Για διακριτική και μεροληπτική στάση του ΔΕΣΦΑ απέναντι στην επένδυση για το FSRU Διώρυγα Gas,  κάνουν λόγο κύκλοι της Μotor Oil, μετά την άρνηση του Διαχειριστή να συμπεριλάβει το έργο στο 10ετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης.

Όπως σημειώνουν, θα έπρεπε να είχε ενταχθεί στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου 2021-2030, από τον Μάρτιο του 2020, όταν ο ΔΕΣΦΑ αποδέχτηκε υπό προϋποθέσεις την αίτηση δέσμευσης μελλοντικής δυναμικότητας, στην οποία είχε προβεί η Διώρυγα Gas από τον Ιούνιο 2019 έχοντας καθυστερήσει πάνω από οχτώ μήνες.

Από την Motor Oil επισημαίνουν ότι ο ΔΕΣΦΑ «οφείλει να διαχωρίσει ως ανεξάρτητος Διαχειριστής, τις υποχρεώσεις του απέναντι στους χρήστες των υποδομών που διαχειρίζεται και όπως αυτές ορίζονται από το ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο, από τις επιχειρηματικές του επιδιώξεις που στόχο έχουν προφανώς την ικανοποίηση των μετόχων του. Δεν θα πρέπει το δεύτερο να υπερισχύει του πρώτου».

Να σημειωθεί ότι στη μετοχική σύνθεση του ΔΕΣΦΑ εκτός από τους ευρωπαίους διαχειριστές φυσικού αερίου  (Snam, Fluxys, Enagas) συμμετέχει και ο όμιλος Κοπελούζου.   

Η Motor Oil έχει ανακοινώσει το σχεδιασμό για την κατασκευή πλωτής μονάδας αεριοποίησης και αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU) στους Αγίους Θεοδώρου, υλοποιώντας μια επένδυση ανταγωνιστική του FSRU, στην Αλεξανδρούπολη.

Αυτή την περίοδο, σύμφωνα με την εταιρεία  μελετώνται σενάρια εμπορικής λειτουργίας, τα οποία αναμένεται να ολοκληρωθούν το πρώτο εξάμηνο του 2021, έτος το οποίο και αποτελεί καθοριστικό ορόσημο για το έργο.

Όσο όμως συνεχίζεται η καθυστέρηση ένταξής του στο Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΕΣΦΑ τόσο αποφάσεις που αφορούν την επένδυση, την οριστικοποίηση των τεχνικών και εμπορικών χαρακτηριστικών και ακολούθως την έναρξη εμπορικής του λειτουργίας παρατείνονται.

H «Διώρυγα Gas», περιλαμβάνει ειδικό πλοίο, κατασκευή προβλήτας, καθώς και εγκατάσταση ειδικών αγωγών για την σύνδεση της μονάδας FSRU στο ΕΣΦΑ. Το προβλέπει την κατασκευή πλωτής Μονάδας Αποθήκευσης και Αεριοποίησης (Floating Storage and Regasification Unit), τέσσερις δεξαμενές αποθήκευσης ΥΦΑ συνολικής δυναμικότητας αποθήκευσης 130.000-180.000 m3 καθώς επίσης και μΜονάδα αεριοποίησης δυναμικότητας 300-500 m3 ΥΦΑ την ώρα. Επίσης, περιλαμβάνει αγωγούς σύνδεσης Φυσικού Αερίου για τη διοχέτευση του καυσίμου στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) μέσω νέου μετρητικού σταθμού.

Η δυνατότητα παροχής φυσικού αερίου στο σύστημα μέσω του έργου Διώρυγα Gas εκτιμάται σε 2,0-3,0 bcm/έτος.

Η αγκυροβόληση της μονάδας θα γίνει σε απόσταση περίπου 1,5 χλμ. νοτιοδυτικά του Διυλιστηρίου της Motor Oil στους Αγίους Θεοδώρους Κορίνθου και σε καθορισμένη περιοχή αγκυροβολίου. Η σύνδεση με το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου θα γίνει σε απόσταση περίπου 2 χλμ. οnshore/offshore.

Από την ΜΟΙ, επισημαίνεται, ότι δεν είναι ζητούμενο η συμπερίληψη του συνόλου της επένδυσης ούτε ότι πρέπει το κόστος που θα προκύψει να αναληφθεί από το σύνολο των καταναλωτών.

Οφείλει όμως να συμπεριληφθεί, βάσει του άρθρου 92 παρ. 4 του Κώδικα ΕΣΦΑ, το κομμάτι του έργου, δηλαδή το σημείο σύνδεσης του με το εθνικό σύστημα φυσικού αερίου, με κόστος υπολογισμένο περίπου στα 10 εκ. ευρώ. Το κόστος αυτό στη συνέχεια θα καλυφθεί από τα τέλη σύνδεσης που θα επιβάλλονται στους χρήστες -και μόνο αυτούς- της υποδομής της Διώρυγα Gas.

Όπως τονίζουν, «παρόλες τις οχλήσεις σχετικά με τα προβλεπόμενα από τον Κώδικα ΕΣΦΑ, ο Διαχειριστής φαίνεται να δρα διακριτικά και μεροληπτικά απέναντι στο συγκεκριμένο έργο».]

Ανάλογες κρούσεις έχουν γίνει και στην ΡΑΕ. Η Αρχή έχει λάβει διαμαρτυρίες σχετικά με τον αποκλεισμό του έργου, οφείλει να διαφυλάττει τα συμφέροντα της αγοράς και να προκρίνει νέες υποδομές οι οποίες έχουν ως άμεσο αποτέλεσμα στην αύξηση επάρκειας εφοδιασμού και ενίσχυση πηγών προμήθειας φυσικού αερίου της ελληνικής επικράτειας.

Είναι γεγονός, λένε στην ΜΟΙ ότι η αγορά αναπτύσσεται ραγδαία τόσο σε επίπεδο υποδομών και υπηρεσιών, όσο και σε επίπεδο ρυθμιστικού και κανονιστικού πλαισίου. Μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα έχουν πλέον δημιουργηθεί οι συνθήκες όπου περισσότερες εταιρείες μπορούν να δραστηριοποιηθούν και να επενδύσουν επιδιώκοντας συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού προς όφελος όχι μόνο των Ελλήνων καταναλωτών αλλά και των καταναλωτών της ευρύτερης περιοχής της Ν.Α. Ευρώπης. Η αγορά εξελίσσεται και μεγαλώνει. Οι συνθήκες ωριμάζουν, τονίζουν.

Περιγραφή έργου

Το έργο αδειοδοτήθηκε ως Ανεξάρτητο Σύστημα Φυσικού Αερίου («ΑΣΦΑ Διώρυγα Gas») από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας-ΡΑΕ τον Δεκέμβριο του 2018 και εγγράφηκε ως Χρήστης ΕΣΦΑ στο Μητρώο του Διαχειριστή ΕΣΦΑ τον Μάιο του έτους 2019.

Τον Μάρτιο του 2020 ο ΔΕΣΦΑ αποδέχτηκε για πρώτη φορά την ανωτέρω αίτηση υπό προϋποθέσεις, ενώ τον Αύγουστο του ίδιου έτους ο ΔΕΣΦΑ ενέκρινε εκ νέου και υπό προϋποθέσεις την αίτηση μελλοντικής δυναμικότητας, ύστερα από παρέμβαση της ΡΑΕ,  εκδίδοντας ταυτόχρονα τη μελέτης αξιολόγησης για τη σύνδεση της εγκατάστασης του έργου με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΕΣΜΦΑ).

Σύμφωνα, με την εταιρεία, το Διώρυγα Gas έχει πολλαπλά οφέλη για την αγορά φυσικού αερίου της Ελλάδος και της Ν.Α. Ευρώπης. Συγκεκριμένα:

• θα αποτελέσει μια νέα πύλη εισόδου Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ) στο ΕΣΦΑ προσφέροντας ευελιξία στις εισαγωγές ανταγωνιστικού ΥΦΑ, μειώνοντας το βαθμό συμφόρησης της Ρεβυθούσας και καθιστώντας ανταγωνιστικότερη την τιμή ΦΑ στην Ελληνική αγορά,

• θα συντελέσει στην ασφάλεια εφοδιασμού της ελληνικής αγοράς φυσικού αερίου με επαύξηση της συνολικής δυναμικότητας αποθήκευσης ΥΦΑ κατά 80% (επιπλέον 130.000 – 180.000 m3 ΥΦΑ),

• θα διαφοροποιήσει στρατηγικά τις πηγές προμήθειας φυσικού αερίου, δεδομένου ότι αυτή την στιγμή ή στο εγγύς μέλλον ένα σημαντικό μέρος του φυσικού αερίου που εισάγεται στην Ελλάδα διοχετεύεται μέσω Τουρκίας (Turkstream, Κήποι, TAP). Συνεπώς, θα ενισχύσει την ύπαρξη εναλλακτικών πηγών προμήθειας με τη μορφή ΥΦΑ, που θα εισάγονται χωρίς γεωπολιτικά ρίσκα και γεωπολιτικούς περιορισμούς, αφού μπορεί να προέρχονται από οποιοδήποτε σημείο του κόσμου,

• θα δίνει τη δυνατότητα εισαγωγής ποσοτήτων φυσικού αερίου στο κέντρο της κατανάλωσης του ΕΣΦΑ λόγω της χωροθέτησής του στην περιοχή των Αγίων Θεοδώρων, πλησίον των μεγαλύτερων σημείων κατανάλωσης φυσικού αερίου στο Νότο και των σχεδιαζόμενων μελλοντικών επεκτάσεων του ΕΣΦΑ στην Πελοπόννησο,

• θα διευκολύνει την περαιτέρω διείσδυση φυσικού αερίου σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας μέσω ανάπτυξης δραστηριοτήτων ΥΦΑ μικρής κλίμακας (small-scale LNG) ή/ και συμπιεσμένου φυσικού αερίου,

• θα ενισχύσει τον ανταγωνισμό με προφανή οφέλη για τους τελικούς καταναλωτές λόγω του πλήθους των προσφορών αλλά και της άμεσης σύγκρισης των τιμών αγωγού και ΥΦΑ.