Τα μεγαλύτερα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης πιέζουν για να εγκαθιδρυθεί νέα εποπτική αρχή που θα αναλάβει από τις χώρες να επιβλέπει τους ελέγχους για ξέπλυμα χρήματος μέσω χρηματοπιστωτικών εταιρειών, έπειτα από μια σειρά σκανδάλων σε ευρωπαϊκές τράπεζες.
Σε κοινή ανακοίνωσή τους, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ολλανδία και η Λετονία σημείωσαν ότι η ΕΕ χρειάζεται ένα «κεντρικό εποπτικό φορέα» για να αντιμετωπίσει τη ροή βρώμικου χρήματος στο ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Η κίνηση καταγράφεται αφού ανεστάλη η λειτουργία ευρωπαϊκών τραπεζών εξαιτίας υποθέσεων νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα, μεταξύ άλλων στη Λετονία στη Μάλτα. Παράλληλα, μεγάλες τράπεζες στις βαλτικές χώρες και τη βόρεια Ευρώπη ενεπλάκησαν σε ύποπτες συναλλαγές, αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ, ρώσικου μαύρου χρήματος μέσω της εσθονικής μονάδας της Danske Bank, υπόθεση που θεωρείται το μεγαλύτερο σκάνδαλο ξεπλύματος χρήματος στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η ανάγκη για μια ευρωπαϊκή εποπτική αρχή δημιουργήθηκε ύστερα από τις πολλαπλές αποτυχίες των εθνικών φορέων να εντοπίσουν και να αντιμετωπίσουν ανάλογες υποθέσεις.
«Εκεί όπου διακυβεύονται τεράστια χρηματοπιστωτικά συμφέροντα, υπάρχει ο κίνδυνος οι εθνικοί εποπτικοί φορείς να επηρεαστούν άμεσα ή έμμεσα από τα εποπτευόμενα ιδρύματα ή ενδιαφερόμενα μέρη», ανέφερε η ανακοίνωση.
Οι έξι χώρες ανακοίνωσαν ότι ο νέος εποπτικός φορέας θα μπορούσε να είναι ένα νέο σώμα ή ένας οργανισμός που υπάρχει ήδη, για παράδειγμα η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (EBA), η οποία θα χρειαστεί να ενισχυθεί. Το αίτημα για αλλαγή διατυπώνεται μερικούς μόλις μήνες αφού το μπλοκ συμφώνησε να αναδιαμορφώσει την εντολή της EBA, δίνοντας της νέες εξουσίες προκειμένου να αντιμετωπίζει το ξέπλυμα χρήματος. Η μεταρρύθμιση αυτή, που προτάθηκε από τον επίτροπο Βάλντις Ντομπρόβσκις, γρήγορα κρίθηκε ανεπαρκής από πολλούς παρατηρητές.
Η κίνηση σηματοδοτεί σημαντική μεταστροφή στη θέση της Γερμανίας. Ενώ η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία ζητούσαν εδώ και μήνες αυστηρότερους κανόνες ενάντια στο ξέπλυμα χρήματος, το Βερολίνο ήταν αντίθετο σε πιο φιλόδοξες αλλαγές στις πρόσφατες κινήσεις για αναδιαμόρφωση του πλαισίου αυτού.
Οι έξι χώρες ζητούν επίσης νέους κανόνες εναντίον του ξεπλύματος χρήματος, κάτι που θα οδηγούσε στην αναθεώρηση αυτών των προβλέψεων για έκτη φορά, μόλις ένα χρόνο αφού συμφωνήθηκε η τελευταία τους αναδιαμόρφωση που τώρα κρίνεται «μη αποφασιστική» από τις χώρες αυτές.
Οι υφιστάμενοι κανόνες θα πρέπει να ενσωματωθούν σε ενιαίο νομοθετικό πλαίσιο εφαρμοστέο στα κράτη-μέλη της ΕΕ, σύμφωνα με την ανακοίνωση, αντιστρέφοντας το υφιστάμενο σύστημα που επιτρέπει στις χώρες να προσαρμόζουν του ευρωπαϊκούς κανόνες για το ξέπλυμα χρήματος στα εθνικά πλαίσια.
Η κίνηση καταγράφεται αφού οι υπουργοί Οικονομικών της ΕΕ συζήτησαν τη μεταρρύθμιση των κανόνων εναντίον της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα σε συνεδρίασή τους τον περασμένο μήνα και πριν από μια ακόμα συνάντηση τον Δεκέμβριο όταν αναμένεται να υιοθετηθεί κοινή ευρωπαϊκή θέση για το θέμα αυτό. Η φινλανδική προεδρία της ΕΕ ετοίμασε τον Οκτώβριο ένα προσχέδιο εγγράφου που αναμένεται να υιοθετηθεί τον Δεκέμβριο, το οποίο ζητά αλλαγές αντίστοιχες με αυτές που περιλαμβάνονται στην ανακοίνωση των έξι χωρών.