Ο Μπόρις Τζόνσον πάλι τάραξε τα νερά, επαναφέροντας στο προσκήνιο το ενδεχόμενο ενός άτακτου Brexit, λέγοντας μάλιστα ότι κάτι τέτοιο θα ήταν ένα “καλό αποτέλεσμα” για τη Βρετανία.
Πέτρα του σκανδάλου ένα νομοσχέδιο που εγκρίνεται την Τετάρτη, το οποίο αναιρεί δύο βασικά σημεία της συμφωνίας εξόδου με την Ε.Ε. τα οποία αφορούν στη Βόρειο Ιρλανδία και αποτελούν και την καρδιά της υπόθεσης.
Με βάση τη συμφωνία η Βρετανία υποχρεώνεται να ενημερώνει την Ε.Ε. και να διαβουλεύεται με αυτήν για κάθε κρατική ενίσχυση προς τη Βόρειο Ιρλανδία ή για ρυθμίσεις που αφορούν στα τελωνεία. Επίσης, οι επιχειρήσεις της Β. Ιρλανδίας πρέπει να τηρούν τελωνειακές διαδικασίες εφόσον στέλνουν προϊόντα στην υπόλοιπη Βρετανία.
Η νομοθεσία που προωθεί η βρετανική κυβέρνηση ακυρώνει μεγάλο μέρος από αυτές τις προβλέψεις με αποτέλεσμα να τίθεται “στον αέρα” η συμφωνία και η νομική ισχύς της, κάτι που δυναμιτίζει και τις συνομιλίες μεταξύ Ε.Ε. και Βρετανίας οι οποίες μόλις ξεκίνησαν για την ολοκλήρωση της συμφωνίας.
‘Ηδη ο εκπρόσωπος της Ε.Ε. γιατο Brexit Μισέλ Μπαρνιέ προειδοποίησε ότι η Βρετανία θα πρέπει να σεβαστεί την υπογραφή της και να τηρήσει τις δεσμεύσεις της.
Το επιχείρημα των Βρετανών είναι ότι οι δεσμεύσεις για τη Βόρειο Ιρλανδία δεν επιτρέπουν στη Βρετανία να ανακτήσει την πλήρη κυριαρχία της που είναι και ο βασικός στόχος του Brexit.
Η νέα νομοθεσία, οι λεπτομέρειες της οποίας θα ανακοινωθούν την Τετάρτη, προβλέπει ότι η Βρετανία διατηρεί το δικαίωμα να ορίσει δικούς της κανόνες προκειμένου να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη ροή των συναλλαγών μεταξύ της Β. Ιρλανδίας, της Σκωτίας, της Ουαλίας και της Αγγλίας, που αποτελούν το Ηνωμένο Βασίλειο, από τη στιγμή που η χώρα θα εγκαταλείψει την Ε.Ε.
Οι υποχρεώσεις που ανέλαβε η Βρετανία με τη συμφωνία εξόδου δημιουργούν αντικειμενικά μια σειρά από προβλήματα με τη Βόρειο Ιρλανδία, τα οποία θεωρείται ότι μπορεί να ενισχύσουν τους ακραίους που θέλουν να ξαναβάλουν στο τραπέζι την ενοποίηση της Ιρλανδίας (Η Β. Ιρλανδία είναι βρετανικό έδαφος, εκτός Ε.Ε. από την 1/1/2012, ενώ η Ιρλανδία παραμένει μέλος της Ε.Ε.), αλλά και στους υπέρμαχους της αυτονομίας της Σκωτίας που θέλουν νέο δημοψήφισμα.
Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι η τελευταία κίνηση του Μπόρις Τζόνσον ίσως είναι άλλη μια διαπραγματευτική μπλόφα και δεν αποκλείουν τελικά να υπάρξει συμφωνία, καθώς και ότι ίσως ο Βρετανός πρωθυπουργός να θεωρηθεί ότι η πιθανή ζημιά από ένα άτακτο Brexti μπορεί να “κρυφτεί” εν μέσω πανδημίας.
Τα ρίσκα, πάντως, είναι σημαντικά, καθώς εάν χαλάσει η συμφωνία για τη Β. Ιρλανδία, επανέρχεται το ενδεχόμενο “σκληρών συνόρων” μεταξύ των δύο τμημάτων του νησιού, κάτι που θα γυρίσει δεκαετίες πίσω τη συμφιλίωση των δύο χωρών.