Περίπου 500 επενδυτές νεοφυών επιχειρηματικών προσπαθειών απ’ όλη την Ευρώπη αναμένεται να κατακλύσουν από σήμερα 24 Μαΐου και για τις επόμενες δύο μέρες τη Θεσσαλονίκη στο ετήσιο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Επιχειρηματικών Αγγέλων (European Business Angels Network – ΕΒΑΝ). Πρόκειται για ένα δίκτυο χιλιάδων ανθρώπων, συνήθως πετυχημένων entrepreneurs όπως ο σερ Ρίτσαρντ Μπράνσον, που επενδύουν κάθε χρόνο περί τα 11 δισ. ευρώ και παράλληλα καθοδηγούν και διευκολύνουν εταιρείες που βρίσκονται σε αρχικό στάδιο ως μέντορες και ενεργοί επενδυτές.
Αυτό αυτομάτως μεταφράζεται για το ραγδαία αναπτυσσόμενο ελληνικό οικοσύστημα των startups ως μια μοναδική ευκαιρία ακόμα μεγαλύτερης δικτύωσης, πρόσβασης σε νέα κανάλια χρηματοδότησης και εντέλει διείσδυσης σε ξένες αγορές, καθώς πέραν των διάφορων θεματικών που θα τεθούν στο συνέδριο θα υπάρξουν και παρουσιάσεις ελληνικών νεοφυών επιχειρήσεων στους Ευρωπαίους επιχειρηματικούς αγγέλους.
«Το σημαντικότερο ίσως στοιχείο αυτού του συνεδρίου, που φροντίζουμε να το κάνουμε κάθε χρόνο σε διαφορετική χώρα και πόλη, είναι η δικτύωση. Το να γνωρίσουμε κόσμο, αυτό το είναι σημαντικό για εμάς. Φέτος νομίζω ότι θα έχει ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον, αφού το ελληνικό οικοσύστημα των επιχειρηματικών αγγέλων και γενικά των νεοφυών επιχειρήσεων είναι κάτι που αναπτύσσεται. Για εμάς επίσης σημαντικό είναι το θέμα των διασυνοριακών επενδύσεων. Το ενδιαφέρον των επιχειρηματικών αγγέλων ξεπερνά τα σύνορα των χωρών», λέει ο πρόεδρος του ΕΒΑΝ Γιάνε Γιορμαλάινεν σε μια κοινή συζήτηση με τον διευθύνοντα σύμβουλο του Enterprise Greece Μαρίνο Γιαννόπουλο. Το φετινό συνέδριο του ΕΒΑΝ, το οποίο γίνεται για πρώτη φορά στη χώρα μας και θα συμπέσει με την έκθεση τεχνολογίας Beyond, διοργανώνεται από την Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου (Enterprise Greece), την Πύλη InvestEU και το ΕΒΑΝ.
«Θεωρώ ότι θα είναι μια εξαιρετική εκδήλωση και, με δεδομένο ότι θα διεξάγεται και η έκθεση Beyond, θα υπάρξει σημαντική συγκέντρωση ανθρώπων που εκπροσωπούν έναν δυναμικά αναπτυσσόμενο κλάδο, από τις ίδιες τις startups, τους επενδυτές, τα venture capitals, τους business angels, τις mainstream μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες», λέει από την πλευρά του ο κ. Γιαννόπουλος και συνεχίζει: «Αυτό που θέλουμε να κάνουμε είναι να προβάλουμε αυτά που συντελούνται στη χώρα. Να συζητήσουμε για το success story των τελευταίων ετών. Η Ελλάδα είναι η πλέον ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά της Ευρώπης, οπότε θέλουμε να δείξουμε τι έχει συμβεί, αλλά και να παρουσιάσουμε τα σχέδιά μας για το μέλλον. Η χώρα μας, με όλες τις στρατηγικές επενδύσεις που γίνονται, εξελίσσεται σε tech hub. Το ίδιο το οικοσύστημα αναβαθμίζεται. Δείτε μόνο τα νούμερα του EquiFund (σ.σ.: είναι το Ταμείο Συμμετοχών που δημιούργησε το ελληνικό κράτος με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων). Εχει υποστηρίξει πάνω από 138 εταιρείες με συνολικά κεφάλαια 1,13 δισ. ευρώ. Το 2022 χρηματοδοτήθηκαν πάνω από 50 εταιρείες κάπου 325 εκατ. ευρώ. Και φυσικά, είχαμε ρεκόρ άντλησης κεφαλαίων από 19 ελληνικές startups αλλά και τους πρώτους “μονόκερους”. Η εξαγορά μειοψηφικού πακέτου της Viva Wallet από την JPMorgan έκανε αίσθηση. Πλέον το ελληνικό οικοσύστημα έχει φτάσει να αποτιμάται σήμερα περίπου στα 8 δισ. δολάρια. Οπότε θέλουμε να πούμε πως είμαστε εδώ, συμμετέχουμε χέρι-χέρι με τις άλλες χώρες στην οικοδόμηση οικοσυστημάτων και έχουμε τα μέσα να το υποστηρίξουμε. Εχουμε το Ταμείο Ανάκαμψης, όπου ένας εκ των πυλώνων του είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός. Επειτα έχουμε διαφορετικά κίνητρα, έχουμε το Elevate Greece. Αυτό που λέμε, λοιπόν, είναι ότι αγκαλιάζουμε αυτό το οικοσύστημα και τους επενδυτές του».
Για τον κ. Γιορμαλάινεν είναι μια σημαντική ευκαιρία τριβής και γνωριμίας με το ελληνικό οικοσύστημα. «Γνωρίζω μερικά πράγματα γι’ αυτό, κυρίως κάποιες startups, αλλά ελπίζω να μάθω πολλά περισσότερα με το συνέδριο. Ο σκοπός του εξάλλου είναι ο κόσμος να γνωρίσει τις διαφορετικές αγορές με καλύτερο τρόπο. Και αυτό συνήθως αποτελεί έναν κρίκο στα σχέδια των ίδιων των startups για διεθνή δραστηριότητα. Εάν υπάρχει, π.χ., κάποιος Ισπανός ή Γερμανός επενδυτής και μια ελληνική εταιρεία, τότε για την τελευταία είναι πιο εύκολο να εισέλθει στις αγορές τους αφού συνήθως οι επιχειρηματικοί άγγελοι δεν επενδύουν απλώς λεφτά, αλλά χρόνο, τις διασυνδέσεις τους και ό,τι άλλο χρειαστεί. Αυτό, λοιπόν, είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό κομμάτι. Ξέρετε, η αγορά δεν μπορεί να αναπτυχθεί αν ο κόσμος δεν ξέρει ο ένας τον άλλον», επισημαίνει.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το ΕΒΑΝ σήμερα έχει ως μέλη 150 οργανώσεις επιχειρηματικών αγγέλων ανά την Ευρώπη, που με τη σειρά τους εκπροσωπούν κάπου 40.000 επενδυτές. Στο συνέδριο της Θεσσαλονίκης θα έρθουν περίπου 500, αναφέρει ο κ. Γιορμαλάινεν και εξηγεί: «Το φετινό συνέδριο θα ασχοληθεί με τις εξελίξεις στην αγορά, τις αλλαγές που έχουν επέλθει και τα πράγματα που θεωρούμε σημαντικά. Θα μιλήσουμε για τρόπους επενδύσεων και γενικώς πώς μπορεί κάποιος να είναι καλύτερος επενδυτής. Εγώ έκανα την πρώτη μου επένδυση το 2006 και η εταιρεία πτώχευσε οκτώ μήνες μετά. Μακάρι να μπορούσα να χρησιμοποιήσω κάποια βοήθεια που μπορεί να είχα στην αρχή! Οπότε ελπίζω όταν έχουμε τέτοιου είδους events ο κόσμος να μαθαίνει περισσότερα για το πώς να κάνουν αυτού του είδους τις επενδύσεις. Ανεξάρτητα όμως από αυτό, είναι σημαντικό να συγκεντρωνόμαστε και να συζητάμε για τα πράγματα που είναι καυτά. Ιδίως στη σημερινή αγορά, μετά την πανδημία και τον πόλεμο, που δεν είναι και στα καλύτερά της στην Ευρώπη. Πώς, λοιπόν, ακολουθούμε τις επενδύσεις, τις startups κ.ο.κ. Επίσης, μιλάμε για θέματα όπως τις γυναίκες επενδύτριες, θέματα που αφορούν τα φύλα. Μάλιστα βγάλαμε ένα μανιφέστο πάνω σε θέματα φύλου τον περασμένο Νοέμβριο θέτοντας ως στόχο τον τριπλασιασμό των γυναικών επενδυτριών έως το 2030. Και φυσικά, υπάρχουν πολλά θέματα γύρω από τις τεχνολογικές εξελίξεις στην ατζέντα, καθώς επίσης επαφές και παρουσιάσεις συνολικά 50 startups από διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένων κάποιων από την Ελλάδα».
Η περίοδος αυτή, πάντως, ενέχει πολλές προκλήσεις τόσο για το οικοσύστημα των νεοφυών εταιρειών όσο και των ίδιων των επενδυτών. Το κόστος χρήματος αυξάνεται και οι αποτιμήσεις ξεφουσκώνουν.
«Προς το παρόν υπάρχουν δύο επιπλοκές από τις νέες συνθήκες», αναφέρει ο κ. Γιορμαλάινεν. «Πρώτον, είναι πιο δύσκολο πλέον να ολοκληρωθούν επόμενοι γύροι χρηματοδότησης, που συνήθως είναι και μεγαλύτεροι για τις εταιρείες. Καθώς πολλά venture capital funds πιέζονται, προσπαθούν να δουν μέχρι πού θα υποχωρήσουν οι αποτιμήσεις και γενικά πού θα πάει η αγορά. Αυτό είναι το θέμα Νο 1. Το δεύτερο είναι αυτό που λέμε η “αγορά του exit”, η αγορά των εξαγορών, αν προτιμάτε. Και αυτή πλέον είναι λιγότερο ελκυστική απ’ ό,τι πριν από δύο χρόνια, κάτι που σημαίνει ότι οι επενδυτές και τα funds θα έχουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα δεσμευμένα τα χρήματά τους. Και τα δύο αποτελούν σημαντικές προκλήσεις για τους επιχειρηματικούς αγγέλους, ειδικά καθώς εμείς είμαστε οι επενδυτές αρχικού σταδίου για μια εταιρεία. Σε κάποιον βαθμό, λοιπόν, θα πρέπει να αναλάβουν και οι επόμενοι επενδυτές, κάτι όμως που πλέον καθυστερεί».
Σύμφωνα με την εκτίμησή του, η κατάσταση αυτή θα κρατήσει σίγουρα μέχρι τα τέλη του έτους: «Ελπίζω του χρόνου η κατάσταση στην αγορά να είναι διαφορετική. Ηδη στις ΗΠΑ η αγορά κάπως άρχισε να διαφοροποιείται, οπότε ίσως σε μερικούς μήνες το δούμε και στην Ευρώπη αυτό».
Για την Ελλάδα που, συν τοις άλλοις, διάγει και εκλογική χρονιά τι μπορεί να σημαίνει αυτό; «Δεν σταματάμε να εργαζόμαστε, με ή χωρίς εκλογές», απαντά ο κ. Γιαννόπουλος. «Δεν επηρεαζόμαστε από αυτό. Προσπαθούμε να προωθήσουμε τη χώρα όσο μπορούμε, όπως θα κάνουμε και τώρα με το ΕΒΑΝ. Θα δείξουμε τι γίνεται. Θα μιλήσουμε για τη Microsoft, την Amazon, την Google και τις άλλες εταιρείες που επενδύουν στην Ελλάδα με ψηφιακά hubs και υπηρεσίες cloud. Αν δεν κάνω λάθος, μάλιστα, είμαστε η μόνη χώρα στην Ευρώπη που σήμερα εμφανίζει αυτή την εικόνα. Επομένως, η δουλειά μας είναι να προσελκύσουμε ακόμα περισσότερες επενδύσεις χρησιμοποιώντας τα μαθήματα που πήραμε τα τελευταία 5-6 χρόνια. Ο κόσμος πλέον θέλει να επενδύσει στην Ελλάδα για κάποιον λόγο, όχι μόνο επειδή τους αρέσει ως προορισμός. Γιατί βλέπουν κάτι που η Ελλάδα προσφέρει: από τις στρατηγικές επενδύσεις έως το περιβάλλον, το εξειδικευμένο προσωπικό, που στην πλειονότητά του μιλά αγγλικά. Εχουμε success stories και στην Περιφέρεια. Ολα αυτά θέλουμε να συνεχίσουμε να τα προβάλουμε όπως και όπου μπορούμε. Προσπαθούμε να προσελκύσουμε επενδύσεις και γνώση περισσότερη στην Ελλάδα και παράλληλα να εξαγάγουμε περισσότερο».
Για τον κ. Γιορμαλάινεν η συνεργασία των κυβερνήσεων, των επιχειρηματικών αγγέλων και των entrepreneurs είναι εξαιρετικής σημασίας, κυρίως σε αγορές που το οικοσύστημα αναπτύσσεται με στόχο να δημιουργήσει ισχυρές βάσεις. «Ολοι θέλουν να πάνε στο Λονδίνο αν είναι μεγαλοεπενδυτές. Το ίδιο όμως δεν ισχύει για όλες τις πόλεις ή τις χώρες της Ευρώπης. Θεωρώ ότι οι κυβερνήσεις μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο ώστε όλο αυτό να επιταχυνθεί. Κι αν κάνω μια ευχή σήμερα, είναι όλοι οι πολιτικοί να υιοθετήσουν αυτή τη στάση και να πράξουν αναλόγως. Γιατί τα χρήματα που επενδύονται στο οικοσύστημα των startups τελικά έρχονται πίσω στην οικονομία και μάλιστα με πολλές μορφές», τονίζει.
Κλείνοντας, η κουβέντα πηγαίνει και στα ποσοστά επιτυχίας μιας επένδυσης σε εταιρεία που είναι ακόμα σε αρχικά στάδια. «Συνήθως τα 2/3 των επενδύσεων χάνονται! Οπότε το 1/3 είναι αυτό που προσφέρει κάποια απόδοση – αν και τελικά για έναν επιχειρηματικό άγγελο το 10% των επενδύσεων που θα κάνει είναι αυτό που τελικά θα φέρει και όλα τα κέρδη που θα λάβει. Τι σημαίνει αυτό; Προφανώς ότι πρέπει να φτιάξει ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο επενδύσεων. Αυτή είναι η φύση της δουλειάς».
Διαβάστε ακόμη
ΑΒΕΞ: Η τελευταία «σελίδα» για την ιστορική βιομηχανία (pic)
Όμιλος Quest: Γιατί εξαγόρασε την Έπαφος – Η «ακτινογραφία» της εταιρείας πληροφορικής (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ