«Είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει εγκαίρως στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%», τόνισε η πρόεδρος της ΕΚΤ στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε μαζί με τον διοικητή της ΤτΕ, Γιάννη Στουρνάρα, και τον αντιπρόεδρο της ΕΚΤ, Λουίς ντε Γκίντος. Η κεντρική τράπεζα ανακοίνωσε σήμερα Πέμπτη, την πρώτη «παύση» στην αύξηση των επιτοκιών έπειτα από 10 διαδοχικές αυξήσεις.
Ωστόσο, η κυρία Λαγκάρντ, τόνισε ότι ο πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει ακόμη πολύ υψηλός για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, διαμηνύοντας ότι δεν αποκλείεται και νέα αύξηση στα επιτόκια στο μέλλον.
Η επικεφαλής της ΕΚΤ απέδωσε κατά κύριο λόγο τη σημερινή απόφαση για προσωρινό πάγωμα των επιτοκίων στους αυξανόμενους κινδύνους, αφού αναγνώρισε ότι οικονομική δραστηριότητα στη ζώνη του ευρώ παραμένει αδύναμη.
Μάλιστα όπως εξήγησε η «ανάπτυξη θα μπορούσε να είναι χαμηλότερη εάν τα αποτελέσματα της νομισματικής πολιτικής αποδειχθούν ισχυρότερα από τα αναμενόμενα. Μια πιο αδύναμη παγκόσμια οικονομία θα επιβάρυνε επίσης την ανάπτυξη. Ο αδικαιολόγητος πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η τραγική σύγκρουση που προκλήθηκε από τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Ισραήλ αποτελούν βασικές πηγές γεωπολιτικού κινδύνου.
Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά να αντιμετωπίζουν με μεγαλύτερη αβεβαιότητα το μέλλον, γεγονός που ενδέχεται να επιβραδύνει περαιτέρω την ανάπτυξη.
Για το ζήτημα των επιτοκίων η ΕΚΤ αναγνωρίζει ότι εξαιτίας της υφιστάμενης νομισματικής πολιτικής τα μακροπρόθεσμα επιτόκια έχουν αυξηθεί σημαντικά η χρηματοδότηση έγινε πιο ακριβή για τις τράπεζες και τα επιτόκια για επιχειρηματικά δάνεια και στεγαστικά δάνεια αυξήθηκαν ξανά τον Αύγουστο, σε 5,0% και 3,9% αντίστοιχα.
Ωστόσο, η ίδια απέφυγε να πάρει θέση για το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ επιτοκίων καταθέσεων – δανείων αναφέροντας ότι τούτο δεν είναι αρμοδιότητα της ΕΚΤ παραπέμποντας το ζήτημα στην Επιτροπή Ανταγωνισμού για να επιληφθεί.
Σε κάθε περίπτωση όμως υποστήριξε ότι τα υψηλότερα επιτόκια δανεισμού, οδήγησαν σε περαιτέρω απότομη πτώση της ζήτησης πιστώσεων το τρίτο τρίμηνο. Επιπλέον, τα πιστωτικά πρότυπα για τα δάνεια προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά ενισχύθηκαν περαιτέρω. Οι τράπεζες ανησυχούν περισσότερο για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι πελάτες τους και είναι λιγότερο πρόθυμες να αναλάβουν κινδύνους οι ίδιες.
Εύσημα στην Ελλάδα
Όσον αφορά την Ελλάδα, η οικονομία έχει δείξει «εξαιρετική ικανότητα ανάκαμψης», σημείωσε η πρόεδρος της ΕΚΤ, δίνοντας τα εύσημα για τις οικονομικές επιδόσεις της χώρας μας. Σημείωσε μάλιστα ότι μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, το waiver για την ένταξη των ελληνικών τίτλων σε προγράμματα αγορών της ΕΚΤ έχει καταστεί περιττό καθώς τα ελληνικά ομόλογα θεωρούνται πλέον επιλέξιμα.
Πιο συγκεκριμένα για τα ελληνικά ομόλογα η Κριστίν Λαγκάρντ επεσήμανε ότι πλέον αυτά είναι επιλέξιμα για να συμμετάσχουν στα προγράμματα επαναγοράς της ΕΚΤ, τα οποία όμως πλέον έχουν «παγώσει».
Εξαίρεση αποτελεί μόνο το πρόγραμμα επαναγοράς ΡΕΡ (πρόκειται για αυτό της πανδημίας) στο οποίο, όμως, ούτως ή αλλιώς τα ελληνικά ομόλογα συμμετείχαν. Το σημερινό διοικητικό συμβούλιο δεν συζήτησε όπως είπε ή ίδια τι μέλλει γενέσθαι με το πρόγραμμα αυτό, όποτε συνεχίζεται η επανεπένδυση μέρους των ομολόγων που βρίσκονται ήδη στο χαρτοφυλάκιο της ΕΚΤ, μετά τη λήξη τους.
Στην παρέμβαση του ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας ανέφερε ότι η δραστηριότητα είναι 10% υψηλότερα από την προ κορωνοϊού εποχή, ενώ η ανάπτυξη του ελληνικού ΑΕΠ είναι πολύ υψηλότερα από το μέσο όρο της Ευρωζώνης.
«Συνολικά, μιλάμε για ένα success story», ανέφερε ο διοικητής της ΤτΕ προσθέτοντας ότι υπάρχουν ακόμα πολλά να γίνουν “για να φτάσει η χώρα στις αξιολογήσεις Α+ που είχε πριν το ξέσπασμα της κρίσης χρέους».
Ο πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει ακόμη πολύ υψηλός
Αναλυτικά η κυριά Λαγκάρντ ανέφερε ότι «οι εισερχόμενες πληροφορίες επιβεβαιώνουν σε γενικές γραμμές τις προηγούμενες αξιολογήσεις μας για τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές του πληθωρισμού. Ο πληθωρισμός αναμένεται να παραμείνει ακόμη πολύ υψηλός για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, οι δε εγχώριες πιέσεις στις τιμές εξακολουθούν να είναι ισχυρές. Ταυτόχρονα, ο πληθωρισμός μειώθηκε σημαντικά τον Σεπτέμβριο, μεταξύ άλλων και λόγω ισχυρών επιδράσεων της βάσης σύγκρισης, και οι περισσότεροι δείκτες μέτρησης του υποκείμενου πληθωρισμού συνέχισαν να εξασθενούν. Οι προηγούμενες αυξήσεις των επιτοκίων μας εξακολουθούν να μεταδίδονται δυναμικά στις συνθήκες χρηματοδότησης. Αυτό επιδρά ολοένα περισσότερο ανασταλτικά στη ζήτηση και επομένως συμβάλλει στην υποχώρηση του πληθωρισμού.
Και τόνισε ότι «είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει εγκαίρως στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%. Με βάση την τρέχουσα αξιολόγησή μας, θεωρούμε ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ βρίσκονται σε επίπεδα τα οποία, αν διατηρηθούν για επαρκώς μακρό χρονικό διάστημα, θα έχουν σημαντική συμβολή σε αυτόν τον στόχο. Οι μελλοντικές αποφάσεις μας θα διασφαλίσουν ότι τα επιτόκια πολιτικής μας θα διαμορφωθούν σε επαρκώς περιοριστικά επίπεδα για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται απαραίτητο.
Θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε μια προσέγγιση που εξαρτάται από τα στοιχεία για τον καθορισμό του κατάλληλου επιπέδου και της κατάλληλης διάρκειας της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής. Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις μας για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών στοιχείων, για τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και για την ένταση με την οποία μεταδίδεται η νομισματική πολιτική».
Υποτονική η οικονομία της Ευρωζώνης
Η κυρία Λαγκάρντ τόνισε επίσης πως η οικονομία της ζώνης του ευρώ παραμένει υποτονική. «Οι πρόσφατες πληροφορίες υποδηλώνουν ότι η παραγωγή στον μεταποιητικό τομέα συνεχίζει να μειώνεται. Η υποτονική εξωτερική ζήτηση και οι αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης επηρεάζουν ολοένα περισσότερο αρνητικά τις επενδύσεις και τις καταναλωτικές δαπάνες. Η δυναμική του τομέα των υπηρεσιών επίσης εξασθενεί περαιτέρω. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι η υποτονικότερη βιομηχανική δραστηριότητα επηρεάζει και άλλους τομείς, η ώθηση από τις επιδράσεις λόγω της επανεκκίνησης της οικονομίας εξασθενεί και ο αντίκτυπος των υψηλότερων επιτοκίων διευρύνεται. Η οικονομία είναι πιθανόν να παραμείνει υποτονική για το υπόλοιπο αυτού του έτους.
Όμως, καθώς ο πληθωρισμός θα υποχωρεί περαιτέρω, τα πραγματικά εισοδήματα των νοικοκυριών θα ανακάμπτουν και η ζήτηση για εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών της ζώνης του ευρώ θα αρχίσει να αυξάνεται, η οικονομία αναμένεται να ενισχυθεί τα επόμενα έτη.
Η οικονομική δραστηριότητα έχει υποστηριχθεί μέχρι σήμερα από την ευρωστία της αγοράς εργασίας. Το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο του 6,4% τον Αύγουστο. Ταυτόχρονα, υπάρχουν ενδείξεις ότι η αγορά εργασίας αποδυναμώνεται. Δημιουργούνται λιγότερες νέες θέσεις εργασίας, μεταξύ άλλων και στον τομέα των υπηρεσιών, εξέλιξη που συμβαδίζει με το γεγονός ότι η επιβράδυνση της οικονομίας μετακυλίεται σταδιακά στην απασχόληση.
Καθώς η ενεργειακή κρίση αποκλιμακώνεται, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να συνεχίσουν να αίρουν τα σχετικά μέτρα στήριξης. Αυτό είναι σημαντικό προκειμένου να αποφευχθεί η ώθηση προς τα πάνω των μεσοπρόθεσμων πληθωριστικών πιέσεων, κάτι που διαφορετικά θα απαιτούσε μια ακόμη πιο περιοριστική νομισματική πολιτική.
Οι δημοσιονομικές πολιτικές θα πρέπει να είναι σχεδιασμένες ούτως ώστε να κάνουν την οικονομία μας πιο παραγωγική και να μειώσουν σταδιακά το υψηλό δημόσιο χρέος. Διαρθρωτικές πολιτικές και επενδύσεις για τη βελτίωση του παραγωγικού δυναμικού της ζώνης του ευρώ – οι οποίες θα υποστηρίζονταν από την πλήρη υλοποίηση του προγράμματος Next Generation EU – μπορούν να συμβάλουν στη μείωση των πιέσεων στις τιμές μεσοπρόθεσμα, ενώ στηρίζουν την πράσινη μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Προς τον σκοπό αυτό, η μεταρρύθμιση του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν από το τέλος αυτού του έτους και η πρόοδος προς την Ένωση Κεφαλαιαγορών και η ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης αναμένεται να επιταχυνθούν».
Μειώθηκε σε 4,3% ο πληθωρισμός τον Σεπτέμβριο
Συνεχίζοντας σημείωσε πως ο πληθωρισμός μειώθηκε σε 4,3% τον Σεπτέμβριο, σχεδόν μία ολόκληρη ποσοστιαία μονάδα χαμηλότερα από το επίπεδο στο οποίο είχε διαμορφωθεί τον Αύγουστο. «Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, είναι πιθανόν να υποχωρήσει περαιτέρω, καθώς οι απότομες αυξήσεις των τιμών της ενέργειας και των ειδών διατροφής που καταγράφηκαν το φθινόπωρο του 2022 θα παύσουν να επηρεάζουν τους ετήσιους ρυθμούς.
Η υποχώρηση που σημειώθηκε τον Σεπτέμβριο ήταν γενικευμένη. Ο πληθωρισμός των τιμών των ειδών διατροφής επιβραδύνθηκε ξανά, αν και παραμένει σε υψηλό επίπεδο με βάση τα ιστορικά δεδομένα. Σε ετήσια βάση, οι τιμές της ενέργειας μειώθηκαν κατά 4,6% αλλά, πολύ πρόσφατα, αυξήθηκαν ξανά και έγιναν λιγότερο προβλέψιμες λόγω των νέων γεωπολιτικών εντάσεων.
Ο πληθωρισμός χωρίς την ενέργεια και τα είδη διατροφής υποχώρησε σε 4,5% τον Σεπτέμβριο, από 5,3% τον Αύγουστο. Αυτή η μείωση στηρίχθηκε από τις βελτιωμένες συνθήκες προσφοράς, τη μετακύλιση των προηγούμενων μειώσεων των τιμών της ενέργειας και τον αντίκτυπο της πιο περιοριστικής νομισματικής πολιτικής στη ζήτηση και την τιμολογιακή δύναμη των επιχειρήσεων.
Ο πληθωρισμός των τιμών των αγαθών και ο πληθωρισμός των τιμών των υπηρεσιών υποχώρησαν σημαντικά, σε 4,1% και 4,7% αντίστοιχα, μάλιστα ο πληθωρισμός των τιμών των υπηρεσιών επίσης ωθήθηκε προς τα κάτω και λόγω των έντονων επιδράσεων της βάσης σύγκρισης. Οι πιέσεις στις τιμές στον τομέα του τουρισμού και των ταξιδιών φαίνεται να μετριάζονται.
Οι περισσότεροι δείκτες του υποκείμενου πληθωρισμού συνεχίζουν να υποχωρούν. Ταυτόχρονα, οι εγχώριες πιέσεις στις τιμές εξακολουθούν να είναι ισχυρές, αντανακλώντας επίσης την αυξανόμενη σημασία της αύξησης των μισθών. Οι δείκτες των πιο μακροπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό διαμορφώνονται κυρίως γύρω στο 2%. Παρ’ όλα αυτά, ορισμένοι δείκτες παραμένουν αυξημένοι και απαιτούν προσεκτική παρακολούθηση.
Αξιολόγηση κινδύνων
Οι κίνδυνοι για την οικονομική ανάπτυξη παραμένουν καθοδικοί. Η ανάπτυξη θα μπορούσε να είναι χαμηλότερη εάν οι επιδράσεις της νομισματικής πολιτικής αποδειχθούν εντονότερες από ό,τι αναμένεται. Μια υποτονικότερη παγκόσμια οικονομία θα επηρέαζε επίσης αρνητικά την ανάπτυξη. Ο αδικαιολόγητος πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η τραγική σύγκρουση που προκάλεσαν οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Ισραήλ αποτελούν βασικές πηγές γεωπολιτικού κινδύνου. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών να μειωθεί και η αβεβαιότητά τους για το μέλλον να αυξηθεί, και να επηρεάσει περαιτέρω δυσμενώς την ανάπτυξη.
Αντιθέτως, η ανάπτυξη θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη από ό,τι αναμένεται, εάν το γεγονός ότι η αγορά εργασίας συνεχίζει να είναι ανθεκτική και τα πραγματικά εισοδήματα αυξάνονται επιφέρει ενίσχυση της εμπιστοσύνης των ανθρώπων και των επιχειρήσεων και των δαπανών τους ή η παγκόσμια οικονομία αναπτυχθεί με εντονότερο ρυθμό από ό,τι αναμένεται.
Οι ανοδικοί κίνδυνοι για τον πληθωρισμό θα μπορούσαν να οφείλονται στο υψηλότερο κόστος της ενέργειας και των ειδών διατροφής. Οι αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις θα μπορούσαν να ωθήσουν προς τα πάνω τις τιμές της ενέργειας σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, περιβάλλοντας παράλληλα τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές με μεγαλύτερη αβεβαιότητα. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, και η εξελισσόμενη κλιματική κρίση γενικότερα, θα μπορούσαν να ωθήσουν τις τιμές των ειδών διατροφής προς τα πάνω περισσότερο από ό,τι αναμένεται.
Μια διαρκής αύξηση των προσδοκιών για τον πληθωρισμό πάνω από τον στόχο μας ή υψηλότερες από τις αναμενόμενες αυξήσεις των μισθών ή των περιθωρίων κέρδους θα μπορούσαν επίσης να ωθήσουν τον πληθωρισμό σε υψηλότερο επίπεδο, και σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Αντιθέτως, η υποτονικότερη ζήτηση – για παράδειγμα λόγω μιας εντονότερης μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής ή επιδείνωσης του οικονομικού περιβάλλοντος στον υπόλοιπο κόσμο σε ένα περιβάλλον μεγαλύτερων γεωπολιτικών κινδύνων – θα μετρίαζε τις πιέσεις στις τιμές, ιδίως σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
Διαβάστε ακόμη:
Αμετάβλητα τα επιτόκια της ΕΚΤ – «Φρένο» στο σερί των 10 συνεχόμενων αυξήσεων
Εξοχικές κατοικίες: Ποιες περιοχές έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση για Έλληνες και ξένους (pics)
Σταθόπουλος: Βραχύβια θα αποδειχθεί η κρίση – Ζητεί συνέπεια στις μεταρρυθμίσεις απ’ την κυβέρνηση
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ