Η ιταλική πολιτική τάξη θα παρελάσει από σήμερα από το Μέγαρο του Κιριναλίου, την επίσημη κατοικία του προέδρου Σέρτζιο Ματαρέλα, όπου ποικίλοι πολιτικοί σχηματισμοί θα προτείνουν τη συγκρότηση νέας κυβέρνησης μετά την κατάρρευση του συνασπισμού της ακροδεξιάς Λέγκα με το λαϊκιστικό Κίνημα των 5 Αστέρων.
Το ιταλικό κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα (PD) έθεσε πέντε όρους, στο σχέδιο να σχηματίσει μια πλειοψηφία με το αντισυστημικό Κίνημα 5, μεταξύ των οποίων το εν λόγω κόμμα να αλλάξει ριζικά την πολιτική του έναντι των μεταναστών.
Το μεγαλύτερο κόμμα της αριστεράς ψήφισε σήμερα ομόφωνα, σε συνεδρίαση του επιτελείου του, να προτείνει στον πρόεδρο Σέρτζο Ματαρέλα «να συγκροτήσει μια κυβέρνηση αλλαγής» με το M5S.
Η διαδικασία ξεκινά στις 16.00 τοπική ώρα (17.00 ώρα Ελλάδος), όταν ο πρόεδρος, ο οποίος σύμφωνα με το ιταλικό κοινοβουλευτικό σύστημα κρατά τα κλειδιά της εκτόνωσης της πολιτικής κρίσης, θα ξεκινήσει τις κατά παράδοσιν διαβουλεύσεις κάνοντας ένα τηλεφώνημα στον προκάτοχό του, τον 94χρονο Τζόρτζιο Ναπολιτάνο.
Στην συνέχεια, θα υποδεχθεί, σε διάστημα δύο ημερών, τους προέδρους της Γερουσίας και της Βουλής, για να ακολουθήσουν οι κοινοβουλευτικές ομάδες. Ο χορός θα κλείσει με την ισχυρότερη κοινοβουλευτική ομάδα, του Κινήματος των 5 Αστέρων (M5S), που απέσπασε το 32% των ψήφων στις βουλευτικές εκλογές του 2018.
Ο Ματέο Σαλβίνι βύθισε την Ιταλία στην κρίση στις 8 Αυγούστου διαρρηγνύοντας, χωρίς προειδοποίηση, τον κακό γάμο που έγινε 14 μήνες πριν με το M5S, το οποίο κατηγορεί ότι αντιτίθεται συστηματικά στα οικονομικά του σχέδια, και ζητώντας άμεσα εκλογές.
Ο πρόεδρος Ματαρέλα έχει στην διάθεσή του σειρά επιλογών, στις οποίες περιλαμβάνεται, εάν δεν υπάρξει κυβερνητική πλειοψηφία, η προκήρυξη πρόωρων εκλογών.
Στο πλαίσιο αυτό, δημοσίευμα του Politico αναλύει τέσσερα διαφορετικά σενάρια για την εξέλιξη της πολιτικής κρίσης στην Ιταλία:
Όλοι εναντίον του Σαλβίνι
Ως πρώτο σενάριο αναφέρονται οι διαπραγματεύσεις που είναι σε εξέλιξη ανάμεσα σε μέλη του Δημοκρατικού Κόμματος και του Κινήματος 5 Αστέρων για το σχηματισμό κυβέρνησης, η οποία είναι γνωστή και ως «σχέδιο Ursula», καθώς σε αυτήν μπορεί να εμπλακούν όλα τα πολιτικά κόμματα που στήριξαν την Ursula von der Leyen για πρόεδρο της Κομισιόν.
Σύμφωνα με το Politico, αυτή η πολιτική συμμαχία θα μπορούσε να στηρίξει και μια προσωρινή κυβέρνηση τεχνοκρατών.
Το θετικό σε αυτό το σενάριο είναι πως το σχέδιο για μια φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση θα γινόταν δεκτό με ενθουσιασμό από τις Βρυξέλλες ενώ παράλληλα ικανοποιεί την επιθυμία πολλών πολιτικών δυνάμεων να μπει στην άκρη για το άμεσο μέλλον ο Σαλβίνι.
Το αρνητικό σε αυτό το σενάριο είναι η εμπλοκή του Forza Italia του Μπερλουσκόνι, με την οποία αρνείται να συνεργαστεί το Κίνημα των 5 Αστέρων, λόγω αφενός του παρελθόντος του κόμματος με υποθέσεις διαφθοράς και φορολογικής απάτης και αφετέρου της συνεργασίας του με τη Lega σε πολλές περιφέρειες της χώρας.
Κυβέρνηση Δημοκρατικού Κόμματος – Κινήματος 5 Αστέρων χωρίς τον Μπερλουσκόνι
Στο σενάριο αυτό κυβέρνηση σχηματίζουν το Δημοκρατικό Κόμμα και το Κίνημα 5 Αστέρων μαζί με άλλα μικρότερα κόμματα, στέλνοντας στην αντιπολίτευση το Forza Italia.
Εξέλιξη που θα φέρει σε πραγματική δύσκολη θέση το κόμμα του Μπερλουσκόνι όσον αφορά την ψήφιση νομοσχεδίων. Διότι αν και θα έχει περάσει στην αντιπολίτευση μαζί με τη Lega και τα άλλα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα, το Forza Italia που ανήκει στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα θα δυσκολευτεί να καταψηφίσει φιλοευρωπαϊκά νομοσχέδια.
Το θετικό και σε αυτό το σενάριο, είναι πως το και εν λόγω κυβερνητικό σχήμα θα ήταν ευπρόσδεκτο από τις Βρυξέλλες, οι οποίες είχαν σκληρή αντιπαράθεση με τον Salvini όσον αφορά την τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων, κάτι που θα σήμαινε πως η Ρώμη δεν θα ήταν πλέον εκτός του άξονα Βερολίνου – Παρισίων.
Το αρνητικό είναι πως θα ήταν εξαιρετικό δύσκολο να εξηγηθεί στους Ιταλούς ψηφοφόρους γιατί δεν συμπεριλαμβάνεται στην κυβέρνηση το πιο δημοφιλές κόμμα της χώρας, την ώρα που ο Salvini έχει προαναγγείλει δυναμικές κινητοποιήσεις και διαδηλώσεις.
Πρόωρες εκλογές
Το τρίτο σενάριο θέλει τον πρόεδρο Ματαρέλα να κηρύσσει πρόωρες εκλογές, κάτι που ικανοποιεί ιδιαίτερα τον Σαλβίνι. Η Lega έχει αυξήσει σημαντικά τα ποσοστά της καθώς βάσει των δημοσκοπήσεων, βρίσκεται στο 36% και πολύ μπροστά από όλους τους υπόλοιπους (στο 23% το Δημοκρατικό Κόμμα, στο 19% το Κίνημα των 5 Αστέρων)
Το θετικό σε αυτό το σενάριο είναι ότι κατά πάσα πιθανότητα θα προκύψει μια σταθερή κυβέρνηση με καλύτερη συνοχή από αυτήν που είχαν βγάλει οι κάλπες του Μαρτίου του 2018.
Κατά πολλούς αναλυτές, αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει την Ιταλία πιο κοντά στη Ρωσία ενώ θα ενίσχυε τα σενάρια που θέλουν τη νέα ευρωσκεπτιστική κυβέρνηση να επεξεργάζεται σενάρια να φύγει από το ευρώ, αν και ο Salvini έχει διαψεύσει κατηγορηματικά κάτι τέτοιο τις τελευταίες εβδομάδες.
Lega και Κίνημα 5 Αστέρων κάνουν ανακωχή
Το τελευταίο σενάριο κατά το Politico θέλει τη Lega και το Κίνημα των 5 Αστέρων να κάνουν ανακωχή. Αν και θεωρείται το πλέον απίθανο τη δεδομένη χρονική στιγμή λόγω και των σφοδρών πυρών που έχουν ανταλλάξει Σαλβίνι-Ντι Μάιο, είναι σύνηθες στην πολιτική σκηνή της Ιταλίας οι μεγάλες ανατροπές.
Το θετικό σε αυτή την περίπτωση είναι πως η κυβέρνηση θα εξακολουθούσε να είναι δημοφιλής στους Ιταλούς.
Παράλληλα, θα ήταν το καλύτερο σενάριο για τον Ντι Μάιο, ο οποίος σε οποιοδήποτε άλλο σενάριο, μάλλον θα χάσει το κυβερνητικό του αξίωμα.
Το αρνητικό σε αυτό το σενάριο είναι πως η νέα κυβέρνηση θα ήταν αντιμέτωπη με τα εμπόδια που έριξαν την μέχρι πρότινος κυβέρνηση Κόντε καθώς και ότι εάν ο Σαλβίνι παραμείνει στην εξουσία με το Κίνημα των 5 Αστέρων, θα μπορούσε να εφαρμόσει τα σχέδια του για μεγάλες μειώσεις φόρων και αύξηση του ελλείμματος, θέτοντας σε κίνδυνο τη θέση της Ιταλίας στην ευρωζώνη.