Η είδηση ότι το γαλλικό χρέος έφτασε να κοστίζει όσο και το ελληνικό προκάλεσε αίσθηση σε όλο τον κόσμο. Αντιμέτωπη με την κατάρρευση της κυβέρνησης Μπαρνιέ, την πίεση για μείωση του ελλείμματος και το βαθύ διχασμό της κοινωνίας, η Γαλλία κινείται σε «αχαρτογράφητα νερά», με τον πρόεδρο Μακρόν να αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη πρόκληση της θητείας του: τον σχηματισμό μίας κυβέρνησης για να περάσει τον επόμενο προϋπολογισμό που στην πραγματικότητα θα βάζει σε λιτότητα τους Γάλλους πολίτες.
Η πρώτη προσπάθεια, που προέβλεπε μέτρα συνολικού ύψους 60 δισ. ευρώ, απέτυχε. Η επόμενη θα πρέπει να πετύχει, γιατί, όπως προειδοποιεί η Chief Investment Officer για τη Γαλλία, της UBS Global Wealth Management, Κλαούντια Πανσέρι (Claudia Panseri) οι αγορές δίνουν πίστωση στην Γαλλία όσο υπάρχει προσδοκία για πολιτική εξομάλυνση.
Στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο newmoney, η Κλαούντια Πανσέρι απορρίπτει το σενάριο κρίσης χρέους για τη Γαλλία, τονίζει ωστόσο ότι η χώρα πρέπει να λάβει δύσκολες αποφάσεις -κυρίως για περικοπές δαπανών και πώληση δημόσιας περιουσίας.
«Δεν πιστεύω ότι η Γαλλία αντιμετωπίζει κρίση χρέους» μας είπε.
«Πιστεύω ότι η Γαλλία αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα χρέους. Το χρέος βρίσκεται στο 113% και η Γαλλία πρέπει να μειώσει το έλλειμμα, προκειμένου να σταθεροποιήσει το επίπεδο του χρέους. Ο προτεινόμενος (σσ από την προηγούμενη κυβέρνηση) προϋπολογισμός απορρίφθηκε γιατί προέβλεπε τη μείωση του ελλείμματος από 6,1% στο 5%, που είναι μια τεράστια κίνηση και θα έφερνε την ανάπτυξη της Γαλλίας πολύ κοντά στο μηδέν. Αυτό που επιθυμεί η Εθνοσυνέλευση είναι μια πορεία του χρέους που μειώνεται, αλλά σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Αυτό που θέλει, λοιπόν, η Γαλλία είναι να μειώσει το έλλειμμα όχι κατά 1% ετησίως, γιατί αυτό θα απαιτήσει αύξηση των φόρων, περικοπές δαπανών κ.ο.κ. αλλά μείωση του ελλείμματος και βελτίωση της τροχιάς του χρέους σε μια χρονική περίοδο που είναι μεγαλύτερη από το 2029. Νομίζω ότι αυτό είναι δίκαιο, επειδή αυτό που ζητάει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι μείωση κατά 0,5% ετησίως. Και αν εξαιρέσουμε το κόστος του χρέους, το επίπεδο του ελλείμματος είναι μόνο 0,3%. Η απαιτούμενη προσπάθεια είναι μικρότερη σε σχέση με αυτό που πρότεινε ο πρωθυπουργός Μπαρνιέ. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο προϋπολογισμός απορρίφθηκε.»
Γιατί πιστεύετε ότι ο Μισέλ Μπαρνιέ προσπάθησε να περάσει ένα τόσο φιλόδοξο πακέτο μέτρων;
«Προσπαθούσε να προχωρήσει γρήγορα, επειδή υπάρχει ανησυχία για την αντίδραση της αγοράς. Αλλά βλέπετε ότι η αντίδραση της αγοράς ήταν μάλλον ήπια. Οι επενδυτές ανησυχούσαν για την πιθανότητα παραίτησης του Μακρόν. Το γεγονός ότι ο Μακρόν δεν παραιτήθηκε και ότι υπάρχουν συνταγματικά εργαλεία που επιτρέπουν να περάσει ο επόμενος προϋπολογισμός μέσα στο 2025 και στη συνέχεια να αναθεωρηθεί από τη νέα κυβέρνηση, όλα αυτά δημιουργούν ένα είδος σταθερότητας.
Δεν υπάρχει καμία κρίση. Δεν υπάρχει έλλειψη επενδυτών που είναι διατεθειμένοι να αγοράσουν γαλλικό χρέος. Την ίδια μέρα της ψηφοφορίας, η κυβέρνηση εξέδωσε νέα ομόλογα και η έκδοση υπερκαλύφθηκε.
Απλά με την παρούσα πολιτική αστάθεια (καθώς υπάρχουν δύο μεγάλοι συνασπισμοί και ένα κόμμα) είναι πολύ δύσκολο να ψηφιστεί οτιδήποτε. Ο Μακρόν προσπαθεί να ορίσει έναν νέο πρωθυπουργό που θα έχει υποστήριξη από το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) και να παρουσιάσει ένα νέο προϋπολογισμό, ο οποίος πιθανότατα θα μειώνει το ποσό των δαπανών, αλλά όχι στο επίπεδο που είχε προτείνει ο Μπαρνιέ. »
Στην Ελλάδα προκάλεσε μεγάλη εντύπωση το γεγονός ότι το κόστος δανεισμού για τη Γαλλία έφτασε το αντίστοιχο του ελληνικού χρέους. Πιστεύετε ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί; Οι πιέσεις στο γαλλικό χρέος θα ενταθούν στο άμεσο μέλλον;
«Το spread έπεσε κατά 10 μονάδες βάσης μέσα σε μόλις μία-δύο ημέρες. Υπάρχει εμπιστοσύνη ότι οι επενδυτές εξακολουθούν να αγοράζουν γαλλικό χρέος. Η πίεση, φυσικά, συνεχίζεται επειδή δεν ξέρουμε τι θα ακολουθήσει.
Ενέργειες για τη μείωση του ελλείμματος είχαν ήδη γίνει το καλοκαίρι. Αλλά ο κόσμος περιμένει κάτι περισσότερο. Οπότε το spread θα παραμείνει υψηλό, μεταξύ 60 -70 μονάδες βάσης για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Όμως να θυμάστε κάτι που είναι πολύ σημαντικό: το επίπεδο των επιτοκίων, όχι το spread, μειώνεται καθώς η ΕΚΤ μειώνει τα επιτόκια. Έτσι το κόστος των νέων εκδόσεων είναι χαμηλότερο σήμερα, οπότε αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Όταν το επίπεδο του επιτοκίου μειώνεται και η ανάπτυξη δεν καταρρέει είναι αρκετό η ανάπτυξη να καλύπτει το επίπεδο των επιτοκίων για να διατηρηθεί η βιωσιμότητα του χρέους. Σήμερα, δυστυχώς, το επίπεδο ανάπτυξης είναι χαμηλότερο, οπότε η Γαλλία πρέπει να βρει λύση για το έλλειμμα.
Νομίζω ότι είναι δύσκολο γιατί δεν υπάρχει πλειοψηφία. Και η αστάθεια θα παραμείνει μέχρι οι επενδυτές να σιγουρευτούν ότι υπάρχει σταθερή κυβέρνηση,
Σήμερα δεν έχουμε σταθερή κυβέρνηση και όταν δεν έχεις σταθερή κυβέρνηση, δεν μπορείς να κάνεις πολλά. »
Περικοπές δαπανών, απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων και πώληση περιουσιακών στοιχείων
Αναφέρατε ότι η δημοσιονομική προσαρμογή πρέπει να προέλθει κυρίως από την πλευρά των δαπανών, σωστά;
«Ναι, γιατί οι φόροι είναι ήδη αρκετά υψηλοί.»
Συνήθως τα μέτρα που μειώνουν τις κρατικές δαπάνες προκαλούν κοινωνική αναταραχή. Ανησυχείτε ότι ακόμη και με μία νέα κυβέρνηση, η Γαλλία μπορεί να αντιμετωπίσει μια περίοδο κοινωνικής έντασης που θα κάνει ακόμη πιο δύσκολη τη λήψη αποφάσεων και τη λήψη μέτρων;
«Δεν γνωρίζω. Η πραγματικότητα είναι ότι η μείωση των δαπανών έχει μικρότερο αντίκτυπο στην ανάπτυξη, σε σχέση με την αύξηση της φορολογίας.
Αν ληφθούν μέτρα ύψους 60 δισεκατομμυρίων -με μείωση δαπανών και αύξηση της φορολογίας- τότε η Γαλλία θα οδηγηθεί σε ύφεση. Αν υπάρξει ύφεση, το επίπεδο των εσόδων θα μειωθεί. Οπότε τελικά το έλλειμμα δε θα βελτιωθεί σε σχέση με το ΑΕΠ.
Η καλύτερη λύση είναι η περικοπή δαπανών όπου είναι δυνατόν.
Μία από τις λύσεις θα ήταν να μη συνδεθούν οι δαπάνες συνταξιοδότησης με τον πληθωρισμό, κάτι που ζητάει η Εθνοσυνέλευση και η Λεπέν.
Αυτή θα ήταν μια καλή λύση, επειδή θα μείωνε τις δαπάνες για την κοινωνική ασφάλιση, η οποία είναι ήδη αρκετά δαπανηρή για το κράτος.
Επίσης θα μπορούσαν να γίνουν προσπάθειες μείωσης δαπανών στον τομέα της διοίκησης. Ο αριθμός των ανθρώπων που εργάζονται στη δημόσια διοίκηση στη Γαλλία είναι πολύ υψηλός. Είναι ίσως ένας από τους υψηλότερους στην Ευρώπη.
Οπότε αν γίνουν περικοπές προσωπικού, αυτό θα μπορούσε να είναι μια άλλη λύση, όχι όμως περικοπές στην εκπαίδευση, στα νοσοκομεία και ούτω καθεξής, επειδή εκεί το κόστος έχει ήδη περικοπεί αρκετά.
Πιστεύω ότι η Γαλλία έχει τη δυνατότητα να κάνει περικοπές. Επίσης, η Γαλλία έχει τεράστιο αριθμό περιουσιακών στοιχείων που μπορούν να πωληθούν. Κανείς δεν το συζητάει αυτό και δεν ξέρω γιατί.
Είναι αλήθεια ότι δε θα έλυνε το πρόβλημα μακροπρόθεσμα. Θα ήταν μία λύση one off. Αλλά αν ληφθεί απόφαση για πώληση κάποιων περιουσιακών στοιχείων ή για μείωση της συμμετοχής σε ορισμένες εταιρείες, αυτό θα ήταν μία λύση.
Υπάρχουν πιθανές λύσεις για τη Γαλλία. Το μόνο που πραγματικά χρειαζόμαστε είναι να έχουμε μια σταθερή κυβέρνηση και να μην έχουμε τα άκρα συνεχώς να καταψηφίζουν. Και πιστεύω ότι υπάρχει θέληση από τη δεξιά να στηρίξει (σσ μία μελλοντική κυβέρνηση) αν η συζήτηση για τον προϋπολογισμό ξεκινήσει πριν από την ψηφοφορία.
Αυτό που θέλει η Λεπέν και η Εθνοσυνέλευση είναι να συμμετάσχουν στη συζήτηση γύρω από τον προϋπολογισμό. Αν υπάρξει κάποιος (σσ στην πρωθυπουργία) που θα είναι σε θέση να ανοίξει τη συζήτηση πριν από την ψηφοφορία, είναι πιθανό να περάσει τον προϋπολογισμό. Το πιθανότερο είναι αυτό να γίνει το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους.»
Διαβάστε ακόμη
UBS: Φθηνές οι ελληνικές τράπεζες, top pick στην Ευρώπη η ΕΤΕ
Schroders: Ευνοϊκό για αποδόσεις το 2025 – Ποιες είναι οι προκλήσεις (διαγράμματα)
Μorgan Stanley: Οι συζητήσεις για Motor Oil και HELLENiQ Energy στο Λονδίνο
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα