Με το «Pay in 3», οι καταναλωτές που επιλέγουν την Klarna στο ταμείο ενός συνεργάτη λιανικής μπορούν να χωρίσουν τις αγορές τους σε τρεις άτοκες δόσεις, οι οποίες εξοφλούνται κάθε 30 ημέρες από τη στιγμή της αγοράς. Με αυτό τον τρόπο, οι καταναλωτές μπορούν να κατανείμουν το κόστος των αγορών τους ομοιόμορφα και να παραλάβουν το προϊόν πριν πληρώσουν ολόκληρο το ποσό. Οι μηνιαίες πληρωμές απλώς χρεώνονται στην κανονική χρεωστική κάρτα του καταναλωτή

Η μορφή του Σεμπάστιαν Σιεμιατκόφσκι φαντάζει κάτι σαν θρύλος σε ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων που αναπτύχθηκε έντονα την τελευταία δεκαπενταετία. Η Klarna, η fintech εταιρεία που οραματίστηκε μαζί με τους τότε συμφοιτητές του στο Stockholm School of Economics, Νίκλας Ανταλμπερθ και Βίκτορ Γιάκομπσον, αναζητώντας έναν τρόπο προκειμένου να μπορούν να κάνουν αγορές με πίστωση χωρίς τη χρήση της κάρτας, κατάφερε να θεωρείται παγκόσμια ηγέτιδα δύναμη της υπηρεσίας Buy Now, Pay Later – BNPL (σ.σ. «αγοράζω τώρα, πληρώνω αργότερα») και να αποτιμάται κάποια στιγμή πέρυσι πάνω από 46 δισ. δολ.! Τουλάχιστον μέχρι πριν από μερικούς μήνες, μια και το ντόμινο που στο μεταξύ προκάλεσε το πληθωριστικό σπιράλ αλλάζοντας το επενδυτικό κλίμα και ξεφουσκώνοντας τις αποτιμήσεις όλου του οικοσυστήματος «προσγείωσε» την Klarna στα επίπεδα των 6,5 δισ. δολ.

Ο στόχος όμως, όπως λέει στο «business stories» ο 40χρονος σήμερα κ. Σεμπάστιαν Σιεμιατκόφσκι, παραμένει ίδιος: η προώθηση υπηρεσιών και προϊόντων που βελτιώνουν την καθημερινότητα των καταναλωτών, εξοικονομώντας τους χρήμα που απλά θα «έκαιγαν» μέσω των τραπεζικών συναλλαγών τους. Και για μία πολυεθνική σημαντικού μεγέθους, όπως έχει εξελιχθεί η Klarna επενδύοντας και επεκτεινόμενη σε νέες αγορές, που ευαγγελίζεται την επανάσταση στο χρηματοοικονομικό σύστημα και το λιανεμπόριο, αυτό ενέχει πολλές προκλήσεις στο τρέχον οικονομικό και επενδυτικό περιβάλλον.

Αφορμή για τη συζήτησή μας αποτελεί η είσοδος της Klarna στην ελληνική αγορά, με αιχμή τη βασική της υπηρεσία, άτοκες δόσεις για την αγορά προϊόντων χωρίς τη χρήση πιστωτικής κάρτας. Τους τελευταίους μήνες η εταιρεία δημιούργησε ένα τοπικό γραφείο το οποίο στελέχωσε και έχει συνάψει ήδη κάποιες «ηχηρές» συμφωνίες με μεγάλες λιανεμπορικές επιχειρήσεις, όπως την Public, την Cosmos Sports, την Η&Μ κ.ο.κ.

Ειδικά με την πρώτη η συνεργασία κρίνεται στρατηγική, με δεδομένο ότι ο Ομιλος Public, όπως ανακοινώθηκε, εισέρχεται με ένα μικρό ποσοστό και στο μετοχικό κεφάλαιο της Klarna συμμετέχοντας στον τελευταίο γύρο χρηματοδότησης της σουηδικής εταιρείας συνολικού ύψους 800 εκατ. ευρώ.

Τα σχέδια

Οπως λέει ο κ. Σιεμιατκόφσκι, το σχέδιο της Klarna στην Ελλάδα πατάει πάνω σε δύο άξονες. «Το πρώτο αφορά τους Ελληνες καταναλωτές και τη χρήση των υπηρεσιών μας. Φιλοδοξία μας είναι να κάνουμε όσο το δυνατόν περισσότερους να δοκιμάσουν τις υπηρεσίες μας τον επόμενο χρόνο. Και πιστεύω ότι θα τα καταφέρουμε. Κοιτώντας εξαρχής πολύ στενά την ελληνικά αγορά αντιληφθήκαμε ότι διαθέτει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με αυτά που είχε η Σουηδία όταν πρωτοξεκινούσαμε πριν από 17 χρόνια. Χρησιμοποιείτε σε μεγάλο ποσοστό μετρητά για τις αγορές και τις παραδόσεις προϊόντων και επίσης δεν λαμβάνετε καλή εμπειρία στο διαδικτυακό shopping. Ετσι είδαμε μία μεγάλη ευκαιρία να φέρουμε τη βασική μας ιδέα, δημιουργώντας μία σημαντική εμπειρία και παράλληλα δίδοντας τη δυνατότητα στους καταναλωτές να επιμερίσουν τα βάρη μιας αγοράς σπάζοντάς τα σε άτοκες δόσεις. Φυσικά έχουμε κι άλλες υπηρεσίες που θα τις αναπτύξουμε παράλληλα. Επίσης το γεγονός ότι υπάρχει στην Ελλάδα ένα κλίμα “κατά των πιστωτικών καρτών” και των τραπεζών μετά τη μεγάλη κρίση λειτουργεί ευνοϊκά για εμάς, υπό την έννοια ότι προσπαθούμε να προωθήσουμε έναν διαφορετικό τύπο υπηρεσιών και προϊόντων σε σχέση με το παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα», τονίζει ο κ. Σιεμιατκόφσκι.

Η μέχρι τώρα αποδοχή της υπηρεσίας «Pay in 3» της Klarna στην ελληνική αγορά είναι εξαιρετικά ικανοποιητική. Μόνο στην περίπτωση του Public, περίπου μία στις πέντε προπληρωμένες παραγγελίες που έχουν γίνει το τελευταίο τρίμηνο πραγματοποιήθηκε μέσω της Klarna. Με το «Pay in 3», οι καταναλωτές που επιλέγουν την Klarna στο ταμείο ενός συνεργάτη λιανικής μπορούν να χωρίσουν τις αγορές τους σε τρεις άτοκες δόσεις οι οποίες εξοφλούνται κάθε 30 ημέρες από τη στιγμή της αγοράς. Με αυτόν τον τρόπο, οι καταναλωτές μπορούν να κατανείμουν το κόστος των αγορών τους ομοιόμορφα και να παραλάβουν το προϊόν πριν πληρώσουν ολόκληρο το ποσό. Οι μηνιαίες πληρωμές απλώς χρεώνονται στην κανονική χρεωστική κάρτα του καταναλωτή.

Ο δεύτερος άξονας του σχεδίου ανάπτυξης της Klarna επί ελληνικού εδάφους αφορά τους εμπόρους, όπως εξηγεί. «Κατ’ αρχάς πρέπει να πω ότι είμαστε ενθουσιασμένοι για το επίπεδο της καινοτομίας που επιδεικνύουν οι λιανέμποροι με τους οποίους συνεργαζόμαστε ή είμαστε σε επαφές. Ολοι έχουν μεγάλα σχέδια και επιθυμία για καινοτομία. Εμείς από την πλευρά μας πέραν των υπηρεσιών που μπορούμε να τους προσφέρουμε ενισχύοντας σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία τις πωλήσεις τους, είμαστε σε θέση να λειτουργήσουμε και ως πλατφόρμα για την ανάπτυξή τους στο εξωτερικό. Σήμερα διαθέτουμε εκατομμύρια ενεργούς χρήστες με ιδιαίτερα ισχυρή παρουσία στη Γερμανία, τις σκανδιναβικές χώρες, τη Γερμανία κ.α. Πρόκειται για ένα σημαντικό κοινό στο οποίο μπορούν να απευθυνθούν», τονίζει.

Σημειωτέον πως οι υπηρεσίες της εταιρείας, η οποία έχει άδεια για την παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στην Ε.Ε., δεν εξαντλούνται στο λεγόμενο BNPL και θα ξεδιπλωθούν σε δεύτερη φάση, σύμφωνα με τον κ. Σιεμιατκόφσκι. Παράλληλα μέσω της συνεργασίας με τον Ομιλο Public θα εξεταστεί και το ενδεχόμενο ανάπτυξης νέων. «Αυτό που θέλουμε να κάνουμε με την τοπική ομάδα μας είναι να συνεργαστούμε πολύ στενά με την Public για την ανάπτυξη κι άλλο των υπηρεσιών μας, την εξεύρεση νέων, καινοτόμων προϊόντων. Είναι φανταστική ευκαιρία να συνεργαστούμε, μια και μοιραζόμαστε κοινές πεποιθήσεις γι’ αυτά που κάνουμε», σημειώνει.

Σε αυτό το περίπου τρίμηνο που δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά η Klarna, τα αποτελέσματα είναι άκρως ενθαρρυντικά σύμφωνα με τον κ. Σιεμιατκόφσκι. «Κάναμε μία ενθουσιώδη αρχή, από τις καλύτερες που είχαμε ως τώρα σε κάποια χώρα. Από την άλλη, τα μυαλά μας δεν παίρνουν αέρα, παραμένουμε ταπεινοί. Δεν είμαστε μια τυπική μεγάλη big tech εταιρεία. Προερχόμαστε κι εμείς από μία μικρή χώρα και έχουμε μεγάλο σεβασμό για την τοπική κουλτούρα, τις τοπικές συνήθειες. Θέλουμε στ’ αλήθεια να πετύχουμε… Επίσης έχουμε υπομονή και μαθαίνουμε. Οπότε θα προσαρμοστούμε στις ελληνικές συνθήκες και ελπίζω να τα καταφέρουμε».

Μάλιστα ο ίδιος αφήνει ανοικτό το θέμα της περαιτέρω ενίσχυσης του ελληνικού γραφείου της Klarna. «Για εμάς είναι πολύ σημαντικό όταν δουλεύουμε με τοπικούς συνεργάτες να μπορούμε να τους συναντάμε από κοντά και να μιλάμε τη γλώσσα τους. Ηδη έχουμε κάποιους ανθρώπους στην Αθήνα, όμως θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στην παρουσία μας εδώ», τονίζει.

Εξάλλου, σύμφωνα με τον ίδιο, η Ελλάδα πλέον έχει αποκτήσει μία ιδιαίτερη δυναμική στην παραγωγή καινοτομίας και στην ανάπτυξη του οικοσυστήματος των νεοφυών επιχειρήσεων. «Εχω επισκεφθεί πολλούς ευρωπαϊκούς προορισμούς, όμως πραγματικά έμεινα έκθαμβος με την καινοτομία που παράγεται στη χώρα σας. Ισως κάποιοι να μη συμφωνήσουν μαζί μου ή να τους ακούγονται όλα αυτά υπερβολικά, όμως είναι η πραγματικότητα. Ξέρω ότι η Ελλάδα πέρασε δύσκολα χρόνια, όμως τώρα υπάρχει πολύ θετική ενέργεια, φιλοδοξία, προθυμία και προσπάθεια! Ισως να είναι κάτι σύνηθες μετά από μία δύσκολη περίοδο. Σε κάθε περίπτωση όμως για μένα αυτό είναι πολύ ελκυστικό. Και η αλήθεια είναι πως θέλω να βρίσκομαι σε έναν χώρο με πολλή ενέργεια και φιλόδοξους ανθρώπους. Σήμερα απασχολούνται 6.000 άνθρωποι στην εταιρεία. Μεταξύ αυτών και αρκετοί Ελληνες σε άλλες χώρες, εκτός Αθηνών. Οπότε θα υπάρχει πάντα η επιλογή για μία μεγαλύτερη επένδυση στην παρουσία μας εδώ».

Προκλήσεις

Ωστόσο οι προκλήσεις για την Klarna έχουν αυξηθεί τους τελευταίους μήνες. Η νέα παγκόσμια οικονομική συνθήκη και η αύξηση του κόστους δανεισμού δεν έχουν αλλάξει μόνο το επενδυτικό κλίμα αλλά και την ίδια την αγορά και τη συμπεριφορά καταναλωτών και επιχειρήσεων. Και σε ένα τέτοιο περιβάλλον αρχικό ζητούμενο είναι μια υγιής οικονομική βάση. Η πρώτη κίνηση εκ μέρους της Klarna στην προσπάθειά της να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες ήταν η περικοπή των θέσεων εργασίας στον όμιλο στις 6.000, περίπου, από 7.000 που ήταν πριν και ένα μικρό «φρένο» στο επενδυτικό κομμάτι που την τελευταία τριετία με την επέκταση στις ΗΠΑ οδηγούσε σε ζημιογόνο τελικό αποτέλεσμα στον ισολογισμό.

«Το αστείο είναι ότι οι αγορές και οι επενδυτές κινούνται πολύ πιο γρήγορα από τις εταιρείες. Αν μας έβλεπες προ 12μήνου σε σχέση με τώρα, σε κάποιο βαθμό θα είχαμε καλύτερες επιδόσεις, ήμασταν μεγαλύτεροι, είχαμε καταφέρει πολλά πράγματα και οι αποτιμήσεις ήταν πολύ διαφορετικές», λέει ο κ. Σιεμιατκόφσκι. «Δεν φοβάμαι όμως. Ηγούμαι αυτής της εταιρείας επί 17 έτη. Εχουμε περάσει τη μεγάλη φουρτούνα της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης αλλά και άλλα πολλά.

Εξάλλου από την αρχή αυτή η εταιρεία στήθηκε ώστε να είναι κερδοφόρα και ήταν κερδοφόρα κατά τα πρώτα 14 χρόνια της ύπαρξής της. Αυτό άλλαξε το 2019 όταν αποφασίσαμε να εισέλθουμε στην αμερικανική αγορά και ξεκινήσαμε έναν μεγάλο κύκλο επενδύσεων που επηρεάζουν το τελικό αποτέλεσμα. Η διείσδυση όμως που καταφέρναμε ήταν καλή και οι επενδυτές μάς επικροτούσαν ζητώντας μας μάλιστα ακόμα πιο επιθετικές κινήσεις. Αυτό τους τελευταίους μήνες βέβαια άλλαξε με την αλλαγή του παγκόσμιου περιβάλλοντος. Οπότε ξαναγυρνάμε σιγά-σιγά στην κατάσταση που ήμασταν προ τριετίας αλλά διαθέτοντας μεγαλύτερο μέγεθος και αντίκτυπο», τονίζει.

Σημειωτέον πως οι καθαρές ζημιές της Klarna το 2019 ήταν 92,8 εκατ. δολ, το 2020 167 εκατ. δολ. και το 2021 730 εκατ. δολ. Την ίδια ώρα κατάφερνε να κερδίσει ένα μεγάλο μερίδιο στην αμερικανική αγορά, απ’ όπου αντλεί σήμερα το 17% των πελατών της συνολικά. Και πάλι για να επιτευχθούν όλα όσα έχει κάνει ως σήμερα η εταιρεία άντλησε μέσα στην πάροδο των ετών πάνω από 4 δισ δολ. τα οποία και χρησιμοποίησε.

«Σίγουρα ο υψηλός πληθωρισμός σήμερα είναι κάτι που πρώτη φορά αντιμετωπίζουμε, όμως αυτό αφορά το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου επιχειρείν. Ισα-ίσα που θεωρώ πως το δικό μας μοντέλο έχει πολύ λιγότερες ζημιές έναντι αυτού των πιστωτικών καρτών. Και αυτό το λέω διότι συνήθως ο κόσμος δανείζεται μέσω των πιστωτικών καρτών π.χ. 1.000 ευρώ συμπεριλαμβάνοντας διάφορες δαπάνες. Στη δική μας περίπτωση δανείζονται 70, 80, 100 ευρώ για μία αγορά και αποπληρώνουν το ποσό σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα… Πραγματικά πιστεύω ότι από τη σημερινή κατάσταση θα βγούμε πιο δυνατοί. Το γεγονός είναι ότι δεν χρεώνουμε επιτόκιο και ότι βοηθάμε τους καταναλωτές κάνοντας προσιτά τα προϊόντα σπάζοντας σε άτοκες μηνιαίες δόσεις τη δαπάνη. Θα έλεγα ότι είναι ένα μοντέλο που μπορεί να βοηθήσει συνολικά την κατανάλωση σε αυτές τις δύσκολες εποχές», υπογραμμίζει.

Και εφόσον η Klarna δεν πληρώνεται από τον καταναλωτή για την υπηρεσία των άτοκων δόσεων, από πού έρχονται τα έσοδα; «Από τους εμπόρους. Πληρώνουν μία λίγο μεγαλύτερη προμήθεια. Επειδή όμως ο καταναλωτής αισθάνεται περισσότερο ασφαλής ότι δεν θα τον κοροϊδέψει κανείς χρεώνοντάς τον τελικά με τσουχτερά επιτόκια, τελικά η χρήση της υπηρεσίας αυξάνεται, σε πολλές περιπτώσεις επικρατεί και εν τέλει ο λιανέμπορος βλέπει τις πωλήσεις του να αυξάνουν», σημειώνει.

Γι’ αυτό και ο ίδιος είναι κάθετος όταν λέει ότι το μοντέλο των άτοκων δόσεων της Klarna θα συνεχιστεί παρά τη συνεχιζόμενη άνοδο του κόστους χρήματος. Εξάλλου σε αυτό αρχίζουν να πιστεύουν ολοένα περισσότεροι «παίκτες» που σπεύδουν να μπουν στην αγορά, όπως έκανε πρόσφατα η Apple με αντίστοιχη υπηρεσία BNPL, ή ακόμα και το παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα που προσπαθεί να υιοθετήσει με διάφορους τρόπους το νέο μοντέλο.

Ο κ. Σιεμιατκόφσκι πάντως δεν φαίνεται να ανησυχεί για τον ανταγωνισμό. «Σήμερα βρισκόμαστε σε ένα μεταβατικό στάδιο, θα δείτε όλο αυτό που ονομάζουμε “λιανική τραπεζική” να αλλάζει. Οπότε σε αυτή την κατεύθυνση θα υπάρξουν και εξελίξεις. Μακροπρόθεσμα κάποιες fintech εταιρείες θα επιβιώσουν, κάποιες τράπεζες θα αγοράσουν fintech εταιρείες για να λύσουν προβλήματα καινοτομίας, κάποιες τράπεζες θα καταφέρουν να ξαναδημιουργηθούν, ενώ κάποιες άλλες δεν θα υπάρχουν σε δέκα χρόνια από τώρα διότι δεν προσαρμόζονται αρκετά γρήγορα στο νέο περιβάλλον».
Πάντως το μέλλον της Klarna φαίνεται ότι θα περάσει κάποια στιγμή από το Χρηματιστήριο, μια και ο συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλός της δεν κρύβει ότι στο βάθος υπάρχει ο στόχος μιας δημόσιας εγγραφής. Κι αυτό παρά τις μεγάλες υποχρεώσεις που συνοδεύουν τις εισηγμένες εταιρείες και κυρίως τους πιο βραχυπρόθεσμους στόχους. «Προς το παρόν χαίρομαι που δεν έχω κάτι τέτοιο και μπορώ να επικεντρωθώ στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό», σημειώνει.

«Και ποιος είναι ο στόχος αυτού του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού;», τον ρωτάμε. «Κατά μέσο όρο στην Ευρώπη οι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες βγάζουν 500 ευρώ κέρδος ανά καταναλωτή. Εάν λοιπόν χτίσουμε καλύτερες υπηρεσίες προς τους καταναλωτές και αυτοί κρατήσουν ένα μεγάλο μέρος απ’ αυτά τα λεφτά στην τσέπη τους χρησιμοποιώντας τα για την οικογένειά τους, τη διασκέδασή τους κ.ο.κ., εγώ θα είμαι ευτυχισμένος. Εάν μάλιστα το κάνεις αυτό σε τεράστια κλίμακα, ο αντίκτυπος θα είναι τεράστιος. Αυτό λοιπόν θέλω να πετύχω», απαντά.

Διαβάστε ακόμα:

Δένδιας: Η Τουρκία προσπάθησε να δημιουργήσει ένα «νομικό τερατούργημα» εκβιάζοντας τη Λιβύη (upd)

Κρουαζιέρα: Μπροστά σε νέες προκλήσεις ο κλάδος – Τι αναφέρουν στελέχη (vids)