Τριγμούς στα θεμέλια της οικονομίας της Ιταλίας, της τρίτης μεγαλύτερης την ευρωζώνη, προκαλεί η νέα υποχώρηση των τραπεζικών μετοχών που σημειώθηκε την Τρίτη. Μάλιστα, σύμφωνα με εξαιρετικά δυσοίωνα σενάρια, τα οποία μεταδίδει το Reuters απειλείται μετάδοση της κρίσης και σε άλλες χώρες της ΕΕ, ενώ αυτή η κρίση μπορεί να στείλει την Ιταλία πίσω στην ύφεση. Μάλιστα, τα πλέον απαισιόδοξα σενάρια θεωρούν ότι η υποχώρηση των ιταλικών τραπεζών μπορεί να προκαλέσει μια κατάρρευση «τύπου Ελλάδας», την οποία όμως, θα είναι σχεδόν αδύνατο να περιορίσει η Ευρώπη.
Ασφυξία από τα «κόκκινα δάνεια»
Σύμφωνα με το Reuters οι ιταλικές τράπεζες ασφυκτιούν υπό τα συσσωρευμένα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ενώ- για να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο η αίσθηση αστάθειας- ο Ματέο Ρέντσι δεσμεύθηκε να παραιτηθεί, αν χάσει το δημοψήφισμα του Οκτωβρίου για τη συνταγματική αναθεώρηση.
«Η Ιταλία αντιμετωπίζει μία ισχυρή κρίση, που ενισχύεται με γεωμετρική πρόοδο», ανέφερε ο Φραντσέσκο Γκαλιέτι, επικεφαλής της εταιρείας Policy Sonar και πρώην αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών. «Το άμεσο έναυσμα αυτής, είναι η τραπεζική κρίση», πρόσθεσε. Ο τραπεζικός δείκτης της Ιταλίας υποχώρησε κατά 30% από τη στιγμή που η Μ. Βρετανία αποφάσισε υπέρ του Brexit, ανεβάζοντας τις απώλειες μέχρι στιγμής στο 57%. Την Τρίτη, υποχώρησε περαιτέρω κατά 1,44%, φτάνοντας περίπου σε χαμηλό τριετίας.
Τη δεδομένη στιγμή η Ιταλία είναι εύθραυστη, πολιτικά και οικονομικά. Συχνά, περιγράφεται ως «πολύ μεγάλη για να σωθεί» σε μία κρίση, οπότε ακόμη κι αν είναι μικρή η άμεση οικονομική σχέση μεταξύ των τραπεζών της και της ψήφου υπέρ του Brexit, οποιοδήποτε παγκόσμιο σοκ προκαλεί μεγάλες «δονήσεις» στη χώρα, γράφει το Reuters.
«Η Ιταλία είναι ουσιαστικά το τεκτονικό ρήγμα της Ευρώπης», σχολίασε πρώην αξιωματούχος του ΔΝΤ, που διατήρησε την ανωνυμία του. «Τόσο το δημόσιο χρέος όσο και ο τραπεζικός τομέας είναι σε μία πυριτιδαποθήκη, που διατηρείται μέσα από μία διαδικασία μη αναγνώρισης των συσσωρευμένων ζημιών που συνεχίζουν να μετακυλούν. Το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι κάποιος πρέπει να αναλάβει τις ζημιές τελικά», πρόσθεσε.
Ανησυχία για την τρίτη μεγαλύτερη ιταλική τράπεζα
Η μεγαλύτερη άμεση ανησυχία επικεντρώνεται στην τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας, την Banca Monte dei Paschi di Siena, που έχει τη μεγαλύτερη αναλογία μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η ΕΚΤ της έχει ζητήσει να τα περιορίσει κατά 40% τα επόμενα τρία χρόνια. Η Ρώμη είναι σε συζητήσεις με τις Βρυξέλλες για ένα σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών της, ελπίζοντας να περιορίσουν τις απώλειες για τους μετόχους και ομολογιούχους.
Μία τέτοια συμφωνία, μπορεί να απαιτεί την παράκαμψη των κανονισμών που υιοθέτησε η ΕΕ το 2014, προκειμένου να αναγκάζει επενδυτές και καταθέτες να επωμίζονται το βάρος σε τέτοιες περιπτώσεις. Η Γερμανία τονίζει ότι οι κανονισμοί πρέπει να γίνουν σεβαστοί, αλλά η Ιταλία απαντά ότι απαιτείται ευελιξία.
«Μία λύση πρέπει να βρεθεί γρήγορα, διαφορετικά η παλαιότερη τράπεζα του κόσμου (BMPS) μπορεί να καταρρεύσει και να πάρει μαζί της τον υπόλοιπο τραπεζικό τομέα της Ευρώπης. Η ΕΕ πρέπει να δείξει ευελιξία, διαφορετικά η Ιταλία μπορεί να χρεοκοπήσει», προειδοποίησε ο Αντριου Εντουαρντς, CEO της χρηματοοικονομικής εταιρείας ETX Capital.
Ανησυχία στις Βρυξέλλες
Αξιωματούχος της ΕΕ ανέφερε στο Reuters ότι στο EuroWorking Group της Δευτέρας, οι συμμετέχοντες εξέφρασαν την ανησυχία τους για την κατάσταση στην Ιταλία. Ομως, άλλος αξιωματούχος ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει μεγάλη διάθεση να αλλάξουν ή να «μαλακώσουν» οι κανονισμοί του bail-in.
Την ίδια ώρα, ο Ρέντσι υποσχέθηκε ότι θα παραιτηθεί αν χάσει το δημοψήφισμα για τη συνταγματική αναθεώρηση, παρότι οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι αυτό είναι το πιθανότερο να συμβεί. Οι αγορές θα αντιδράσουν άσχημα σε μία αποχώρησή του, εκτιμά το Reuters.