Όλα τα σενάρια είναι πιθανά για το Brexit τριάμισι χρόνια μετά το δημοψήφισμα του 2016 και μόλις εννέα ημέρες πριν την εκπνοή της προθεσμίας της 31ης Οκτωβρίου. Αν επιβεβαιωθούν τα σενάρια περί μη ύπαρξης συμφωνίας και εάν δεν επιβεβαιωθούν τα υπόλοιπα, πχ. περί πιθανού βέτο της Ουγγαρίας για αίτημα αναβολής του Brexit από την πλευρά της ΕΕ, στη Μ. Βρετανία θα τεθεί αυτομάτως σε ισχύ ο νέος νόμος που υποχρεώνει τον κ. Τζόνσον να ζητήσει ο ίδιος αναβολή. Θα υποκύψει στο αναπόφευκτο;
Θα ζητήσει αναβολή ή θα τον παραβιάσει οδηγώντας την χώρα του σε άτακτο Brexit;
Πολλοί λένε πως όχι. Όμως μπορεί πλέον να μην ζητήσει αυτή την αναβολή; Αν επιλέξει να μην υπακούσει στον Νόμο, αυτομάτως θα κινηθούν νομικές διαδικασίες εις βάρος του περί μη εφαρμογής Νόμου του Κράτους με την απόφαση σίγουρα καταδικαστική. Σε αυτή την περίπτωση, ίσως η ΕΕ συγκαλέσει Έκτακτη Σύνοδο Κορυφής με αποκλειστικό θέμα την αναβολή του Brexit με άγνωστα αποτελέσματα. Το πιθανότερο είναι να συγκληθεί πριν τις 31 Οκτωβρίου σε μια ύστατη προσπάθεια να βρεθει μια λύση.
Ταυτόχρονα στη Βουλή θα γίνει και η ψηφοφορία επί του περιεχομένου του προγραμματικού Λόγου της Βασίλισσας. Μη διαθέτοντας πλειοψηφία, ο κ. Τζόνσον ενδεχομένως να την χάσει. Με βάση αυτο το αποτέλεσμα, αναλυτές αναφέρουν πως θα προσπαθήσει να προκηρύξει εκλογές. Δεν θα το πετύχει γιατί αφενός χρειάζεται αυξημένη πλειοψηφία, και αφετέρου κατι τετοιο θα είναι αδύνατον με τους Εργατικούς να τρέμουν τις εκλογές.
Μέχρι τις 31 Οκτωβρίου
Η μέρα του “Do or Die” θα έχει φτάσει! Αν δεν έχει βρεθεί λύση και με δεδομένο ότι ο νόμος θα εμποδίζει τον Μ. Τζόνσον να εγκαταλείψει την ΕΕ, ανεξέλεγκτα, μάλλον και στο 2ο αυτό ραντεβού οι Εγγλέζοι ούτε καν θα εμφανιστούν. Το Brexit, παρ’ όλα τα μεγάλα λόγια του Αγγλου Πρωθυπουργού, δεν θα εχει πραγματοποιηθεί. Κάτι τέτοιο, θα εκμεταλλευτεί στο έπακρο ο Ν. Φάρατζ του κόμματος Brexit για να τον πλήξει.
Αν όλα εξελιχθούν όπως περιγράφηκαν, πράγμα πολύ πιθανό, ο Μπόρις Τζόνσον ίσως προκαλέσει ο ίδιος ψήφο εμπιστοσύνης προς την κυβέρνησή του, πριν τις 31 Οκτωβρίου με στόχο να την χάσει, και να προκηρυχθούν οι τόσο πολυπόθητες από αυτόν εκλογές ή εναλλακτικά να αποφασίσει με έναν απλό νόμο την προκήρυξή τους όπως έχει δικαίωμα.
Ο κόμπος έφτασε στο χτένι
Ή μάλλον όλοι οι κόμποι έφτασαν σε όλα τα χτένια.
Μόλις πριν δέκα μέρες το σχέδιο του Μπ. Τζονσον προς την ΕΕ, αντιμετωπίστηκε σχεδόν με θυμηδία από τους Ευρωπαίους ηγέτες. Ο κος Τζόνσον συνέχιζε να επαναλαμβάνει σε όλους τους τόνους το “do or die”. Η Βουλή είχε ήδη ψηφίσει το Ben Act, υποχρεώνοντας τον Άγγλο Πρωθυπουργό, παρά το “do or die”, να ζητήσει αναβολή,αν δεν έφερνε συμφωνία πριν το τελος της Διάσκεψης Κορυφής στις Βρυξέλλες (17-18 Οκτωβρίου).
Η επιτυχημένη ανατροπή Τζόνσον
Αποδεχόμενος ρεαλιστικά την πραγματικότητα ή πιεζόμενος από αυτήν, ή για λόγους πολιτικού σχεδιασμού δικού του, ο κ. Τζόνσον, την τελευταία στιγμή, την Τρίτη 15 Οκτωβρίου, πρότεινε και συμφώνησε με την ΕΕ σε ένα νέο σχέδιο. Βέβαια, η μόνη του ουσιαστική διαφορά με το σχέδιο της Τ. Μέυ ήταν η αποδοχή μιας παλαιάς πρότασης της ΕΕ, περί δημιουργίας κάποιου είδους εμπορικού συνόρου μεταξύ Β. Ιρλανδιας και Μ. Βρετανίας στην θάλασσα που ενώνει τα δύο νησιά και με τα χοτ σποτς ελέγχων στο Βρετανικό έδαφος. Τελικά για όποιο λόγο και αν εγινε, ο κ. Τζόνσον εδειξε να διαψεύδει τους πάντες και να δρα ορθολογικά, όπως ζητούσαν οι Ευρωπαίοι εταίροι του. Και μάλιστα όπως έδειχναν τα πράγματα εκείνη τη στιγμή, με επιτυχία.
Η ΕΕ -Γιούνκερ, Τουσκ και οι υπόλοιποι 27 ηγέτες- χαιρέτησαν την συμφωνία. Ο Μπ. Τζόνσον και η κυβέρνησή του ήσαν αισιόδοξοι πως τα πράγματα επιτέλους πήραν τον δρόμο τους. Έτσι, αποφάσισαν να φέρουν την επιτευχθείσα Συμφωνία προς ψήφιση αμέσως: το Σάββατο 19 Οκτωβρίου. (Πρώτη φορά μετά τον Πόλεμο των Φωκλαντς, το 1982, η Βουλή θα ήταν ανοιχτή Σάββατο)
Όλα έδειχναν να βαίνουν καλώς την Παρασκευή το βραδυ μετα το τελος της Συνόδου Κορυφής και το Σάββατο το πρωί πριν την συζήτηση στη Βουλή και την σχετική ψηφοφορία. Βέβαια, όχι ακριβώς όλα, γιατί υπήρχαν μερικά σύννεφα:
το Βορειο-Ιρλανδικό κόμμα το DUP δήλωνε μη ευχαριστημένο,
Οι ψήφοι δεν ηταν σιγουροι στην Βουλή,
Παρ όλα αυτά, η πολύχρονη αναμονή για τοBrexit, οι πιέσεις προς τους ‘“άτακτους” κυβερνητικούς βουλευτές έκαναν την Κυβέρνηση και τον Μπ. Τζόνσον να αισιοδοξούν πως από εκεί που όλοι που κατηγορούσαν την Κυβέρνηση, ότι έχει κρυφή ατζέντα την μη επίτευξη συμφωνίας και το άτακτο Brexit, θα αναγνώριζαν τα όποια θετικά βήματα της νέας συμφωνίας.
Όμως…
…όταν όλοι οι κύριοι παίκτες στην Βρετανική πολιτική σκηνή, επί τόσα χρόνια και ειδικά μετά το τέλος Μαρτίου που απορρίφθηκε η προταθείσα Συμφωνία της κας Μέυ, δρούν τόσο μικροπολιτικά και για ίδιο πολιτικό ή εκλογικό όφελος, είναι φυσικό στο παρα πέντε, να μην υπάρχει λογική και συνέχεια στην αγγλική πολιτική σκηνή.
Ας προστεθούν τα ακόλουθα:
Ο κος Τζόνσον, από υπέρμαχος και σκληρός απέναντι στην ΕΕ, και μη φοβούμενος το άτακτο Brexit, κάνει δύο προτάσεις και μαλιστα η μία με υποχωρήσεις στο πάρα πέντε και επανέρχεται ζητώντας να ψηφιστεί εντός 24 ωρων. Ο λόγος προφανής: να εκβιάσει τη Βουλή να υπερψηφίσει τη συμφωνία του, να μην υποχρεωθεί να ζητήσει παράταση από την ΕΕ, να πραγματοποιήσει το Brexit και κάποια στιγμή άμεσα με τις δάφνες του νικητή να κανει εκλογές, που και τώρα να γίνονταν, θα τις κέρδιζε.
Η αντιπολίτευση (εσωτερική και μή), όλον αυτόν το καιρό τον κατηγορεί πως δεν θέλει συμφωνία αλλά άτακτο Brexit. Τον πιέζει με νόμο πως αν δεν φέρει συμφωνία οφείλει να ζητήσει παράταση (απόλυτος εξευτελισμός για τον ίδιο μιας και το έχει αρνηθεί κάθετα).
Και όταν ο Π/Θ καταφέρνει και φέρνει συμφωνία, αντιδρά με κάθε τρόπο. Με στόχο να ζητήσει ο Π/Θ αναβολή και εi δυνατόν, να αποφευχθούν οι εκλογές, που η αντιπολίτευση θα έχανε.
Τα γεγονότα είναι ραγδαία μέχρι σήμερα Δευτέρα 21 Οκτωβρίου:
-Η Αντιπολίτευση πετυχαίνει να μην ψηφιστεί καν η συμφωνία με την τροπολογία του πρώην Συντηρητικού βουλευτή Letwin συντρίβοντας τις ελπίδες του Π/Θ
-Μη υπαρχούσης ψηφισμένης συμφωνίας, ο Π/Θ μπαίνει αυτόματα και ακούσια υπό την ισχύ του Ben Act. Υποχρεούται να ζητήσει παράταση απο την ΕΕ, ενώ έχει πετύχει συμφωνία με αυτήν, η οποία συζητήθηκε άμεσα αλλά δεν έγινε ψηφοφορία, (άρα αιωρείται σε πολιτικό κενό)
-Υπακούοντας αποστέλλει στην ΕΕ δύο επιστολές: η μία ανυπόγραφη (!)με το αίτημα παράτασης και η άλλη ενυπόγραφη (!)περι του ανώφελου μιας παράτασης
-Η ΕΕ, έκπληκτη από τις δύο επιστολές, αφήνει να διαρρέει πως οι 27 θα ήταν διατεθειμένοι να δώσουν παράταση και περαν των 3 μηνών και μαλιστα ενδεχομένως με δική της πρωτοβουλία.
-Ταυτόχρονα, ο Πρόεδρος της Βουλής αποκρούει πρόταση της Κυβέρνησης να έρθει εκ νέου προς ψηφιση στις αρχές αυτης της εβδομάδας η συμφωνία , παρά τον νόμο Letwin
-Ο Αγγλος Π/Θ αντιδρώντας σε όλα αυτα και παρά την αρχική του πρόθεση για άμεση ψήφιση της Συμφωνίας στη Βουλή, αλλάζει άρδην στρατηγική. Πλέον δηλώνει πως θα φέρει προς προς ψήφιση, όλους τους υποστηρικτικούς νόμους της συμφωνίας του με την ΕΕ, όπως απαιτεί ο νόμος Letwin ,ώστε να μπορέσει να γίνει επιτέλους η ψηφοφορία για την συμφωνία πριν την 31η Οκτωβρίου,
-Οι Εργατικοί αποφασίζουν τα εξής: πρώτον ότι η Συμφωνία είναι χειρότερη απο της Κας Μέυ. Δεύτερον, αυτό που πρέπει να γίνει ειναι να ξαναζητηθεί η γνώμη των Βρετανών περί εξόδου ή όχι με νεο δημοψηφισμα. Βέβαια, όπως άφησαν να διαρρεύσει, καλόν θα ήτο κάτι τετοιο να μην ζητηθεί από τους ίδιους αλλά από κάποιον τρίτο για να έχει πιθανότητες να περάσει από την Βουλή!
Τα επόμενα βήματα
Έστω λοιπόν, ότι παρόλα τα νέα εμπόδια που παρουσιάστηκαν το Σαββατοκύριακό και την Δευτέρα, οι υποστηρικτικοί νόμοι έρθουν τελικά προς συζήτηση στην Βουλή. Έστω επίσης ότι θα έρθουν και σε χρόνο που θα επιτρέπει την συζήτησή τους και την τελική ψηφοφορία πριν την 31η Οκτωβρίου. Το ερώτημα παραμένει αν θα υπερψηφιστεί η συμφωνία.
Αν ναι, η ΕΕ το πιθανότερο είναι να ζητήσει μια τεχνική παράταση λίγων εβδομάδων για να κανονιστούν κάποιες τεχνικές λεπτομέρειες στην υλοποίησή της και το brexit θα πραγματοποιηθεί.
Αν όμως όχι, τα πράγματα περιπλέκονται ξανά σε μεγάλο βαθμό. Βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η Μ. Βρετανία δεν είναι ούτε Ιταλία, ούτε Ελλάδα ωστε η ΕΕ να εχει την άνεση να δείξει το σκληρό της πρόσωπο. Η Μ. Βρετανία είναι ένας σημαντικός σύμμαχος και θα παραμείνει τετοιος και μετά το Brexit. Ο δε Μπ. Τζόνσον, θα συνεχίσει να είναι ο αναμφισβήτητος πολιτικός κυρίαρχος αυτού τού συμμάχου. Άρα οι ενέργειες της ΕΕ, θα συνεχίσουν να είναι πολύ προσεκτικές αν τα πράγματα παραμείνουν τελείως προβληματικά και στο μέλλον.