Ακόμα ένα βήμα προς την οριστική της κατάρρευση έκανε χθες η κυβέρνηση συμμαχίας στην Ιταλία, όταν ο υπουργός Εσωτερικών και επικεφαλής του ακροδεξιού κόμματος της Λέγκας, Ματέο Σαλβίνι, απαίτησε να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές και πίεσε ασφυκτικά τον πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, προκαλώντας την οργή των εταίρων του στο Κίνημα Πέντε Αστέρων (M5S , «αντισυστημικό»).
«Ας πάμε απευθείας στο κοινοβούλιο για να επιβεβαιώσουμε ότι δεν υπάρχει πλέον [κυβερνητική] πλειοψηφία», υπογράμμισε ο Σαλβίνι, αντιπρόεδρος και ισχυρός άνδρας της ιταλικής κυβέρνησης, σε ανακοίνωση που δημοσιοποίησε. «Ας δώσουμε την εξουσία πίσω στους ψηφοφόρους», αξίωσε.
Όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η κυβέρνηση συμμαχίας ήδη τρέκλιζε από νωρίτερα χθες, όταν η Λέγκα χαρακτήρισε την προκήρυξη πρόωρων εκλογών τη «μοναδική εναλλακτική» στον πολιτικό γάμο με το M5S. Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε χθες βράδυ, ο πρωθυπουργός Κόντε κατηγόρησε τον Σαλβίνι ότι κατασκεύασε την κυβερνητική κρίση και ότι αξιώνει να διεξαχθούν πρόωρες εκλογές για να κεφαλαιοποιήσει το ότι οι δημοσκοπήσεις του δίνουν υψηλά ποσοστά, πάνω από το 30% των προθέσεων ψήφου.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε δήώσε από την πλευρά του ότι ο Σαλβίνι, οφείλει να εξηγήσει στον ιταλικό λαό γιατί αποφάσισε να ρίξει την κυβέρνηση συνασπισμού με το Κίνημα Πέντε Αστέρων.
«Δεν επαφίεται στον υπουργό Εσωτερικών να συγκαλεί το κοινοβούλιο ή να ορίζει την ατζέντα μιας πολιτικής κρίσης», σύμφωνα με τον Κόντε, ο οποίος δεσμεύθηκε ότι θα πάει στο κοινοβούλιο ώστε να εξασφαλίσει πως «η κρίση που προκάλεσε [ο Σαλβίνι] θα είναι η πιο διάφανη στην ιστορία της Δημοκρατίας».
Ο Κόντε, ο οποίος θεωρείται πως βρίσκεται πιο κοντά στο M5S, πρόσθεσε ότι δεν μπορεί πλέον να ανέχεται τις επιθέσεις του Σαλβίνι εναντίον των άλλων υπουργών και τον κατηγόρησε πως απλώς επαναλαμβάνει «συνθήματα» προς άγραν ψήφων.
«Οφείλει (…) να εξηγήσει στους ψηφοφόρους που πίστεψαν την υπόσχεση ότι θα ερχόταν αλλαγή τους λόγους που τον οδήγησαν να διακόψει πρόωρα και αιφνίδια το κυβερνητικό έργο», επέμεινε ο πρωθυπουργός της Ιταλίας.
Η αφορμή που πυροδότησε την κρίση
Η ένταση ανάμεσα στη Λέγκα και το M5S σιγόβραζε επί μήνες, αλλά προχθές Τετάρτη ξέσπασε ανοιχτά, αφού το M5S Κίνημα Πέντε Αστέρων καταψήφισε την πρόταση για το έργο σιδηροδρομικής σύνδεσης υψηλής ταχύτητας Γαλλίας-Ιταλίας.
Η κυβέρνηση συμμαχίας είχε φθάσει επανειλημμένα στα πρόθυρα της διάλυσης τον τελευταίο χρόνο, καθώς τα δύο κόμματα συγκρούστηκαν για διάφορα ζητήματα, από την αυτονομία των ιταλικών περιφερειών ως τον κατώτερο μισθό.
Ο Σαλβίνι προειδοποίησε τη Δευτέρα ότι εάν το M5S καταψήφιζε την εκτέλεση του έργου για τη σιδηροδρομική σύνδεση υψηλής ταχύτητας Λιόν-Τορίνου, θα έθετε σε κίνδυνο τη συνέχιση της θητείας της κυβέρνησης.
«Αλλαξαν τα δεδομένα»
Τοποθετούμενος σε εκδήλωση στην Πεσκάρα με την οποία ουσιαστικά εγκαινίασε την προεκλογική του εκστρατεία χθες βράδυ, ο ηγέτης της ιταλικής ακροδεξιάς είπε πως η κυβέρνηση αυτή μπόρεσε να επιτελέσει «έργο», αλλά τα δεδομένα «άλλαξαν τους τελευταίους δύο-τρεις μήνες, κάτι έσπασε».
Πριν περάσει στην παροχολογία: «Μας λένε ότι δεν μπορούμε να μειώσουμε τους φόρους. Θα αποδείξουμε, αν μας δώσετε τη δύναμη να το κάνουμε, ότι είναι εφικτό να μειώσουμε τους φόρους που πληρώνει ο ιταλός εργαζόμενος».
Ο Κόντε συναντήθηκε χθες με τον Σαλβίνι και με τον ηγέτη του M5S Λουίτζι ντι Μάγιο στο πρωθυπουργικό ανάκτορο, κατόπιν ωριαίας συνάντησής του με τον Ματαρέλα, σύμφωνα με ιταλικά ΜΜΕ.
Κατά δημοσιεύματα, στη συνάντηση Κόντε-Ματαρέλα δεν εξετάστηκε ούτε η παραίτηση του πρωθυπουργού ούτε η κυβερνητική κρίση.
«Να δοθεί ο λόγος στους Ιταλούς»
Η ανακοίνωση της Λέγκα, μολαταύτα, δεν άφησε περιθώρια παρερμηνείας. «Κάθε ημέρα που περνάει είναι χαμένη», κατά το ακροδεξιό κόμμα. «Για εμάς, η μόνη εναλλακτική σε αυτή την κυβέρνηση είναι να δοθεί ο λόγος στους Ιταλούς με την προκήρυξη πρόωρων εκλογών».
Το κόμμα απείλησε να αποσύρει τους υπουργούς του από την κυβέρνηση και απαίτησε την άμεση παραίτηση του Κόντε, μετέδωσε το ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων ANSA.
Το M5S χαρακτήρισε «ακατανόητα» τα κατ’ αυτό εντελώς αντιφατικά μηνύματα της Λέγκα. Το κόμμα αυτό «πρέπει να πει ξεκάθαρα τι θέλει να κάνει», τόνισε το Κίνημα, σύμφωνα με το ANSA. Διαβεβαίωσε ότι «δεν φοβάται» τις εκλογές και «είναι έτοιμο» γι’ αυτές.
Ο υπουργός Εξωτερικών Εντσο Μοάβερο Μιλανέζι – ο οποίος επίσης δεν ανήκει σε κάποιο από τα δύο κόμματα – προέτρεψε τις κομματικές ηγεσίες να ξεκαθαρίσουν την κατάσταση. «Εχει εμφανιστεί μια πολιτική δυναμική που αναμφίβολα απαιτεί και τα δύο κόμματα να προχωρήσουν σε διασαφηνίσεις», όπως το έθεσε.
Σε άνοδο η Λέγκα
Το M5S είχε κερδίσει περί το 32% των ψήφων στις εκλογές και τις περισσότερες έδρες στην κάτω Βουλή το 2018 (η Λέγκα περί το 17%), αλλά το ποσοστό του συρρικνώθηκε τον τελευταίο χρόνο. Η Λέγκα του Σαλβίνι αντιθέτως βρίσκεται σε άνοδο και αναδείχθηκε στο ισχυρότερο κόμμα στις ευρωεκλογές του Μαΐου (34% και πλέον, 17% το M5S).
Οι πολιτικές κρίσεις στην Ιταλία σπανίως ξεσπούν το καλοκαίρι, ακόμη λιγότερο τον Αύγουστο, αλλά για τον Σαλβίνι αυτό δεν έχει σημασία. «Οι διακοπές δεν μπορεί να είναι δικαιολογία για να χάνουμε χρόνο», έκρινε.
Για τον Ντι Μάιο, ο Σαλβίνι «βάζει τις δημοσκοπήσεις και τα δικά του συμφέροντα πάνω από τα συμφέροντα της χώρας».
Η θέση του Ματαρέλα
Ο Ματαρέλα είναι πασίγνωστο ότι εναντιώνεται στη διεξαγωγή εκλογών το φθινόπωρο, περίοδο που η κυβέρνηση καταρτίζει τον προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς, σε συνεννόηση με τις Βρυξέλλες, πριν τον υποβάλλει στο Κοινοβούλιο προς ψήφιση.
Σύμφωνα με το ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων AGI, η Γερουσία ενδέχεται να συνεδριάσει την 20ή Αυγούστου για να σημάνει το τέλος της κυβερνητικής πλειοψηφίας και το κοινοβούλιο ενδέχεται να διαλυθεί μερικές ημέρες αργότερα.
Νέες εκλογές θα μπορούσαν κατόπιν να προκηρυχθούν μέσα σε 50 ως 70 ημέρες, βάσει του ιταλικού Συντάγματος, αν ο πρόεδρος Ματαρέλα επιλέξει να προκρίνει αυτόν τον δρόμο.