Τους νέους κανονισμούς που θα διέπουν τις συσκευασίες κάθε είδους, την ανακύκλωση και τα απορρίμματα ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μέσα σε ιδιαίτερα τεταμένη ατμόσφαιρα. Δεν είναι τυχαίο ότι Ευρωπαίοι διπλωμάτες έκαναν λόγο για το νομοσχέδιο που έχει πυροδοτήσει το πιο εντατικό lobbying που έχουν βιώσει ποτέ οι Βρυξέλλες, δεδομένου πως δεν υπάρχει κλάδος που να μην έχει έννομο συμφέρον.

Το πακέτο που έχει σαν βασικό στόχο να μειώσει δραστικά τα απορρίμματα από τις συσκευασίες που ετησίως ξεπερνούν τα 80 εκατ. τόνους στην ΕΕ ήταν αποτέλεσμα εντατικών διαπραγματεύσεων, αλλά και πιέσεων, που κατέληξαν στη διαμόρφωση 118 σελίδων και 13 παραρτημάτων που θα επηρεάσουν κάθε είδους επιχειρήσεις, κατασκευαστές, παραγωγούς και διανομείς.

Με δεδομένο, άλλωστε, ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις χρησιμοποιούν κάποιου είδους συσκευασίες, δεν υπάρχει κανείς που δεν θα επηρεαστεί!

Είναι χαρακτηριστικό πως, αφότου διαμορφώθηκε το αρχικό κείμενο από την Κομισιόν, τον Νοέμβριο του 2022, ακολούθησαν πάνω από 500 τροποποιήσεις από την Ευρωβουλή. Και βέβαια μέχρι και την τελική έγκριση του από τα 27 κράτη μέλη υπάρχουν περιθώρια για επιπλέον αλλαγές.

Ο κλάδος συσκευασίας, πέρα από μια τεράστια πηγή αποβλήτων με 189 κιλά απορριμμάτων να αναλογεί ετησίως σε κάθε κάτοικο της ΕΕ, είναι και μια τεράστια επιχείρηση. Αρκεί να αναφέρουμε ότι ο κύκλος εργασιών του κλάδου ανήλθε σε 355 δισ. ευρώ στην ΕΕ, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του 2018.

Πηγή: European Parliament

Τι περιλαμβάνει

Το κείμενο των νέων κανόνων εγκρίθηκε από την Ευρωβουλή με 426 ψήφους υπέρ, 125 κατά και 74 αποχές.

Στο επίκεντρο βρίσκεται η διαμόρφωση νέων στόχων για τη κλιμακωτή μείωση των απορριμμάτων από τις συσκευασίες κατά 5% μέχρι το 2030, κατά 10% μέχρι το 2035 και κατά 15% μέχρι το 2040.

Όμως, υπήρχαν επίσης διατάξεις που αφορούν τη διευκόλυνση της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης των συσκευασιών, τη μείωση των περιττών συσκευασιών και αποβλήτων, καθώς και την ενθάρρυνση της χρήσης ανακυκλωμένων υλικών.

Οι νέοι κανόνες θα οδηγήσουν σταδιακά στην απαγόρευση διαφόρων προϊόντων μιας χρήσης, όπως είναι τα kit καλλυντικών που βρίσκουμε στα ξενοδοχεία, τα πλαστικά αυτοκόλλητα σε προϊόντα, όπως πχ τα φρούτα, οι ετικέτες που μπαίνουν στις βαλίτσες, ακόμη και τα μικρά φακελάκια ζάχαρης που συνοδεύουν τα ροφήματα.

Το τελευταίο ανήκει στην πρόθεση της απαγόρευσης της χρήσης και πώλησης πολύ ελαφρών πλαστικών συσκευασιών, όπως είναι οι πλαστικές σακούλες για οποιαδήποτε χρήση πλην λόγων υγιεινής, όσο και η διακοπή χρήσης των σκόπιμα προστιθέμενων «παντοτινών χημικών ουσιών» (τα λεγόμενα «forever chemicals» ή PFAS) σε συσκευασίες που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα.

Επίσης μπαίνουν στόχοι για τα επίπεδα των ανακυκλώσιμων υλικών στις συσκευασίες, για την άσκοπη χρήση υλικών, όπως για παράδειγμα τα διπλά τοιχώματα ή οι ψεύτικοι πάτοι, ενώ υπάρχει ως γενική απαίτηση πως όλες οι συσκευασίες θα πρέπει να γίνονται με ανακυκλώσιμα υλικά μέχρι το 2030, με στόχο τη δημιουργία μιας συλλογικά κυκλικής οικονομίας στην Ευρώπη.

Για τον ίδιο λόγο μέχρι το 2029, όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να συλλέγουν χωριστά έως και το 90% των υλικών των συσκευασιών (πλαστικό, ξύλο, μέταλλα, αλουμίνιο, γυαλί, χαρτί).

Αναλόγως, για την αποφυγή περιττών απορριμμάτων, οι καταναλωτές θα μπορούν να διαθέτουν και να χρησιμοποιούν τα δικά τους δοχεία για φαγητό και ποτό, κάτι που θα αφορά όλο το χώρο της εστίασης και της φιλοξενίας.

Το κυνήγι των… εξαιρέσεων

Οι δαιδαλώδεις διατάξεις δεν αφήνουν κανένα κράτος-μέλος χωρίς να έχει ενστάσεις σε κάποιο πεδίο, ζητώντας είτε εξαιρέσεις είτε παράταση στην εφαρμογή των μέτρων.

Η Φινλανδία που διαθέτει τις κορυφαίες εταιρείες συσκευασιών χαρτιού, όπως και η Ιταλία αντιδρούν έντονα στους στόχους για τα ανακυκλώσιμα δοχεία που θα μπορούν να χρησιμοποιούν οι καταναλωτές. Η Δανία επιζητά εξαιρέσεις για τον κλάδο ζυθοποιίας και η Γαλλία πιέζει για εξαιρέσεις στα είδη πολυτελείας που επηρεάζουν τους εγχώριους κολοσσούς του κλάδου.

Στη Γαλλία ειδικά, μεγάλη προβολή έχει πάρει τις τελευταίες ημέρες η καμπάνια που ξεκίνησαν οι παραγωγοί του διάσημου τυριού καμαμπέρ που διαμαρτύρονται έντονα στην προοπτική να χρειαστεί να αλλάξουν, από το 2030, την παραδοσιακή ξύλινη συσκευασία του ξεχωριστού αυτού γαλλικού τυριού, καθώς δεν μπορεί να ανακυκλωθεί.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα οι Βρυξέλλες επεξεργάζονται κάποιες τροποποιήσεις που θα επιτρέπουν ευελιξία στους αυστηρούς κανονισμούς περί ανακύκλωσης για ειδικά προϊόντα αναγνωρισμένης προέλευσης, όπως το γαλλικό τυρί καμαμπέρ και το ιταλικό τυρί γκοργκοντζόλα, όμως το «παζάρι» βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη…

Διαβάστε ακόμη

JP Morgan: Τι συζήτησε με τους Αμερικανούς επενδυτές για τις ελληνικές τράπεζες

Τρόφιμα: Πώς το φενγκ σούι στο ψυγείο βάζει στοπ στη σπατάλη

ΟΠΕΚ+: Πώς η Σαουδική Αραβία «σπρώχνει» τη συνεδρίαση – Νέα υποχώρηση για το πετρέλαιο

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ