(Τελευταία ενημέρωση 15:02) Ένα ταμπού δεκαετιών, αυτό του ελεύθερου εμπορίου, σπάει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε μια προσπάθεια η ΕΕ να εξασφαλίσει αυτό που στις Βρυξέλλες ονομάζουν «στρατηγική για την οικονομική ασφάλεια», δηλαδή την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας και των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και βιομηχανιών απέναντι στις κινεζικές και αμερικανικές εταιρείες που λαμβάνουν επιδοτήσεις και κρατική στήριξη.

Το γεγονός ότι τις προτάσεις της Κομισιόν παρουσίασαν η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος Μαργκρέτε Βεστάγκερ, αρμόδια για τον Ανταγωνισμό, ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος Βάλντις Ντομπρόβσκις, αρμόδιος συνολικά για την οικονομία και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας Ζοζέπ Μπορέλ, δείχνει ότι οι Βρυξέλλες συνδέουν για πρώτη φορά το διεθνές εμπόριο με τις γεωπολιτικές εξελίξεις και την ασφάλεια.

Η οικονομία και η εθνική ασφάλεια ήταν πάντοτε δύο διαφορετικά ζητήματα στην ΕΕ, ωστόσο η μεταπανδημική εποχή έδειξε ότι ο εμπορικός ανταγωνισμός, ειδικά με την Κίνα, δεν μπορεί να γίνει με όρους ελεύθερης οικονομίας. Παράλληλα η Κομισιόν επιθυμεί να υπάρχει καλύτερος συντονισμός μεταξύ κρατών – μελών σχετικά με τους ελέγχους των εξαγωγών, για την αποφυγή μιας στρατηγικής διαίρει και βασίλευε, από οικονομικές υπερδυνάμεις.

Οι προτάσεις

Η στρατηγική που δημοσίευσε η Κομισιόν προτείνει τη διεξαγωγή ενδελεχούς αξιολόγησης των κινδύνων για την οικονομική ασφάλεια σε τέσσερις τομείς:

  • Σε κινδύνους για την ανθεκτικότητα των αλυσίδων εφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένης της ενεργειακής ασφάλειας
  • Σε κινδύνους για τη ασφαλεια και την κυβερνοασφάλεια των υποδομών ζωτικής σημασίας
  • Σε κινδύνους που σχετίζονται με την ασφάλεια της τεχνολογίας και τη διαρροή τεχνολογίας
  • Σε κινδύνους οικονομικών εξαρτήσεων ή οικονομικού καταναγκασμού από τρίτες χώρες.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξετάσει τη στρατηγική στις 29-30 Ιουνίου 2023.

Η ανακοίνωση καθορίζει τις ακόλουθες νέες δράσεις:

  • Ανάπτυξη σε συνεργασία με τα κράτη μέλη ενός πλαισίου για την αξιολόγηση των κινδύνων που επηρεάζουν την οικονομική ασφάλεια της ΕΕ· Αυτό περιλαμβάνει την κατάρτιση καταλόγου τεχνολογιών που είναι κρίσιμες για την οικονομική ασφάλεια και την αξιολόγηση των κινδύνων τους με σκοπό την εκπόνηση κατάλληλων μέτρων για να περιοριστούν οι κινδυνοι
  • Περαιτέρω υποστήριξη της τεχνολογικής κυριαρχίας της ΕΕ
  • Επανεξέταση του κανονισμού για τον έλεγχο των άμεσων ξένων επενδύσεων .
  • Να διερευνηθούν επιλογές για να εξασφαλίσει η ΕΕ επαρκή στοχευμένη υποστήριξη για την έρευνα και την ανάπτυξη τεχνολογιών διπλής χρήσης· (σ.σ τεχνολογίες που μπορεί να έχουν και στρατιωτική και πολιτική χρήση)
  • Να εφαρμοστεί πλήρως ο κανονισμός της ΕΕ για τον έλεγχο των εξαγωγών για τη διπλή χρήση και να υποβάλει πρόταση για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητάς του·
  • Να εξετάσει, από κοινού με τα κράτη μέλη, ποιους κινδύνους για την ασφάλεια μπορεί να προκύψουν από τις ξένες επενδύσεις και στη βάση αυτή να προτείνει μια πρωτοβουλία έως το τέλος του έτους·
  • Μέτρα για τη βελτίωση της ασφάλειας της έρευνας διασφαλίζοντας τη συστηματική και αυστηρή επιβολή των υφιστάμενων εργαλείων και τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση τυχόν κενών που απομένουν·
  • Στοχευμένη χρήση των μέσων της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) για την ενίσχυση της οικονομικής ασφάλειας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των εργαλειοθηκών Υβριδικής και Κυβερνοδιπλωματίας και της εργαλειοθήκης χειραγώγησης και παρέμβασης ξένων πληροφοριών
  • Να διασφαλιστεί ότι η προστασία και η προώθηση της οικονομικής ασφάλειας της ΕΕ είναι πλήρως ενσωματωμένη στην εξωτερική δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να ενταθεί η συνεργασία με τρίτες χώρες σε θέματα οικονομικής ασφάλειας.

Σε τρία στρατόπεδα

Ωστόσο αυτές οι προτάσεις έχουν χωρίσει τους 27 σε τρία βασικά στρατόπεδα. Στο ένα στρατόπεδο είναι τα κράτη – μέλη  που θεωρούν ότι η Κομισιόν προσπαθεί να αποσπάσει από τις εθνικές κυβερνήσεις περισσότερες αρμοδιότητες, καθώς αυτές οι πολιτικές είναι ευθύνη των κρατών – μελών.

Στο δεύτερο στρατόπεδο αυτά που φοβούνται ότι ο ανταγωνισμός με την Κίνα θα πλήξει ευθέως την ευρωπαϊκή οικονομία και στο τρίτο κράτη – μέλη που θεωρούν ότι η Επιτροπή βρίσκεται πολύ πιο κοντά στην πολιτική των ΗΠΑ, από όσο θα ήθελαν.

«Είναι σημαντικό η ΕΕ να διατηρήσει την τεχνολογία αιχμης για τον κόσμο του μελλοντος», δήλωσε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

«Κόκκινες γραμμές»

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τις προτάσεις της φρόντισε να μην περάσει τις κόκκινες γραμμές κανενός κράτους μέλους. Ωστόσο, μια τέτοια στρατηγική θα ήταν ταμπού πριν από μερικά χρόνια στις Βρυξέλλες. Η αλλαγή στη στάση της ΕΕ άρχισε να γίνεται αφού η πανδημία αποκάλυψε την εξάρτηση της ΕΕ από την Κίνα και έλαβε περισσότερη ώθηση μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έρχεται λίγες ημέρες μετά την απόφαση του Βερολίνου να επιδοτήσει με 10 δισ. την αμερικανική εταιρεία Intel για την ανάπτυξη δύο εργοστασίων κατασκευής τσιπ στο Μαγδεμβούργο. Δηλαδή, οι Γερμανοί φορολογούμενοι θα πληρώσουν από την τσέπη τους, ώστε μια ιδιωτική εταιρεία να κάνει αυτό που έκανε πάντα. Να επενδύσει σε νέες γραμμές παραγωγής για να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση. Κάτι που θα ήταν αδιανόητο μερικές δεκαετίες πριν.

Για το ναυάγιο στην Πύλο

Αναφορικά με το μεταναστευτικό και το ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε ότι «είναι φριχτό αυτό που έγινε» και υπογράμμισε ότι απαιτούνται κεφάλαια ώστε τα κράτη – μέλη να διαχειριστούν τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, χρειάζεται συνεργασία με γειτονικές χώρες, όπως η Τυνησία και η Αίγυπτος και περισσότερα χρήματα για Σύρους πρόσφυγες που βρίσκονται σε Συρία, Λίβανο και Τουρκια.

Διαβάστε ακόμη

Goldman Sachs: «Bλέπει» πιο ψηλά τους δείκτες σε Ευρώπη και ΗΠΑ – Παραμένει όμως ουδέτερη

Στουρνάρας: «Πολύτιμο εργαλείο οι μικροχρηματοδοτήσεις» για νοικοκυριά και επιχειρήσεις

Έρευνα των εισαγγελικών αρχών στην Ολυμπιακή Επιτροπή Παρίσι 2024 για διαφθορά

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ