Η Πρωτοβουλία για την Υγεία, η νέα σειρά σημαντικών δωρεών του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) στον τομέα της Υγείας, με προϋπολογισμό που προσεγγίζει πλέον τα €300 εκατομμύρια, περιλαμβάνει ένα σύνολο δράσεων που αφορούν την ελληνική επικράτεια και προσβλέπουν στην ενίσχυση του τομέα της δημόσιας υγείας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας, το οποίο υπέδειξε τις μεγαλύτερες ανάγκες στο χώρο.
Συγκεκριμένα, η Πρωτοβουλία για την Υγεία περιλαμβάνει τη δημιουργία του νέου Γενικού Νοσοκομείου Κομοτηνής καθώς και Πανεπιστημιακού Παιδιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, τα οποία θα φέρουν το όνομα του ΙΣΝ, τη στήριξη του νοσηλευτικού τομέα, την ενίσχυση της δυναμικότητας των αεροδιακομιδών του ΕΚΑΒ, την προμήθεια εξειδικευμένου εξοπλισμού σε δημόσια νοσοκομεία της χώρας, καθώς και εκπαιδευτικά προγράμματα. Όλες οι δράσεις περιγράφονται αναλυτικά στο www.SNF.org.
Σύμφωνα με τη φιλοσοφία του ΙΣΝ που διαπνέεται από διαφάνεια σε όλες τις δράσεις του, ιδίως όταν αυτές αφορούν συνεργασία με τον ευρύτερο δημόσιο τομέα (βλ. δημιουργία του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος), κάθε τρίμηνο δημοσιεύεται ανακοίνωση που περιλαμβάνει τα κύρια σημεία προόδου ή καθυστερήσεων σε κάθε σκέλος της δωρεάς.
Στην παρούσα ανακοίνωση έχουμε συμπεριλάβει μία ανασκόπηση των πεπραγμένων του τελευταίου έτους, δηλαδή από την υπογραφή, στις 21 Μαρτίου 2018, μνημονίου συνεργασίας μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και του ΙΣΝ για την υλοποίηση της Πρωτοβουλίας για την Υγεία, έως σήμερα.
Η παρούσα ενημέρωση δημοσιεύεται με απόκλιση λίγων ημερών από το χρονοδιάγραμμα που οι ίδιοι έχουμε αποφασίσει να τηρούμε, εξαιτίας πρόσφατων εξελίξεων αναφορικά με την επιμέρους δωρεά που αφορά στην υλοποίηση εκπαιδευτικών δράσεων, και καθώς επιθυμούσαμε να διευκρινιστούν ορισμένα εκκρεμή ζητήματα προτού προχωρήσουμε στη δημοσιοποίησή τους.
Πιο αναλυτικά, στους μήνες που ακολούθησαν την υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας, προ ενός έτους, ορίστηκε από το ΙΣΝ ομάδα συνεργατών για τον βέλτιστο σχεδιασμό και την υλοποίηση των έργων. Η εταιρεία Hill International έχει αναλάβει τον συνολικό συντονισμό (project management) των κτιριακών έργων ενώ η ομάδα του Πανεπιστημίου και του Νοσοκομείου Johns Hopkins δρα συμβουλευτικά, μεταφέροντας την τεχνογνωσία μεγάλων νοσηλευτικών ιδρυμάτων των ΗΠΑ στην Ελλάδα. Παράλληλα, το αρχιτεκτονικό γραφείο Renzo Piano Building Workshop είναι υπεύθυνο για τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό των κτιριακών έργων σε συνεργασία με το ελληνικό αρχιτεκτονικό γραφείο Betaplan και τη βρετανική εταιρεία Llewelyn Davies που εξειδικεύεται στον νοσοκομειακό σχεδιασμό.
Στις 20 Σεπτεμβρίου 2018 κυρώθηκε με νόμο από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, η Σύμβαση Δωρεάς μεταξύ του ΙΣΝ και του Ελληνικού Δημοσίου, η οποία ορίζει το πλαίσιο, τους γενικούς όρους και τις προϋποθέσεις υλοποίησης των εν λόγω δωρεών εκ μέρους του ΙΣΝ. Με την κύρωση της Σύμβασης Δωρεάς συστάθηκε και η εταιρεία ειδικού σκοπού, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με την επωνυμία «Πρωτοβουλία για την Υγεία Α.Ε.», η οποία λειτουργεί ως φορέας υλοποίησης, που αναλαμβάνει τον συντονισμό, τη διαχείριση και την υλοποίηση των έργων μέχρι και την παράδοσή τους στο Ελληνικό Δημόσιο, οπότε και θα πάψει να υφίσταται. Δημιουργήθηκε, επίσης, Ειδική Συμβουλευτική Επιτροπή του Ελληνικού Δημοσίου με στόχο την αποτελεσματική ενημέρωση και συνέργεια όλων των εμπλεκόμενων μερών για την έγκαιρη και αποτελεσματική διαχείριση θεμάτων που προκύπτουν κατά την πρόοδο των εργασιών. Η 1η Τακτική Συνάντηση της Ειδικής Συμβουλευτικής Επιτροπής πραγματοποιήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2018 ενώ, μέχρι και σήμερα, έχουν πραγματοποιηθεί οχτώ συναντήσεις.
Παραμένοντας πιστοί στη δέσμευση μας για την τακτική και ολοκληρωμένη ενημέρωσή όλων, αναφορικά με την πρόοδο των δωρεών, παρουσιάζεται παρακάτω η 4η Τακτική Τριμηνιαία Ενημέρωση για την Πρωτοβουλία για την Υγεία.
Στο διάστημα που έχει μεσολαβήσει από την αρχή του έτους τα επιμέρους έργα βρίσκονται στα ακόλουθα σημεία:
Γενικό Νοσοκομείο Κομοτηνής ΙΣΝ
Σε συνέχεια της οριστικοποίησης και έγκρισης του κλινικού και κτιριολογικού προγράμματος του Γενικού Νοσοκομείου Κομοτηνής από το Υπουργείο Υγείας, καθώς επίσης και της δρομολόγησης των μελετών των συμπληρωματικών έργων υποδομών, το έργο πλέον βρίσκεται στη φάση προμελέτης, η οποία, σύμφωνα με το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα, ορίζεται σε τέσσερις (4) μήνες και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους. Με την ολοκλήρωση της προμελέτης θα ακολουθήσει η οριστική μελέτη, η οποία εκτιμάται ότι θα διαρκέσει έξι (6) μήνες. Σύμφωνα με τον υφιστάμενο προγραμματισμό το έργο κατασκευής του Γενικού Νοσοκομείου Κομοτηνής ΙΣΝ προβλέπεται να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί τον Ιούνιο του 2024.
Πανεπιστημιακό Παιδιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΙΣΝ
Έχει οριστικοποιηθεί και εγκριθεί από το Υπουργείο Υγείας ο στρατηγικός σχεδιασμός για το Πανεπιστημιακό Παιδιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΙΣΝ και πλέον βρίσκεται σε εξέλιξη η εκπόνηση του λεπτομερούς κτιριολογικού και κλινικού προγράμματός του από τη συνεργαζόμενη ομάδα συμβούλων. Στη συνέχεια, και μετά την ολοκλήρωσή αυτού, εντός του τρέχοντος μηνός με τα ισχύοντα δεδομένα, θα υποβληθεί προς οριστική έγκριση στο Υπουργείο Υγείας. Σύμφωνα με τον υφιστάμενο προγραμματισμό, το έργο κατασκευής του Πανεπιστημιακού Παιδιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης ΙΣΝ προβλέπεται να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί τον Οκτώβριο του 2024.
Ενίσχυση Νοσηλευτικού Τομέα (Προμήθεια Εξοπλισμού & Σχεδιασμός Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων – Τρεις Εκπαιδευτικές Νοσηλευτικές Μονάδες στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός & Τμήμα Νοσηλευτικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΕΚΠΑ)
Υπενθυμίζεται ότι, σε συνέχεια των πρόσφατων εξελίξεων, όπως καταγράφηκαν στην 3η Τακτική Τριμηνιαία Ενημέρωση Προόδου Εργασιών, και μετά την άρνηση από πλευράς του ΔΣ του Νοσοκομείου Ευαγγελισμός να προχωρήσει το έργο κατασκευής του κτιρίου που θα λειτουργούσε ως έδρα του Τμήματος Νοσηλευτικής της Σχολής Επιστημών Υγείας, στο ίδιο το νοσοκομείο, αποφασίστηκε ομόφωνα η ακύρωση της εν λόγω δωρεάς. Ωστόσο, με πρωτοβουλία του Προέδρου του ΙΣΝ, Ανδρέα Δρακόπουλου, και με γνώμονα την προσπάθεια ενίσχυσης του τομέα της Νοσηλευτικής στην Ελλάδα, ζητήθηκε από τις τρεις Εκπαιδευτικές Νοσηλευτικές Μονάδες στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός και το Τμήμα Νοσηλευτικής της Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) να καταθέσουν νέες προτάσεις για προγράμματα προμήθειας εξοπλισμού και εκπαίδευσης, με την προοπτική να συμπεριληφθούν ως επιμέρους δωρεές στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για την Υγεία.
Κατόπιν αυτού, εκπρόσωποι των Νοσηλευτικών Μονάδων στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός και του Τμήματος Νοσηλευτικής της Σχολής του ΕΚΠΑ παρουσίασαν στο ΙΣΝ τις προτάσεις τους και, με τη στήριξη και δαπάνη του ΙΣΝ, ομάδα εκπροσώπων των Μονάδων και της Σχολής επισκέφθηκε το Νοσοκομείο Johns Hopkins, στη Βαλτιμόρη, για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας σε θέματα εξοπλισμού και σχεδιασμού εκπαιδευτικών προγραμμάτων στον τομέα της νοσηλευτικής. Στην παρούσα χρονική περίοδο, οι προτάσεις και το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους βρίσκονται σε στάδιο οριστικοποίησης.
Προμήθεια και Εγκατάσταση Εξοπλισμού στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός
Το έργο της προμήθειας και εγκατάστασης εξοπλισμού στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός εξελίσσεται ομαλά και σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες. Σε συνέχεια της κύρωσης με νόμο από το Ελληνικό Κοινοβούλιο της επιμέρους σύμβασης δωρεάς, στις 20 Σεπτεμβρίου 2018, το ΙΣΝ, σε συντονισμό με μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου Ευαγγελισμός, προχώρησε στην κατάτμηση του έργου προμήθειας σε επιμέρους φάσεις, με σκοπό τη συντονισμένη υλοποίησή του. Αυτή την περίοδο βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη η διενέργεια διαγωνισμού από το ΙΣΝ για το σύνολο του ιατρικού εξοπλισμού, όπως υποδείχθηκε από τις αρμόδιες ομάδες έργου του Νοσοκομείου και του Υπουργείου Υγείας. Η προμήθεια και εγκατάσταση του ιατρικού εξοπλισμού προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Μάρτιο του 2020, με την προϋπόθεση ότι θα έχουν πραγματοποιηθεί οι απαραίτητες ενέργειες από πλευράς του Νοσοκομείου, εντός του συμφωνημένου χρονοδιαγράμματος.
Προμήθεια και Συντήρηση Εξοπλισμού για τις Αεροδιακομιδές του ΕΚΑΒ
Το αντικείμενο της συγκεκριμένης δωρεάς τροποποιήθηκε ύστερα από εισήγηση της αρμόδιας Ομάδας Έργου του Ελληνικού Δημοσίου, ώστε να περιλαμβάνει την επισκευή δύο (2) ελικοπτέρων AGUSTAA109E, αντί του αρχικού σχεδίου που προέβλεπε την επισκευή τριών (3) ελικοπτέρων, καθώς και την αγορά δύο νέων αεροπλάνων για την αεροδιακομιδή ασθενών. Η απόφαση τροποποίησης του αριθμού των ελικοπτέρων ελήφθη σε συνέχεια κατάθεσης έκθεσης εκτίμησης κόστους από εταιρίες του κλάδου, σύμφωνα με την οποία το κόστος επισκευής ενός εκ των τριών ελικοπτέρων κρίθηκε από το Ελληνικό Δημόσιο οικονομικά και λειτουργικά ασύμφορο. Επιπλέον, ολοκληρώθηκε η διαδικασία σύνταξης εκθέσεων εκτίμησης κόστους για την αγορά δύο (2) νέων αεροπλάνων για αεροδιακομιδές ασθενών. Ως επόμενο βήμα προβλέπεται η κύρωση με νόμο από το Ελληνικό Κοινοβούλιο της επιμέρους σύμβασης δωρεάς, και στη συνέχεια, η επιλογή αναδόχου εταιρείας από το ΙΣΝ, κατόπιν έγκρισης του Ελληνικού Δημοσίου, για την επισκευή δύο ελικοπτέρων και την προμήθεια δύο αεροπλάνων, με στόχο να παραδοθούν στο Ελληνικό Δημόσιο τον Μάρτιο του 2021.
Προμήθεια και Εγκατάσταση Ειδικού Ιατρικού Εξοπλισμού ανά την Ελλάδα
Σε συνέχεια κοινής αξιολόγησης του ΙΣΝ και του Υπουργείου Υγείας, διαμορφώθηκε το ακριβές αντικείμενο της δωρεάς για την προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού PET/CT – Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων, καθώς και της δημιουργίας μονάδων παραγωγής ραδιοφαρμάκων σε επιλεγμένα δημόσια νοσοκομεία.
Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό του Υπουργείου Υγείας, είχε προβλεφθεί η εγκατάσταση του εξοπλισμού PET/CT στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία Ηρακλείου, Ιωαννίνων και Λάρισας. Το ΙΣΝ είχε καταθέσει πρόταση να εξεταστεί ως ενδεχόμενο η ενσωμάτωση του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης στο πρόγραμμα, πρόταση η οποία έλαβε τη σύμφωνη γνώμη και της αρμόδιας Ομάδας Έργου. Παράλληλα, αποφασίστηκε να δημιουργηθούν μονάδες παραγωγής ραδιοφαρμάκων στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία Ηρακλείου, Ιωαννίνων και Λάρισας, και στο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Παπαγεωργίου. Στην παρούσα χρονική περίοδο, οριστικοποιείται το πλαίσιο, σύμφωνα με το οποίο καθορίζονται επακριβώς οι υποχρεώσεις των εμπλεκόμενων μερών, για να κυρωθεί και η συγκεκριμένη σύμβαση δωρεάς με νόμο από το Κοινοβούλιο και να προχωρήσει σε στάδιο υλοποίησης που σύμφωνα με το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί και παραδοθεί μέχρι τον Αύγουστο του 2020.
Σχεδιασμός και Υλοποίηση Εκπαιδευτικών Δράσεων
Η εν λόγω επιμέρους δωρεά, όταν εγκρίθηκε, αφορούσε τον σχεδιασμό και την υλοποίηση δύο διακριτών εκπαιδευτικών δράσεων σχετικά με την αντιμετώπιση του τραύματος και των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων.
Σε συνέχεια της προηγούμενης τριμηνιαίας ενημέρωσης, το Κέντρο ATLS, που εδρεύει στο ΠΓΝ ΑΤΤΙΚΟΝ, σε συνεργασία με την ΑΜΚΕ Αναγέννηση & Πρόοδος και εκπροσώπους του Υπουργείου Υγείας ανέπτυξαν πρόταση για εκπαιδευτικά προγράμματα για φοιτητές Ιατρικής και Νοσηλευτικής, καθώς και ιατρικό προσωπικό.
Η πρόταση αφορά σε τέσσερα επιμέρους προγράμματα: πρόγραμμα ATLS (εκπαίδευση φοιτητών Ιατρικής στην αντιμετώπιση του τραύματος), πρόγραμμα ATCN (εκπαίδευση φοιτητών Νοσηλευτικής στην αντιμετώπιση του τραύματος), πρόγραμμα υποτροφιών για την εκπαίδευση γιατρών στην αντιμετώπιση του τραύματος στο μεγαλύτερο κέντρο τραύματος διεθνώς, στο Νοσοκομείο Chris Hani Baragwanath Academic Hospital, στη Νότια Αφρική, καθώς και εκπαιδευτικό πρόγραμμα για χειρουργούς με τη χρήση προσομοιωτών λαπαροσκοπικής χειρουργικής και αρθροσκοπήσεων.
Στην παρούσα χρονική περίοδο, και καθώς έχει ανακύψει πλήθος ζητημάτων υπό διερεύνηση, ως προς το πλαίσιο υλοποίησης των προγραμμάτων ATLS και ATCN, το ΙΣΝ εξετάζει εάν υπάρχει η δυνατότητα, υπό τις παρούσες συνθήκες, να προχωρήσει η δωρεά για το συγκεκριμένο σκέλος του προγράμματος.
Tο εκπαιδευτικό πρόγραμμα υποτροφιών στη Νότια Αφρική καθώς και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα για χειρουργούς με τη χρήση προσομοιωτών λαπαροσκοπικής χειρουργικής και αρθροσκοπήσεων προχωρούν κανονικά και βάσει της ήδη υπάρχουσας συμφωνίας με το Υπουργείο Υγείας επ’ αυτών.
Σε ό,τι αφορά τη δεύτερη εκπαιδευτική δράση της Πρωτοβουλίας, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος είχε προτείνει στο Υπουργείο Υγείας να συμπεριληφθεί στην «Πρωτοβουλία για την Υγεία» ολοκληρωμένη πρόταση για την αντιμετώπιση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, δεδομένης της συχνότητας εμφάνισης λοιμώξεων στα νοσοκομεία που οδηγούν κατ’ επέκταση σε αυξημένα ποσοστά θνησιμότητας στη χώρα μας. Με τη σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Υγείας, και για διάστημα μεγαλύτερο των δεκαπέντε μηνών, το ΙΣΝ προχώρησε στις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να εξευρεθεί η βέλτιστη δυνατή λύση για τον σχεδιασμό της εν λόγω δράσης. Ωστόσο, η αρμόδια ομάδα έργου του Ελληνικού Δημοσίου δεν κατέθεσε ώριμη και ολοκληρωμένη πρόταση προς αξιολόγηση στο ΙΣΝ που θα διασφάλιζε την ομαλή πορεία της δράσης. Επιπλέον, μόλις πριν από λίγες ημέρες, το ΙΣΝ πληροφορήθηκε ότι, παρεμφερής εκπαιδευτική δράση, ασύμβατη με την ολοκληρωμένη αρχική πρότασή του προς το Υπουργείο, βρίσκεται ήδη υπό υλοποίηση από φορέα του Ελληνικού Δημοσίου (ΕΔ), με πόρους του ΕΔ.
Ως εκ τούτου, και δεδομένων των μονομερών εξελίξεων, το ΙΣΝ ενημέρωσε το Υπουργείο Υγείας ότι η δωρεά του για την εν λόγω δράση δεν μπορεί να υλοποιηθεί όπως είχε εξαρχής σχεδιαστεί και κατά συνέπεια ακυρώνεται.
Αναγνωρίζοντας, ωστόσο, την κρισιμότητα της συμβολής ενός προγράμματος για την αντιμετώπιση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων στην καταπολέμηση της συχνής και με δραματικά αποτελέσματα εμφάνισής τους, και διατηρώντας την επιθυμία να συμβάλει, στο μέτρο των δυνατοτήτων του, στη βελτίωση της δημόσιας υγείας, το ΙΣΝ θα εξακολουθήσει να εξετάζει, στο άμεσο μέλλον, το ενδεχόμενο υποστήριξής του προς το σκοπό αυτό, μέσω συνεργασιών με άλλους φορείς.