Πολιτικό σεισμό στο Παρίσι και τριγμούς στο Βερολίνο προκάλεσε το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών με την άνοδο της ακροδεξιάς να επισπεύδει πολιτικές εξελίξεις σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και να οδηγεί την Ευρώπη σε ενδοσκόπηση χωρίς ωστόσο να ανατρέπονται οι πολιτικές ισορροπίες στις Βρυξέλλες.
Τα αποτελέσματα της ευρωκάλπης επιβεβαιώνουν σαφή άνοδο των εθνικιστικών και ακροδεξιών παρατάξεων και την ήττα των ηγετών των δύο μεγαλύτερων ευρωπαϊκών δυνάμεων, του γερμανού καγκελαρίου Ολαφ Σολτς και του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος ανακοίνωσε την διάλυση της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης.
Οι κερδισμένοι
Εθνικό Ράλλυ Γαλλίας, για τη νίκη στη Γαλλία. Το εκλογικό αποτέλεσμα προκάλεσε πρόωρες εκλογές.
Η ομάδα του ΕΛΚ, επειδή παρέμεινε η μεγαλύτερη ομάδα στο Κοινοβούλιο και κέρδισε 13 έδρες σε σχέση με το 2019.
Η Τζόρτζια Μελόνι της Ιταλίας που αναδεικνύεται σε απόλυτη κυρίαρχο
Οι ηττημένοι
Οι Πράσινοι στην Αυστρία και τη Γερμανία, για τις πολύ χειρότερες επιδόσεις από τις αναμενόμενες
Η φιλελεύθερη ομάδα Renew σε όλα τα κράτη μέλη, έχασε 20 έδρες σε σχέση με το 2019.
Οι Σοσιαλδημοκράτες στη Γερμανία: Το κόμμα του καγκελάριου Όλαφ Σολτς τερμάτισε στην κοινή δεύτερη θέση με το ακροδεξιό AfD, πίσω από το ΕΛΚ.
Πρόωρες εκλογές στην Γαλλία
Ο Μακρόν προκήρυξε πρόωρες βουλευτικές εκλογές σε μια απέλπιδα προσπάθεια να σταματήσει την άνοδο της ακροδεξιάς αντιπάλου του, Μαρίν Λεπέν. Ενώ η θέση του Μακρόν ως αρχηγού του κράτους δεν θα επηρεαστεί άμεσα από την επικείμενη ψηφοφορία, η ικανότητά του να προωθήσει τη νομοθεσία, η εξουσία να επιλέξει έναν ομοϊδεάτη πρωθυπουργό και η αξιοπιστία του πολιτικού του σχεδίου θα τεθούν όλα σε κίνδυνο σε μια εκλογική αναμέτρηση που τα αποτελέσματα της Κυριακής δείχνουν ότι πιθανότατα θα χάσει. Το ευρώ σημείωσε πτώση έως και 0,3% στα 1,0765 δολάρια στις πρώτες συναλλαγές στην Ασία, την πιο αδύναμη τιμή του εδώ και σχεδόν ένα μήνα. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για τα γαλλικά ομόλογα υποχώρησαν.
«Δεν είναι απλώς ένα στοίχημα, είναι τολμηρό», δήλωσε ο Yves Bertoncini, ανεξάρτητος σύμβουλος σε θέματα ΕΕ. «Συνήθως, οι παίκτες που κάνουν μια τέτοια κίνηση δεν έχουν πολλά διαθέσιμα χαρτιά». Οι εκλογές θα διεξαχθούν σε δύο γύρους, αρχής γενομένης από τις 30 Ιουνίου. Είναι η πρώτη φορά αυτόν τον αιώνα που η Εθνοσυνέλευση της Γαλλίας βλέπει τη θητεία της να διακόπτεται.
Με την Ευρωπαϊκή Ένωση να πασχίζει να απαντήσει σε μια πληθώρα προκλήσεων, από την επιθετικότητα της Ρωσίας στην Ουκρανία μέχρι την κλιματική αλλαγή και την επιδείνωση των εμπορικών της σχέσεων με την Κίνα και τις ΗΠΑ, το εκλογικό αποτέλεσμα άφησε την αξιοπιστία των ηγετών της άλλοτε ατμομηχανής της Ευρώπης, της Γαλλίας και της Γερμανίας στα τάρταρα.
Τριγμοί στο Βερολίνο
Οι Σοσιαλδημοκράτες του Σολτς στη Γερμανία έλαβαν μόλις το 15% των ψήφων, το χειρότερο αποτέλεσμα που είχαν ποτέ σε ευρωπαϊκές εκλογές, σύμφωνα με τις προβλέψεις τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας. Η κύρια συντηρητική αντιπολίτευση ήρθε πρώτη με 31%, ενώ η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία ήταν σε καλό δρόμο για να τερματίσει δεύτερη με 15%, ισοψηφώντας με το SPD.
Η ψηφοφορία των ευρωεκλογών, κατά την οποία 360 εκατομμύρια ψηφοφόροι κλήθηκαν στις κάλπες για να εκλέξουν 720 ευρωβουλευτές, πραγματοποιήθηκε σε κλίμα από την δυσχερή οικονομική συγκυρία, τον πόλεμο στην Ουκρανία, την στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ενωση βρίσκεται αντιμέτωπη με στρατηγικές προκλήσεις απέναντι στην Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στην Γαλλία, ο Εθνικός Συναγερμός υπό τον προστατευόμενο της Λεπέν, Ζορντάν Μπαρντελά κυριάρχησε με το 31,5% των ψήφων (31 έδρες), έναντι του κόμματος Αναγέννηση του προέδρου Μακρόν (15,2%), σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των exit polls.
Στην Γερμανία, παρά τα σκάνδαλα που κλόνισαν τον επικεφαλής της λίστας, η ακροδεξιά Εναλλακτική για την Γερμανία ( AfD) καταλαμβάνει την δεύτερη θέση με 16,5%-16% των ψήφων, πίσω από τις χριστιανικές ενώσεις CDU-CSU (29,5-30%), αλλά πολύ μπροστά από τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού, τους Σοσιαλδημοκράτες (14%) και τους Πράσινους (12%).
Στην Αυστρία, το ακροδεξιό FPÖ καταλαμβάνει την πρώτη θέση (27%), ενώ οι Ολλανδοί ενίσχυσαν σημαντικά το ακροδεξιό κόμμα του Γκερτ Βίλντερς.
Στην Πολωνία, το κεντρώο φιλοευρωπαϊκό κόμμα του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ είναι ο νικητής των εκλογών έναντι του εθνικιστικού, λαϊκιστικού Κόμματος του Δικαίου και της Δικαιοσύνης (PiS), το οποίο ωστόσο διατηρεί υψηλό ποσοστό, ενώ η ακροδεξιά Konfederacja στέλνει 6 ευρωβουλευτές στο Στρασβούργο.
Πρώτη και με διαφορά η Μελόνι
Με την ψήφο τους για την ανανέωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι Ιταλοί ανέδειξαν και πάλι πρώτο κόμμα τα Αδέλφια της Ιταλίας της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι με 29%. Το Δημοκρατικό Κόμμα ξεπερνά το 24%. «Μας είδαν να ερχόμαστε, αλλά δεν μας σταμάτησαν», δήλωσε η ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, η οποία χαρακτήρισε αυτή την εκλογική αναμέτρηση ως «την πιο όμορφη νύχτα της πολιτικής». Η Forza Italia ξεπέρασε τη Λέγκα του Σαλβίνι ενώ το Κίνημα Πέντε Αστέρων (11,1%) χάνει πάνω από τέσσερις μονάδες σε σχέση με πριν από δυο χρόνια.
Κυριαρχία της ακροδεξιάς στην Αυστρία
Το ακροδεξιό κόμμα FPÖ κατέλαβε την πρώτη θέση στις ευρωεκλογές που διεξήχθησαν χθες Κυριακή στην Αυστρία, καταγάγοντας την πρώτη του νίκη σε εθνική εκλογική διαδικασία.
Έλαβε 25,7% των ψήφων, με βάση τα σχεδόν τελικά αποτελέσματα. Ακολούθησαν σε μικρή απόσταση η παράταξη της δεξιάς ÖVP (24,7%), στην κυβέρνηση αυτό το στάδιο, και οι Σοσιαλδημοκράτες του SPÖ (23,2%). Οι Πράσινοι συγκέντρωσαν το 10,7% των ψήφων.
Μετά το πολύκροτο σκάνδαλο Ibiza-gate, το Αυστριακό Κόμμα της Ελευθερίας (FPÖ) δεν είχε εξασφαλίσει παρά μόλις τρεις έδρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2019, ωστόσο πλέον θα διπλασιάσει τις έδρες που θα καταλάβει στο ημικύκλιο. Ανέκτησε τη δύναμή του υπό την ηγεσία του ριζοσπαστικού ηγέτη του Χέρμπερτ Κικλ. «Οι ψηφοφόροι (…) έγραψαν ιστορία», είπε με ικανοποίηση σε οπαδούς του στη Βιέννη, έδειξαν «τη βούληση να εγκαινιάσουν νέα πολιτική εποχή στην Αυστρία και στην Ευρώπη».
Η ψήφος των ακροδεξιών ομάδων
Οι ψήφοι των δύο αυτών ομάδων δεν συγκεράζονται και αυτό θα περιορίσει το βάρος τους στο κοινοβουλευτικό έργο, εξηγεί ο Sébastien Maillard του Ινστιτούτου Jacques Delors. «Ομως, το κύμα, βροντερό ειδικά στην Γαλλία, θα αφήσει τα ίχνη του στο πολιτικό κλίμα εντός του οποίου θα λειτουργήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η πλειοψηφία θα πρέπει να το λαμβάνει υπ’ όψιν», προσθέτει. «Αν δεν επηρεάσει άμεσα, η άκρα δεξιά θα μπορεί να επηρεάζει υπούλως», προειδοποιεί.
Την στιγμή που οι ευρωβουλευτές υιοθετούν τις προτάσεις νόμου σε συμφωνία με τα κράτη μέλη, η ριζοσπαστική δεξιά μπορεί να υψώσει την φωνή της στα σημαντικά θέματα: άμυνα κατά μίας επεκτατικής Ρωσίας, αγροτική πολιτική, μετανάστευση, κλιματικοί στόχοι 2040, συνέχιση της εφαρμογής περιβαλλοντικών μέτρων απέναντι στα οποία τηρεί εχθρική στάση.
Οι ομάδες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και η Renew Europe (κεντρώοι και φιλελεύθεροι) διατηρούν από κοινού την πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, παρά την άνοδο των δυνάμεων της ακροδεξιάς, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Ευρωκοινοβουλίου.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα καταλαμβάνει 181 έδρες, οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες 135 και η Renew Europe 82 έδρες. Με τις 398 έδρες, επί συνόλου 720, που οι τρεις ομάδες συγκεντρώνουν από κοινού σχηματίζεται ο «μεγάλος συνασπισμός» στο πλαίσιο του οποίου οικοδομούνται οι συναινέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Οι Πράσινοι θα περιορισθούν 53 έδρες, έναντι 70 σήμερα.
«Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα είναι η ισχυρότερη πολιτική ομάδα (…) Και είναι σημαντικό να οικοδομήσουμε ένα τείχος απέναντι στα άκρα της Αριστεράς και της Δεξιάς. Θα τα ανακόψουμε», διαβεβαίωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Καθίζηση για τους Πράσινους
Οι οικολόγοι υφίστανται πτώση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ιδίως στη Γερμανία και στη Γαλλία, όπου το ψηφοδέλτιο της Μαρί Τουσέν διασώθηκε μόλις και μετά βίας, εξασφαλίζοντας το 5% των ψήφων, κατά τα πρώτα αποτελέσματα των χθεσινών ευρωεκλογών, ωστόσο σημείωσαν επίσης επιτυχίες, ιδίως στη Σουηδία.
Στη Γερμανία, με το 12% των ψήφων, οι Πράσινοι υπέστησαν καθαρή συρρίκνωση του ποσοστού τους σε σύγκριση με τις εκλογές του 2019, όταν είχαν εξασφαλίσει το 20,5% των ψήφων.
Το 2019, είχαν εισέλθει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 72 αιρετοί των Πρασίνων, ανάμεσά τους 25 Γερμανοί και 12 Γάλλοι, επίπεδο-ρεκόρ που δεν αναμένεται να επαναληφθεί, καθώς οι στατιστικές προβολές δεν τους δίνουν παρά λίγες περισσότερες από πενήντα έδρες.
Ωστόσο κατέγραψαν και νίκες, στη Σουηδία (15,7%) και στην Ολλανδία, όπου οι πράσινοι που έχουν συμμαχήσει με τους σοσιαλδημοκράτες βρίσκονται στην κορυφή με οκτώ έδρες.
Στη Γαλλία, οι Οικολόγοι κατέγραψαν μια από τις χειρότερες επιδόσεις τους τα τελευταία είκοσι χρόνια, φθάνοντας μόλις και μετά βίας το 5% που απαιτείτο για να εκλέξουν βουλευτές, σύμφωνα με τις ως τώρα εκτιμήσεις. Το αποτέλεσμα αυτό, πολύ κάτω από το 13,4% του Γιανίκ Ζαντό το 2019, αποτελεί νέα αποτυχία, μετά τις προεδρικές εκλογές του 2022.
Οι γάλλοι Οικολόγοι βρίσκονται πολύ πίσω σε αυτές τις εκλογές από το ευρωψηφοδέλτιο του Ραφαέλ Γκλιξμάν (PS/Place publique, περί το 14%), πίσω κι από αυτό της Ανυπότακτης Γαλλίας της Μανόν Ομπρί (8-9%).
Πρώτο ο κόμμα του Ορμπαν
Το κόμμα του Ούγγρου εθνικιστή πρωθυπουργού Βίκτορ ‘Ορμπαν, που είχε χαρακτηρίσει “ιστορικές” τις ευρωεκλογές, ήρθε πρώτο την Κυριακή καταγράφοντας ωστόσο σαφή πτώση, σύμφωνα με μερικά αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας.
Το κόμμα του, το Fidesz, έλαβε περισσότερο από το 43% των ψήφων, με καταμετρημένο το 60% των ψηφοδελτίων, σε σχέση με 52,2% που είχε λάβει στις προηγούμενες ευρωεκλογές το 2019.
Μπορεί να είναι η χειρότερη επίδοση του Fidesz μετά την επάνοδο του ‘Ορμπαν στην ηγεσία της χώρας αυτής της κεντρικής Ευρώπης το 2010.
Ο 61 ετών ‘Ορμπαν που παραμένει ιδιαίτερα επικριτικός απέναντι στις Βρυξέλλες και έχει σχέσεις με τη Μόσχα, ενέτεινε τις επιθέσεις κατά της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, κατηγορώντας τα ότι παρασύρουν τις χώρες μέλη σε έναν “παγκόσμιο πόλεμο”.
Πλειοψηφία για φον ντερ Λάιεν αλλά δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία
Η επικεφαλής υποψήφια του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν χρειάζεται την υποστήριξη 361 ευρωπαίων βουλευτών για να εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία στην προεδρία της Επιτροπής (αν υποθέσουμε ότι θα λάβει το νεύμα των ευρωπαίων ηγετών για να παραμείνει).
Η φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι θα αναζητήσει πρώτα την υποστήριξη των Σοσιαλιστών και των Φιλελευθέρων, οι οποίοι υποστήριξαν τη φον ντερ Λάιεν για την πρώτη της θητεία. Οι έδρες αυτών των ομάδων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα ανέλθουν πλέον σε 404 έδρες – αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι τελειωμένη υπόθεση.
Οι ειδικοί και τα στελέχη των κομμάτων υποθέτουν ότι πάνω από το 10% των βουλευτών σε κάθε μία από αυτές τις κεντρώες ομάδες είτε θα είναι εναντίον της είτε θα απέχουν από αυτήν, ακόμη και εντός του δικού της ΕΛΚ. Αναμένονται ακόμη πολλά παζάρια για να εξασφαλιστούν όσο το δυνατόν περισσότερες ψήφοι.
Διαβάστε ακόμη
Ευρωεκλογές: Πώς θα αντιδράσει ο Μητσοτάκης στο μήνυμα των πολιτών – Στο τραπέζι ο ανασχηματισμός
Ενέργεια: Γιατί «κλειδώνουν» αυξήσεις στα τιμολόγια και τους επόμενους μήνες
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ