Σε συναλλαγματική κρίση βρίσκεται εδώ και ημέρες η τουρκική οικονομία, οι διαπραγματεύσεις στο χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης διακόπτονται αφού ο γενικός δείκτης σημειώνει, ανά διαστήματα, κάθετη πτώση, οι Τούρκοι πολίτες συνωστίζονται έξω από ATM τραπεζών και σε ανταλλακτήρια συναλλάγματος. Η τουρκική λίρα έχει χάσει ήδη το 74% της αξίας της έναντι του δολαρίου, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δέχεται ασφυκτικές πιέσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Η γειτονική χώρα βώνει ένα μίνι κραχ και όλα ξεκίνησαν μετά την απόλυση του κεντρικού τραπεζίτη από τον Τούρκο Πρόεδρο, ενώ οι αγορές άρχισαν πάλι την αντίστροφη μέτρηση για το πόσο θα αντέξει η τουρκική οικονομία.
Έπειτα από όλα αυτά, το ηχηρό καμπανάκι το οποίο σημαίνει ο οίκος Moody’s, τον οποίο ο Ερντογάν, χρόνια τώρα, χαρακτηρίζει εχθρό της χώρας, μόνο ως αναμενόμενο μπορεί να θεωρηθεί. Σε πρόσφατη ανακοίνωσή του ο οίκος αναφέρει πως η εξυπηρέτηση και η αναχρηματοδότηση του μεγάλου εξωτερικού χρέους της Τουρκίας θα είναι πιθανότατα πιο ακριβή και δυσκολότερη. Και οι δυσοίωνες προβλέψεις, οι οποίες ξεκινούν με βάση τα δεδομένα που ισχύουν στην Τουρκία, δεν σταματούν εδώ…
«Ο Ερντογάν θέλει να φέρει τα πάντα στα μέτρα του και θέλει κάποιον που να κινείται με βάση τη δική του πολιτική ατζέντα, μια συνταγή καταστροφής για τους κεντρικούς τραπεζίτες». Δεν είναι η πρώτη φορά που o δισεκατομμυριούχος Αιγύπτιος επιχειρηματίας Ναγκίμπ Σαουίρις κατηγορεί ευθέως τον Ερντογάν ότι θέλει να γίνει ο «νέος Οθωμανός αυτοκράτορας της περιοχής».
«Προβλέπω ότι το μόνο που θα καταφέρει είναι να προκαλέσει μεγαλύτερο χάος» είπε στο CNBC ο μεγιστάνας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Orascom Investment Holding για τον πρόεδρο της Τουρκίας. «Ο πληθωρισμός είναι πολύ υψηλός και η προσπάθεια μείωσης των επιτοκίων όταν θέλεις να υπερασπιστείς το νόμισμά σου … δεν είναι η σωστή απόφαση» επισήμανε ο Σαουίρις τονίζοντας ότι δεν είναι καλή ιδέα να μπλέκουμε την πολιτική με τα οικονομικά ζητήματα. «(Ο Ερντογάν) θέλει κάποιον που θα εργάζεται με βάση μια πολιτική ατζέντα, η οποία είναι μια συνταγή καταστροφής για τους κεντρικούς τραπεζίτες », είπε. “Οι κεντρικοί τραπεζίτες πρέπει να αντιδράσουν στην οικονομική πραγματικότητα της χώρας τους» συμπλήρωσε.
Ο Αιγύπτιος μεγιστάνας δεν είναι ο μόνος που προειδοποιεί για σπιράλ καταστροφής στην Τουρκία με την υπογραφή του Ερντογάν και μάλιστα επιβεβαιώνεται.
Ο Ερντογάν ανακοίνωσε σήμερα ότι θα προχωρήσει σε νέα συνταγματική αναθεώρηση. Το κείμενο νέου Συντάγματος θα παρουσιασθεί στον τουρκικό λαό για δημόσια διαβούλευση τον επόμενο χρόνο, μετά την αναθεώρηση του προηγούμενου Συντάγματος το 2017, βάσει του οποίου έλαβε τεράστιες εξουσίες. Ο Ερντογάν αποκάλυψε τα σχέδιά του κατά την ομιλία του στο συνέδριο του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP). Τον περασμένο μήνα είχε προϊδεάσει το κόμμα του και τους εθνικιστές πολιτικούς του συμμάχους για το ενδεχόμενο κατάρτισης νέου Συντάγματος.
Ο ίδιος σε μια προσπάθεια να αποποιηθεί τις ευθύνες του για την ελεύθερη πτώση της τουρκικής λίρας, την κατάρρευση του Χρηματιστηρίου της Κωνσταντινούπολης και τις εικόνες των Τούρκων να στέκονται στις ουρές μποστά σε τράπεζες, ανταλλακτήρια συναλλάγματος αλλά και καταστήματα τροφίμων. Απευθυνόμενος σε στελέχη του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), ο Τούρκος πρόεδρος υποστήριξε ότι οι κλυδωνισμοί στις διεθνείς αγορές δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματική δυναμική και τις προοπτικές της οικονομίας της χώρας του. «Καλώ τους διεθνείς επενδυτές, που επενδύουν στη χώρα μας, να εμπιστευθούν τη δύναμη και τις δυνατότητες της Τουρκίας είπε και υποστήριξε ότι η Άγκυρα δεσμεύεται στους κανόνες της ανοιχτής αγοράς, λέγοντας ότι, χάρη σε αυτές τις «αξίες» η χώρα του έχει αποδείξει πολλάκις ότι μπορεί να είναι ανθεκτική στα οικονομικά «σοκ». «Στο αμέσως επόμενο διάστημα, θα πετύχουμε μία πολύ καλύτερη θέση, αναπτύσσοντας την οικονομία μας στη βάση των επενδύσεων, της παραγωγής, της απασχόλησης και των εξαγωγών» κατέληξε ο Ερντογάν.
O Τούρκος πρόεδρος πιστός στην προσφιλή πλέον τακτική του καρατόμησε τον τέταρτο στη σειρά διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, Νατζί Αγκμπάλ υπονομεύοντας τις όποιες προοπτικές οικονομικής ανάκαμψης. Η καθαίρεση του κεντρικού τραπεζίτη προκάλεσε σοκ στους ξένους επενδυτές. Η πρόσφατη τοποθέτηση του Αγκμπάλ στο τιμόνι της κεντρικής τράπεζας της χώρας ήταν «καλά νέα» για τους επενδυτές αφού σήμαινε την απομάκρυνση από τις ανορθόδοξες τακτικές του προκατόχου του. Με πληθωρισμό της τάξης του 15%, ο Αγκμπάλ αύξησε τα επιτόκια.
Όπως αναφέρει ο στρατηγικός αναλυτής της Societe General, Φίνιξ Κέιλεν, η απόφαση του Ερντογάν μπορεί να ωθήσει τη χώρα «στο σημείο χωρίς επιστροφή», ενώ προσέθεσε πως «χωρίς περίσσεια αποθέματα προς υπεράσπιση της λίρας, και δεδομένης της μεγάλη “εξόδου” των εγχώριων και ξένων επενδυτών, η Τουρκία μπορεί να μην αποφύγει μια μεγάλη νομισματική κρίση τους ερχόμενους μήνες». Η τουρκική λίρα αναμένεται να φτάσει τα 9,7 λίρες/δολάριο κατά το δεύτερο τρίμηνο, 9 λίρες/δολάριο κατά το τρίτο, και 9,3 λίρες/δολάριο τους τρεις τελευταίους μήνες του έτους, σύμφωνα με τον Κέιλεν. Ο Ερντογάν είναι οπαδός των χαμηλών επιτοκίων αφού πιστεύει πως το αντίθετο οδηγεί σε πληθωρισμό. Η κεντρική τράπεζα από την πλευρά της, συμπλέοντας με την κυβερνητική στρατηγική, έχει ξοδέψει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια των αποθεμάτων της σε ξένα νομίσματα για να υποστηρίξει τη λίρα.
Σύμφωνα με το Eurasia Group η κίνηση του «Σουλτάνου» θα χειροτερεύσει την κατάσταση της τουρκικής οικονομίας και μπορεί να οδηγήσει σε capital controls. Τα οικονομικά προβλήματα συμπίπτουν με μια δύσκολη πολιτική κατάσταση. Μετά την απόλυση του Αγκμπάλ, ο Ερντογάν ανακοίνωσε πως η Τουρκία αποσύρεται από την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την βία κατά των γυναικών, κάτι που προκάλεσε την οργή εντός συνόρων αλλά και θύελλα αντιδράσεων στη Δύση.
Το σύμπλεγμα της προβληματικής οικονομίας και της πολιτικής κατάστασης αποτελεί εκρηκτικό μείγμα εν μέσω της πανδημίας. Γιατί ο Ερντογάν ακολουθεί αυτή την αυτοκτονική πολιτική; Οι εκλογές του 2023 πλησιάζουν απειλητικά και ο Ερντογάν θα αισθάνεται την ανάγκη της επιστροφής στο μοντέλο της τόνωσης της ανάπτυξης με βάση την πίστωση. Ο ίδιος πιστεύει ότι μπορεί να ελέγξει τα πάντα με ένταση της καταστολής, αλλαγή του εκλογικού νόμου κλπ. Η οικονομία όμως ίσως αποδειχθεί ο δήμιος του.
Διαβάστε ακόμα:
Επιστρεπτέα Προκαταβολή 8: Ξεκινά τον Μάιο – Νέοι όροι και κριτήρια
Voucher 200 ευρώ: Άνοιξε η πλατφόρμα για laptop και tablet – Αυξήθηκαν οι δικαιούχοι
Ξεπέρασε τα 242 δισ. το «ιδιωτικό» χρέος προς το Δημόσιο και τις τράπεζες