Κανείς δεν είχε αμφιβολία ότι η Κριστίν Λαγκάρντ προσαρμόζεται γρήγορα. Και αυτό έγινε σαφές εδώ στη Φρανκφούρτη, στον πέμπτο όροφο του ουρανοξύστη της ΕΚΤ, στη δεύτερη μόλις συνέντευξη τύπου της θητείας της.
Αν η πρώτη ήταν συνάντηση γνωριμίας με δημοσιογράφους και αγορές, η δεύτερη ήταν συνάντηση εργασίας:
Με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση η κυρία Λαγκάρντ ξεκίνησε την συνέντευξη τύπου, “ξεμπέρδεψε” γρήγορα και τυπικά με τις τρέχουσες ανακοινώσεις για τα επιτόκια και τα εργαλεία νομισματικής τόνωσης (ούτως η άλλως δεν υπήρξαν αλλαγές) και πέρασε γρήγορα στις ερωτήσεις.
Οι απαντήσεις της περιλάμβαναν εκφράσεις όπως “δεν καθόμαστε στον ποπό μας χωρίς να κάνουμε τίποτα” (για τη υιοθέτηση πρωτοβουλιών κατά κλιματικής αλλαγής ), “δε θα πάρω τη δουλειά των Γερμανών οικονομικών συμβούλων” (σε προκλητική γερμανική ερώτηση τί να κάνουν οι Γερμανοί που οι αποταμιεύσεις τους συρρικνώνονται)… Η αποστασιοποίηση από το ξερό παραδοσιακό στυλ των συνεντεύξεων τύπου των κεντρικών τραπεζικών γίνεται πιο έντονη. Η Λαγκάρντ διεκδικεί το στυλ επικοινωνίας της με συστηματικό τρόπο.
Η ουσία όμως ήταν αλλού:
Με τη νομισματική πολιτική σε αυτόματο πιλότο, ενεργοποιημένο από το Μάριο Ντράγκι, και σε μια συγκυρία που όλα τα μέτωπα μοιάζουν να είναι σε σχετική ύφεση (εμπορικός πόλεμος, brexit, ευρωπαϊκή οικονομία) η Λαγκάρντ μπορεί να αφοσιωθεί απερίσπαστη στην πρώτη πρωτοβουλία – “σήμα κατατεθέν” της προεδρίας της, μια πρωτοβουλία που με τη σειρά της θα χαρακτηρίσει τη θητεία της αλλά και το μέλλον της ΕΚΤ: Η στρατηγική αναθεώρηση της νομισματικής πολιτικής
Η στρατηγική αναθεώρηση της νομισματικής πολιτικής μοιάζει τεχνικό θέμα αλλά είναι κάτι πολύ παραπάνω. Άλλωστε ο βασικός στόχος της ΕΚΤ, η “σταθερότητα των τιμών”, δεν πρόκειται να αλλάξει. Θα αλλάξουν οι πολιτικές και τα εργαλεία προς αυτό το κεντρικό στόχο που θέτουν οι ευρωπαϊκές συνθήκες.
Τότε γιατί τόσος μεγάλος ντόρος; Γιατί η αναθεώρηση θα αλλάξει τη φυσιογνωμία και τη συμπεριφορά της ΕΚΤ. Αν η νομισματική πολιτική ήταν αυτοκίνητο, τότε η στρατηγική αναθεώρηση θα ήταν το ρεκτιφιέ σε ένα παλαιό κινητήρα.
Το μεγάλο μυστικό – είναι ότι ο “κινητήρας” της ΕΚΤ είναι παλιάς τεχνολογίας – ανεπαρκής να κυκλοφορήσει στους σημερινούς δρόμους. Απόδειξη ότι για χρόνια παλεύει να πιάσει το όριο ταχύτητας του 2% στον πληθωρισμό αλλά δεν τα καταφέρνει.
Η τρέχουσα νομισματική πολιτική, τα τρέχοντα εργαλεία της και τα σημερινά αντανακλαστικά στους δείκτες που σήμερα παρακολουθούν οι οικονομολόγοι της ΕΚΤ δεν λειτουργούν επαρκώς για να τονώσουν τον πληθωρισμό και την οικονομική ανάπτυξη.
Εδώ και χρόνια η ΕΚΤ προσπαθεί να ανεβάσει το επίπεδο του πληθωρισμού χωρίς επιτυχία. Οι δείκτες που παρακολουθεί είναι λίγο πολύ οι ίδιοι (νομισματική κυκλοφορία κ.λπ.), οι αντιδράσεις σε αυτούς ανήκουν σε εγχειρίδια νομισματικής πολιτικής που προέρχονται από τον περασμένο αιώνα.
Όμως οι αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία έχουν φέρει τον κόσμο ανάποδα.
Το τρέχον manual της νομισματικής πολιτικής “γράφτηκε¨σε μια περίοδο που ο πληθωρισμός ήταν δύσκολο να υποχωρήσει, όχι να ανέβει. Από εκείνη την εποχή, η τεχνολογία, οι παγκόσμιες αλυσίδες τροφοδοσίας ακόμα και η Ευρωπαϊκή ενοποίηση δημιούργησαν ένα τοπίο που έχει την τάση να ρίχνει τις τιμές και τον πληθωρισμό, περιορίζοντας όμως έτσι και την ανάπτυξη που είναι απαραίτητη ώστε η Ευρωζώνη να μπορεί να πληρώσει στο μέλλον τις σημερινές συντάξεις.
Τότε, τα αντανακλαστικά των κεντρικών τραπεζών ήταν προσανατολισμένα στο να εντοπίσουν γρήγορα πότε οι τιμές άρχιζαν να ξεφεύγουν, και να επέμβουν αποφασιστικά για να τις περιορίσουν. Σήμερα, η δυναμική είναι ακριβώς η αντίστροφη.
Η στρατηγική αναθεώρηση θα προσαρμόσει την πολιτική σε αυτό ακριβώς το νέο “ανάποδο” τοπίο. Στην πορεία θα αλλάξει την ΕΚΤ και θα έχει σφραγίσει τη θητεία της Κριστίν Λαγκάρντ ως επικεφαλής.
Δείτε την απάντηση της Λαγκάρντ στην ερώτηση του NM: