του Διαμαντή Σεϊτανίδη
Την «πατέντα» αναμφίβολα είχε στην Ευρώπη ο Γιάνης Βαρουφάκης, ο οποίος -για όσους διαθέτουν γερή μνήμη- προετοίμαζε το πρώτο μισό του 2015 τη λειτουργία ενός «παράλληλου νομίσματος» στην ελληνική οικονομία το οποίο, σε πρώτη φάση, θα αφορούσε στο 10% του μισθού των δημοσίων υπαλλήλων, με το οποίο εκείνοι θα κατέβαλαν στην εφορία με κουπόνια τις οφειλές τους. Από κοντά κι ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, που στο προεκλογικό σποτάκι του έμπαινε στο ταξί και πρόφερε τη λέξη- κλειδί: «Πάμε Νομισματοκοπείο».
Αυτά μπορεί να αποτελούν ιστορία, πλέον, για την Ελλάδα, όχι όμως και για την Ιταλία! Η κυβέρνηση Κόντε -για την ακρίβεια ο βασικός πυλώνας της, ο Ματέο Σαλβίνι της Λέγκας του Βορρά, που θριάμβευσε στις ευρωεκλογές- ετοιμάζει τα περίφημα «mini BOTs». Το ιταλικό κοινοβούλιο πέρασε μία πρόταση για να εξεταστεί το ενδεχόμενο το δημόσιο να πληρώνει τα χρέη του προς τον ιδιωτικό τομέα με mini ιταλικά έντοκα γραμμάτια, δηλαδή με έκδοση τίτλων αξίας από 5 έως 100 ευρώ από την κεντρική τράπεζα της Ιταλίας.
Τα «καμπανάκια» κτύπησαν αμέσως στις Βρυξέλλες, παρά το ότι η ιδέα αναφερόταν ως μέτρο που ήταν «στα υπόψη» από τους λαϊκιστές της Ρώμης επί περίπου ένα χρόνο. Πρόκειται για μια επινόηση των δυο βασικών συμβούλων του Σαλβίνι, των οικονομολόγων Κλάουντιο Μπόργκι και Αλμπέρτο Μπανιάι. Σύμφωνα με αυτούς, το δημόσιο μπορεί να πληρώσει τις οφειλές του σε ιδιώτες όχι σε ευρώ, αλλά σε αυτό το «παράλληλο νόμισμα», τα παλιά «κουπόνια» του Βαρουφάκη.
Η πρώτη αντίδραση ήλθε από τον (Ιταλό) επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, ο οποίος αντί να επιτεθεί στην κυβέρνηση της Ρώμης, προτίμησε να στρέψει τα βέλη του εναντίον του… νέου νομίσματος, το οποίο χαρακτήρισε «νεκρό», δηλαδή μη υφιστάμενο. Υπενθύμισε το αυτονόητο, ότι η Ευρωζώνη έχει ένα και μόνο νόμισμα κι αυτό είναι το ευρώ,
Αντίθετα, η Moody’s δεν χαρίστηκε στη Ρώμη κι έκανε λόγο για έξοδο της Ιταλίας από τη ζώνη του ευρώ: «Ενώ πιστεύουμε ότι η έκδοση τέτοιων τίτλων είναι απίθανη και μόνο το γεγονός ότι η συγκεκριμένη πρόταση επανέρχεται στο προσκήνιο αποτελεί αρνητική εξέλιξη για την πιστοληπτική ικανότητα της Ιταλίας. Θα θεωρούσαμε την έκδοση των mini-BOTs ως το πρώτο βήμα για τη δημιουργία παράλληλου νομίσματος και προετοιμασία εξόδου της Ιταλίας από την Ευρωζώνη».
Όλη αυτή η αντιπαράθεση θα ήταν κάτι σαν «τρικυμία σε ποτήρι» αν η οικονομία της Ιταλίας -η τρίτη μεγαλύτερη της Ενωμένης Ευρώπης- δεν αποτελούσε μονίμως τον τελευταίο καιρό μια βραδυφλεγή βόμβα στα θεμέλια της Ευρωζώνης. Το πρώτο «μέτωπο» Ρώμης- Βρυξελλών αφορά στο υπερβολικό ιταλικό έλλειμμα, που η λαϊκιστική κυβέρνηση όχι μόνο δεν προτίθεται να μειώσει, αλλά αντίθετα πολύ θα ήθελε να το αυξήσει ακόμα περισσότερο, δημιουργώντας σοβαρό πρόβλημα στη λειτουργία της Ευρωζώνης και “γεννώντας” παρόμοιες επιθυμίες και σε άλλες χώρες.
Η «σύγκρουση» με το ιερατείο των Βρυξελλών αποτελεί σήμερα το κυριότερο ενοποιητικό στοιχείο μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων στην Ιταλία, καθώς οι εσωτερικές πολιτικές διαφωνίες της Λέγκας του Βορρά και του Κινήματος των Πέντε Αστέρων είναι μεγάλες και ολοένα διευρυνόμενες. Θεωρείται βέβαιο ότι εάν δεν υπήρχε το μέτωπο με την Ευρώπη, η συγκατοίκηση των Σαλβίνι και ντι Μάιο θα ήταν αδύνατη. Ωστόσο, η κοινή επιθυμία για αλλαγές στον τρόπο δράσης και λειτουργίας της ΕΕ, αποτελεί σήμερα ισχυρή συγκολλητική ουσία στη Ρώμη.
Λεπτομέρεια, όχι χωρίς σημασία: Η πρώτη μεγάλη παρουσία του “οράματος Βαρουφάκη” για παράλληλο νόμισμα έγινε στην Ιταλία, σε εκδήλωση με ομιλητή τον Μπέπε Γκρίλο, ιδρυτή του σημερινού κυβερνητικού εταίρου, Κινήματος των Πέντε Αστέρων.