Την ετοιμότητά της να χρησιμοποιήσει όλα τα τα διαθέσιμα εργαλεία νομισματικής πολιτικής για να καθησυχάσει τις αγορές εν μέσω του υψηλότερου πληθωρισμού των τελευταίων δεκαετιών και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, επιβεβαίωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Λίγες ώρες πριν το άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα λάβει χώρα στις Βερσαλλίες, η πρόεδρος τη ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ προσπάθησε να βρει την απάντηση σε ένα εξαιρετικά κρίσιμο ερώτημα. Ήτοι την ταχεία μείωση αγοράς ομολόγων των κρατών – μελών της Ευρωζώνης σε συνδυασμό με την αύξηση των επιτοκίων φέτος. Ωστόσο η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία άλλαξε άρδην τα δεδομένα καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις έχουν αυξηθεί, ενώ οι αισιόδοξες προοπτικές ανάπτυξης έχουν μειωθεί κάτι που μπορεί να οδηγήσει στο φαινόμενο του στασιμοπληθωρισμού, κάτι που έχει να παρατηρηθεί στην Ευρώπη από την δεκαετία του 1970. Σύμφωνα με την ΕΚΤ το Διοικητικό Συμβούλιο θα λάβει όποιο μέτρο για να εκπληρώσει την εντολή της ΕΚΤ να επιδιώξει τη σταθερότητα των τιμών και να διαφυλάξει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Σύμφωνα με την ΕΚΤ, με βάση την επικαιροποιημένη αξιολόγησή του ΔΣ και λαμβάνοντας υπόψη το αβέβαιο περιβάλλον, αναθεώρησε σήμερα το χρονοδιάγραμμα αγορών του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων (APP) για τους επόμενους μήνες. Οι μηνιαίες καθαρές αγορές στο πλαίσιο του APP θα ανέλθουν σε 40 δισ. ευρώ τον Απρίλιο, 30 δισ. ευρώ τον Μάιο και 20 δισ. ευρώ τον Ιούνιο.
Παράλληλα η ΕΚΤ υπογράμμισε ότι το πρώτο τρίμηνο του 2022, θα πραγματοποιεί αγορές καθαρών περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (Pandemic Emergency Purchase Programme – PEPP) με χαμηλότερο ρυθμό από ό,τι το προηγούμενο τρίμηνο και θα διακόψει τις καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο του PEPP στα τέλη Μαρτίου 2022.
Αναφορικά με την Ελλάδα, η ΕΚΤ γι’ άλλη μια φορά επιβεβαίωσε ότι θα επανεπενδύει τους τίτλους που έχει αγοράσει στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγορών για την πανδημία (ΡΕΡΡ), ούτως ώστε οικονομίες όπως της Ελλάδας να μην υποστούν σοκ από την απότομη μετάβαση εξαιτίας του tapering, όπως τονίζεται στην ανακοίνωση.
«Θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται»
Όπως δήλωσε η πρόεδρος τη ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ κατά την διάρκεια της συνέντευξης τύπου, η ΕΚΤ είναι έτοιμη να διασφαλίσει ομαλές συνθήκες ρευστότητας και θα εφαρμόσεις τις κυρώσεις που αποφασίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. «Θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να εκπληρώσουμε την εντολή της ΕΚΤ για τη σταθερότητα των τιμών και τη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα και τον πληθωρισμό μέσω των υψηλότερων τιμών της ενέργειας και των εμπορευμάτων, της διακοπής του διεθνούς εμπορίου και της ασθενέστερης εμπιστοσύνης» δήλωσε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της ΕΚΤ.
Δύσκολη η συμφωνία για νέο ευρωομόλογο για άμυνα και ενέργεια στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Την ίδια στιγμή οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ θα συναντηθούν σήμερα στις Βερσαλλίες, για να συζητήσουν μια σειρά μέτρων που θα μπορούσαν να προστατεύσουν την ΕΕ έναντι των ρωσικών κυρώσεων. Η πιθανότητα να δανειστεί εκ νέου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξ ονόματος των κρατών – μελών της ΕΕ φαντάζει πολύ χαμηλή καθώς σύμφωνα με το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ τα κράτη – μέλη δεν έχουν καταφέρει προς το παρόν να χρησιμοποιήσουν ούτε τα 200 δισ. ευρώ των δανείων που είναι διαθέσιμα στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης από την πανδημία.
Παρόλο που η Γαλλία, η χώρα που ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, ζητεί το ενδεχόμενο πρόσθετου δανεισμού της ΕΕ για να χρηματοδοτηθούν έργα που θα συμβάλλουν στην ενεργειακή και αμυντική αυτονομία της ΕΕ, αρκετά κράτη – μέλη, όπως η Ολλανδία, η Γερμανία, η Σουηδία και η Αυστρία, εκφράζουν διαφορετικές προσεγγίσεις , υποστηρίζοντας ότι η προτεραιότητα είναι να διασφαλιστεί ότι οι υπάρχουσες δημοσιονομικές διευκολύνσεις της ΕΕ θα χρησιμοποιηθούν πλήρως. Το ταμείο ανάκαμψης της ΕΕ από την πανδημία προσφέρει τόσο επιχορηγήσεις όσο και δάνεια, αλλά ορισμένα κράτη μέλη, όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Κύπρος, δεν έχουν ακόμη καταφέρει να χρησιμοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα δάνεια που προφέρει η ΕΕ σε εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια. Η Ισπανία εξακολουθεί να έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει τουλάχιστον 70 δισ., η Πορτογαλία 12 δισ. ευρώ και η Κύπρος 1,3 δισ.
Παρόλο που η ΕΕ επέδειξε μια αρμονία στην επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία, στην αρωγή των Ουκρανών προσφύγων και στην αποστολή οπλικών συστημάτων στην δοκιμαζόμενη, από το καθεστώς Πούτιν, χώρα, σήμερα εμφανίζονται οι πρώτες επιφυλάξεις καθώς θα χρειαστούν περισσότερα χρήματα. Ενώ κάποια μέσα ενημέρωσης όπως η Le Monde και το Bloomberg ανέφεραν ότι η ΕΕ εξετάζει ένα νέο πρόγραμμα κοινής έκδοσης χρέους για τη χρηματοδότηση στρατιωτικών και ενεργειακών δαπανών, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να γίνει τουλάχιστον για το επόμενο χρονικό διάστημα, καθώς δεν υπάρχει σε καμία περίπτωση πλειονοψηφία ανάμεσα στα κράτη – μέλη της ΕΕ για ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Σύμφωνα με γερμανικές και ολλανδικές πηγές, όσο τα διαθέσιμα κεφάλαια που έχει αντλήσει η Κομισιόν εξ ονόματος των 27 δεν έχουν χρησιμοποιηθεί, δεν υπάρχει λόγος για νέα, κοινή έκδοση χρέους. Από τη γερμανική σκοπιά, αυτά τα κεφάλαια που δεν έχουν ακόμα αξιοποιηθεί, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την ανακούφιση των συνεπειών του πολέμου στην οικονομία, τώρα που η πανδημία του κορωνοϊού υποχωρεί. Σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές , οι συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία είναι πιθανό να πλήξουν όχι μόνο τα κράτη -μέλη της ΕΕ που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, αλλά ακόμα και αυτά, όπως η Γερμανία και η Ιταλία που συνεισφέρουν περισσότερα στον κοινό ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, από όσα εκταμιεύουν. «Το βασικό λοιπόν ερώτημα είναι το που θα βρεθούν τα χρήματα καθώς και αυτά τα δύο κράτη – μέλη θα πρέπει να λάβουν κεφάλαια από ένα πιθανό νέο ευρωομόλογο».