Την επίσπευση των αλλαγών στο σύστημα ανακύκλωσης πλαστικών, την αξιοποίηση των βιοαποικοδομήσιμων πλαστικών αλλά και διευκολύνσεις για την απασχόληση αλλοδαπών εργαζομένων ώστε να αντιμετωπιστεί η έλλειψη ανθρωπίνου δυναμικού, ζητούν οι Βιομηχανίες πλαστικών απ’ τη νέα κυβέρνηση.
Σε ενημερωτική συνάντηση που πραγματοποιήθηκε χθες, το ΔΣ του Συνδέσμου Βιομηχανικών Πλαστικών Ελλάδος (ΣΒΠΕ) υπό τον Πρόεδρο του κ. Βασίλη Γούναρη (σσ επικεφαλής της BASF Ελλάδος) υπογραμμίστηκε η ανάγκη να υπάρξουν άμεσες και αποτελεσματικές κινήσεις στα παραπάνω σημεία ώστε να διαφυλαχθεί η ανταγωνιστικότητα του κλάδου των πλαστικών και η ανοδική του πορεία.
Δράσεις για την αύξηση της ανακύκλωσης
Σε ο,τι αφορά την αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης, θέση του ΣΒΠΕ είναι ότι πρέπει να υπάρξει επίσπευση των αλλαγών στο σύστημα ανακύκλωσης των πλαστικών, δεδομένων των φιλόδοξων στόχων που έχουν τεθεί για τα επόμενα έτη από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπενθυμίζεται πως σήμερα στην Ε.Ε. είναι σε εξέλιξη συζητήσεις για την αναθεώρηση της οδηγίας για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα, με στόχο όλες οι συσκευασίες που βρίσκονται στην ευρωπαϊκή αγορά να είναι επαναχρησιμοποιήσιμες ή ανακυκλώσιμες (με οικονομικά βιώσιμο τρόπο) έως το 2030. Απώτερος στόχος είναι η μείωση των απορριμμάτων συσκευασιών 15% έως το 2040 κατά κεφαλήν ανά κράτος μέλος (με έτος αναφοράς το 2018). Κάτι που αναμένεται να οδηγήσει σε συνολική μείωση των αποβλήτων στην Ε.Ε. κατά περίπου 37% σε σύγκριση με το σενάριο χωρίς αλλαγή της νομοθεσίας.
Ως εκ τούτου προτείνει:
-Την επέκταση της εφαρμογής των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης και σε άλλα ρεύματα πλαστικών αποβλήτων (π.χ. γεωργοκτηνοτροφικά, αγροτικό φιλμ).
-Την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου συστήματος επικοινωνίας και ενημέρωσης των πολιτών, όπου θα υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία σχετικά με την πορεία της διαχείρισης αποβλήτων, κάτι το οποίο, σε συνδυασμό με την αύξηση των διαθέσιμων κάδων συλλογής των ρευμάτων αποβλήτων στις γειτονιές, αναμένεται να δράσει ευεργετικά και ως προς την αποτελεσματικότητα του συστήματος διαλογής.
-Την επιβολή προστίμων που θα ενσωματώνουν το περιβαλλοντικό κόστος από την ανεξέλεγκτη απόρριψη αποβλήτων συσκευασίας στο οικοσύστημα (π.χ. στην πόλη ή στο δάσος), και τα οποία σε συνδυασμό με το πυκνότερο σύστημα κάδων συλλογής, θα περιορίσουν σημαντικά τις ποσότητες συσκευασίας που δεν εισέρχονται στο σύστημα διαχείρισης – κατά συνέπεια και τις ανεπιθύμητες περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις.
-Την αναβάθμιση των ήδη υπαρχουσών υποδομών και την κατασκευή νέων υποδομών ανακύκλωσης.
-Την επέκταση της θέσπισης ελάχιστων ποσοστών ανακύκλωσης σε διάφορα προϊόντα.
Βέβαια, σύμφωνα με τον ΣΒΠΕ, για να επιλυθεί η περίπλοκη πρόκληση της συλλογής και ανακύκλωσης των πλαστικών απαιτείται από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, τους stakeholders, να διαδραματίσουν έναν εποικοδομητικό ρόλο:
-Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι εθνικές κυβερνήσεις να προχωρήσουν στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και να διαμορφώσουν νομοθετικό πλαίσιο που θα υποστηρίζει την ανακύκλωση, μακριά από τις εύκολες λύσεις των απαγορεύσεων, που έχουν βραχυπρόθεσμα οφέλη.
-Στο πλαίσιο αυτό άμεσα θα έπρεπε να αρχίζουν να λειτουργούν συστήματα χρηματοδότησης επιστροφής εγγύησης (deposit refund systems) και για πλαστικές συσκευασίες νερού και αναψυκτικών.
-Η βιομηχανία των πλαστικών από την πλευρά της να συνεχίσει να επενδύει –όπως ήδη πράττει– στον επανασχεδιασμό των προϊόντων με στόχευση να καταστεί πιο εύκολο να ανακυκλωθούν, σε σύγκριση με το σήμερα.
-Οι τελικοί καταναλωτές, οι οποίοι θα πρέπει να υποστηρίξουν με την πράξη τους τη διαδικασία της ανακύκλωσης.
Όπως τονίστηκε απ’ τα μέλη του ΣΒΠΕ, τα πλαστικά μετά τη χρήση τους είναι ένας πολύτιμος πόρος που εφόσον ανακυκλωθεί μπορεί να μεταποιηθεί. Ακόμη και στο τέλος της ζωής τους, τα πλαστικά είναι πολύτιμα για να απορρίπτονται έτσι απλά σε έναν κάδο αποβλήτων και όχι σε αυτόν της ανακύκλωσης.
Αξιοποίηση των βιοαποικοδομήσιμων πλαστικών
Αναφορικά με το αίτημα για αξιοποίηση των βιοαποικοδομήσιμων πλαστικών, ο Σύνδεσμος θεωρεί ότι η καλύτερη δυνατή χρήση τους μπορεί να προέλθει από τον καφέ κάδο και τη συλλογή των οργανικών υπολειμμάτων, που από 01/01/2024 γίνεται υποχρεωτική σύμφωνα με ευρωπαϊκό Κανονισμό.
Σύμφωνα με τη θέση του ΣΒΠΕ η ελληνική νομοθεσία με τον Ν.4819/2021 έχει ρυθμίσει τα ζητήματα αυτά, χωρίς όμως να έχουν γίνει βήματα για την εφαρμογή του, με αποτέλεσμα τυπικά να είμαστε ευθυγραμμισμένοι με τον ευρωπαϊκό Κανονισμό, αλλά ουσιαστικά να γεμίζουν οι χώροι υγειονομικής ταφής με οργανικά απορρίμματα (40-60% κατά βάρος στο σύνολο των απορριμμάτων).
Γι αυτό και προτείνει ενόψει των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών να συμπεριλάβουν οι υποψήφιοι δήμαρχοι στο πρόγραμμά τους δεσμεύσεις που να αφορούν την καθολική ξεχωριστή διαλογή των βιοαποβλήτων, κάτι στο οποίο οι βιοαποικοδομήσιμες σακούλες αποτελούν την ενδεδειγμένη λύση.
Επιπρόσθετα, ο ΣΒΠΕ ελπίζει η νέα κυβέρνηση να λάβει τα κατάλληλα μέτρα για την αποτελεσματική εφαρμογή του νόμου που αφορά την ξεχωριστή διάθεση των βιοαποβλήτων.
Ο ΣΒΠΕ πιστεύει ότι η εφαρμογή του θα συμβάλει σημαντικά στην επίτευξη των στόχων της προστασίας του περιβάλλοντος και της αειφορίας.
Στο πλαίσιο αυτό, θα ήταν απαραίτητο να πραγματοποιηθούν μεγάλης κλίμακας καμπάνιες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης προς τους πολίτες, προκειμένου να συμβάλουν από την πλευρά τους στη βιώσιμη διαχείριση των βιοαποβλήτων.
Με την υλοποίηση της δέσμευσης για ξεχωριστή διαλογή θα έχουμε θεαματική μείωση ποσοτήτων αποβλήτων προς τους ΧΥΤΑ, χρήσιμο λίπασμα και καθαρότερους μπλε και πράσινους κάδους, για περαιτέρω επεξεργασία των αστικών αποβλήτων, καθώς και προώθηση των βιοαποβλήτων προς περαιτέρω επεξεργασία αλλά και παραγωγή ενέργειας.
Το εργατικό δυναμικό
Τέλος, ο Σύνδεσμος κρούει καμπανάκι κινδύνου για την έλλειψη εργατικού δυναμικού και την απειλή που αυτή συνιστά για τη βιωσιμότητα της Βιομηχανίας στην Ελλάδα. Μάλιστα, επικαλούμενος πρόσφατη έρευνα της ΤτΕ, προβλέπει πως το πρόβλημα θα ενταθεί στο εγγύς μέλλον και τελικά θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην εύρυθμη λειτουργία της ελληνικής βιομηχανίας και στην υγιή ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
Ως εκ τούτου ο Σύνδεσμος ζητά την άμεση αναθεώρηση της μεταναστευτικής πολιτικής προς μια κατεύθυνση που θα διευκολύνει περαιτέρω την απασχόληση (εξειδικευμένου και μη) εργατικού δυναμικού αλλοδαπών πολιτών.
Μάλιστα, ενημέρωσε το υπ. Μεταναστευτικής πολιτικής και για το γραφειοκρατικό πρόβλημα, που χρήζει άμεσης λύσης και αφορά επιχειρήσεις που έχουν επενδύσει στη συνεργασία με αλλοδαπούς εργαζόμενους και καταγράφουν σημαντικές καθυστερήσεις στην ανανέωση άδειας εργασίας τους. Αυτή η καθυστέρηση έχει ως αποτέλεσμα τη μη-αξιοποίηση του δικαιώματος οικογενειακής επανένωσης (που εφαρμόζεται σε άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε.), με συνέπεια πολλοί εργαζόμενοι να εγκαταλείπουν τη χώρα μας για να ενωθούν και πάλι με τις οικογένειές τους σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πάντως, όπως τονίζει ο ΣΒΠΕ, «απλοποίηση στους κανόνες παροχής άδειας παραμονής σε αλλοδαπούς εργαζόμενους τρίτων χωρών επ’ ουδενί σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να υπάρχουν και να εφαρμόζονται αυστηροί κανόνες και έλεγχοι στην έγκριση των αδειών, κάτι που αποτελεί αίτημα και της βιομηχανίας μας».
Η συμβολή του κλάδου στην ελληνική οικονομία
Σημειώνεται πως σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ, στην Ελλάδα η αξία παραγωγής πλαστικών σε πρωτογενείς μορφές και προϊόντων από πλαστικά υποχώρησε σταδιακά την περίοδο 2018-2020 (από 2,1 δισ. ευρώ το 2018 σε 2,0 δισ. το 2020), ωστόσο η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία του κλάδου ενισχύθηκε σημαντικά την ίδια περίοδο (από 560 εκατ. σε 644 εκατ. ευρώ).
Ως αποτέλεσμα, ο κλάδος παραγωγής πλαστικών βρίσκεται στην πέμπτη θέση της εγχώριας μεταποίησης, με 5,5% της συνολικής προστιθέμενης αξίας του μεταποιητικού τομέα.
Με βάση τη συμμετοχή που είχε η παραγωγή πλαστικών προϊόντων στην προστιθέμενη αξία της μεταποίησης το 2020, η Ελλάδα κατατάσσεται στην τρίτη θέση στην Ε.Ε.
Επίσης ο εγχώριος κλάδος πλαστικών χαρακτηρίζεται από έντονη εξωστρέφεια. Η αξία εξαγωγών του κλάδου αυξήθηκε κατά 34,6% το 2021, σε 1,6 δισ. ευρώ (από 1,2 δισ. που είχε παρουσιάσει, τόσο το 2020 όσο και το 2019).
Παράλληλα η μεταποίηση πλαστικών διατηρεί και αναπτύσσει το ανθρώπινο δυναμικό της στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τις στατιστικές διάρθρωσης επιχειρήσεων, η απασχόληση στην παραγωγή πλαστικών αυξήθηκε το 2020 κατά 1,5%, ενώ με βάση την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού η απασχόληση στην παραγωγή προϊόντων από πλαστικό και ελαστικό καταγράφει αύξηση και το 2021. Ο κλάδος των πλαστικών απασχολεί το 3,7% των εργαζομένων της εγχώριας μεταποίησης, ευρισκόμενος στην 8η θέση της σχετικής κατάταξης των εγχώριων βιομηχανικών κλάδων.
Διαβάστε ακόμα
Reuters για ασπαρτάμη: Ο ΠΟΥ αναμένεται να την χαρακτηρίσει πιθανώς καρκινογόνα (tweet)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ