Το βασικό σενάριο της κυβέρνησης, της ΤτΕ και του ΙΟΒΕ μπορεί να προβλέπει πως η ελληνική οικονομία θα γλιτώσει την ύφεση το 2023, εντούτοις η ανησυχία της βιομηχανίας και των εξωστρεφών μεταποιητικών επιχειρήσεων αρχίζει να αυξάνεται το τελευταίο χρονικό διάστημα.

Ηδη σε πολλές επιχειρήσεις οι προϋπολογισμοί για το 2023, που καταρτίζονται αυτή την εποχή, έχουν ως βασικό άξονα μία αμυντική στάση και περιορισμό της οποιασδήποτε έκθεσης μπορεί να αποτελέσει αδύναμο κρίκο μπροστά στο διαφαινόμενο κοκτέιλ ύφεσης στις μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη αλλά και ενός πληθωρισμού που θα συνεχίσει, όπως προβλέπουν, να καλπάζει. Ενας εξαιρετικά δύσκολος συνδυασμός που δείχνει προς την πλευρά της μειωμένης κατανάλωσης, της περαιτέρω πίεσης στα λειτουργικά κόστη και την ίδια ώρα στο αυξανόμενο κόστος του χρήματος.

«Τη μεγάλη εικόνα του πώς θα κλιμακωθεί όλη αυτή η διαταραχή ακόμα δεν την έχουμε δει και μπορεί να εκφράζουμε μια αισιοδοξία για την ελληνική οικονομία, όμως εξακολουθούμε να αποτελούμε μέρος της αλυσίδας και ήδη οι υπόλοιποι κρίκοι αρχίζουν να ραγίζουν. Επενδυτικά πλάνα στις μεγάλες οικονομίες παγώνουν, μαζικές απολύσεις έχουν ξεκινήσει ήδη -δείτε π.χ. τι γίνεται στις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες στις ΗΠΑ-, τα κόστη με κυρίαρχο το ενεργειακό συνεχίζουν να πιέζουν, οι πραγματικοί μισθοί συνεχίζουν μειούμενοι λόγω του πληθωρισμού δημιουργώντας ένα ασφυκτικό πλαίσιο και συμπαρασύροντας την κατανάλωση. Ολος ο κόσμος έχει μπει σε μια φάση επίπονης προσαρμογής, δεν μπορούμε να λέμε ότι στην Ελλάδα ο τουρισμός θα μας σώσει ή το Ταμείο Ανάκαμψης. Ευτυχώς που τα έχουμε, αλλά φοβάμαι πως οι δυνάμεις που τελικά θα επιδράσουν στην παγκόσμια οικονομία θα είναι εξαιρετικά ισχυρές διαψεύδοντας όλους όσοι θεωρούν ότι η Ελλάδα και οι ελληνικές επιχειρήσεις θα περάσουν ανέφελα αυτή τη μεγάλη προσαρμογή που επιχειρείται», εξηγούσε στο «business stories» στέλεχος πολυεθνικής με παραγωγική παρουσία στη χώρα μας, που όμως δεν επιθυμεί να κατονομαστεί.

Αστάθμητοι παράγοντες

Η αλήθεια βέβαια είναι ότι εάν κανείς διαβάσει τους αστερίσκους που θέτει το ΙΟΒΕ στις τελευταίες του προβλέψεις για το ΑΕΠ της Ελλάδας το 2023, αντιλαμβάνεται πως υπάρχουν πολλοί αστάθμητοι παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη και ότι τελικά κάθε πρόβλεψη είναι οριακή. Συγκεκριμένα, το ΙΟΒΕ στο βασικό του σενάριο προβλέπει πως το ΑΕΠ το 2023 θα αυξηθεί με ρυθμό 1,6% (έπειτα από αύξηση του 6% φέτος). Ωστόσο, έχει και ένα δυσμενές σενάριο για μηδενική ανάπτυξη με βάση συγκεκριμένους παράγοντες. Συγκεκριμένα, το σενάριο για ανάπτυξη 1,6% βασίζεται στην παραδοχή για αύξηση των επενδύσεων κατά 10,5%. «Αν δεν τρέξουν με τον ρυθμό αυτό οι επενδύσεις», όπως είχε προειδοποιήσει ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ Νίκος Βέττας κατά την παρουσίαση της τελευταίας τριμηνιαίας έρευνας του Ιδρύματος, «ίσως η αύξηση του ΑΕΠ είναι μηδενική». Το ίδιο ισχύει σε περίπτωση νέας έξαρσης της πανδημίας, αναζωπύρωσης του πολέμου στην Ουκρανία, διάψευσης του κεντρικού σεναρίου οριακής ανάπτυξης για την Ευρωζώνη, ή καθυστερήσεων στο Ταμείο Ανάκαμψης. Εν ολίγοις, οι αβεβαιότητες είναι πολλές! Ηδη προάγγελος της απότομης υποχώρησης της ανάπτυξης στην Ελλάδα κατά την επόμενη χρονιά είναι τα νεότερα στοιχεία για την καταναλωτική εμπιστοσύνη, που δείχνουν κάθετη υποχώρηση, στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2017 (σ.σ.: στις 57,9 μονάδες υποχώρησε ο σχετικός δείκτης του ΙΟΒΕ). Κάτι που προμηνύει πτώση του ρυθμού κατανάλωσης, που εξακολουθεί να είναι ο κύριος πυλώνας ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Προς το παρόν, πάντως, η μεγαλύτερη απειλή εξακολουθεί να είναι ο πληθωρισμός και οι συνέπειές του στο επιχειρείν και την κοινωνία. Με βάση το ΙΟΒΕ, η οικονομία θα πορευτεί σε ένα περιβάλλον πολύ υψηλού πληθωρισμού που για φέτος προβλέπεται ότι θα φτάσει το 9,7% για να υποχωρήσει, αλλά όχι κάτω από το 4,2% για το 2023. «Εχουμε καταστρώσει διάφορα σενάρια ώστε όσο το δυνατόν με πιο αυτοματοποιημένο τρόπο να μπορούμε να απαντήσουμε στις νέες προκλήσεις, όπως κι αν αυτές εξελιχθούν», λέει στο «b.s.» ο Μενέλαος Τασόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Παπουτσάνης. Ο ίδιος, όπως εξηγεί και στη συνέντευξή του σήμερα στο «b.s.» (σελ. 12-13), είναι μεταξύ αυτών που ανησυχούν για ένα παγκόσμιο ντόμινο με συνέπειες που φυσικά δεν μπορούν να αφήσουν ανεπηρέαστη την ελληνική οικονομία.

Κίνδυνος αποβιομηχάνισης

Για τον πρόεδρο του ΣΕΒ και πρόεδρο του Ομίλου ΤΙΤΑΝ Δημήτρη Παπαλεξόπουλο, η επίπονη περίοδος λόγω της ενεργειακής κρίσης και της επιχειρούμενης μετάβασης θα διαρκέσει τουλάχιστον τρία με τέσσερα χρόνια. «Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ο φετινός χειμώνας. Το πρόβλημα δεν λύνεται μετά τον φετινό χειμώνα. Ακόμα κι αν τα μέτρα που ληφθούν θα αποδειχθούν καλά. Θα έχουμε πρόβλημα και το επόμενο», εκτίμησε κατά την τοποθέτησή του στο CEO Initiative του Fortune εστιάζοντας στο μεγάλο ενεργειακό κόστος. «Η μακροχρόνια λύση είναι η πράσινη μετάβαση, η πράσινη ενέργεια, και δεν έχω αμφιβολία ότι κάποια στιγμή θα φτάσουμε στη “νιρβάνα της φθηνής και άπλετης πράσινης ενέργειας”. Πρέπει όμως να είμαστε ρεαλιστές. Στο ενδιάμεσο έχουμε μία μακροχρόνια μεταβατική περίοδο που θα είναι από πολλές απόψεις δύσκολη, απαιτητική τεχνικά και επώδυνη. Θα απαιτήσει μεγάλες επενδύσεις επί σειρά ετών, θα πλήξει τους πιο αδύναμους, είτε στις κοινωνίες μας είτε σε φτωχότερες χώρες, θα δημιουργήσει νέους κερδισμένους και χαμένους, και θα θέσει το ζήτημα της ανταγωνιστικότητας και της σχετικής ανταγωνιστικότητας για τα επόμενα χρόνια», επισήμανε σχετικά. Τόνισε δε ότι σε αυτό το περιβάλλον η ευρωπαϊκή βιομηχανία, κυρίως η ενεργοβόρα στην οποία ανήκει και ο όμιλος ΤΙΤΑΝ, «θα έχει υπαρξιακές αναζητήσεις και πραγματικά δύσκολα θέματα να αντιμετωπίσει».

 

Ο πρόεδρος του ΣΕΒ και πρόεδρος του Ομίλου ΤΙΤΑΝ Δημήτρης Παπαλεξόπουλος

Επισήμανε μάλιστα ότι οι ενδείξεις σήμερα είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές καθώς πλέον η βιομηχανική παραγωγή πατάει φρένο δίνοντας πλέον χώρο σε μαζικές εισαγωγές από χώρες της Ασίας ή των ΗΠΑ. «Στην Ελλάδα μπορεί ακόμα να μην έχει γίνει αισθητό, όμως ήδη συντελείται μία μεγάλη στροφή», τόνισε. «Βλέπουμε ότι έχουν κλείσει περίπου το 60% της παραγωγής αμμωνίας στην Ευρώπη και βλέπεις ευρωπαϊκούς κολοσσούς, όπως η BASF, να εισάγουν από την Αμερική αντί να παράγουν τοπικά. Η Ευρώπη καταναλίσκει 4 εκατ. τόνους αλουμινίου. Πριν από δύο χρόνια είχε σχεδόν μηδενικές εισαγωγές, σήμερα εισάγει τη μισή παραγωγή. Αντίστοιχα νούμερα βλέπουμε και σε άλλους τομείς. Βλέπουμε ότι υπάρχει αύξηση εισαγωγών σε χάλυβα, τσιμέντο και σε άλλους τομείς. Η αυτοκινητοβιομηχανία προβληματίζεται. Χάνουμε θέσεις εργασίας και παραγωγή χωρίς όφελος περιβαλλοντικό, απλά μετατόπιση της παραγωγής εκτός Ευρώπης», υπογράμμισε ο κ. Παπαλεξόπουλος ζητώντας να υπάρξει περισσότερη ευελιξία από την Ευρώπη για την περίοδο μετάβασης προς την πράσινη ενέργεια. Πάντως ο ίδιος εμφανίζεται σίγουρος ότι η «Ελλάδα, για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια, είναι σε καλύτερη μοίρα ώστε να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και μπορούμε να πάμε πολύ καλύτερα αν εκμεταλλευτούμε τις ευκαιρίες».

Πλήγμα στην εγχώρια παραγωγή

«Με τους σημερινούς όρους δυστυχώς η ελληνική παραγωγή όχι μόνο δεν θα αυξάνεται, αλλά θα περιορίζεται, γι’ αυτό και πρέπει να γίνουν άμεσα ολοκληρωμένες και οριζόντιες παρεμβάσεις», λέει στο «b.s.» ο ιδρυτής και πρόεδρος της μικροζυθοποιίας Νήσος Αλέξανδρος Κουρής.

«Για τους τελευταίους δύο μήνες του καλοκαιριού τα τιμολόγια ρεύματος έφτασαν να αντιστοιχούν στο 61% του συνολικού ποσού που πληρώσαμε όλο το 2021! Χωρίς κάποια προειδοποίηση, αλλά και χωρίς κάποια εξήγηση, την οποία ζητήσαμε πολλές φορές εγγράφως από την εταιρεία από την οποία παίρνουμε ρεύμα και φυσικό αέριο. Είναι η πρώτη φορά που αναγκάστηκα να κινηθώ δικαστικά γιατί έχω βρει απέναντί μου τοίχο.

Και αυτό δυστυχώς είναι κάτι νέο με τη σημερινή κρίση. Εχουν αλλάξει οι συμπεριφορές, επικρατεί το “αν θέλεις, ειδάλλως πήγαινε αλλού”, το οποίο επίσης σου δίνει την αίσθηση κερδοσκοπίας, η οποία δεν μπορεί να συγκρατηθεί. Και τώρα πάμε σε στρεβλώσεις του τύπου “καλάθι του νοικοκυριού”, όταν όλη η αγορά ξέρει και κάνει προσφορές παίζοντας πλέον οριακά με τις ζημιές. Ετσι όμως δεν δίνεις ευκαιρία στους μικρότερους παραγωγούς και αυτούς που αφήνουν κάποια προστιθέμενη αξία με αυτό που παράγουν, προβάλλεις τις μεγάλες», λέει ο κ. Κουρής. Ο ίδιος ζητεί αφενός να επιτραπεί μεγαλύτερη ευελιξία στους μεταποιητές να μπορούν να κάνουν συμφωνίες για την αγορά ρεύματος απευθείας με παραγωγούς και όχι με ενδιάμεσους, καθώς και να δοθεί πρόσβαση στο Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Παράλληλα επαναφέρει το ζήτημα της μείωσης της φορολογίας. «Είτε πας καλά είτε όχι, το Δημόσιο λαμβάνει σταθερά φορολογικά έσοδα, με τον ΕΦΚ ή τον ΦΠΑ που επιβάλλει στα προϊόντα μας», σημειώνει. «Και φυσικά οι αναγκαστικές ανατιμήσεις που μπορεί να κινούνται στο όριο ώστε από τη μία να μην παράγουμε με ζημιά και από την άλλη να μη χάνουμε πελάτες. Κάτι που σημαίνει όμως πως τα περιθώρια δεν είναι τόσο μεγάλα σε μία κατάσταση εξόχως προβληματική που τελικά δίνει ένα προβάδισμα στις πολυεθνικές», τονίζει.

Aνατιμήσεις

Κάτι που ίσως φαίνεται περισσότερο στην περίπτωση της Coca-Cola HBC, η οποία, όπως αποκάλυψε την περασμένη εβδομάδα κατά την ενημέρωση των αναλυτών ο διευθύνων σύμβουλός της Ζόραν Μπογκντάνοβιτς, κινείται στη λογική της περαιτέρω διεύρυνσης του προϊοντικού χαρτοφυλακίου με παράλληλες προωθητικές ενέργειες, αλλά και στο λανσάρισμα νέων συσκευασιών, μικρότερης περιεκτικότητας, ώστε να κερδίσει μερίδια και να αντιμετωπίσει τις πληθωριστικές πιέσεις. Σύμφωνα με τον ίδιο, μάλιστα, το βασικό σενάριο για το 2023 είναι ότι οι υψηλοί ρυθμοί πληθωρισμού θα συνεχιστούν στο σύνολο των αγορών όπου δραστηριοποιείται ο όμιλος. Αν και ως σήμερα, όπως σημείωσε, μεγάλες αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών δεν έχουν υπάρξει παρά τις ανατιμήσεις, η εταιρεία θεωρεί ότι κάτι πιθανόν να φανεί τη νέα χρονιά.

«Εχουμε επίγνωση του αντίκτυπου που έχει το δύσκολο περιβάλλον στους καταναλωτές μας. Ταυτόχρονα, ακολουθούμε μια υπεύθυνη προσέγγιση σε ό,τι αφορά τις τιμές και τις αποφάσεις που αφορούν το μείγμα των προϊόντων μας ως μέρος του πλαισίου διαχείρισης της αύξησης των εσόδων μας, ενώ συνεχίζουμε να προσφέρουμε αξία στους αγοραστές και τους πελάτες μας», σημείωσε ο ίδιος, αν και παραδέχθηκε πως από το τρέχον τρίμηνο αλλά και εντός του 2023 η επίδραση του πληθωρισμού στα οικονομικά μεγέθη του ομίλου Coca-Cola HBC θα είναι μεγαλύτερη. «Αναμένουμε ότι θα υπάρξει εντονότερη επίδραση και γι’ αυτό έχουμε κάνει ολιστικά πλάνα, με περισσότερο ευέλικτη τιμολογιακή πολιτική», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Διαβάστε ακόμη:

Η ιστορία πίσω από το βραβευμένο σπίτι που “κρεμάστηκε” φυσικά σε έναν βράχο της Καρπάθου

Σε νέο σφυρί η εμβληματική Βίλα Μεταξά – Γιατί ανέβηκε η τιμή στα 12 εκατ. (pics)

Twitter: Ο Έλον Μασκ έκανε δημοσκόπηση στους 116 εκατ. χρήστες για την επιστροφή Τραμπ στην πλατφόρμα