Σε εκτίμηση για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει το πακέτο αμυντικών δαπανών που δρομολογεί η Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε ο διεθνής οίκος αξιολόγησης της Fitch Ratings.
Σύμφωνα με τον διεθνή οίκο, το σχέδιο “ReArm Europe” θα μειώσει το δημοσιονομικό περιθώριο που στηρίζει την αξιολόγηση “AAA” της ΕΕ, κυρίως λόγω της αύξησης του χρέους σε συνολικό επίπεδο ΕΕ. Ωστόσο, δεν αναμένεται να οδηγήσει από μόνο του σε υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της ΕΕ, που βρίσκεται στο ανώτατο επίπεδο.
Εξάλλου, αν και οι αυξημένες εθνικές αμυντικές δαπάνες θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις αξιολογήσεις των κρατών-μελών με βαθμολογία «AAA» μεσοπρόθεσμα, το ReArm Europe θα επιβεβαίωνε επίσης τη σημασία της πολιτικής της ΕΕ, η οποία αποτελεί βασικό παράγοντα αξιολόγησης.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπό την ηγεσία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, παρουσίασε το σχέδιο, το οποίο περιλαμβάνει τη χορήγηση 150 δισ. ευρώ σε αμυντικά δάνεια προς τα κράτη-μέλη, χρηματοδοτούμενα από αύξηση του δανεισμού της ΕΕ. Παράλληλα, προτείνει την παροχή πρόσθετων κινήτρων για τα κράτη-μέλη να χρησιμοποιήσουν υφιστάμενα κονδύλια από τα προγράμματα συνοχής για την ενίσχυση των αμυντικών δαπανών τους, χωρίς όμως να αυξηθεί το συνολικό χρέος της ΕΕ.
Η Fitch εκτιμά ότι το σχέδιο νόμου για τη νέα χρηματοδότηση των 150 δισ. ευρώ θα εγκριθεί, καθώς απαιτεί μόνο ειδική πλειοψηφία στο Συμβούλιο της ΕΕ.
Η Επιτροπή άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο τα κράτη-μέλη να ενεργοποιήσουν τη ρήτρα διαφυγής του δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ, επιτρέποντάς τους να αυξήσουν σημαντικά τις αμυντικές δαπάνες τους χωρίς να παραβιάσουν τη Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος (EDP).
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε επιπλέον εθνικές αμυντικές δαπάνες ύψους 650 δισ. ευρώ μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια. Εάν αυτή η αύξηση του χρέους οδηγήσει σε υποβάθμιση χωρών με αξιολόγηση “AAA”, όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, η Σουηδία, η Δανία και το Λουξεμβούργο, τότε θα μπορούσε να ασκήσει μεσοπρόθεσμα πίεση και στην αξιολόγηση της ίδιας της ΕΕ.
Σημειωτέον πως η ανώτατη αξιολόγηση “AAA” της ΕΕ βασίζεται κυρίως στην ικανότητα και τη διάθεση των κρατών-μελών με “AAA” αξιολόγηση να παρέχουν επιπλέον χρηματοδότηση στον προϋπολογισμό της Ένωσης, εάν αυτό χρειαστεί για την αποπληρωμή του χρέους. Τα συγκεκριμένα κράτη μέλη (Γερμανία, Ολλανδία, Σουηδία, Δανία και Λουξεμβούργο) καλύπτουν το 36,7% των εισφορών στον προϋπολογισμό της ΕΕ βάσει του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος (GNI) το 2025, με τη Γερμανία να αντιπροσωπεύει το 25% και την Ολλανδία το 6%.
Μια πιθανή υποβάθμιση της Γερμανίας ή άλλων μεγάλων χωρών με “AAA” αξιολόγηση θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την ικανότητα της ΕΕ να καλύψει το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους της. Ωστόσο, η ενισχυμένη πολιτική σημασία της ΕΕ καθιστά λιγότερο πιθανή την υλοποίηση αυτού του αρνητικού σεναρίου.
Η ΕΕ έχει τη δυνατότητα να αντλεί έως και 2% του ΑΕΕ των κρατών-μελών μέσω των ίδιων πόρων της για την αποπληρωμή του χρέους. Σε αυτό περιλαμβάνονται 0,6 ποσοστιαίες μονάδες του GNI που έχουν ήδη δεσμευθεί για την αποπληρωμή του Ταμείου Ανάκαμψης (Next Generation EU).
Το 2024, το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους της ΕΕ ανήλθε σε 24,5 δισ. ευρώ, ενώ οι πρόσθετες εισφορές από τα κράτη με “AAA” αξιολόγηση έφτασαν τα 78,1 δισ. ευρώ.
Ακόμα και αν το δημοσιονομικό περιθώριο μειωθεί λόγω του νέου χρέους των 150 δισ. ευρώ, η ΕΕ θα μπορούσε να διαχειριστεί την αποπληρωμή του σταδιακά, εξασφαλίζοντας τη διατήρηση της πιστοληπτικής της ικανότητας.
Η Fitch Ratings αναμένει ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να διαχειρίζεται τις ετήσιες υποχρεώσεις της με τρόπο που να διατηρεί την πλήρη κάλυψη του χρέους με αξιολόγηση “AAA”.
Ωστόσο, προειδοποιεί ότι μια πιθανή υποβάθμιση της Γερμανίας ή άλλης μεγάλης χώρας με “AAA” θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα, αν και αυτό το σενάριο δεν θεωρείται πιθανό προς το παρόν.
Επιπλέον, η Fitch δεν αναμένει ότι ο ευρωπαϊκός δανεισμός για την άμυνα θα επεκταθεί πέρα από τα σχέδια που ανακοινώθηκαν. Αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ θα διατηρήσει υπό έλεγχο το νέο χρέος, περιορίζοντας τον κίνδυνο για την αξιολόγησή της.
Διαβάστε ακόμη
UBS για αμερικανικούς δασμούς: Δεν υπάρχει γρήγορη λύση για την Ευρώπη
Σκληρό διπλωματικό πόκερ στον άξονα Αθήνας – Λευκωσίας – Τελ Αβίβ για το ηλεκτρικό καλώδιο
Βρυξέλλες – Νέο σκάνδαλο διαφθοράς: Συλλήψεις στελεχών της Huawei για δωροδοκία ευρωβουλευτών (upd)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα