Μόλις δέκα ημέρες μετά την ανάληψη της προεδρίας της Κομισιόν, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν παρουσιάζει σήμερα ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το μανιφέστο της, που δεν είναι άλλο από ένα ευρωπαϊκό πράσινο «new deal», ένα «green deal».
Η 61χρονη Γερμανίδα Χριστιανοδημοκράτισσα δεν έχει αφήσει αμφιβολίες για τις προθέσεις της ούτε για την οικονομική σκοπιμότητα του εγχειρήματος. Πριν λίγες ημέρες, στην παγκόσμια διάσκεψη του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή που πραγματοποιήθηκε στη Μαδρίτη, την COP25, η νέα πρόεδρος της Κομισιόν έλεγε ότι «το πράσινο ντιλ είναι η νέα αναπτυξιακή στρατηγική της Κομισιόν.
Στο πλαίσιο αυτό η πρόταση προβλέπει τη διενέργεια «πράσινων επενδύσεων» συνολικού ύψους 1 τρισεκατομμυρίου ευρώ μέσα σε μια δεκαετία, οι οποίες θα υπηρετήσουν το στόχο να φτάσει η Ευρώπη στη λεγόμενη «ουδετερότητα άνθρακα» μέχρι το 2050, ήτοι μηδενικές νέες εκπομπές άνθρακα στην ατμόσφαιρα, που σημαίνει ότι τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να μειωθεί δραστικά η παραγωγή νέων αερίων θερμοκηπίου.
Τα μέτρα που ετοιμάζεται να προτείνει η Κομισιόν αφορούν σε ένα ευρύ πεδίο, από την ενεργειακή πολιτική, τις μεταφορές, τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, την γεωργική πολιτική και τις χρηματοδοτικές πολιτικές, μέχρι τη βιοποικιλότητα αλλά και τις διεθνείς εμπορικές σχέσεις.
Όλα αυτά μπορεί να ακούγονται αρκετά θεωρητικά, αλλά τα μέτρα θα είναι πρακτικά και με άμεσες συνέπειες, όπως για παράδειγμα η γενίκευση του φόρου του άνθρακα σε όλες τις παραγωγικές δραστηριότητες, η επιβολή του στις συναλλαγές με τρίτες χώρες (έτσι ώστε να επιβαρύνονται οι εισαγωγές των χωρών που επιβαρύνουν σημαντικά το περιβάλλον).
Κεντρικό ρόλο θα έχουν οι δημόσιες επενδύσεις, για τις οποίες όμως οι προτάσεις της Κομισιόν θα πρέπει να γίνουν αποδεκτές από τα κράτη μέλη, τα οποία ήδη έχουν σημαντικές διαφωνίες για τον κοινοτικό προϋπολογισμό 2021-2027.
Η Γερμανίδα προέδρος της Κομισιόν θα έχει αρκετά δύσκολη δουλειά: Από τη μια οι μη κυβερνητικές οργανώσεις και ειδικοί για το περιβάλλον θεωρούν το ποσό του 1 τρισ. ευρώ σε μια δεκαετία θεωρείται πολύ κατώτερο των περιστάσεων. Από την άλλη, τα ισχυρά βιομηχανικά λόμπι, όπως εκείνα της αυτοκινητοβιομηχανίας και της ενέργειας έχουν ήδη ξεκινήσει τις αμφισβητήσεις και τις υποδείξεις ότι τα σχεδιαζόμενα μέτρα μπορεί να έχουν επιπτώσεις στους κλάδους τους και ευρύτερα στην οικονομία.
Σε κάθε περίπτωση είναι σαφές ότι ο «πράσινος» προσανατολισμός είναι μια γενικότερη ευρωπαϊκή στροφή, την οποία προωθεί έντονα η Γαλλία, ενώ είναι βέβαιον ότι αποτελεί και στρατηγική επιλογή της γερμανικής κυβέρνησης, δεδομένης της στενής σχέσης της Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν με την Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ.