Γαλλικές εκλογές: Όλα παίζονται στον β’ γύρο – Ιστορική επικράτηση Λεπέν, «αφανισμός» Μακρόν στην τρίτη θέση

Το ακροδεξιό κόμμα Εθνικός Συναγερμός (RN) της Μαρίν Λεπέν πήρε το προβάδισμα στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών της Γαλλίας την Κυριακή, σύμφωνα με τις πρώτες προβλέψεις, φέρνοντάς το πιο κοντά στις πύλες της εξουσίας από ποτέ άλλοτε.

Τώρα, η ιστορική επικράτηση της Ακροδεξιάς, με τη Μαρίν Λεπέν να κατακτά το 33,5% των ψήφων, θα κριθεί στον δεύτερο γύρο, την 7η Ιουλίου. Εκεί, όπου ο σημερινός πρόεδρος της χώρας, Εμάνουελ Μακρόν, καλεί τους Γάλλους σε συστράτευση, με σκοπό «να μπλοκαριστεί η ακροδεξιά».

Μετά από ασυνήθιστα υψηλή συμμετοχή,  ο αριστερός συνασπισμός του Νέου Λαϊκού Μετώπου (NFP) βρίσκεται στη δεύτερη θέση με 28,1% και η συμμαχία Ensemble του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν κατρακύλησε στη θλιβερή τρίτη θέση με 20,3%, σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις της Ipsos.

Ενώ το RN της Λεπέν φαίνεται να βρίσκεται σε καλό δρόμο για να κερδίσει τις περισσότερες έδρες στην Εθνοσυνέλευση, ενδέχεται να υπολείπεται των 289 εδρών που απαιτούνται για την απόλυτη πλειοψηφία, γεγονός που υποδηλώνει ότι η Γαλλία ενδέχεται να οδεύει προς ένα κοινοβούλιο με αδιέξοδο και περισσότερη πολιτική αβεβαιότητα.

Οι προβλέψεις δείχνουν ότι, μετά τον δεύτερο γύρο της ψηφοφορίας την ερχόμενη Κυριακή, το RN θα κερδίσει μεταξύ 230 και 280 εδρών στην κάτω βουλή των 577 εδρών – μια εντυπωσιακή αύξηση από την καταμέτρηση των 88 εδρών στο απερχόμενο κοινοβούλιο. Το NFP προβλέπεται να εξασφαλίσει 125 έως 165 έδρες, με το Ensemble να ακολουθεί με 70 έως 100 έδρες.

Οι εκλογές, τις οποίες ο Μακρόν προκήρυξε αφού το κόμμα του υπέστη πλήγμα από το RN στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου νωρίτερα αυτόν τον μήνα, θα μπορούσαν να τον αφήσουν  τα υπόλοιπα τρία χρόνια της προεδρικής του θητείας σε μια αμήχανη συνεργασία με έναν πρωθυπουργό από ένα κόμμα της αντιπολίτευσης.

Το «κλειδί» η ψηφοφορία της επόμενης Κυριακής

Το προεκλογικό κόμμα RN στη βόρεια πόλη Henin Beaumont ξέσπασε σε πανηγυρισμούς κατά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων – αλλά η Μαρίν Λεπέν έσπευσε να τονίσει ότι η ψηφοφορία της επόμενης Κυριακής θα είναι κλειδί.

“Η δημοκρατία μίλησε και ο γαλλικός λαός έβαλε τον Εθνικό Συναγερμό και τους συμμάχους του στην πρώτη θέση – και ουσιαστικά διέγραψε το μπλοκ των Μακρονιστών”, είπε σε ένα πανηγυρίζον πλήθος, προσθέτοντας: “Τίποτα δεν έχει κερδηθεί – και ο δεύτερος γύρος θα είναι καθοριστικός”.

Σε ομιλία του στα κεντρικά γραφεία του RN στο Παρίσι, ο Τζορντάν Μπαρντελά, ο 28χρονος ηγέτης του κόμματος και υποψήφιος πρωθυπουργός, επανέλαβε το μήνυμα της Λεπέν.

“Η ψηφοφορία που θα διεξαχθεί την ερχόμενη Κυριακή είναι μία από τις πιο καθοριστικές σε ολόκληρη την ιστορία της Πέμπτης Δημοκρατίας”, δήλωσε ο Μπαρντέλα.

Σε αισιόδοξες ομιλίες πριν από τον πρώτο γύρο, ο Μπαρντελά δήλωσε ότι θα αρνηθεί να κυβερνήσει με κυβέρνηση μειοψηφίας, στην οποία το RN θα χρειάζεται τις ψήφους των συμμάχων του για να περάσει νόμους. Όπως σημειώνει το CNN, εάν το RN δεν καταφέρει να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία και ο Μπαρντελά μείνει πιστός στον λόγο του, ο Μακρόν ίσως χρειαστεί τότε να αναζητήσει έναν πρωθυπουργό από τη σκληρή αριστερά ή κάπου αλλού εξ ολοκλήρου για να σχηματίσει μια τεχνοκρατική κυβέρνηση.

Σε κάθε περίπτωση, το κόμμα που θα λάβει την απόλυτη πλειοψηφία των 289 εδρών θα έχει το δικαίωμα να διορίσει πρωθυπουργό και κυβέρνηση – αν και ο ίδιος ο Μακρόν έχει δηλώσει ότι δεν θα παραιτηθεί από πρόεδρος. Η Λεπέν, ως απόλυτη νικήτρια, ελπίζει ότι θα κερδίσει τον «μαγικό» αριθμό εδρών που θα της επιτρέψουν να δημιουργήσει την πρώτη ακροδεξιά κυβέρνηση στη Γαλλία μετά τη ναζιστική κατοχή.

Εάν αυτό συμβεί, θα μπορούσε να υπάρξει μια περίοδος συγκατοίκησης μεταξύ ηγετών διαφορετικών κομμάτων – κάτι που συνέβη για τελευταία φορά από το 1997 έως το 2002, όταν ο συντηρητικός πρόεδρος Ζακ Σιράκ συμπορευόταν με τον σοσιαλιστή πρωθυπουργό Λιονέλ Ζοσπέν.

Η σημερινή καταμέτρηση δεν θα δώσει το τελικό αποτέλεσμα – καθώς οι πιο επιτυχημένοι υποψήφιοι σε κάθε εκλογική περιφέρεια θα προχωρήσουν σε δεύτερο γύρο στις 7 Ιουλίου, και η σχετικά υψηλή συμμετοχή που παρατηρήθηκε σήμερα υποδηλώνει ότι πολλοί από αυτούς θα το κάνουν.

Εβδομάδα διαπραγματεύσεων με φόντο το «cordon sanitaire»

Με έναν άνευ προηγουμένου αριθμό εδρών να οδηγούνται σε τριπλό επαναληπτικό γύρο, θα ακολουθήσει τώρα μια εβδομάδα πολιτικών διαπραγματεύσεων, καθώς τα κεντρώα και αριστερά κόμματα θα αποφασίσουν αν θα κατέβουν ή όχι σε μεμονωμένες έδρες για να εμποδίσουν το εθνικιστικό και αντιμεταναστευτικό RN – που εδώ και καιρό αποτελεί παρία στη γαλλική πολιτική – να κερδίσει την πλειοψηφία.

Όταν το RN -με την προηγούμενη ονομασία του, Εθνικό Μέτωπο- είχε στο παρελθόν ισχυρές επιδόσεις στον πρώτο γύρο των ψηφοφοριών, τα αριστερά και κεντρώα κόμματα είχαν προηγουμένως ενωθεί για να το εμποδίσουν να αναλάβει την εξουσία, στο πλαίσιο μιας αρχής γνωστής ως “cordon sanitaire”. Στην πολιτική, cordon sanitaire είναι η άρνηση ενός ή περισσότερων πολιτικών κομμάτων να συνεργαστούν με ορισμένα άλλα πολιτικά κόμματα.

Αφού ο Ζαν-Μαρί Λεπέν – ο πατέρας της Μαρίν και επί δεκαετίες ηγέτης του Εθνικού Μετώπου – νίκησε απροσδόκητα τον υποψήφιο των Σοσιαλιστών Λιονέλ Ζοσπέν στις προεδρικές εκλογές του 2002, οι Σοσιαλιστές έριξαν το βάρος τους πίσω από τον κεντροδεξιό υποψήφιο Ζακ Σιράκ, χαρίζοντάς του μια σαρωτική νίκη στον δεύτερο γύρο.

Σε μια προσπάθεια να στερήσει από το RN την πλειοψηφία, το NFP -ένας αριστερός συνασπισμός που σχηματίστηκε νωρίτερα αυτό το μήνα- υποσχέθηκε ότι θα αποσύρει όλους τους υποψηφίους του που κατέλαβαν την τρίτη θέση στον πρώτο γύρο.

“Η εντολή μας είναι σαφής – ούτε μία ψήφος παραπάνω, ούτε μία έδρα παραπάνω για τον Εθνικό Συναγερμό”, δήλωσε την Κυριακή στους υποστηρικτές του ο Ζαν-Λικ Μελενσόν, ο ηγέτης της Ανυπότακτης Γαλλίας – το μεγαλύτερο κόμμα του NFP.

“Μας περιμένει μπροστά μας μια μεγάλη εβδομάδα, ο καθένας θα πάρει την απόφασή του με συνείδηση, αυτή η απόφαση θα καθορίσει, μακροπρόθεσμα, το μέλλον της χώρας μας και τη μοίρα του καθενός μας”, πρόσθεσε ο Μελανσόν

Η Μαρίν Τοντελιέ, επικεφαλής του Κόμματος των Πρασίνων -ένα πιο μετριοπαθές τμήμα του NFP- απηύθυνε προσωπική έκκληση στον Μακρόν να παραιτηθεί σε ορισμένες έδρες για να μην αποκτήσει το RN την πλειοψηφία.

“Βασιζόμαστε σε εσάς: αποχωρήστε αν έρθετε τρίτος σε μια τριπλή κούρσα και αν δεν προκριθείτε στον δεύτερο γύρο, καλέστε τους υποστηρικτές σας να ψηφίσουν έναν υποψήφιο που υποστηρίζει τις δημοκρατικές αξίες”, είπε.

Οι σύμμαχοι του Μακρόν στο Ensemble κάλεσαν επίσης τους υποστηρικτές τους να αποτρέψουν την ανάληψη της εξουσίας από την ακροδεξιά, αλλά προειδοποίησαν να μην δώσουν την ψήφο τους στον  Μελανσόν.

Ο Γκαμπριέλ Αττάλ προστατευόμενος του Μακρόν και απερχόμενος πρωθυπουργός, κάλεσε τους ψηφοφόρους να αποτρέψουν το RN από το να κερδίσει την πλειοψηφία, αλλά δήλωσε ότι το κόμμα  του Mελανσόν “εμποδίζει μια αξιόπιστη εναλλακτική λύση” σε μια ακροδεξιά κυβέρνηση.

Ο πρώην πρωθυπουργός Εντουάρ Φιλίπ, ένας άλλος σύμμαχος του Μακρόν, δήλωσε: “Δεν πρέπει να δοθεί ψήφος στους υποψηφίους του Εθνικού Συναγερμού, αλλά και στους υποψηφίους του Μελασόν, με τους οποίους διαφωνούμε σε θεμελιώδεις αρχές”.

Δεν είναι σαφές αν η τακτική ψηφοφορία μπορεί να αποτρέψει το RN να κερδίσει την πλειοψηφία. Στην ψηφοφορία της Κυριακής, το RN κέρδισε υποστήριξη σε μέρη που θα ήταν αδιανόητα μέχρι πρόσφατα. Στην 20ή εκλογική περιφέρεια του διαμερίσματος Nord, μια βιομηχανική καρδιά, ο ηγέτης του Κομμουνιστικού Κόμματος, Φαμπιαν Ρουσέλ ηττήθηκε στον πρώτο γύρο από έναν υποψήφιο του RN χωρίς προηγούμενη πολιτική εμπειρία. Την έδρα κατείχαν οι κομμουνιστές από το 1962.

Η «συστράτευση» του Μακρόν και ο ρυθμιστής Ολάντ

Με την «παράδοση» που ήθελε τις πολιτικές δυνάμεις της Γαλλίας να συνασπίζονται απέναντι στην ακροδεξία να έχει –τουλάχιστον ως τώρα- σπάσει, ο Εμμάνουελ Μακρόν, σε δήλωσή του στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων Agence France-Presse αμέσως μετά τα πρώτα exit polls, κάλεσε τους ψηφοφόρους να σταματήσουν την Aκροδεξιά στον δεύτερο γύρο. «Απέναντι στο Rassemblement National, είναι ώρα για μια μεγάλη, ξεκάθαρα δημοκρατική και ρεπουμπλικανική πορεία για τον δεύτερο γύρο», είπε.

Χαιρέτισε την αυξημένη συμμετοχή στη διαδικασία, χαρακτηρίζοντάς την απόδειξη «της βούλησης των Γάλλων ψηφοφόρων να ξεκαθαρίσουν την πολιτική κατάσταση».

Ρυθμιστής σε αυτή την πορεία προς το δεύτερο γύρο, είναι, όπως αποδεικνύεται τοις πράγμασι, ένα πρόσωπο από… τα παλιά, το οποίο «απάντησε» στην έκπληξη που επιφύλασσε ο Μακρόν με τις αιφνιδιαστικές εκλογές, με τη δική του έκπληξη. Ο λόγος για τον πρώην πρόεδρο της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, ο οποίος εξέπληξε ακόμα και το ίδιο του το κόμμα, όταν αποφάσισε να θέσει υποψηφιότητα για την επιστροφή του στο γαλλικό Κοινοβούλιο. Ο σοσιαλιστής πρώην πρόεδρος της χώρας, κατήλθε στις εκλογές –φυσικά- με την αριστερή συμμαχία Nouveau Front Populaire στην 1η εκλογική περιφέρεια της κεντρικής Κορέζ και θριάμβευσε, λαμβάνοντας το 37,63%. Κέρδισε τον υποψήφιο της ακροδεξιάς Rassemblement National (RN), Μετέ Πουζέ (30,89%), και τον υποψήφιο του δεξιού Les Républicains, Φράνσι Ντυμπουά (28,64%), ο οποίος είχε υποστηριχθεί από το στρατόπεδο του προέδρου Εμμάνουελ Μακρόν.

«Μια επείγουσα κατάσταση απαιτεί και μια επείγουσα απόφαση», δήλωσε ο Ολάντ για να δικαιολογήσει την απόφασή του να επιστρέψει στην εκλογική μάχη, υποστηρίζοντας το Nouveau Front Populaire. Είχε υπάρξει ένας από τους μεγαλύτερους επικριτές της προηγούμενης συμμαχίας μεταξύ των περισσότερων αριστερών κομμάτων της Γαλλίας, του NUPES το 2022. Αλλά αυτή τη φορά, είπε, ο κοινός στόχος ήταν να κρατηθεί η Ακροδεξιά μακριά από την εξουσία.

Ένα τεράστιο στοίχημα

Η απόφαση του Μακρόν να προκηρύξει πρόωρες εκλογές – τις πρώτες στη Γαλλία από το 1997 – αιφνιδίασε τη χώρα και ακόμη και τους στενότερους συμμάχους του. Η ψηφοφορία της Κυριακής διεξήχθη τρία χρόνια νωρίτερα από το κανονικό και μόλις τρεις εβδομάδες αφότου το κόμμα της Αναγέννησης του Μακρόν κατατροπώθηκε από το RN στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Ο Μακρόν είχε δεσμευτεί να εξαντλήσει το υπόλοιπο της τελευταίας προεδρικής του θητείας, η οποία διαρκεί έως το 2027, αλλά τώρα αντιμετωπίζει την προοπτική να πρέπει να διορίσει έναν πρωθυπουργό από ένα κόμμα της αντιπολίτευσης – σε μια σπάνια ρύθμιση γνωστή ως “συγκατοίκηση”.

Η γαλλική κυβέρνηση αντιμετωπίζει ελάχιστα προβλήματα στην ψήφιση νόμων όταν ο πρόεδρος και η πλειοψηφία του κοινοβουλίου ανήκουν στο ίδιο κόμμα. Όταν δεν το κάνουν, τα πράγματα μπορεί να παγώσουν. Ενώ ο πρόεδρος καθορίζει την εξωτερική, ευρωπαϊκή και αμυντική πολιτική της χώρας, η κοινοβουλευτική πλειοψηφία είναι υπεύθυνη για την ψήφιση εσωτερικών νόμων, όπως οι συντάξεις και η φορολογία.

Αλλά αυτές οι αρμοδιότητες θα μπορούσαν να αλληλοεπικαλυφθούν, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει τη Γαλλία σε συνταγματική κρίση. Ο Μπαρντελά, για παράδειγμα, απέκλεισε την αποστολή στρατευμάτων για να βοηθήσουν την Ουκρανία να αντισταθεί στην εισβολή της Ρωσίας -μια ιδέα που έφερε στο προσκήνιο ο Μακρόν- και δήλωσε ότι δεν θα επιτρέψει στο Κίεβο να χρησιμοποιήσει γαλλικό στρατιωτικό εξοπλισμό για να πλήξει στόχους εντός της Ρωσίας. Δεν είναι σαφές ποιανού η βούληση θα επικρατήσει σε διαμάχες όπως αυτή, όπου η γραμμή μεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής είναι θολή.

Μια ακροδεξιά κυβέρνηση θα μπορούσε να σημάνει οικονομική αλλά και συνταγματική κρίση. Το RN έχει δώσει πλούσιες υποσχέσεις για δαπάνες – από την ανατροπή των συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων του Μακρόν έως τη μείωση των φόρων στα καύσιμα, το φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια – σε μια εποχή που ο προϋπολογισμός της Γαλλίας θα μπορούσε να περικοπεί βάναυσα από τις Βρυξέλλες.

Με ένα από τα υψηλότερα ελλείμματα στην Ευρωζώνη, η Γαλλία μπορεί να χρειαστεί να ξεκινήσει μια περίοδο λιτότητας για να αποφύγει να πέσει θύμα των νέων δημοσιονομικών κανόνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όμως, αν εφαρμοστούν, τα σχέδια δαπανών του RN θα κάνουν το έλλειμμα της Γαλλίας να εκτοξευθεί – μια προοπτική που έχει θορυβήσει τις αγορές ομολόγων και έχει οδηγήσει σε προειδοποιήσεις για μια “οικονομική κρίση τύπου Λιζ Τρους”, αναφερόμενη στη συντομότερη σε θητεία πρωθυπουργό στη βρετανική ιστορία.

Σε μια λιτή δήλωση το βράδυ της Κυριακής, ο Μακρόν δήλωσε ότι η υψηλή συμμετοχή δείχνει την “επιθυμία των Γάλλων ψηφοφόρων να ξεκαθαρίσουν την πολιτική κατάσταση” και κάλεσε τους υποστηρικτές του να συσπειρωθούν στον δεύτερο γύρο.

“Αντιμέτωποι με την Εθνική Συσπείρωση, ήρθε η ώρα για μια ευρεία, σαφώς δημοκρατική και ρεπουμπλικανική συσπείρωση για τον δεύτερο γύρο”, είπε.

Διαβάστε ακόμη

Ρεύμα: Τιμολόγια με ποδαρικό σοκ για τον Ιούλιο – Αύξηση της χονδρεμπορικής κατά 174%, στα €148 η μεγαβατώρα

Πλειστηριασμοί: Βγαίνουν στο σφυρί από βιομηχανίες και ξενοδοχεία μέχρι… επώνυμα catering (pics)

Απόστολος Λεωνιδόπουλος (Kyndryl Hellas): Μία startup με ρίζες 113 ετών

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ