Θεμέλια για τη δημιουργία ενός νέου φυτωρίου εργαζομένων στον τουρισμό βάζουν οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, αλλά και ιδιωτών προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις σε προσωπικό που ξεπερνούν τις 50.000. Το πρόβλημα δεν έχει μόνο ελληνικά χρώματα.
Σε πέντε από τις μεγάλες τουριστικές αγορές της Ευρώπης και δη του ευρωπαϊκού Νότου, την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία, την Πορτογαλία και τη Γαλλία, οι ελλείψεις σε θέσεις εργασίας το 2021 στον τουρισμό ξεπέρασαν τις 700.000, με βάση τα στοιχεία από το Παγκόσμιο Συμβούλιο Τουρισμού και Ταξιδίων (WTTC).
Η ανθρωπογεωγραφία των εργαζομένων στον τουρισμό και τον επισιτισμό ταρακουνήθηκε με αφορμή την πανδημία.
Οπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, όλα ξεκίνησαν από τη «Μεγάλη Παραίτηση» στις ΗΠΑ μετά την απόφαση των εργαζομένων να αλλάξουν τις συνήθειες και τα πιστεύω τους. Προτιμούν πλέον να δουλεύουν με τηλεργασία από το σπίτι τους και να έχουν ελεύθερο χρόνο για τα ενδιαφέροντά τους και την οικογένειά τους γυρνώντας την πλάτη σε μοντέλα εργασίας χωρίς ρεπό και με εξοντωτικά ωράρια.
«Το 30% του εποχικού προσωπικού έφυγε στο εξωτερικό», επισημαίνει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Τουρισμού – Επισιτισμού Γιώργος Χότζογλου. «Δουλεύουν ως σερβιτόροι στην Κύπρο, στην Ισπανία και την Πορτογαλία, όπου βρήκαν καλύτερους μισθούς και συνθήκες εργασίας. Το 20% άλλαξε κλάδο εργασίας προτιμώντας θέσεις 12μηνης λειτουργίας. Ξέρω πολλούς που δουλεύουν με συμβάσεις εργασίας στους δήμους. Επίσης, ένα μεγάλο ποσοστό του εποχικού προσωπικού μένει “παρκαρισμένο” περιμένοντας καλύτερες προτάσεις. Σας αναφέρω ενδεικτικά ότι μία υπάλληλος σε ρεσεψιόν στο Λασίθι προτίμησε να μην εργαστεί φέτος σεζόν αναζητώντας αλλού την επαγγελματική της τύχη. Είχε χρόνια εμπειρία, μιλά έξι γλώσσες και της πρόσφεραν αμοιβή 700 ευρώ, με 10 ώρες δουλειά ημερησίως και δύο ρεπό τον μήνα».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει η Ομοσπονδία, οι μεγαλύτερες ελλείψεις καταγράφονται στις ειδικότητες των σεφ, executive chefs, pastry chefs, ρεσεψιονίστ, αλλά και σε σερβιτόρους και καμαριέρες. Η πρωτοβουλία που ανέλαβαν τα υπουργεία Εργασίας και Τουρισμού προκειμένου να καλύψουν τις κενές θέσεις με ανέργους από τη λίστα του ΟΑΕΔ, καθώς και μέσω άλλων διαύλων, θα λειτουργήσει πιλοτικά φέτος, με στόχο να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις και τα επόμενα χρόνια, καθώς όλοι οι παράγοντες προβλέπουν ότι είναι ένα πρόβλημα που ήρθε για να μείνει.
Εντός του Μαΐου θα λειτουργήσει η πλατφόρμα του ΟΑΕΔ (Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης – ΔΥΠΑ) στην οποία οι τουριστικές επιχειρήσεις καλούνται να υποβάλουν μέχρι τις 31 Μαΐου τις κενές θέσεις και τις ελλείψεις σε ειδικότητες. Κατόπιν οι εργασιακοί σύμβουλοι της ΔΥΠΑ θα υποδείξουν τους ανέργους που πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις στις επιχειρήσεις για την κάλυψη των θέσεων έως τις 15 Ιουνίου.
Παράλληλα, θα προγραμματιστούν κλαδικές ημέρες καριέρας και άλλες συναφείς εκδηλώσεις σύζευξης για τον τουρισμό. Μάλιστα, η Μονάδα Εξυπηρέτησης Μεσαίων και Μεγάλων Επιχειρήσεων της ΔΥΠΑ θα παρέχει απευθείας υπηρεσίες εύρεσης και προεπιλογής προσωπικού σε επιχειρήσεις με 50 και άνω υπαλλήλους, μέσω του πανελλαδικού δικτύου των 117 Κέντρων Προώθησης Απασχόλησης.
Την ίδια ώρα, το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) ξεκινά άμεσα στοχευμένους ελέγχους στους τουριστικούς προορισμούς με στόχο τη διασφάλιση της τήρησης της νομοθεσίας σε ό,τι αφορά την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, την αδήλωτη και υποδηλωμένη εργασία, τις αμοιβές και τον χρόνο εργασίας.
Υπενθυμίζουμε ότι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει συστήσει στους εργοδότες να αυξήσουν τις αμοιβές ώστε να καλύψουν τις ανάγκες τους σε προσωπικό χωρίς να παραγνωρίζεται φυσικά η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Ρέτσος χαρακτήρισε θετική την πρωτοβουλία της κυβέρνησης ζητώντας παράλληλα αυστηρούς ελέγχους ώστε «να ξεχωρίσει η ήρα από το στάρι».
Η πλατφόρμα
Στο κάδρο έχει μπει πρόσφατα και η ιδιωτική πρωτοβουλία δίνοντας περισσότερα κίνητρα από αυτά που παρείχαν έως τώρα οι εταιρείες προσωρινής απασχόλησης προκειμένου να επιτευχθεί το πολυπόθητο matching, δηλαδή η αντιστοίχιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.
Με φιλόδοξα σχέδια ειδικά για την κάλυψη των αναγκών των τουριστικών επιχειρήσεων μπαίνει σε τροχιά λειτουργίας η online πλατφόρμα εύρεσης προσωπικού Uworc, το application της οποίας θα ενεργοποιηθεί μέσα στο καλοκαίρι. Εμπνευστής της νέας εφαρμογής είναι ο κ. Πάρης Οικονόμου, ξενοδόχος που διαθέτει τρία καταλύματα στη Μύκονο.
«Στόχος είναι να ταιριάξουμε εργοδότες και προσωπικό σε ένα online περιβάλλον», μας εξηγεί ο κ. Οικονόμου. «Για την κάλυψη επειγουσών αναγκών έχουμε ήδη καλέσει εξειδικευμένους σεφ από το εξωτερικό. Επίσης, έχουμε σημαντικό αριθμό επαγγελματιών από τρίτες χώρες, Μολδαβία, Τουρκία, Κατάρ και Ντουμπάι, που ενδιαφέρεται να δουλέψει στην Ελλάδα. Μάλιστα οι απαιτήσεις τους είναι λογικές, δεν έχουν εξωφρενικές μισθολογικές απαιτήσεις, όπως θα περίμενε κανείς. Βεβαίως, επικρίνουμε τους εργοδότες που εκμεταλλεύονται τους εργαζομένους. Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά: καμαριέρες στη Σαντορίνη αμείβονται με 1.800-2.100 ευρώ τον μήνα».
Η φιλοσοφία της πλατφόρμας είναι η δημιουργία μιας μονιμότερης σχέσης με τους εργαζομένους που δεν θα εξαντλείται σε μια τουριστική σεζόν. Στόχος είναι μέσω της πλατφόρμας οι εργαζόμενοι να βρίσκουν δουλειά συνεχόμενη και εναλλασσόμενη χειμώνα – καλοκαίρι, παρέχοντας παράλληλα εκπαίδευση και δυνατότητες εξέλιξης.
«Με το τέλος της τουριστικής σεζόν προγραμματίζουμε δωρεάν σεμινάρια για τους εργαζομένους. Σε πολλούς βρίσκουμε δουλειά για τη χειμερινή σεζόν στο εξωτερικό, και συγκεκριμένα σε επιχειρήσεις που βρίσκονται στην Ολλανδία, στη Γερμανία, στην Αυστρία και την Ελβετία, ενώ αυτή την περίοδο μπαίνει στο κάδρο και η Βόρεια Ιταλία. Χρειάζονται οπωσδήποτε κίνητρα και καλές συνθήκες εργασίας. Πρέπει να δημιουργηθεί ένα νέο φυτώριο εργαζομένων στον τουρισμό που δεν θα βλέπει ευκαιριακά τη δουλειά και δεν θα θελήσει να σηκωθεί να φύγει», επισημαίνει ο εμπνευστής της Uwork.
H μεγαλύτερη έλλειψη προσωπικού, σύμφωνα με τον κ. Οικονόμου, καταγράφεται στην Κρήτη, στη Χαλκιδική, στις Κυκλάδες, με αιχμή τη Σαντορίνη, τη Μύκονο, τη Νάξο και την Τήνο, και στα νησιά του Ιονίου, με επίκεντρο την Κέρκυρα και τη Λευκάδα. Μέχρι στιγμής, η εταιρεία έχει συνάψει 35 συνεργασίες εντός Ελλάδας και μέσω της πλατφόρμας έχουν βρει απασχόληση περισσότεροι από 340 εργαζόμενοι, μεταξύ των οποίων και κάποιοι Ουκρανοί που έφυγαν από τη χώρα τους λόγω του πολέμου.
*Κεντρική φωτο κειμένου: Πάρης Οικονόμου
Διαβάστε ακόμη:
Έξοδος από τη «σκληρή» εποπτεία σε 100 ημέρες – Τι αλλάζει
Συνέδριο ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ: Κάλεσμα Ανδρουλάκη σε συστράτευση – Να αποδείξουμε ότι αλλάξαμε (vid)