Η πρώτη απόπειρα των υπουργών οικονομικών να καταλήξουν στην Ευρωπαϊκή απάντηση στον κορωνοϊό δεν πέτυχε.
Οι Ευρωπαίοι ΥΠΟΙΚ δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν σε μέτρα ύψους 500 δισεκατομμυρίων ευρώ, όπως διαφήμιζε η Κομισιόν. Τελικά τό μόνο μη διαφιλονικούμενο κομμάτι που συγκέντρωσε τη συναίνεση όλων, ήταν οι εγγυήσεις για παροχή πρόσθετων δάνειων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ύψους 200 δισ.
Άλλα 200 δισ. δανείων από τον ESM «κόλλησαν» στο αν θα συνοδεύονται από «μνημόνιο» ή όχι. Τα υπόλοιπα «ως 100 δισ.» του ευρωπαϊκού ταμείου απασχόλησης SURE, κολλάνε στην ημερομηνία λήξης και άλλους περιορισμούς με τους οποίους θέλουν να “περιχαρακώσουν” οι Ολλανδοί το μέγεθος και τη λειτουργία του.
Σε σχέση με το στόχο του μισού τρισ., θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για… 40% επιτυχία του Eurogroup χθες και θα ήταν ακριβές – αν δεν είχε τοποθετηθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που ανέβασε τον πήχη:
Ενημέρωσε όλους τους συμμετέχοντες υπουργούς, ότι ένα ρεαλιστικό μέγεθος ευρωπαϊκής απάντησης δεν είναι 500 δισ. (όσα περίπου έχει προγραμματίσει το Βερολίνο μόνο για την Γερμανία) αλλά πιο κοντά στο ενάμισι τρισ, δηλαδή ρεις φορές πάνω.
Φυσικά Γερμανία και Ολλανδία – που έχουν κάνει τα δικά τους κουμάντα για αυτή την κρίση – έσπευσαν να απορρίψουν το ποσό της κοινής απάντησης ως υπερβολικό.
Αλλά σε αυτό θα πιστέψουμε την ΕΚΤ: έχει μεγαλύτερη αξιοπιστία κι επιπλέον έχει κάνει ό,τι περνούσε από το δικό της χέρι – δεν μεταβιβάζει σε άλλους τις δικές της, νομισματικές, ευθύνες για την άμβλυνση της κρίσης.
Άρα, μετά την παρέμβαση της ΕΚΤ, το “ποσοστό επιτυχίας” του χθεσινού Eurogroup (200 δισ στα 1.500) αναθεωρείται προς τα κάτω… ούτε 15%.
Και τώρα; Πού θα βρεθεί ένα και πλέον τρισ.;
Η απόσταση που χωρίζει τα σημερινά δεδομένα από την ανακοίνωση ενός αποτελεσματικού ευρωπαϊκού πακέτου ως απάντηση στον κορωνοϊό μοιάζει τεράστια.
Δύσκολο να καλυφθεί με ζεστό χρήμα από απρόθυμους Ολλανδούς και Γερμανούς πολιτικούς που έχουν για δεκαετίες κρατήσει στο σκοτάδι τους ψηφοφόρους τους για τα οφέλη που έχουν δρέψει από τη συμμετοχή τους στην Ε.Ε. Οφέλη που είναι πολύ πιο ουσιαστικά και διαρκή από τα φθηνά δανεικά που απήλαυσαν για κάποιο καιρό οι νότιοι και η περιφέρεια.
Αν δεν καλυφθεί «ο ρεφενές» – στο μέγεθος που τον περιγράφει η αρχή που ξέρει να μετράει κουκιά στην ΕΕ, η Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα – τί θα γίνει;
Θα ξεκινήσει η διάλυση της Ευρωζώνης, καθώς η Ιταλία δεν είναι μια χώρα που μπορούν να πάρουν παραμάζωμα όπως η Ελλάδα, και έχει κάνει σαφές ότι είναι έτοιμη για όλα;
Πριν φτάσουμε εκεί, υπάρχει ακόμα ένας άσος, ο όποίος δεν έχει καεί στον πρώτο, παραδοσιακά “επιθετικό” γύρο ζύμωσης των Eurogroup.
Η ιδέα είναι ένα ειδικό όχημα, Special Purpose Vehicle, το οποίο θα πουλήσει ομόλογα έναντι του Ευρωπαϊκού Προϋπολογισμού και των εσόδων του Digital tax του φόρου επί των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Αλλά και αυτό από μόνο του δεν αρκεί.
Για να καλύψει την τεράστια απόσταση μέχρι το 1,5 τρισ. είναι αναγκαίο να αναλάβει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: Είναι ο μόνος οργανισμός που με τη νομισματική του μαγεία θα μοχλεύσει αυτά τα χρήματα, θα τα πολλαπλιάσει δηλαδή δεκαπλασιάζοντας τη δύναμη πυρός.
Έτσι – λέει η πρόταση που φέρνουν οι Ισπανοί και έχουν υλοποιήσει οι Αμερικανοί – θα δημιουργηθεί το πακέτο στο μέγεθος που πρέπει και μάλιστα χωρίς να απαιτείται η κατάθεση μεγάλων ποσών σε ζεστό χρήμα – που δε θα περνούσε από αρκετές χώρες.
Θα καταφέρει το οικοσύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταλήξει σε αυτό το αποτέλεσμα και να επιβεβαιώσει την φήμη του ότι την “τελευταία στιγμή βρίσκει λύση»;
Η αλήθεια είναι ότι το νέο σύστημα των τηλεδιασκέψεων εμποδίζει τον ευρωπαϊκό μηχανισμό επικοινωνίας, ζύμωσης, αντιπαράθεσης και λύσης.
Από την άλλη η ανάγκη να βρεθεί λύση είναι σήμερα μεγαλύτερη από ποτέ. Η ΕΕ αποφασίζει τις επόμενες μέρες πως θα μοιάζουν τα επόμενα χρόνια, αν όχι οι επόμενες δεκαετίες.
Σύντομα θα έχουμε την απάντηση αν ο πραγματισμός αλλά και η αλληλεγγύη είναι Ευρωπαϊκά ιδεώδη ή όχι.