«Ελκυστική» χαρακτηρίζει την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μεταρρύθμιση της οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης ο ερευνητής του Ινστιτούτου Bruegel Zsolt Darvas.
Η δημιουργία ενός νέου συστήματος που θα επικεντρώνεται στη βιωσιμότητα του χρέους και ενός ενιαίου δείκτη, που θα «μετράει» το ρυθμό αύξησης των δημόσιων δαπανών αποτελούν «ευπρόσδεκτες» μεταρρυθμίσεις, υποστηρίζει το άρθρο που δημοσιοποίησε το Bruegel, μεταρρυθμίσεις που ενισχύονται από την ενσωμάτωση της εποπτείας των δημοσιονομικών και μακροοικονομικών ανισορροπιών, την απαίτηση για ολοκληρωμένα εθνικά δημοσιονομικά-διαρθρωτικά σχέδια και την απαίτηση για δημοσιοποίηση όλων των σχετικών εγγράφων.
«Στάχτες και λείψανα» παλαιότερων κανόνων
Ο κανόνας μείωσης του χρέους κατά 1/20 ετησίως εφόσον το χρέος υπερβεί το 60% και οι απαιτήσεις του μεσοπρόθεσμου στόχου για το διαρθρωτικό δημοσιονομικό ισοζύγιο σύντομα θα αποτελούν παρελθόν. «Αυτά είναι καλά νέα» υποστηρίζει το Bruegel. «Ο κανόνας του 1/20 θα μπορούσε να απαιτήσει υπερβολική δημοσιονομική προσαρμογή σε ορισμένες περιπτώσεις και ο κανόνας αυτός ούτως ή άλλως αγνοήθηκε όταν το Βέλγιο και η Ιταλία τον παραβίασαν επανειλημμένα.»
Ωστόσο, το κριτήριο του ελλείμματος 3% του ΑΕΠ που βασίζεται στη Συνθήκη της ΕΕ και η απαίτηση μείωσης του λόγου του χρέους όταν αυτό υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ θα παραμείνουν.
Οι νέοι κανονισμοί
Οι νέοι κανόνες εστιάζουν στην πορεία των καθαρών δαπανών, που θα πρέπει να διασφαλίζει ότι ο λόγος του δημόσιου χρέους βρίσκεται σε “εύλογα καθοδική πορεία” όταν είναι περίπου 60%. Εδώ βρίσκεται το αμφιλεγόμενο σημείο. Το “εύλογο” της καθοδικής πορείας δεν έχει ξεκαθαριστεί πώς θα αξιολογείται.
Όταν το χρέος είναι κάτω από το 60%, η πορεία των δαπανών θα πρέπει να παραμένει σε “συνετά επίπεδα”.
Υπάρχουν τρεις πρόσθετες απαιτήσεις για όλες τις χώρες:
– Το κριτήριο του 3% του ελλείμματος πρέπει να ικανοποιείται με αμετάβλητες πολιτικές για μια περίοδο 10 ετών μετά την περίοδο προσαρμογής (η οποία μπορεί να διαρκέσει από 4 έως 7 έτη).
– Απαγορεύεται το “backloading” : η μέση ετήσια προσαρμογή κατά την “περίοδο του εθνικού μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού διαρθρωτικού σχεδίου” δεν θα πρέπει να είναι χαμηλότερη από το μέσο όρο της “συνολικής περιόδου προσαρμογής”.
– Ο λόγος χρέους στο τέλος του “ορίζοντα προγραμματισμού” πρέπει να είναι μικρότερος από ό,τι πριν από την έναρξη της περιόδου. «Μια σημαντική ασάφεια είναι ότι δεν ορίζεται ο ακριβής “ορίζοντας προγραμματισμού” σημειώνει το Bruegel.
Οι τρεις ομάδες των 27
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Bruegel, το προτεινόμενο από την Κομισιόν πλαίσιο χωρίζει τις χώρες σε τρεις κύριες ομάδες
Ομάδα 1: Χώρες με διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ).
Δύο προϋποθέσεις μπορούν να οδηγήσουν σε ΔΥΕ. Η μία είναι το σύνηθες κριτήριο ελλείμματος 3% (“ΔΥΕ με βάση το έλλειμμα”). Η άλλη, η οποία ισχύει για χώρες των οποίων ο δείκτης δημόσιου χρέους υπερβαίνει το 60%, η παραβίαση της εγκεκριμένης πορείας δαπανών μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ΔΥΕ (“ΔΥΕ με βάση το χρέος”). Φυσικά, θα πρέπει να περάσουν μερικά χρόνια μέχρι να αξιολογηθεί η παραβίαση της πορείας δαπανών.
Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις του ΔΝΤ, επτά χώρες της ΕΕ (Βέλγιο, Γαλλία, Ιταλία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία και Ισπανία) αναμένεται να παραβιάσουν το κριτήριο του ελλείμματος το 2024 και το 2025. «Μεταξύ αυτών των χωρών, το νέο χαμηλωμένο κριτήριο μείωσης του χρέους θα περιορίσει πιθανότατα το Βέλγιο και ενδεχομένως τη Γαλλία, ιδίως εάν το κριτήριο της μειωμένης αναλογίας χρέους ισχύει για τέσσερα και όχι επτά χρόνια και εάν η δημοσιονομική προσαρμογή θα μειώσει το ΑΕΠ. Για τις άλλες πέντε χώρες, το κριτήριο της ελάχιστης ετήσιας προσαρμογής 0,5% είναι πιο σκληρό, σύμφωνα με τους υπολογισμούς μου» σημειώνει ο Zsolt Darvas .
Η Βουλγαρία, η Εσθονία και η Μάλτα προβλέπεται επίσης να έχουν έλλειμμα λίγο μεγαλύτερο από 3% το 2024, αλλά μικρότερο από 3% το 2025. Αυτές οι τρεις χώρες έχουν ποσοστό χρέους μικρότερο από 60%, οπότε ενδέχεται να αποφύγουν τη ΔΥΕ.
Ομάδα 2: Χώρες με δημοσιονομικό έλλειμμα χαμηλότερο του 3% και δημόσιο χρέος υψηλότερο του 60%.
Εννέα χώρες πιθανόν να εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία το 2024. Περιλαμβάνουν την Αυστρία, την Κροατία, την Κύπρο, τη Φινλανδία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Πορτογαλία και τη Σλοβενία. «Μεταξύ αυτών των χωρών, μόνο η Φινλανδία θα παραβίαζε το κριτήριο του μειωμένου λόγου χρέους σύμφωνα με τις προβλέψεις του ΔΝΤ. Ωστόσο, το ΔΝΤ δεν αναμένει δημοσιονομική εξυγίανση στη Φινλανδία από το 2024-2028» γράφει ο Z. Darvas
Ομάδα 3: Χώρες με δημοσιονομικό έλλειμμα χαμηλότερο από 3% και δημόσιο χρέος χαμηλότερο από 60%
Οι υπόλοιπες 11 χώρες (Βουλγαρία, Τσεχία, Δανία, Εσθονία, Ιρλανδία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Ολλανδία, Σουηδία) πιθανότατα θα εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία το 2024. Η πρόταση απαιτεί από τις χώρες αυτές να καταρτίσουν δημοσιονομικά-διαρθρωτικά σχέδια τα οποία στη συνέχεια θα αναλύσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, συμπεριλαμβανομένου του κριτηρίου του μειωμένου λόγου χρέους. Ωστόσο, δεν προβλέπεται καμία συνέπεια εάν το κριτήριο αυτό δεν τηρηθεί, εκτός εάν ο λόγος χρέους υπερβαίνει το 60%.
«Έτσι, πέρα από την παρακολούθηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της συμμόρφωσης με τα κριτήρια του 3% του ελλείμματος και του 60% του χρέους, οι δημοσιονομικές πολιτικές των χωρών αυτών θα καθορίζονται από τα εθνικά πλαίσια» καταλήγει το άρθρο.
Διαβάστε ακόμη
«Ευκολίες πληρωμής» για τον λογαριασμό της εφορίας
Εκλογές 2023: Το στοίχημα των ψήφων και οι περιοδείες Μητσοτάκη στον δρόμο για την 25η Ιουνίου
Εκλογές 2023
Εκλογές 2023: Όλες οι ειδήσεις για τα αποτελέσματα των εκλογών
Αποτελέσματα εκλογών 2023: Δείτε LIVE μέσω διαδραστικού χάρτη όλα τα αποτελέσματα της επικράτειας
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ