Στη γωνία στριμώχνεται η Γερμανία την στιγμή που αναλαμβάνει την προεδρία της Ε.Ε. καθώς το σκάνδαλο της γερμανικής fintech Wirecard φέρνει στο προσκήνιο όχι μόνο τις παράνομες πρακτικές της ίδιας της εταιρείας, αλλά και μια ευρεία προσπάθεια συγκάλυψης από τις γερμανικές αρχές και την ελεγκτική εταιρεία EY (Ernst & Young).
Η Wirecard που δραστηριοποιούνταν στις ψηφιακές πληρωμές και παρουσιαζόταν ως το «θαύμα« του γερμανικού καπιταλισμού, μια ιστορία επιτυχίας που μπόρεσε να ανταγωνιστεί τη Silicon Valley, κήρυξε πτώχευση καθώς αποδείχθηκε ότι παρουσίαζε διαθέσιμα «μαϊμού» ύψους τουλάχιστον 1,9 δισ. ευρώ.
Ο ιδρυτής της εταιρείας, ο 50χρονος Μάρκους Μπράουν, συνελήφθη και αφέθη ελεύθερος με εγγύηση 5 εκατ. ευρώ, αλλά η υπόθεση έχει διαστάσεις πολύ μεγαλύτερες ενός εταιρικού σκανδάλου, αφού προκύπτει ότι οι γερμανικές αρχές στην πραγματικότητα συγκάλυπταν την κατάσταση επί τουλάχιστον πέντε χρόνια.
Ήδη η Κομισιόν ερευνά το θέμα και τις ευθύνες της γερμανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (Bafin) η οποία όταν το σκάνδαλο άρχισε να αποκαλύπτεται από δημοσιογράφους των Financial Times, αντί να ερευνήσει το ζήτημα κινήθηκε… κατά των δημοσιογράφων με την κατηγορία ότι προσπαθούσαν να ρίξουν την μετοχή για να κερδοσκοπήσουν αγοράζοντάς την φθηνότερα (το λεγόμενο “σορτάρισμα”).
Το 2019 η Bafin ζήτησε την ποινική δίωξη δύο δημοσιογράφων των Financial Times οι οποίοι δημοσίευσαν αποκαλύψεις πηγών τους για ατασθαλίες στη θυγατρική της Wirecard στην Σιγκαπούρη.
Και όχι μόνον αυτό, αλλά η Bafin απαγόρευσε και τις επιθετικές πωλήσεις των μετοχών της Wirecard (απαγόρευσε το “σορτάρισμα”) για να προστατεύσει την εταιρεία και την γερμανική κεφαλαιαγορά, με το σκεπτικό ότι η συγκεκριμένη εταιρεία ήταν πολύ σημαντική για την οικονομία.
Ο ίδιος ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βλάντις Ντομπρόβσκις δήλωσε στους Financial Times ότι έχει ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Αρχή Εποπτείας των Αγορών (ESMA – European Securities and Markets Authority) που εδρεύει στο Παρίσι να διεξαγάγει έρευνα για το κατά πόσον η Bafin απέτυχε στην αποστολή της να εποπτεύσει την Wirecard δεδομένου ότι το ζήτημα επηρεάζει την επενδυτική εμπιστοσύνη στην Ε.Ε. Αντικείμενο της έρευνας θα είναι επίσης κατά πόσον παραβιάστηκε η νομοθεσία της Ε.Ε. περί διαφάνειας και κατά πόσον η Bafin εκπλήρωσε τις απορρέουσες υποχρεώσεις της.
Η υπόθεση αυτή αποτελεί κόλαφο για το Βερολίνο, καθώς έρχεται τη στιγμή ακριβώς που αναλαμβάνει την προεδρία της Ε.Ε. για το δεύτερο εξάμηνο του έτους και ενώ μαίνεται η οικονομική κρίση που ξέσπασε λόγω κορωνοϊού λόγω της οποίας η γερμανική κυβέρνηση έχει αποδυθεί σε μια τεράστια επιχείρηση στήριξης των γερμανικών επιχειρήσεων η οποία έχει προκαλέσει αντιδράσεις από άλλες χώρες της Ε.Ε.
Η Wirecard ιδρύθηκε το 1999 και ακολούθησε μια θεαματικά ανοδική πορεία στον τομέα των ηλεκτρονικών πληρωμών, η οποία εκτόξευσε την τιμή της μετοχής της από τα 3 στα 190 ευρώ και τη συνολική χρηματιστηριακή της αξία στα 24 δισ. Το 2018, μάλιστα, η Wirecard αντικατέστησε την γερμανική τράπεζα Commerzbank στον χρηματιστηριακό δείκτη DAX ο οποίος περιλαμβάνει τις 30 μεγαλύτερες γερμανικές εισηγμένες εταιρείες. Η πορεία αυτή, όπως αποδείχθηκε βασίστηκε σε αδιαφανείς συμφωνίες και πλαστά οικονομικά στοιχεία, τα οποία μάλιστα συγκάλυπτε και η ελεγκτική εταιρεία Ernst & Young.
Η Ε&Υ όπως αποδείχθηκε δέχθηκε ότι υπήρχαν καταθέσεις 1.9 δισ. ευρώ στις Φιλιππίνες, βασιζόμενη σε απλές εκτυπώσεις οθόνης (screenshots) και όχι σε επίσημα παραστατικά. Και τούτο παρά το γεγονός ότι τα τελευταία πέντε χρόνια έρχονταν στο φως της δημοσιότητας καταγγελίες για εικονικές συνεργασίες, θυγατρικές που στην πραγματικότητα δεν υπήρχαν στην Ασία και άλλα πολλά.
Όπως προαναφέρθηκε, όμως, οι εποπτικές και ελεγκτικές αρχές προστάτευαν την Wirecard η οποία παρουσιαζόταν ως το διαμάντι του γερμανικού επιχειρείν που εξελίσσεται σε παγκόσμιο πρωταθλητή της ψηφιακής οικονομίας.
Ύστερα από την αποκάλυψη των ανύπαρκτων 1,9 δισ. ευρώ, την περασμένη εβδομάδα η Wirecard κήρυξε πτώχευση, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά σε εταιρεία του δείκτη DAX.
Η υπόθεση έρχεται να προστεθεί σε άλλες υποθέσεις που θέτουν σε αμφισβήτηση το αφήγημα ότι ο γερμανικός καπιταλισμός είναι πιο συντηρητικός και πιο ασφαλής από εκείνον των ΗΠΑ, όπως το σκάνδαλο των ρύπων από τα γερμανικά αυτοκίνητα Diesel, το σκάνδαλο της Deutsche Bank με τα παράγωγα που συνέβαλαν στην κρίση του 2008, αλλά και τις υποθέσεις συγκάλυψης φοροδιαφυγής στις οποίες έχει εμπλακεί η τράπεζα. Μόλις προ ημερών ήρθε στην επικαιρότητα η υπόθεση της Bayer η οποία εξαγόρασε την αμερικανική Monsanto το 2018 και τώρα καλείται να πληρώσει αποζημιώσεις για να κλείσει περί τις 100.000 αγωγές που είχαν γίνει από ιδιώτες για τα καρκινογόνα ζιζανιοκτόνα της τελευταίας.