Θα είναι η Μ. Βρετανία η χώρα με τον μεγαλύτερο αριθμό θυμάτων από τον κορωνοϊό ανάμεσα στις χώρες τις Ευρώπης; Η απάντηση δυστυχώς θα μπορούσε να είναι θετική αν κάποιος δεχτεί τα αποτελέσματα μιας νέας μελέτης που δημοσίευσε την Κυριακή το Υγειονομικό Ινστιτούτο Μετρήσεων και Αξιολόγησης που έχει έδρα το Σιάτλ των ΗΠΑ.
Οι εκτιμήσεις είναι εφιαλτικές: Οι νεκροί θα φτάσουν τις 66.000 περίπου στις αρχές του Αυγούστου, με τον ημερήσιο αριθμό κατά τις μέρες της κορύφωσης της πανδημίας στην χώρα, που προβλέπεται να είναι η 17η Απριλίου, να φτάνει στους 3.000 νεκρούς, ενώ οι ελλείψεις σε νοσοκομειακές κλίνες, ΜΕΘ και αναπνευστήρες ακριβώς αυτές τις μέρες της κορύφωσης θα είναι τεράστιες.
Η μελέτη αποδίδει τις προβλέψεις της στο γεγονός ότι η Βρετανική κυβέρνηση άργησε να πάρει μέτρα περιορισμού πριν τις 23 Μαρτίου, όταν δυστυχώς οι νεκροί ανά ημέρα είχαν φτάσει τους 56. Μέχρι εκείνη την ημέρα η Αγγλία είχε υιοθετήσει ως γνωστόν την στρατηγική της «Ανοσίας της Αγέλης». ‘Ήταν η Imperial College COVID-19 Response Team, μια ομάδα επιστημόνων του φημισμένου κολλεγίου του Λονδίνου, επιφορτισμένη με την συλλογή, ανάλυση, μελέτη και παροχή συμβουλών προς την κυβέρνηση που με το Report της 16ης Μαρτίου, έπεισε την Κυβέρνηση να αλλάξει την στρατηγική της. Σε αυτό υπήρχε η πρόβλεψη πως με την μέχρι τότε στρατηγική της Αγέλης, οι νεκροί θα ξεπερνούσαν τις 260.000 και οι Βρετανοί που θα «έπρεπε» να μολυνθούν, 44 εκατ. Αριθμοί εφιαλτικοί που κρίθηκαν (και πολιτικά) απαράδεκτοι.
Σήμερα ο ιός συνεχίζει ακάθεκτος την εξάπλωσή του, έπληξε μέχρι και τον Μπ. Τζόνσον που νοσηλεύεται σε ΜΕΘ, όχι σε ανησυχητική κατάσταση όπως βεβαιώνει η Ντ. Στρητ και τα ερωτήματα είναι πολλά. Είναι έτσι η κατάσταση όπως την παρουσιάζει το Αμερικανικό Ινστιτούτο; Υπάρχει στρατηγική σε κυβερνητικό επίπεδο για τα επόμενα βήματα, πχ υπάρχει στρατηγικός σχεδιασμός έστω και σταδιακής άρσης των περιοριστικών μέτρων και πότε μπορεί να προβλέπεται με τα υπάρχοντα στοιχεία; Είναι η Αγγλική Κυβέρνηση απολύτως και συνολικά εστιασμένη στην στρατηγική των περιορισμών ή η στρατηγική της Αγέλης είναι ακόμα στο μυαλό κάποιων; Δεν είναι εύκολο βέβαια κάποιος να γνωρίζει τις πραγματικές απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα. Μπορεί ενδεχομένως να τις προσεγγίσει.
Οι ειδικοί, και κυρίως ο επικεφαλής της Ομάδας καθηγητής κος Νιλ Φέργκισον, ένας επιδημιολόγος που έχει σπουδάσει μεταξύ άλλων Μαθηματικά της Βιολογίας, αντιδρούν κάθετα στα συμπεράσματα της Αμερικανικής μελέτης. Θεωρούν επίσης πως το μοντέλο που χρησιμοποιούν οι Αμερικανοί δεν ανταποκρίνεται στην υπάρχουσα σήμερα κατάσταση στην Μ. Βρετανία. Προσθέτουν δε πως τα δεδομένα στα οποία βασίστηκαν οι Αμερικανοί, είναι διογκωμένα μέχρι και στο διπλάσιο όσον αφορά στην υπάρχουσα χρήση κλινών και θανάτων στο ΕΣΥ της χώρας.
Όσον αφορά στη στροφή της Κυβέρνησης από την στρατηγική της Αγέλης προς αυτήν των περιορισμών, να αναφερθεί πως υπήρξαν αντικρουόμενες δηλώσεις Βρετανών κυβερνητικών αξιωματούχων. Μόλις την περασμένη Κυριακή ο Υπ. Υγείας Ματ Χάνκοκ, δήλωσε πως η στρατηγική της αγέλης ποτέ δεν μπήκε πραγματικά στο τραπέζι των συζητήσεων. Είναι έτσι;
Όμως στις 13 Μαρτίου ο Ανώτατος Επιστημονικός Σύμβουλος Σερ Π. Βάλλανς, δήλωνε μεταξύ άλλων πως η καλύτερη στρατηγική για την χώρα είναι η δημιουργία ενός είδους «Ανοσίας της Αγέλης». Τι από τα δύο ισχύει; Κύκλοι της Ομάδας του Imperial αναφέρουν πως η κυβέρνηση γνώριζε πολλά από τα ανησυχητικά στοιχεία του Report της, ειδικά όσον αφορά τις εκτιμήσεις θανάτων και του αριθμού των ατόμων που θα έπρεπε να εκτεθούν στον ιό για να πραγματοποιηθεί η «Ανοσία της Αγέλης». Εκτιμούν πως ο λόγος που πίεζε να βγει η μελέτη το συντομότερο δυνατόν ίσως ήταν πως συνειδητοποιώντας το λάθος, ήταν πως την ήθελε ως έναν εύσχημο πολιτικά λόγο για να δικαιολογήσει την αλλαγή της στρατηγικής της, πράγμα που τελικά έγινε.
Όσον αφορά στην επιμονή της κυβέρνησης στη νέα στρατηγική μερικές πηγές αναφέρουν πως σε κάποιους κυβερνητικούς αξιωματούχους η στρατηγική της Αγέλης ίσως και να μην έχει εγκαταλειφθεί απόλυτα. Να αναφερθεί πως η Στρατηγική της Αγέλης κύριο στόχο έχει να μην «καθηλωθεί» απόλυτα η οικονομία μιας χώρας. Γεννάται λοιπόν το ερώτημα: ποια η προτεραιότητα; Η οικονομία ή η υγεία; Η γνώμη του κου Φεργκισον είναι πως η Αγγλική Κυβέρνηση αρχικά προσπάθησε να συμβιβάσει και τα δύο. Ίσως πολλοί να πίστεψαν πως ο ιός εξαπλούμενος ραγδαία στην Κίνα, να ήταν «πολύ μακριά» για να επηρεάσει άμεσα την χώρα. Μπορεί λοιπόν οι δύο εβδομάδες καθυστέρησης να αποφασίστηκαν «εκ του ασφαλούς» (δεδομένου ότι εθεωρείτο πως το ΕΣΥ μπορεί να αντέξει την πίεση) ώστε να χτιστεί σε ένα ποσοστό η Ανοσία, και μετά να ληφθούν μέτρα περιορισμού. Περίεργος συμβιβασμός είναι η αλήθεια αν ισχύει.
Τέλος, όσον αφορά στο θέμα της άρσης των μέτρων περιορισμού δεν υπάρχει προδιαγεγραμμένη συνταγή έως τώρα. Ο κος Φεργκισον είναι σαφής όντας αναγκαστικά ασαφής. Εξαρτάται από τον βαθμό που ο πληθυσμός θα ακολουθήσει τις εντολές, το ενδεχόμενο να υπάρξει δεύτερο κύμα του ιού μετά την αρχική βαθμιαία άρση των μέτρων, αν η επανεμφάνιση του ιού μπορεί να επηρεαστεί αποτρεπτικά από την αύξηση των τεστ στον πληθυσμό ή την στενότερη παρακολούθηση των μετακινήσεών του. Ουσιαστικά, αναφέρει, αυτό που αναζητείται είναι μια στρατηγική που θα επιτρέπει την επάνοδο σε κανονικούς ρυθμούς, ή τέλος πάντων κάτι που να προσομοιάζει με αυτήν, ενώ παράλληλα οι προσπάθειες περιορισμού του ιού θα συνεχίζονται με επιτυχία. Ο στόχος αυτός δεν είναι εύκολο να επιτευχθεί. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό πως ο ιός αυτός είναι ένας άγνωστος ιός. Οι έρευνες των επιστημόνων είναι συνεχείς, η ροή των ευρημάτων προς κυβερνήσεις είναι επίσης συνεχής.
Δεν μπορεί όμως να υποστηριχτεί όμως από κανέναν πως αυτή την στιγμή, μπορεί να υπάρξει μια στρατηγική σε ορίζοντα 18 μηνών που και να διασφαλίζει το Βρετανικό ΕΣΥ, και να επαναφέρει σε φυσιολογικά επίπεδα την κοινωνική και οικονομική ζωή. Δεν υπάρχει, δεν μπορεί να υπάρξει, τέτοια στρατηγική εξόδου αυτήν τη στιγμή. Δυστυχώς.