Μη ικανοποιητική είναι η πρόοδος που καταγράφει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα προγράμματα μετεγκατάστασης και επανεγκατάστασης, σύμφωνα με την τρίτη κατά σειρά έκθεση που εξέδωσε σήμερα.
Σε γενικές γραμμές, η Επιτροπή τονίζει ότι μετά τα μέσα Απριλίου πραγματοποιήθηκαν ελάχιστες μετεγκαταστάσεις, αλλά αυξήθηκε η προετοιμασία για μελλοντικές μετεγκαταστάσεις. Πρόοδος σημειώθηκε σε σχέση με τις μετεγκαταστάσεις στο πλαίσιο της εφαρμογής τής δήλωσης Ε.Ε.-Τουρκίας, πρέπει όμως να ενταθούν οι προσπάθειες ώστε να αποφευχθεί η επιστροφή των μεταναστών σε παράτυπες διαδρομές.
“Δεν μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι από τα αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα και πρέπει να τα κάνουμε γρήγορα”, δήλωσε ο επίτροπος Μετανάστευσης, Δημήτρης Αβραμόπουλος, τονίζοντας ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί τάχιστα “η επείγουσα ανθρωπιστική κατάσταση στην Ελλάδα και να αποφευχθεί η επιδείνωση της κατάστασης στην Ιταλία”.
Ο Δ. Αβραμόπουλος προσέθεσε ότι πρέπει να υλοποιηθεί ο σχεδιασμός των επερχόμενων μετεγκαταστάσεων και κάλεσε όλα τα κράτη μέλη να προετοιμαστούν και να αναλάβουν δράση. Παράλληλα, τόνισε ότι χρειάζεται να αυξηθούν οι μετεγκαταστάσεις, κυρίως από την Τουρκία, αλλά και από άλλες χώρες όπως ο Λίβανος και η Ιορδανία. “Η πρόοδος που σημειώσαμε πρόσφατα στην αναχαίτιση των λαθροδιακινητών μπορεί να διατηρηθεί μόνο εάν ανοίξει παράλληλα μια ασφαλής νόμιμη δίοδος για τους αιτούντες άσυλο. Είναι σημαντικό να εντείνουμε τις προσπάθειές μας και να υλοποιήσουμε πλήρως τον μηχανισμό 1:1 ως μέρος της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας”, ανέφερε ο Έλληνας επίτροπος.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τη μετεγκατάσταση, η Επιτροπή τονίζει ότι δεν επιτεύχθηκε ο στόχος που είχε τεθεί τον περασμένο Μάρτιο για μετεγκατάσταση τουλάχιστον 20.000 ατόμων έως τα μέσα Μαΐου. Μόνο 355 επιπλέον άτομα μετεγκαταστάθηκαν από τα μέσα Μαρτίου ως τα μέσα Μαΐου, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των αιτούντων που μετεγκαταστάθηκαν από την Ελλάδα και την Ιταλία σε 1.500. Και πάλι, μόνο λίγα κράτη-μέλη και συνδεδεμένα κράτη του χώρου Σένγκεν κατέβαλαν προσπάθειες μετεγκατάστασης.
Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, γύρω στους 46.000 μετανάστες και αιτούντες άσυλο βρίσκονται στην ελληνική ενδοχώρα, αναμένοντας τη διεκπεραίωση των αιτήσεών τους. “Η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια ανθρωπιστική κρίση που απαιτεί ταχεία ανάληψη δράσης, ώστε να καταστούν δυνατές πολυάριθμες μετεγκαταστάσεις”, τονίζει η Επιτροπή και σημειώνει ότι η Ελλάδα προετοιμάζει ένα σύστημα προεγγραφής που θα επιταχύνει την ταυτοποίηση και την πλήρη καταγραφή των αιτούντων μετεγκατάσταση. Μετά την προεγγραφή αυτή, η Επιτροπή εκτιμά ότι ένας σημαντικός αριθμός και άλλων αιτούντων άσυλο θα είναι έτοιμος για μετεγκατάσταση τους επόμενους μήνες.
Εξάλλου, στην έκθεσή της η Επιτροπή παροτρύνει τα κράτη-μέλη να κάνουν τους κατάλληλους σχεδιασμούς, ώστε να αυξήσουν τις δεσμεύσεις τους και να μειωθεί ο χρόνος απόκρισης στις αιτήσεις μετεγκατάστασης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί επίσης όλους τους εμπλεκόμενους να επιταχύνουν την μετεγκατάσταση των ασυνόδευτων ανηλίκων.
Όσον αφορά στην επανεγκατάσταση, με βάση τα στοιχεία που ελήφθησαν από τα συμμετέχοντα κράτη, 6.321 άτομα επανεγκαταστάθηκαν μέχρι τις 13 Μαΐου. Τα άτομα αυτά έγιναν δεκτά από 16 χώρες (Αυστρία, Βέλγιο, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ισλανδία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λιχτενστάιν, Λιθουανία, Κάτω Χώρες, Νορβηγία, Ελβετία και Ηνωμένο Βασίλειο).
Ο αριθμός επανεγκαταστάσεων από την Τουρκία εξακολουθεί να αυξάνεται, καθώς τα κράτη-μέλη οριστικοποιούν την αξιολόγηση των φακέλων που τους διαβιβάζονται από την Τουρκία, μέσω του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR). Από τις 4 Απριλίου 2016, 177 Σύριοι επανεγκαταστάθηκαν από την Τουρκία. Η Σουηδία δέχθηκε τον μεγαλύτερο αριθμό (55), ακολουθούμενη από τη Γερμανία (54), τις Κάτω Χώρες (52), τη Φινλανδία (11) και τη Λιθουανία (5). Έχουν ήδη γίνει αποδεκτές 723 ακόμη αιτήσεις και οι αιτούντες αναμένουν τη μεταφορά τους σε 7 διαφορετικά κράτη μέλη.
Συνολικά, 19 κράτη-μέλη και 1 συνδεδεμένο κράτος έχουν δηλώσει ότι προβλέπουν πάνω από 12.000 θέσεις για επανεγκαταστάσεις από την Τουρκία. Γύρω στις 2.000 επανεγκαταστάσεις σχεδιάζονται επί του παρόντος για το διάστημα Μαΐου-Ιουλίου 2016, υπό την προϋπόθεση τής επιστροφής αντίστοιχου αριθμού Συρίων από την Ελλάδα στο πλαίσιο του προγράμματος 1:1.