστης και άλλων μεγάλων πόλεων. Καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να στερήσει από τη Βουδαπέστη οικονομικούς πόρους, βάζοντας βέτο στην αίτηση της πόλης να δανειστεί χρήματα από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για να αγοράσει νέο εξοπλισμό μαζικών μεταφορών που είναι αναγκαίος για την κοινωνική απόσταση που επιτάσσει η πανδημία.
Η Βουδαπέστη βρίσκεται τώρα αντιμέτωπη με ένα έλλειμμα 290 εκατ. δολαρίων στον προϋπολογισμό της για το 2021. Παρόμοιες συνθήκες επικρατούν σε άλλες πόλεις με τοπικές κυβερνήσεις που δεν ελέγχονται από το κόμμα του Ορμπάν.
Μόνο η ΕΕ μπορεί να βοηθήσει, επισημαίνει ο μεγαλοεπενδυτής. Τα ευρωπαϊκά κεφάλαια, για παράδειγμα, θα πρέπει να κατευθυνθούν στις τοπικές αρχές και όχι στην κεντρική κυβέρνηση, καθώς εκεί εξακολουθεί να λειτουργεί η δημοκρατία.
Όπως καταλήγει το άρθρο, η ΕΕ δεν πρέπει να θέσει σε κίνδυνο τους όρους για κράτος δικαίου και το πώς θα υψώσει το ανάστημά της στα εμπόδια που υψώνουν Ορμπάν και Κατσιρίσκι θα καθορίσει και το αν θα μπορέσει να επιβιώσει ως μια ανοιχτή κοινωνία, με σεβασμό στις αξίες επάνω στις οποίες θεμελιώθηκε.
Διαβάστε ακόμη:
-Σούπερ μάρκετ: Εντυπωσιακή αύξηση στις διαδικτυακές πωλήσεις – Στην κορυφή τα τρόφιμα
-Ουρά για μεγάλα ενεργειακά πρότζεκτ συνολικού ύψους άνω του 1,6 δισ. ευρώ