Μέχρι πριν λίγες εβδομάδες η πανδημία έμοιαζε να εξαπλώνεται στη Μεγάλη Βρετανία με αργούς ρυθμούς. Πολιτικοί έδιναν συγχαρητήρια ο ένας στον άλλο για την επιτυχία και εκθείαζαν το Εθνικό Σύστημα Υγείας, το οποίο, όπως ισχυρίζονταν, ήταν καλύτερα προετοιμασμένο για την αντιμετώπιση της μεγάλης πρόκλησης από κάθε άλλο στο πλανήτη. Δυστυχώς όμως όλα αυτά αποδείχθηκαν αναληθή.
Στο μεταξύ στη Μεγάλη Βρετανία έχουν καταγραφεί περισσότεροι θάνατοι από κάθε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Οι ειδικοί ωστόσο προειδοποιούν για απευθείας συγκρίσεις στοιχείων για κρούσματα και θύματα επειδή κάθε χώρα εφαρμόζει διαφορετικές μεθόδους υπολογισμού. Υπάρχουν ωστόσο σαφείς ενδείξεις ότι το Λονδίνο υποτίμησε την πανδημία για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Σημαντικότερο το Brexit απ΄ τον κορωνοϊό
Όταν στις 30 Ιανουαρίου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιούσε για «έκτακτη κατάσταση με διεθνείς επιπτώσεις» ο βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον είχε στραμμένη την προσοχή του στο Brexit, το οποίο ολοκληρώθηκε μια μέρα αργότερα. Λίγες μέρες μετά ο πρωθυπουργός έλεγε σε ομιλία του, αναφερόμενος στον κορωνοϊό, ότι ο πανικός ποτέ δεν είναι καλός σύμβουλος και ότι η επιβολή περιοριστικών μέτρων θα επιδρούσε αρνητικά στις μεγάλες ευκαιρίες που προέκυψαν από την αποχώρηση της χώρας από την ΕΕ.
Και στο επόμενο διάστημα οι εξελίξεις στο μέτωπο του κορωνοϊού δεν έδειξαν να απασχολούν τον Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος για πάνω από δέκα μέρες αποσύρθηκε με τη μνηστή του στην εξοχική του κατοικία στο Κεντ και έτσι δεν πήρε μέρος στις συνεδριάσεις του εθνικού συμβουλίου Cobra με αντικείμενο την πανδημία. Ακόμα και στις αρχές Μαρτίου ο βρετανός πρωθυπουργός περηφανευόταν ότι επισκέφθηκε ασθενείς με κορωνοϊό, ότι τους έσφιξε το χέρι και ότι και στο μέλλον θα συνεχίσει δίνει το χέρι σε ασθενείς. Η μόνη συμβουλή της κυβέρνησης προς τους πολίτες ήταν, τότε, να πλένουν συχνά και σχολαστικά τα χέρια τους.
Προετοιμασία για πανδημία γρίπης
Λίγο αργότερα η κυβέρνηση παρουσίασε ένα πολυεπίπεδο πρόγραμμα κατά της πανδημίας, το οποίο όμως όπως έδειξαν έρευνες της εφημερίδας Guardian είχε εκπονηθεί για την αντιμετώπιση πανδημίας γρίπης. Σύμφωνα με αυτό η εξάπλωση θα περιοριζόταν κατ΄ αρχήν και στη συνέχεια θα επιβραδυνόταν. Το σχέδιο περιλάμβανε επίσης την αμφιλεγόμενη επίτευξη ανοσίας του πληθυσμού. Ήδη από τότε όμως ανεξάρτητοι επιστήμονες απέρριπταν την στρατηγική αυτή προειδοποιώντας για εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς.
Στις 12 Μαρτίου ο Μπόρις Τζόνσον ανήγγειλε ότι η χώρα εισέρχεται στη φάση επιβράδυνσης του κορωνοϊού, τονίζοντας ότι τεστ για κορωνοϊό και ιχνηλάτηση δεν έχουν πια νόημα. Κι ας πραγματοποιούνταν ήδη τότε στη χώρα λιγότερα τεστ από ότι, για παράδειγμα, στη Γερμανία. Μέτρα διασφάλισης της κοινωνικής αποστασιοποίησης δεν εφαρμόστηκαν. Όσοι διαπίστωναν συμπτώματα καλό θα ήταν να παραμείνουν για μια εβδομάδα στο σπίτι τους, παρότρυναν οι αρχές τους πολίτες.
Μέσα Μαρτίου ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι προσβλήθηκε
Τα μέσα Μαρτίου ήταν το σημείο καμπής για την βρετανική κυβέρνηση. Θορυβημένη από έρευνα του Imperial College, η οποία υποστήριζε ότι η μέχρι τότε στρατηγική της κυβέρνησης θα οδηγούσε το εθνικό σύστημα υγείας στα όριά του και θα προκαλούσε μέχρι τον Αύγουστο 250.000 νεκρούς. Χρειάστηκε ωστόσο ακόμα μια εβδομάδα μέχρι να κλείσουν σχολεία, εστιατόρια και καταστήματα. Τέλη του μηνός ο Μπόρις Τζόνσον ανακοίνωνε ότι έχει προσβληθεί από τον ιό.
Σχεδόν νωθρά αντέδρασε το Λονδίνο και στη προμήθεια προστατευτικών στολών για το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Ερεύνα των βρετανικών Financial Times δείχνει ότι μέχρι τον Φεβρουάριο οι βρετανικές αρχές θεωρούσαν ότι οι υπάρχουσες προστατευτικές στολές επαρκούν για τις ανάγκες του Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Όπως αποδείχθηκε ωστόσο το υλικό των στολών αυτών ήταν κατάλληλο για την προστασία σε μια πανδημία γρίπης και όχι σε πανδημία κορωνοϊού. Ως αποτέλεσμα οι παραγγελία του κατάλληλου προστατευτικού εξοπλισμού καθυστέρησε υπερβολικά.
Ακόμα και η διορία για μια κοινή παραγγελία προστατευτικών στολών από κοινού με την ΕΕ πέρασε χωρίς το Λονδίνο να την εκμεταλλευθεί. Οι βρετανοί αρμόδιοι υποστήριξαν ότι το σχετικό mail από τις Βρυξέλλες έφθασε με καθυστέρηση, τα πρωτόκολλα των επαφών όμως αποκαλύπτουν ότι οι Βρετανοί γνώριζαν εδώ και καιρό για τις προσθέσεις της ΕΕ. Το πιθανότερο είναι ότι η βρετανική κυβέρνηση δεν θέλησε να συμμετάσχει στο κοινό πρόγραμμα προμήθειας προστατευτικών στολών για ιδεολογικούς και μόνο λόγους.
Κρίστοφ Μάιερ, dpa
Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος
Πηγή: DW